Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

ΔΡΑΠΕΤΗΣ ΚΑΙΡΟΣ
Είχε προχωρήσει για τα καλά ο αιώνας.
Σ’ένα μεγάλο μπόγο,
όλα τα ασημικά της φάρας, του Γιαννούλη Χαλεπά,
με μια αλλαξιά εσώρουχα του στρατηγού της επανάστασης,
Ιωάννη Ρούκη εξ Ευβοίας
και
τις επτά ταριχεύσεις του Εγώ,
διπλοραμμένες σε μια φόδρα του ταγέρ
της Μαντούς Μαυρογένους.
Έτσι φορτωμένοι τραβήξαμε κατά
την άβυσσο των σιωπηλών λιμένων
της πόλεως του Ανακρέοντος.

Γνώρισα τον Αντώνη Σκιαθά μέσα από την τελευταία του ποιητική συλλογή «Ευγενία». Μετά από δέκα χρόνια ποιητικής σιωπής, ο ποιητής μίλησε για όλους και για όλα.

κ. Αντώνη Σκιαθά ευχαριστώ που μου παραχωρείτε τη συνέντευξη για λογαριασμό του Bookia. Με ευκαιρία της έκδοσης της τελευταίας σας ποιητικής συλλογής «Ευγενία» από τις εκδόσεις Πικραμένος, με το όμορφο εξώφυλλο δια χειρός της κόρης σας, θα ήθελα να σας ρωτήσω τι σηματοδοτεί για σας η «Ευγενία»; Ένα προσκλητήριο νεκρών ηρώων, σκάλισμα της μνήμης για τους νεότερους, ωδή στο απέραντο γαλάζιο της χώρας μας ή κάτι βαθύτερο;

Η «Ευγενία» είναι μια τριλογία που γράφτηκε εξ’ ολοκλήρου στα χρόνια της ηθελημένης σιωπής μου. Είναι αλήθεια ότι χαίρομαι καθώς και σεις διακρίνατε, είναι μια ωδή εκτός των άλλων για τον πολυτάραχο βίο αυτού του τόπου. Μνημονεύοντας τους γεννήτορες μας με τον τρόπο που το ιδιωτικό βίωμα γίνεται δημόσιο αυτή η ποιητική σύνθεση καταθέτει βιωματικούς και όχι μόνο κώδικες τόσο για το συγγένειο των Ελλήνων, όσο και για το αισθητικό και φιλοσοφικό διακύβευμα της καθ’ ημάς λατρείας του φωτός, όπως αυτό ρέει, στις αρμονίες του Ελληνικού τοπίου. Συνομιλεί λοιπόν με τους αναγνώστες της η «Ευγενία» με τον τρόπο του αύριο τιμώντας το χθες.

Ευγενία
Μικρές ιστορίες
για το μπλε,
που, όταν έφτασε
στο φως,
άρχισε τις εκπτώσεις…

Μετά από μεγάλη ποιητική σιωπή δέκα χρόνων εκδώσατε την «Ευγενία» Πιστεύετε ότι οι Ποιητές έχουν «δικαίωμα» να σιωπούν όταν όλα γύρω τους κλονίζονται;

Η ποίηση είναι μια βαθιά εσωτερική διεργασία που μιλά για τα όσα βιώνει, παρατηρεί και σαφώς εγγράφει ως βίωμα ο ποιητής. Έχει στιγμές, εποχές και αιώνες που άλλοτε μπορεί να ανακαλύπτουν το γονιδίωμα του χρόνου μέσα από νίκες και ήττες της καθημερινότητας και άλλοτε περιγράφουν τα γεγονότα με τον τρόπο της αφαίρεσης που γνωρίζει καλά, κάλλιστα ο εκάστοτε βιογράφος του βίου των ανθρώπων. Οι ποιητές λοιπόν όχι μόνο έχουν δικαίωμα αλλά επιβάλλεται να σιωπούν όταν εκείνοι το έχουν ανάγκη διότι μ’ αυτό τον τρόπο δίνουν λύσεις και απαντήσεις με τις κειμενικές αξίες τους οι οποίες με την σειρά τους αξιώνουν την κάθαρση όχι μόνο από τον κλονισμό της κατάστασης που διαπραγματεύεται η εποχή τους αλλά κυρίως από τα τραύματα που αφήνει αυτή η βία

Ανήκετε στην ποιητική γενιά του ’80. Τι διαφορετικό έφερε τούτη η γενιά στην Ποίηση από τις προηγούμενες;

Η ποιητική γενιά του '80, «η γενιά του ιδιωτικού οράματος» όπως την αποκαλούν εμπεριέχει ποιητές, ποιήτριες, ποιητικές φωνές και ποιήματα που συνομιλούν με την σύγχρονη ποίηση του εικοστού αιώνα με τον τρόπο που όρισε η εποχή που ανδρώθηκαν αυτοί οι ποιητές και αυτές οι ποιήτριες. Γεννημένοι μια δεκαετία και κάτι μετά την λήξη του εμφυλίου πολέμου, με παιδική ηλικία που καταγράφει τη σχολική παρουσία τους εκεί στα χρόνια της χούντας και εφηβεία στην δομημένη ελευθερία της μεταχουντικής περιόδου οι ομότεχνοι αυτής της “γενιάς” – όσο είναι δόκιμος αυτός ο όρος- καταθέτουν κυρίως τις μνήμες ενός οράματος που θέλει να αλλάξει τον κόσμο αλλά συνθλίβεται στα διλλήματα που θέτει η κατ’ επίφαση ευημερία αυτής της περιόδου. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι υπάρχουν εξαιρετικές ποιητικές φωνές σε αυτή τη “γενιά” που δύσκολα όμως μπορούν να συγκροτήσουν ενιαίο γραμματολογικό τοπίο. Συνεχίζουν με λίγα λόγια και αυτοί οι ποιητές την πολυσχιδή ταυτότητα της προηγούμενης “Καταρρέουσας εν’ ανθήσει γενιάς”.

Χαλεπάς Καρούζος, Καβάφης, Τσαρούχης, Βελουχιώτης, Μαντώ Μαυρογένους… αρχαίοι και νεότεροι δημιουργοί μα και ήρωες μας έδωσαν το φως. Εμείς; Πού είμαστε; Πιστεύετε ότι η αυτή η βουτιά θα μας βγάλει από τις στάχτες αναθεωρώντας το βάρος απέναντι στην ιστορία ή θα επαναπαυθούμε;

Αυτή η βουτιά που για μένα είναι κάθαρση είναι αναγκαία καθώς όλοι αυτοί που αναφέρατε και πολλοί περισσότεροι από αυτούς που δεν αναφέρατε είναι συνυπεύθυνοι για αυτό που ζούμε σήμερα, καθώς και με την παρουσία τους σε αυτήν τη ζωή έδωσαν χώρο στου μέτριους. Είναι αλήθεια ότι αυτή η καθίζηση ενώ την παρουσιάζουν και την προτείνουν να έχει οικονομικό περιεχόμενο είναι κρίση με βαθιές πνευματικές και αισθητικές αλλοιώσεις.

Η Ελλάδα, όπως λέει ο Γιώργος Σεφέρης, “Φυραίνει όλο ένα χωματένιο σταμνί”, και αυτό γίνεται τουλάχιστον τα τελευταία 120 χρόνια. Ξεκίνησε λίγο πριν τον ατυχή πόλεμο του 1897 με την τότε Διεθνή Οικονομική Επιτροπή ένα αντίστοιχο Δ.Ν.Τ του σήμερα και ολοκληρώθηκε με τα μνημόνια και την Τρόικα. Όλο τον εικοστό αιώνα κυρίως οι ντόπιοι πολιτικοί παράγοντες με τις ευλογίες των συμμάχων δημιούργησαν μια αγενή προς τους πολίτες δημόσια διοίκηση, πολίτες που κυρίως προσδιορίζονται ως εκλογική πελατεία μέτριων πολιτικών και δομές διοίκησης που εφαρμόζουν κατά το δοκούν το δίκαιο και το σύνταγμα.

Όλο τον εικοστό αιώνα κυρίως οι ντόπιοι πολιτικοί παράγοντες με τις ευλογίες των συμμάχων δημιούργησαν μια αγενή προς τους πολίτες δημόσια διοίκηση, πολίτες που κυρίως προσδιορίζονται ως εκλογική πελατεία μέτριων πολιτικών και δομές διοίκησης που εφαρμόζουν κατά το δοκούν το δίκαιο και το σύνταγμα.

Είναι σίγουρο ότι γεννιέται μια νέα Ελλάδα. Δεν μπορώ να γνωρίζω αν είναι καλύτερη η χειρότερη αλλά για ένα είμαι βέβαιος. Ότι θα έχει λιγότερη Ελλάδα. Ξεχαρβαλώθηκε η γλώσσα και εσκεμμένα υποσκάπτεται το ιστορικό υποκείμενο αυτού του τόπου. Οι νεοέλληνες θα μιλούν πολύ χειρότερα την γλώσσα τους και θα γνωρίζουν μία ιστορία που κατασκεύασαν οι νικητές σύμμαχοι ως τοκογλύφοι δανειστές. Αυτό προσωπικά με τρομάζει.

Στο ποίημα σας «Αυτόχειρας εξ ετεροχθόνων» μιλάτε για την ξενιτιά και για τον αιώνα που ανέμιζαν τα λάβαρα, για τις ματωμένες χλαίνες και για τα τραγούδια που ακούγονταν στις πλατείες. Παράπονο για το σήμερα ή νοσταλγία; Κι αν είναι νοσταλγία, πιστεύετε ότι κάπου οι Ποιητές έχουν χάσει την δύναμη τους στο να ξεσηκώνουν τις πλατείες;

Δεν είναι παράπονο ούτε νοσταλγία. Είναι μια καταγραφή της πραγματικότητας. Οι ποιητές ποτέ δεν ξεσήκωναν τους πολίτες στις πλατείες. Αλλά ήταν παρόντες στο ξεσηκωμό συμμετέχοντας στον σχεδιασμό του. Τώρα ασχολούνται με το ιδιωτικό της ποίησης τους και κυρίως προσπαθούν οι περισσότεροι από αυτούς να πιάσουν στασίδι στο έτσι και αλλιώς σκοροφαγωμένο χρονοντούλαπο της ιστορίας, με ηλεκτρονικές καταγραφές στο διαδίκτυο καθώς πλήθος εξ’ αυτών με έπαρση και οίηση, αγνοούν τον ‘Όμηρο, τον Κάλβο, τον Σολωμό, τον Παλαμά, τον Καβάφη, τον Σαραντάρη και τόσους άλλους σπουδαίους σύγχρονους ποιητές

Χαθήκαμε στους παράξενους φόβους της ξενιτιάς
Αλλού η μάνα, αλλού τα παιδιά, αλλού οι φασκιές της γέννας
Πάει ο αιώνας
με τα τραγούδια
και τις ματωμένες χλαίνες.
Πάει και ο αιώνας που ανέμιζαν
τα λάβαρα στις πλατείες…… 

Συνδιευθύνατε το πολιτιστικό περιοδικό «Ελί-τροχος» τη δεκαετία του 90. Για να κάνω τον συνήγορο του διαβόλου. Υπάρχουν πολλά πολιτιστικά περιοδικά που τα περισσότερα υπάρχουν χάρη στην αφοσίωση και το μεράκι των εκδοτών τους. Στις δύσκολες εποχές που ζούμε, μπορούν να αντέξουν στον χρόνο;

Ο Ελίτροχος ήταν ένα περιοδικό που δημιούργησε το κοινό του ενώ τα αφιερώματα του μέχρι σήμερα τριάντα χρόνια μετά όλο και περισσότερο απασχολούν τους μελετητές και τους διδάσκοντες της Ελληνικής λογοτεχνίας στα ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια. Το κάθε λογοτεχνικό περιοδικό έχει την δική του συντακτική ομάδα. Την εποχή του Ελίτροχου υπήρχαν περιοδικά με σημαντικές πνευματικές παρέες που κάποιες έμειναν μέχρι σήμερα. Ανεξάρτητα από την κρίση τα περιοδικά αυτά είναι περιοδικά με συγκεκριμένο κοινό και οφείλουν να υπηρετούν τη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή και δράση. Σήμερα συνοδοιπορούν με τα ηλεκτρονικά “περιοδικά” που δίνουν μία άλλη προώθηση και προβολή στη σύγχρονη λογοτεχνία.

Έχουν μεταφραστεί ποιήματα σας σε δώδεκα γλώσσες. Στην Ελλάδα, στην χώρα των Ποιητών, οι περισσότεροι χρηματοδοτούν τις ποιητικές τους συλλογές. Οι εκδότες δεν ρισκάρουν να τις εκδώσουν. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτό που γίνεται σήμερα στην χώρα μας; Είμαστε πολλοί οι Ποιητές και θεωρούμε ότι είμαστε οι κάλλιστοι ώστε να κυκλοφορήσουμε τα ποιήματα μας ή φταίει η Παιδεία μας που δεν έχει «ακουμπήσει» πιο ουσιαστικά στην αξία της;

Ποιήματά μου, έχουν μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες από διάφορους μεταφραστές, αυτή την περίοδο προγραμματίζονται και καινούριες εκφορές ποιημάτων μου σε άλλες γλώσσες. Στην Ελλάδα που έχει δύο βραβεία Νόμπελ και δύο βραβεία Λένιν με κατόχους σπουδαίους παγκόσμιους ποιητές όπως ο Γ. Σεφέρης, ο Ο. Ελύτης, ο Κ. Βάρναλης και ο Γ. Ρίτσος, αντίστοιχα, ο τρόπος της έκδοσης μιας ποιητικής συλλογής είναι ο ίδιος σε όλον τον εικοστό αιώνα. Δείτε σε πόσα αντίτυπα κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή «Ποιήματα» του Κ.Π. Καβάφη στις αρχές του εικοστού αιώνα όπως και τον αριθμό των αντιτύπων του Γ. Σεφέρη όπως και τις πρώιμες ποιητικές διαδρομές του Μ. Κατσαρού, του Ν. Εγγονόπουλου ή ακόμη και του Α. Εμπειρίκου.

Δεν είναι κακό που σήμερα «όλοι» γράφουν, το θέμα είναι τι γράφουν και πως διακρίνονται αυτά τα γραπτά.

Δεν είναι κακό που σήμερα «όλοι» γράφουν, το θέμα είναι τι γράφουν και πως διακρίνονται αυτά τα γραπτά. Αυτό που είπατε έχει μεγάλη αλήθεια και εννοώ τους «Κάλλιστους», καθώς κάθε φορά που ανακοινώνονται τα βραβεία Νόμπελ, πολλοί από αυτούς πέφτουν σε κατάθλιψη γιατί δεν απονεμήθηκε το βραβείο σε αυτούς. Τώρα όσον αφορά τα κρατικά βραβεία και όποια άλλα αποδίδουν τιμές σε ποιητές, αυτό είναι ένα θέμα που θέλει μεγάλη ανάλυση καθώς έχει πολλές παραμέτρους, μερικές από τις οποίες είναι ποιοι κρίνουν κάθε φορά, με ποια κριτήρια κρίνουν και κρατώντας τις ανάλογες ισορροπίες τι θέλουν να αναδείξουν. Ένα είναι σίγουρο ότι γι’ αυτήν την εικόνα της σύγχρονης ποίησης μεγάλη ευθύνη σαφώς έχουν και οι ποιητές.

Στην σελίδα 107 της ποιητικής συλλογής, μνημονεύετε τα λόγια του Αντώνη Σαμαράκη για τα παιδιά μας που θα γίνουν «μητροκτόνα» και «πατροκτόνα» εξαιτίας του κόσμου που θα τους παραδώσουμε. Ανησυχία και φόβος για το αύριο;

Με τον Αντώνη Σαμαράκη υπήρξα για πολλά χρόνια συνοδοιπόρος, τον γνώρισα και ασχολήθηκα με το έργο του πολλάκις. Άλλωστε το πρώτο τεύχος του Ελίτροχου ξεκίνησε με την παρουσίαση του έργου του και το τελευταίο τεύχος του στα τέλη της δεκαετίας του ενενήντα αφιερώθηκε πάλι στο έργο του. Έτη πολλά, συγγράφω την βιογραφία του με την προθανάτια έγκρισή του και οσονούπω η μελέτη αυτή πηγαίνει προς έκδοση. Οι λέξεις του είναι προφητικές για το τι ζούμε σήμερα. Άλλωστε η έκφρασή του ότι ο συγγραφέας με το έργο του και τις πράξεις του «πρέπει να είναι η φωνή εκείνων που δεν έχουν φωνή, των αδικημένων, των βασανισμένων, των καταπιεσμένων», είναι τόσο επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε.

Άλλωστε η έκφρασή του ότι ο συγγραφέας με το έργο του και τις πράξεις του «πρέπει να είναι η φωνή εκείνων που δεν έχουν φωνή, των αδικημένων, των βασανισμένων, των καταπιεσμένων», είναι τόσο επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε.

Μπροστά στα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο μέσος πολίτης έχει το κουράγιο, τον χρόνο και την διάθεση να αποκωδικοποιήσει τα μηνύματα των νεότερων Ποιητών; Γιατί τα πιο δύσκολα χρόνια, τα κατοχικά και της δικτατορίας, οι στίχοι του Βάρναλη, του Σεφέρη και του Ελύτη είχαν γίνει κτήμα του λαού και τον ενέπνεαν;

Η τέχνη γενικότερα και η ποίηση ειδικότερα είναι το αναγκαίο στήριγμα για την ψυχή μας, είτε βρισκόμαστε σε ευημερία είτε βρισκόμαστε σε αυτήν την κρίση που με απάνθρωπο τρόπο λεηλατεί την ψυχή μας. Ο μέσος πολίτης και το κουράγιο και τον χρόνο έχει για να αποκωδικοποιήσει τα ποιητικά μηνύματα, άλλωστε όλο και περισσότεροι αναγνώστες αποτελούν το κοινό της ποίησης. Απλά σε μια εποχή που τα ποιητικά βιβλία κυκλοφορούν κατά εκατοντάδες κάθε χρόνο ελείψει, ουσιαστικής διάκρισης και ταξινόμησης από την κριτική υπάρχει σύγχυση και δυστυχώς μια ισοπεδωτική αναγνωστική συμπεριφορά από τους ασχολούμενους με την ποίηση.

Και σήμερα γράφονται σπουδαία ποιήματα και έχουμε άξιους ποιητές και ποιήτριες αλλά δεν έχουμε συνθέτες που να ασχολούνται με τους ποιητές και τα ποιήματά τους τόσο παθιασμένα τόσο έντονα και τόσο φωτισμένα όπως ο Μ. Θεοδωράκης, ο Μ. Χατζηδάκης, ο Σ. Ξαρχάκος, ο Γ. Μαρκόπουλος και τόσοι άλλοι άξιοι όταν ασχολήθηκαν με την σύγχρονη ποίηση και είχαμε εξαιρετικά αποτελέσματα με την εκλαΐκευση του ποιητικού λόγου.

Σε τούτη την ποιητική σας συλλογή, ο αναγνώστης διακρίνει την Ωδή του Ποιητή στην ιστορία μα και τον Θρήνο για τα τωρινά και τα μελλούμενα. Όπως για τις φωτιές και την χρήση γης, το προσφυγικό και την υπερκατανάλωση. Ως ευαίσθητος Ποιητής πιστεύατε ότι σήμερα θα λέμε για το Εγώ και όχι το Εμείς;

Ξέρετε αυτό το «εμείς» ψυχογραφικά αλλά και κοινωνιολογικά είναι ένα απ’ εκείνα που μπορούν να αλλάξουν τον τόπο θετικά. Έφτασε το πλήρωμα του χρόνου όπου αυτή η κοινωνία οφείλει να πάψει να είναι διχαστική και να ωριμάσει με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου. Επιτέλους για πρώτη φορά στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους πρέπει να αποκτήσουμε κοινό βηματισμό πολίτες, πολιτικοί και δημιουργοί. Το «εμείς» οφείλει να ενταφιάσει το «εγώ» καθώς είναι ξερό, άγονο και αγενές.

Το «εμείς» οφείλει να ενταφιάσει το «εγώ» καθώς είναι ξερό, άγονο και αγενές.

Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε μια όμορφη δράση, «Η Ποίηση στις ράγες», από ποιητές νομών της Κεντρικής Μακεδονίας που αντάμωσαν στον σιδηροδρομικό Σταθμό της Κατερίνης διαβάζοντας ποίηση. Πιστεύετε ότι τέτοιου είδους δράσεις ανά περιφέρεια θα βοηθήσουν στο να ξανα-αγαπηθεί η Ποίηση από το πλατύ αναγνωστικό κοινό;

Αυτήν την δράση την παρακολούθησα από τα νότια της Ελλάδος, ήταν μια σπουδαία πρόταση και άξιοι οι εμπνευστές της. Βεβαίως με τέτοιες δράσεις που η εμπειρία μας γνωρίζει από το σύγχρονο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο χώρο η ποίηση μπορεί να βρει ευκολότερα το κοινό της.

Κλείνοντας την συνέντευξη θα ήθελα να μου πείτε, αν μπορείτε, ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια σας κι αν υπάρχει ελπίδα στο να γίνει η Ποίηση πάλι η αγαπημένη των αναγνωστών;

Τα μελλοντικά μου σχέδια είναι να μπορέσω άμεσα να εκδώσω ότι έχω ετοιμάσει όλα αυτά τα χρόνια για την ποίηση, ποιητικές συνθέσεις και ανθολογίες ποιητών και ποιημάτων. Άμεσα θα κυκλοφορήσει η νέα μου ποιητική σύνθεση με τίτλο «Δώδεκα φόνοι για την ποίηση» με εικαστικές παρεμβάσεις της Κατερίνας Καρούλια. Προγραμματίζεται για τις αρχές του έτους να εκδοθεί ο τόμος με τα Ποιητικά πορτρέτα που επιμελούμαι για όλο το 2017 στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» καθώς κάθε Κυριακή παρουσιάζω σε ένα ολοσέλιδο αφιέρωμα της εφημερίδας το έργο ενός σύγχρονου Έλληνα ποιητή, ποιήτριας.

Ταυτόχρονα είναι σε εξέλιξη, μια ανθολογία που ετοιμάζω σε συνεργασία με τον Ελληνικό Κύκλο Βιβλιόφιλων Λονδίνου και την ομάδα των φιλολόγων του γραφείου ποιήσεως με ανέκδοτα ποιήματα σύγχρονων ποιητών και ποιητριών από τον Νάνο Βαλαωρίτη μέχρι τους νεότερους, που τιτλοφορείται «Ατύπως» με αντίστοιχη μεταφορά των ποιημάτων και στην αγγλική γλώσσα από την σπουδαία φιλόλογο και επιμελήτρια εκδόσεων Κατερίνα Τσιούμα. Η έκδοση αυτή θα κυκλοφορήσει ταυτόχρονα σε Ελλάδα και Αγγλία. Σας είπα μερικά από τα προς εξέλιξη σχέδιά μου.

Όσο για την ποίηση, είναι η αγαπημένη των αναγνωστών, καθώς όλο και περισσότεροι νέοι και νέες ασχολούνται μαζί της και αυτό είναι μεγάλη παρηγοριά. Επιτρέψτε μου κλείνοντας να ευχαριστήσω τόσο εσάς, κυρία Μάγδα Παπαδημητρίου για την φροντίδα που μου προσφέρατε μέσα από τις εύστοχες και επίκαιρες ερωτήσεις σας όσο και τον διαδικτυακό τόπο Bookia για την φιλοξενία και το ενδιαφέρον του.

«Μεγαλώνουμε στο μίσος του Εγώ/και φθάνουμε στο άπειρο/γρηγορότερα από τον τρομερό/βούρκο του φονικού Εμείς». Σχόλιό σας, πάνω σ' αυτόν τον απαρέγκλιτο(;) μονόδρομο;

Κι εγώ με την σειρά μου ευχαριστώ τον Ποιητή Αντώνη Σκιαθά για την χειμαρρώδη συνέντευξη του και του εύχομαι ότι καλύτερο στην δημιουργική του πορεία. Με μεγάλη χαρά θα περιμένω να εκδοθούν ότι σχεδιάζει…