Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε Facebook άλμπουμ.
Το βιβλίο «Ο αχός κι ο βυθός».
O ποιητής Παύλος Πέζαρος.
Οι εκδόσεις Κέδρος.

Οι εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ παρουσίασαν στο βιβλιοπωλείο «Επί Λέξει» την ποιητική συλλογή του Παύλου Πέζαρου, «Ο αχός κι ο βυθός».

Την ποιητική συλλογή παρουσίασε ο ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας, Κωνσταντίνος Μπούρας, ο οποίος ξεκίνησε καλωσορίζοντας το κοινό στην αίθουσα εκδηλώσεων του εμβληματικού βιβλιοπωλείου στο κέντρο της Αθήνας.

Έδωσε το λόγο στον εκπρόσωπο των εκδόσεων Κέδρος, κο Θανάση Μήνα, ο οποίος έκανε μία σύντομη αναδρομή στο συγγραφικό έργο του Παύλου Πέζαρου και «από την υπόλοιπη πολυσχιδή δραστηριότητα» του ποιητή, σημείωσε ιδιαίτερα την ιδιότητά του ιδρυτικού μέλους της εκδοτικής ομάδας και του μέλους της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Διαβάζω».

Πρόκειται για ένα σημαντικό ποιητή και ένα ουσιαστικό βιβλίο.

«Πρόκειται για ένα σημαντικό ποιητή και ένα ουσιαστικό βιβλίο», είπε ο κος Μπούρας και παρακάλεσε τον ποιητή να διαβάσει την επιστολή που του έστειλε η Κική Δημουλά μέσω του εκδοτικού οίκου στην οποία τον ευχαριστεί για τον «Αχό και το Βυθό» που της αφιέρωσε και σημειώνει «Ουδείς αξεπέραστος», απαντώντας σε σχετικό σχόλιο του συγγραφέα για την ίδια. «Το μεγάλο και χρήσιμο της ποίησής σας είναι η σοβαρότητά της που δεν γίνεται εμπόδιο στην πολύ αυτοελεγχόμενη ευαισθησία σας», έγραφε η κα Δημουλά δηλώνοντας επίσης την επιθυμία της να είχε γράψει η ίδια το ποίημα «Στο Δημήτρη» που περιλαμβάνεται στη συλλογή, «Γνωρίζετε ελληνικά και δικαιούστε να μυηθείτε στα Ελευσίνια», ήταν το τελευταίο της σχόλιο στην επιστολή.

Ορμώμενος από το σχόλιο της κας Δημουλά για το ποίημα «Στο Δημήτρη», ο κος Μπούρας ζήτησε από το συγγραφέα να αναφερθεί σε αυτό. «Δημήτρης είναι ο γιος μου», είπε ο κος Πέζαρος και συνέχισε, «Το έγραψα μία μέρα των γενεθλίων του, για τον σπουδαίο άντρα πλέον», και απήγγειλε το ποίημα.

Ακολούθησαν κύκλοι απαγγελιών ποιημάτων και συζήτησης όπου ο κος Μπούρας ζητούσε από τον ποιητή να σχολιάσει θέματα που σχετίζονταν με το κάθε ποίημα καθώς και τα ερεθίσματά του. Σε ένα ποίημα ο κος Μπούρας σχολίασε το χρόνο που χρειάστηκε ο ποιητής για να ολοκληρώσει τα ποιήματά του, «Γιατί τόση δυστοκία;», τον ρώτησε.

Ο μακρύς χρόνος που μεσολαβεί, αποδεικνύει σε εμένα τη διαχρονικότητα του ποιήματος.

«Τα ποιήματα ξεκινούν με ένα ερέθισμα το οποίο στην πορεία διαπιστώνεις ότι επαναλαμβάνεται, ολοκληρώνοντας τεχνικά το καθένα, έχοντας μεσολαβήσει ένα μεγάλο διάστημα», απάντησε ο συγγραφέας και αναφέρθηκε στα 20 χρόνια που χρειάστηκαν για την εν λόγω έκδοση, με επιλεγμένα ποιήματα που βρίσκονταν στο συρτάρι του μέχρι να πάρουν την τελική τους μορφή. «Ο μακρύς χρόνος που μεσολαβεί, αποδεικνύει σε εμένα τη διαχρονικότητα του ποιήματος», συμπλήρωσε.

Ορμώμενος ο κος Μπούρας από την πολλαπλή αναφορά του ποιητή στη σύζυγό του μέσω των ποιημάτων του, προσπάθησε να εκμαιεύσει «τη συνταγή», τι είναι αυτό που τον οδήγησε σε μία τόσο επιτυχημένη προσωπική επιλογή και αστειευόμενος ζήτησε από τον ποιητή να καταθέσει τη γνώση του ώστε να βοηθήσει και άλλους. «Είναι τύχη», απάντησε ο κος Πέζαρος.

Μετά το τέλος των κύκλων απαγγελίας-συζήτησης, ο κος Μπούρας συνέχισε με την ιδιότητα του κριτικού λογοτεχνίας, καταθέτοντας την άποψή του για την ποιητική συλλογή.

«Σπονδυλωτή» τη χαρακτήρισε και συνέχισε, «Αποτελείται από τρία μέρη με παλίμψηστο γραφή, παραχάραξη ηδονής εις οδύνη, παλινωδία του αναπόδραστου του παρελθόντος, αναζητώντας το δικό του χαμένο χρόνο».

Προδίδει έναν ποιητή τεχνίτη, επίμονο και επιθετικά σαρκαστικό.

«Προβαίνει σε βελονισμό της μνήμης πατώντας σε ίχνη προγενέστερων ακριβοδίκαιων σπαραγμών», συμπλήρωσε ο κος Μπούρας και αναφέρθηκε στο μεγάλο χρονικό διάστημα που χρειάζεται ο ποιητής για να ολοκληρώσει ένα ποίημα, κάτι που «προδίδει έναν ποιητή τεχνίτη, επίμονο και επιθετικά σαρκαστικό». Ιδιαίτερα σημείωσε το στοιχείο της ειρωνείας «εντός και εκτός των τυπωμένων σελίδων».

«Η πολιτική ορθότητα του έντυπου και προφορικού λόγου υποκρύπτει ένα ενεργό ηφαίστειο που ξεθυμαίνει ως δράκος τη φούρια της καταπιεσμένης του ζωτικότητας... Το ποιητικό εργαστήρι του ολιγογράφου αλλά μακροημερεύοντος λογοτεχνικώς Παύλου Πέζαρου, περιστρέφεται γύρω από τη νοσταλγία της σωματικότητας του έρωτα, την εξιδανίκευση της ελληνικής γλώσσας ως μόνης μη βαρβάρου, την ανίχνευση του θανάτου μόνον ως υπόμνηση του χαμένου χρόνου και όχι ως επιθυμητή ή απευκταία τελευτή».

«Αποφεύγει να προκαλεί το θυμικό του αναγνώστη... Ο λόγος του δεν είναι ούτε εριστικός ούτε ναρκισιστικός αλλά ομοιοπαθητικώς παρεμβατικός... Μιλάει συγκαλυμμένα και προσεκτικά για το δικαίωμα των ανθρώπων στο άγγιγμα, για την αθωότητα της συνενοχής... Με πίστη και διαρκή επιστροφή στη δημοτική μας παράδοση ως συνεχίστριας του αρχαίου ελληνικού πνεύματος καταφεύγει ακόμα και στη "μαγγαρή δημοτικιά"».

Μιλάει συγκαλυμμένα και προσεκτικά για το δικαίωμα των ανθρώπων στο άγγιγμα, για την αθωότητα της συνενοχής.

«Ο Παύλος Δ. Πέζαρος είναι τεχνίτης του λόγου και κρύβεται πίσω απ' αυτόν... Οι 5 αισθήσεις είναι το ποιητικό του ανδραγάθημα και η αθλοθεσία που έχει τεθεί από τον ίδιο, είναι να τις υπερβεί αφού τις έχει χορτάσει μέχρι κορεσμού, αισθητικού...».

«Ο Παύλος Δ Πέζαρος; είναι σημαντικός ποιητής γιατί δεν βιάζεται, δε ναρκισσεύεται, δεν κουτσουρεύει το λόγο του... ίσως κάποτε φτάσει, όχι συντόμως του εύχομαι, στο πέρας εκείνο μιας διαδρομής όπου συναντάς τοίχο και δεν μπορείς να πας ούτε μπρος ούτε πίσω χωρίς να κοροϊδέψεις τον εαυτό σου ή τον αναγνώστη... ».

Η βαθιά, πολύπλευρη και πολυπρισματική γνώση της ελληνικής γλώσσας και λαλιάς είναι από τα σημαντικά λογοτεχνικά προσόντα και ποιητικά χαρίσματα της Μούσας του Παύλου Δ. Πέζαρου...

«Αλήθεια, από που βγαίνει αυτό το ποιητικό όνομα που ηχεί σαν ψευδώνυμο; Εγώ θα το παρατόνιζα ευχαρίστως, "Πεζαρός" ας πούμε...».

Ο ποιητής έκπληκτος από την κριτική του κου Μπούρα, ζήτησε να μην τη σχολιάσει παρά να τη μελετήσει προσεκτικά, χαρακτηρίζοντας εύστοχες τις περισσότερες από τις παρατηρήσεις του. Συμφώνησε και ο ίδιος ότι δύο στοιχεία κυριαρχούν στο λόγο του, το υγρό (η θάλασσα) και οι αισθήσεις.

«Σ' αυτόν τον τόπο που βρεθήκαμε και γαλουχηθήκαμε, δύο πράγματα είναι αυτά που με χαρακτηρίζουν και με αντιπροσωπεύουν, μου δίνουν ταυτότητα, η γλώσσα και η ιστορία. Τη γλώσσα προσπαθώ να την προσέχω, ποτέ δεν την ξέρει κάποιος ολοκληρωτικά. Την ιστορία και κάποιες από τις πλευρές της προσπαθώ να ερμηνεύσω μέσα από τα ποιήματα», είπε ο κος Πέζαρος.

Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ποιήματος που συνδυάζει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, ο ποιητής απήγγειλε το ποίημα «Πατρός σπαράγματα», ένα ποίημα που συνδυάζει τη θάλασσα, την ιστορία και τη γλώσσα με τις «πολύ ειδικές λέξεις που τείνουν να ξεχαστούν και απ' όσους ασχολούνται με αυτή».

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με ερωτήσεις και τοποθετήσεις του κοινού που επιβεβαίωσαν όσα ακούστηκαν νωρίτερα και έδωσαν την ευκαιρία στον ποιητή κο Πέζαρο και τον κριτικό κο Μπούρα να φωτίσουν ακόμα περισσότερες πλευρές της συλλογής αλλά και της ποίησης γενικότερα.

Στο τέλος, ο ποιητής ευχαρίστησε όλους για την παρουσία τους και αναφέρθηκε προσωπικά σε δημιουργούς που παρευρίσκονταν και τον τίμησαν ιδιαίτερα. Ευχαρίστησε τον κο Κωνσταντίνο Μπούρα για την εξαιρετική παρουσίαση, «Σημειωτέον, δεν τον γνώριζα πριν», σχολίασε και συμπλήρωσε, «Όπως είπα στο Γιώργο Χρονά, ήθελα να κάνει κάνει την παρουσίαση κάποιος σαν τον Κωνσταντίνο Μπούρα. Γιατί να μην είναι ο ίδιος Κωνσταντίνος Μπούρας απάντησε ο Γιώργος Χρονάς και φρόντισε για τις λεπτομέρειες».

«Αυτή η έκδοση έρχεται 25 μετά την προηγούμενη αφού έχω χάσει την επαφή με τη λογοτεχνική γενιά μου», είπε ο κος Πέζαρος και αναφέρθηκε σε πρόσωπα που τον ενθάρρυναν να κάνει το βήμα.

Ευχαρίστησε και τον εκδοτικό του οίκο «που έχει την παλιά επαγγελματικότητα σε αυτό που κάνει».