Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη
Το φωτορεπορτάζ.
Ο συγγραφέας Θάνος Κόσυβας.
Το βιβλίο «Ο Ρούλης ο φουγαρούλης έγινε… καπνός!».
Οι εκδόσεις Άτλαντας.
Σε μια κατάμεστη αίθουσα, στο Πνευματικό Κέντρο της Κατερίνης, με πολλούς όρθιους μετά από πρόσκληση του Κέντρου Γραμμάτων και Τεχνών Δίου και των εκδόσεων Άτλαντας μικροί και μεγάλοι αναγνώστες προσήλθαν να τιμήσουν τον Πιεριέα δημιουργό Θάνο Κόσυβα και να ακούσουν το τέταρτο παραμύθι του «Ο Ρούλης ο φουγαρούλης έγινε… καπνός!», το απόγευμα του Σαββάτου 30 Νοεμβρίου 2019.
Για το όμορφο αυτό βιβλίο, μίλησε η Μαργαρίτα Αμανατίδου, εκπαιδευτικός και Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας και ο ίδιος ο συγγραφέας. Οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Κάτω Αγίου Ιωάννη, με την καθοδήγηση των άξιων δασκάλων τους, παρουσίασαν ένα πολύ όμορφο θεατρικό δρώμενο και μουσικές βασισμένα στο βιβλίο που δικαιολογημένα καταχειροκροτήθηκαν και τους αξίζουν θερμά συγχαρητήρια. Την παρουσίαση συντόνισε η νηπιαγωγός Σμαρώ Αγαθόγλου που κάλεσε στο βήμα τον Πρόεδρο του Κέντρου Γραμμάτων και Τεχνών Δίου και του Φεστιβάλ Ολύμπου Γρηγόρη Παπαχρήστο, ο οποίος μίλησε για τον συγγραφέα με λόγια καρδιάς. Ο Θάνος Κόσυβας είναι από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας του Κέντρου αυτού με πλούσια πολιτιστική παρακαταθήκη και οι ευχές του για μεγαλύτερη ανοδική συγγραφική πορεία ήταν πολύ συγκινητικές. Ακολούθησε ο Δημοσθένης Σεϊταρίδης, μέλος της Αντικαπνιστικής Κίνησης Κατερίνης για την Προστασία από το Παθητικό Κάπνισμα, ο οποίος χαιρέτισε και συγχάρηκε τον συγγραφέα γι αυτή του την πρωτοβουλία και έμπνευση.
Το παραμύθι αυτό είναι μια προσπάθεια να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά και τους μεγάλους στην κατανόηση του φαινομένου της χρήσης του καπνού, επισημαίνοντας τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την υγεία από το κάπνισμα και την ανάγκη προστασίας των μη καπνιστών από την αθέλητη εισπνοή καπνού σ’ όλους τους δημόσιους χώρους. Στοχεύει στην πρόληψη του καπνίσματος στους μαθητές και την εφαρμογή και τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου με την ενεργό συμμετοχή όλης της κοινωνίας.
Θέλω να συμπληρώσω πως ο νόμος αυτός δεν ευχαριστεί πολλούς καπνιστές αλλά τα παιδιά και οι μη καπνιστές δεν φταίνε σε τίποτε να εισπνέουν τον καπνό. Σίγουρα πρέπει να υπάρξει μια λύση από το νόμο για να μη νιώσουν ως κυνηγημένοι. Εννοείται ότι πρέπει να προστατευτούν τα παιδιά και οι ευπαθείς ομάδες.
Η εκπαιδευτικός και υπεύθυνη σχολικών δραστηριοτήτων Μαργαρίτα Αμανατίδου είπε μεταξύ άλλων: «Όταν μου πρότεινε ο Θάνος να παρουσιάσω το νέο του βιβλίο, σκέφθηκα ότι το κάθε πόνημα ή το κάθε βιβλίο δεν είναι το ίδιο. Άρα και ο τρόπος που τα παρουσιάζουμε θα πρέπει να είναι διαφορετικός. Στο κάθε βιβλίο αποτυπώνεται η προσωπικότητα αυτού που το δημιούργησε, είναι ένα έργο τέχνης για το δημιουργό του. Τώρα το πώς το εκθέτει ο δημιουργός του, είναι μια πρόκληση γι’ αυτόν αλλά και μαζί μια ευκαιρία να ικανοποιήσει τη δημιουργικότητά του. Να παραμείνει λίγο ακόμη με τους ήρωες που αυτός ο ίδιος αγάπησε, που ο ίδιος ενθάρρυνε και που ο ίδιος έδειξε διακριτικά το «φως». Φως έδωσε ο Θάνος στους ήρωες των προηγούμενων παραμυθιών του -το δάσος φύλακας, Βούλα η μικρή καμηλοπάρδαλη που δεν είχε βούλες, το γράμμα στον Αη Βασίλη από τον Ομράν- και σήμερα αυτό το φως βλέπει «Ο Ρούλης ο φουγαρούλης που έγινε…. Καπνός!» Το βιβλίο μας με αυτόν τον πρωτότυπο και διασκεδαστικό ταυτόχρονα τίτλο σε προδιαθέτει να ανοίξεις αμέσως τις σελίδες του. Κρατώντας το στα χέρια σου συνειδητοποιείς ότι ο Θάνος έκανε και την εικονογράφηση αυτού του παραμυθιού, που είναι ιδιαίτερα καλαίσθητο. Ξέρετε η αξία της εικονογράφησης ενός παραμυθιού είναι πολύ μεγάλη και ένα σπουδαίο ερέθισμα για τον μικρό αναγνώστη ιδιαίτερα για εκείνον που παρατηρεί, αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει άμεσα τα οπτικά ερεθίσματα. Ένας πολυτάλαντος δημιουργός λοιπόν. Βλέπουμε λοιπόν πλούσια εκφραστικές και εντυπωσιακές ζωγραφιές, που συνοδεύουν και συμπληρώνουν κάθε σελίδα δίνοντας χρώμα, ζωντάνια στον λόγο και μας βοηθάει να «μεταφερθούμε» στο χρόνο και στον χώρο της συγκεκριμένης ιστορίας. Με ιδιαίτερη ευαισθησία απέναντι σε κάθε αναγνώστη μικρό ή μεγάλο με τρόπο συμβολικό και παραβολικό καταπιάνεται με το πολύ επίκαιρο θα έλεγα θέμα, των τελευταίων ημερών -το κάπνισμα και τον αντικαπνιστικό νόμο 4633/2019 - που επιτέλους και στην χώρα μας αρχίζει να τηρείται ουσιαστικά πια. Δίνει φωνή στους ήρωές του τον Ρούλη τον φουγαρούλη, την Τασία το τασάκι, την Ζωή και τον Ιπποκράτη. Οι τέσσερις τους μας εμπλέκουν και μας παρασύρουν με κρίση και διερευνητικό πνεύμα στο φανταστικό τους ταξίδι. Βλέπουμε τους πρωταγωνιστές μας από την πρώτη ακόμη σελίδα του παραμυθιού μας έως το τέλος του, να ενδιαφέρονται , να ανησυχούν, να αναρωτιούνται για την πορεία του καπνίσματος , να αμφισβητούν , να αντιδρούν -ακόμη και απέναντι στους καπνιστές γονείς τους-, να διαμορφώνουν άποψη και τέλος να πιστεύουν πως αξίζει να κυνηγήσουν το καλύτερο, το σωστότερο και το υγιεινότερο για τη ζωή τους. Είναι μαγικός ο κόσμος του παραμυθιού και αυτή η μοναδική μαγεία, εμπνέει τον δημιουργό μας , του αρέσει πολύ το να μαθαίνει στον νέο αναγνώστη, να μπορεί να ζεστάνει την εκπαιδευτική του "παγωνιά " στο ξεκίνημα της ζωή του, Αναγεννιέται και ο ίδιος συνεχώς προσκαλώντας τους σε ένα νέο ταξίδι , μια νέα ιδέα αλλά πάνω από όλα μαθαίνοντάς τους να αγαπούν τη ζωή και τις αξίες της να την χαίρονται με αγάπη. Ας ευχηθούμε λοιπόν στον δημιουργό του παραμυθιού τον δικό μας Θάνο καλοτάξιδο και καλοδιάβαστο το βιβλίο του!!!
Ο συγγραφέας ανέφερε σχετικά: «Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά και τους γονείς σε σχέση με το κάπνισμα, επισημαίνοντας τους κινδύνους που διατρέχουν όχι μόνο οι καπνιστές αλλά και οι μη καπνιστές από την αθέλητη εισπνοή καπνού στους δημόσιους χώρους. Επίσης, στοχεύει στην πρόληψη του καπνίσματος στους μαθητές αλλά και την κατανόηση εκ μέρους των καπνιστών της αναγκαιότητας εφαρμογής και τήρησης του αντικαπνιστικού νόμου (Νόμος 4633/2019). Το κάπνισμα είναι μια καθαρά προσωπική επιλογή του καθενός. Θα παραφράσω τα λόγια του Καντ ο οποίος είπε ότι η ελευθερία του ενός σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου και θα πω ότι το δικαίωμα του καθενός να καπνίσει σταματάει εκεί όπου βρίσκεται ο πνεύμονας του άλλου! Η απαγόρευση του καπνίσματος με νόμο είναι σίγουρα η πιο ακραία θέση αντιμετώπισης του καπνίσματος αλλά φτάσαμε σε αυτό το σημείο επειδή όλα τα άλλα μέτρα αποδείχτηκαν ανεπαρκή και αναποτελεσματικά. Το πιο καλό θα ήταν να εφαρμόζονται οι κανόνες του καπνίσματος ως αποτέλεσμα αυτοπειθαρχίας και όχι εξαιτίας επιβολής του νόμου. Αυτό μπορεί να γίνει με την παιδεία και την εκούσια αλλαγή της συγκεκριμένης συμπεριφοράς. Αρχίζοντας από μικρή ηλικία την ενημέρωση για το κάπνισμα και τις συνέπειές του, τα παιδιά και οι νέοι αποφεύγουν, γλυτώνουν από κινδύνους και άσκοπες ταλαιπωρίες όταν θελήσουν να σταματήσουν το κάπνισμα, γιατί ο καλύτερος τρόπος να πάψει κανείς το κάπνισμα είναι να μη το αρχίσει ποτέ! Η υγεία δεν είναι διαπραγματεύσιμο αγαθό. Η προστασία από τις συνέπειες του καπνίσματος και η διαβίωση σε ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από καπνό, αποτελεί αναμφισβήτητα δικαίωμα για τον κάθε μαθητή και μαθήτρια, για το κάθε παιδί. Τα σχολεία μας μπορούν να δώσουν τις βάσεις και να εφαρμόσουν δράσεις αντικαπνιστικής αγωγής. Η εφαρμογή δράσεων από τα σχολεία στα πλαίσια μιας συστηματικής αντικαπνιστικής αγωγής είναι ουσιαστικής σημασίας».
Κι εγώ θα το παλέψω
και θα περνώ απ’ έξω,
όσο μπορώ μακριά θα τρέξω
και δε θα το επιτρέψω
το κάπνισμα ξανά
δίπλα σε όσους δεν καπνίζουν
και την υγεία τους φροντίζουν
και ούτε κοντά στα παιδιά
για να έχουν υγιή καρδιά
Με μουσικές ευχάριστες νότες επένδυσαν την εκδήλωση στη συνέχεια, μέλη των Homo Musiens: Μάκης Αϊβάζογλου, τραγουδοποιός, τραγουδιστής στο τραγούδι και πιάνο που ερμήνευσε και έπαιξε στο πιάνο τρία τραγούδια, τα δύο σε μουσική και στίχους του ίδιου και το ένα σε μουσική δική του και στίχους Χρύσας Γκατζελάκη και του Θάνου Κόσυβα. Συμμετείχαν στο τραγούδι τα μέλη της Ορχήστρας Νέων Δίου: Φιλιώ Σέρβου και Κωνσταντίνος Πασχάλης. Ο εξαιρετικός μουσικός Χρήστος Νευρίδης, έπαιξε στο πιάνο ένα τραγούδι σε μουσική δική του και στίχους του Θάνου Κόσυβα ενώ ερμήνευσε μοναδικά ο ταλαντούχος Κωνσταντίνος Πασχάλης και ένα τραγούδι σε μουσική του Κώστα Μανίκη και στίχους του δημιουργού και ερμήνευσε με την υπέροχη βελούδινη φωνή της η Φιλιώ Σέρβου. Όλα τα τραγούδια που ακούστηκαν σε πρώτη εκτέλεση ήταν εμπνευσμένα από το βιβλίο και πρόκειται μαζί με άλλα να κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες σε CD. Έκπληξη ήταν για όλους μας που ο Θάνος Κόσυβας εκτός από ποιητής, παραμυθάς, γραφίστας και εικονογράφος είναι και στιχουργός» Ο αγαπητός συγγραφέας και ομότεχνος, που ήταν ο πρώτος δημιουργός που πήρα συνέντευξη για το Bookia, ευχαρίστησε από καρδιάς όλους τους συντελεστές της παρουσίασης. Ευχαριστίες απεύθυνε στον ΟΠΠΑΠ Δήμου Κατερίνης για την παραχώρηση της αίθουσας και στο Ζαχαροπλαστείο Μπούσιας για τη σοκολατένια προσφορά του για τα παιδιά! Τέλος ευχαρίστησε ολόψυχα όλους τους φίλους, άκαπνους και καπνιστές, τους γονείς και τα υπέροχα παιδιά τους που τον στηρίζουν σε κάθε του προσπάθεια δημιουργικής έκφρασης. Για αρκετή ώρα υπέγραφε τα αντίτυπα του αφού μεγάλη ουρά σχηματίστηκε για να του ευχηθούν και να πάρουν την αφιέρωση του.
Αγαπητέ ομότεχνε εύχομαι καλοτάξιδο να είναι και αυτό το δημιούργημα σου!
Ο Θάνος Κόσυβας γεννήθηκε στην Καρίτσα Πιερίας. Από νωρίς έγραφε ποιήματα και στη συνέχεια ιστορίες για παιδιά και παραμύθια.Είναι Έφορος Λογοτεχνίας και Εικαστικών Τεχνών του Κέντρου Γραμμάτων και Τεχνών Δίου. Το 2011 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Σ' ελλειπτική τροχιά» από τις εκδόσεις Μάτι. Το 2014 ακολουθεί η δεύτερη ποιητική του συλλογή «Μεσημβρινοί» από τις εκδόσεις (.poema..). Το 2017 κυκλοφόρησε το Ποιητικό Λεύκωμα «Αμμόχωστος» σε ποίηση δική του και φωτογραφία του Κύπριου φωτογράφου Πέτρου Φιάκκα, από τις εκδόσεις Άτλαντας.
Η «Βούλα, η μικρή καμηλοπάρδαλη που δεν είχε βούλες» κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2016 από τις εκδόσεις «Αλέξανδρος», σε δική του εικονογράφηση, και είναι το πρώτο του παιδικό βιβλίο με θέμα τη διαφορετικότητα. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί το Δεκέμβριο του 2016 και το δεύτερο παιδικό βιβλίο του, «Το δάσος φύλακας», οικολογικού περιεχομένου. Το Νοέμβριο του 2017 κυκλοφορεί σε αυτοέκδοση το τρίτο παιδικό βιβλίο «Γράμμα στον Αη-Βασίλη από τον Ομράν» με θέμα το δικαίωμα στην εκπαίδευση των προσφυγόπουλων. «Ο Ρούλης ο φουγαρούλης έγινε… καπνός!» είναι το τέταρτο παιδικό βιβλίο του, από τις εκδόσεις Άτλαντας.
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Γκούντας, Στέλλα Χατζή και Στέλλα Τζιτζιλή