Γράφει: Πόπη Ξοφάκη

Που σταματάει η μυθοπλασία και που ξεκινούν τα προσωπικά βιώματα;

Κατά το ήμισυ οι πηγές μου είναι δευτερογενείς, τα στοιχεία τα άντλησα από συνεντεύξεις μεταναστών με πάνω από 45 χρόνια ξενιτεμένης ζωής και στο άλλο μισό απλώθηκε ένας μυθώδης μανδύας στην προσπάθεια να δώσω το κατάλληλο χρώμα στα γεγονότα. Ένιωσα τον παλμό τους κατάβαθα στην ψυχή μου. Προσπάθησα να γράψω όσα πιο πολλά μπορούσα, θέλοντας να τα διασώσω από την φθορά του ξενιτεμένου χρόνου. 

Ποιες είναι οι δυσκολίες που συνάντησε η οικογένειά σας όταν φύγατε από την Ελλάδα και πόσος χρόνος μεσολάβησε μέχρι να ορθοποδήσετε;

Οι δυσκολίες πολλές, αλλά με σύμμαχο τον χρόνο ξεπεράστηκαν πολλά εμπόδια. Τώρα όσο για το χρόνο, όταν βλέπεις την πρόοδο, όλα ξεπερνιούνται πιο εύκολα.

Πόσο δύσκολο είναι για τους Έλληνες μετανάστες στην Αμερική να εγκλιματιστούν και να δημιουργήσουν;

Όλα εδώ στην Αμερική είναι διαφορετικά και το αντιλαμβάνεσαι σχεδόν αμέσως. Άρα τίθεται το θέμα εάν είσαι διατεθειμένος να προσπαθήσεις για να χαράξεις καινούργια ζωή. Δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης των δύο χωρών, επομένως έγκειται το πόσο εσύ θέλεις να προσπαθήσεις. 

Πως επηρεάζεται ο ψυχισμός των ανθρώπων όταν αναγκάζονται να φύγουν από τον τόπο γέννησής τους;

Είναι μια δύσκολη επιλογή. Εάν λοιπόν προβείς στο να την επιλέξεις, τότε πρέπει να γνωρίζεις ότι ποτέ ξανά δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος. Ο ψυχισμός σου μεταλλάσσεται. Η απόσταση από μόνη της είναι το κύριο θέμα. Γίνεται αφορμή να βιώνεις έναν επί μονή μου βάση πόνο. Δεν μπορείς να στήσεις γέφυρες επικοινωνίας και αναγκαστικά όλα γίνονται διαμέσου τεχνολογίας -άχρωμα ,φορές μηχανικά - έτσι απλά για να λες ότι είσαι μέσα στο παιχνίδι. Η ξενιτιά μπορεί μέσα από την παλίρροια του χρόνου να μετατρέψει την ψυχή σου σε μια διπρόσωπη παρουσία. Η έλλειψη των προσφιλών προσώπων, οικογένεια, φίλων, καθώς επίσης γεγονότα στα οποία δεν είσαι παρών σε κάνουν να πονάς και κατά συνέπεια  να γίνεσαι τρομερά ευαίσθητος, ενώ την ίδια στιγμή να κυριεύσει από θυμό για όσα χάνεις.

Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που πολλοί μετανάστες μετά από πολλά χρόνια ξενιτιάς οδηγούνται σε μελαγχολία. Ο ψυχισμός λοιπόν αλλάζει.  

Πως λειτούργησε η θρησκεία και η εκκλησία στις κοινότητες των μεταναστών;

Η εκκλησία ή μάλλον καλύτερα η θρησκεία, λειτούργησε και λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη συνένωσης των μεταναστών μεταξύ μας. Μιλώντας πάντα για την εκκλησιαστική πραγματικότητα της Αμερικής, η οποία δεν εντάσσεται στην Αρχιεπισκοπή της Ελλάδος, αλλά  στο Φανάρι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μόνοι μας να διατηρούμε της εκκλησίες ανοιχτές, καθώς και τους μισθούς των ιερέων και ψαλτών. Θεμέλιος λίθος λοιπόν στης ψυχές όλων μας η Ορθοδοξία. 

Άλλαξε κάτι στη συνοχή της ελληνικής κοινότητας στην Αμερική;

Εκείνο που εγώ αντιλαμβάνομαι είναι ότι παραμένει το ίδιο, ακόμα και από τις νέες γενιές Ελλήνων... και εκεί είναι το μεγαλείο δουλειάς που βάλαν οι γονείς - μετανάστες πάνω στα παιδιά τους. Είναι άξιοι συγχαρητηρίων!!!

Πόσο κρατάει τις παραδόσεις η ελληνική κοινότητα της Αμερικής;

Η κάθε περιοχή της Ελλάδος έχει και τον δικό του σύλλογο, μέσα στον οποίο τα μέλη του ενεργοποιούνται. Καταβάλουν προσπάθειες να διατηρήσουν της παραδόσεις τους και είναι έντονα εμφανές κατά τόπου χορούς που κάνουν και τι παρουσιάζουν. Καθώς επίσης το βλέπεις και στις δυο παρελάσεις που κάνουμε κάθε χρόνο.

Έχετε ομοιότητες με την ηρωίδα, Άννα Νικολάου-Κάιτ;

Όχι μόνο εγώ αλλά εκατοντάδες-χιλιάδες Ελληνίδες τις οποίες και ξεχωρίζεις μέσα στο πλήθος, σε όποια γωνιά του Σικάγου και αν σταθείς. Είναι δυνατές προσωπικότητες, ετοιμόλογες, φιλόξενες και πάνω από όλα όμορφες γυναίκες στοργικές μητέρες. 

Υπάρχει σήμερα αυτή η "αγάπη δίχως σύνορα" που περιγράφετε στην ιστορία σας;

Βέβαια υπάρχει και θα συνεχίζει να υπάρχει. Αλίμονο αν πιστέψουμε ότι μπορεί η αγάπη να χαθεί. Κάθετα όχι. Η δύναμη της γεννάει ελπίδες - όνειρα και αυτά με την σειρά τους γεννάν την ομορφιά της δημιουργίας.

Αυτό το βιβλίο ήταν προσωπική ανάγκη ή υποχρέωση προς τους Έλληνες της διασποράς;

Αυτό το βιβλίο είναι ένα ταπεινό "ευχαριστώ'' από τα βάθη της καρδιάς μου, σε όλους εκείνους που μου ανοίξανε την καρδίας τους, χωρίς κανένας ενδοιασμό.

Σε όλους εκείνους που ενώ γνωρίζανε ότι δεν έχουν να καρπωθούν τίποτα από μένα, με αγκάλιασαν τόσο γλυκά και μου χάρισαν άπλετα  την αγάπη τους.

Πως πιστεύετε ότι το Bookia μπορεί να ενισχύσει τη φιλαναγνωσία;

Η κάθε δημιουργία έχει πιστεύω πολλές οπτικές γωνίες. Εκείνο που το Bookia κάνει είναι να ανακαλύπτει όλες τις πτυχές, προσφέροντας στον αναγνώστη μια ολοκληρωμένη εικόνα του κάθε έργου.

Στο οπισθόφυλλο διαβάζουμε:

Η ιστορία των Ελλήνων της Αμερικής 
και των προσπαθειών τους να ενταχθούν, να δημιουργήσουν 
και να προκόψουν στη νέα τους πατρίδα, 
κρατώντας ζωντανή τη γλώσσα, τη θρησκεία 
αλλά και την αγάπη τους για την Ελλάδα, ζωντανεύει, 
μέσα από τη ζωή της Άννας Νικολάου-Κάιτ, 
κόρης Ελλήνων μετα­να­στών του Σικάγου. 
Η Άννα μεγάλωσε, σπούδασε, σταδιο­δρό­μησε 
και γνώ­ρισε την αγάπη, με τις χαρές, τους πόνους 
και τις δοκι­μα­σίες που φέρνει μαζί της, 
πάλεψε, έπαθε και έμαθε και τώρα, 
στο «ηλιο­βα­σί­λεμα» της ζωής της, αναρωτιέται:

«...πώς να χαθεί η αγάπη,
που γεφυρώνει γη και ουρανό...
θνητούς και αθανάτους...»

ενώ στο μυαλό έρχονται τα λόγια της γιαγιάς της, 
που τη συντρόφευαν σ' όλη της τη ζωή, 
χαράζοντας τον δρόμο: 
«Η αγάπη, κόρη μου, έρχεται σαν ατίθασο 
άτι στην καρ­διά του αν­θρώπου και δεν κυβερνιέται. 
Το καλύτερο που έχεις να κάνεις,
'μα θες να ξέ­ρεις, είναι να το ζήσεις. 
Γιατί, μία μέρα, το άτι μερεύει και το πάθος μελώνει. 
Και εκείνο που μένει είναι τα όσα έζησες στο πέρασμά της. 
Ένα ανεξί­τη­λο χρώμα που θα γλυκαίνει την καρδιά, 
μέχρι τα βαθιά γεράματα. 
Εκεί που ο χρόνος γίνεται σκληρός, 
ακόμα και με εκείνους που αγαπάν τη ζωή...»