Απορώ γιατί τόσο καιρό το είχα στα αδιαβαστα.... Πραγματικό διαμάντι αυτό το βιβλίο

Ο Γιώργης είναι ένα παληκάρι που ζει σε ένα νησί του βορείου Αιγαίου ευτυχισμένος με τη μητέρα του, τη γυναίκα και το παιδί του. Ώσπου μια μέρα ένας ψαράς βρίσκεται δολοφονημένος και αμέσως όλο το χωριό φωτογραφίζει τον Γιώργη ως ένοχο γιατί τον άκουσαν να απειλεί τον νεκρό ενώ κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι τον είδαν και να τον σκοτώνει! Ο Γιώργης στρέφεται στην οικογένειά του για συμπαράσταση, όμως δεν τον πιστεύει κανείς, ούτε η μάνα του. Απελπισμένος, το σκάει νύχτα για τη Χίο, όπου ζούσε ο κουμπάρος του και εκεί ξεκινάει μια νέα ζωή, γιατί η οικογένεια του Μάνθου πιστεύει απόλυτα στην αθωότητά του. Αυτή είναι η αρχή της τραγικής ζωής του Γιώργη, δύο χρόνια πριν τη μικρασιατική καταστροφή του 1922, μια ιστορία γεμάτη συγκίνηση, αλήθειες, ανατροπές, πόνο και δραματικότητα.

Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, ακόμη δεν έχουν στεγνώσει τα δάκρυα που με συντρόφεψαν όταν διάβαζα τις τελευταίες σελίδες αυτού του βιβλίου. Δάκρυα ανακούφισης για την κάθαρσι των χαρακτήρων, δάκρυα οργής που δεν πίστεψε η ίδια η μάνα το παιδί της ότι είναι αθώο κι αυτό ήταν η απαρχή πάμπολλων δεινών για τον κεντρικό ήρωα, δάκρυα χαράς για την παρακαταθήκη της ψυχικής αυτής ανάκαρας στις επόμενες γενιές. Ένα σοβαρό περιστατικό και η ελάχιστη πιθανότητα μια γυναίκα να μην πιστέψει το ίδιο το σπλάχνο που έφερε στον κόσμο είναι η απαρχή των περιπετειών που θα έρθουν στη ζωή του Γιώργη, θα τον σμιλέξουν όπως η θάλασσα τον βράχο και θα τον πετρώσουν ακριβώς όπως το αλάτι αυτόν τον ίδιο βράχο.

Θέλω να γράψω αναλυτικά τα πάντα, να καταχωρίσω τα πάμπολλα σημεία που με συγκίνησαν, με ταξίδεψαν, με θύμωσαν, με γέμισαν αγωνία, με έκαναν να καρδιοχτυπήσω, όμως οφείλω να σεβαστώ όσους δε διάβασαν ακόμη αυτό το κείμενο-κόσμημα κι έτσι δεν ξέρουν τι θα γίνει παρακάτω. Επιπλέον, πολύ φοβάμαι πως η καταγωγή των παππούδων μου από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας, όπου διαδραματίζεται η ιστορία από ένα σημείο και μετά, ίσως να μη με κάνουν και τον πιο αμερόληπτο κριτή γι’ αυτό το μυθιστόρημα. Πράγματι, πολλές φορές παρασύρθηκα ακριβώς γιατί διάβαζα για μέρη και τόπους που επισκέφθηκα πρόσφατα, έχοντας υπ’ όψιν ότι στα ίδια χώματα πάτησαν και πρόγονοί μου. Από την άλλη όμως, σκέφτομαι πως αν ένα κείμενο είναι κακό ή αδύναμο ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, όσες μνήμες κι αν έχω απ’ το παρελθόν και προσδοκίες από αυτό σύντομα θα απογοητευτώ. Εδώ όμως μιλάμε για δύο εξαιρετικές πένες, που ντύνουν την ιστορία τους με χιλιάδες καλολογικά στοιχεία, χρησιμοποιούν αφειδώς τις παρομοιώσεις και τις μεταφορές και δε διστάζουν να σπείρουν στις αράδες του κειμένου τη ζάχαρη της ευτυχίας και το αίμα του σκοτωμού, πλάθοντας μια αξιέπαινη μαγιά, έτοιμη να ψηθεί στο μυαλό του κάθε αναγνώστη και να του προσφέρει ό,τι προσδοκά.

Ο Γιώργης, με δισταγμό και ανθρωπιά, χτίζει λιθαράκι λιθαράκι τη νέα του ζωή στη Χίο και την καρδιά του κλέβει μια ωραία βουρλιωτίνα, η Πάτρα. Αυτός είναι και ο λόγος που θα ζήσει από κοντά τη σφαγή των Βουρλών και θα γνωρίσει τον Νικόλαο Πλαστήρα, που είναι υποχρεωμένος να εγκαταλείψει τουλάχιστον πέντε αιώνες ελληνικού πολιτισμού, στον οποίο μπήκε οριστικά ταφόπλακα εκείνο το μαύρο έτος. Τα σημεία όπου οι συγγραφείς περιγράφουν την καταστροφή των Βουρλών είναι από τα πιο δυνατά και σπαραξικάρδια κι ας έχω διαβάσει πάμπολλες τέτοιες ιστορίες. Η γραφή τους, η αγωνία τους να αποστασιοποιηθούν για να περιγράψουν αντικειμενικά τις σφαγές και τις περιπέτειες του ελληνισμού αυτής της παραλιακής κωμόπολης ήταν λες και ξεπηδούσαν από στόμα αυτοπτών μαρτύρων. Θα κάνει τελικά νέα οικογένεια ο Γιώργης; Θα επιζήσει από τη σφαγή των τσετών; Τι τον περιμένει στην Ελλάδα και πόσο επικίνδυνο είναι, παρ’ όλη την πολιτική και κοινωνική αστάθεια, να επιστρέψει σε μια χώρα όπου τον περιμένουν για να τον συλλάβουν; Τι πραγματικά συνέβη εκείνο το καλοκαίρι του 1920; Πόση δύναμη χρειάζεται για να παλέψεις με τις αντιξοότητες της ζωής;

Θα επιμείνω ότι οι κυρίες Καγξίδου και Σπεντζάρη έχουν ένα καταπληκτικό στυλ γραφής, δεν μπορώ όμως από την άλλη να μην τονίσω ότι κάποια κεφάλαια (ιδίως αυτά που περιγράφουν την κατάσταση στην Ελλάδα από τη δικτατορία του Μεταξά ως τον Εμφύλιο) θα μπορούσαν να παραλειφθούν μιας και δε γίνεται κάτι που να ανατρέπει τη ροή της ιστορίας ή να αποτελεί φυσική συνέχεια του πριν και προαπαιτούμενο του μετά. Εγώ, που είμαι συναισθηματικά δεμένος με αυτόν τον τόπο και ταυτόχρονα αγάπησα τα υφολογικά στοιχεία των κυριών δεν ήθελα να τελειώσει το βιβλίο, δε χόρταινα να διαβάζω κι άλλο κι άλλο. Υπάρχουν όμως πολλοί περισσότεροι αναγνώστες που δεν έχουν τα ίδια βιώματα και ενδιαφέροντα με μένα, επομένως ίσως αυτές οι επιμηκύνσεις της ιστορίας να κουράσουν ή και να απωθήσουν.

Επί τη ευκαιρία παρατήρησα ότι συνολικά το βιβλίο δεν είναι άλλο ένα μυθιστόρημα για την καταστροφή του 1922, ούτε ξεκίνησε μια ιστορία για να την κουμπώσει σωστά σε αυτό το ιστορικό γεγονός. Αντίθετα, είναι η ιστορία ενός άντρα που κατηγορήθηκε (αθώος ή ένοχος αν είναι θα το διαβάσει ο αναγνώστης), ξεκίνησε στη μέση της ζωής του από την αρχή, η μοίρα και η Ιστορία τον κυνηγάνε και η ζωή του ολοκληρώνεται όπως πρέπει, την ώρα που πρέπει. Χωρίς μεμψιμοιρίες, χωρίς υπερβολικό ρομάντσο, χωρίς ερωτικές σκηνές (πόσο δυνατός είναι ο έρωτας όταν παραμένει ντυμένος!) και σαν άλλη αρχαία τραγωδία διέπεται από ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά που μπορούν να εξεγείρουν τον αναγνώστη και να καταλάβει ότι κρατάει στα χέρια του κάτι πραγματικά καλό: πράξις σπουδαία και τελεία, ηδυσμένος λόγος, ολοζώντανη δράση, έλεος και φόβος, κάθαρση.

Τέλος, είμαστε σίγουροι ότι η φράση-κλειδί του βιβλίου «Ούτε η μάνα μου» αφορά το γεγονός ότι δεν πίστεψε ούτε η ίδια η μάνα στην αθωότητα του Γιώργη; Γιατί, όταν μετά από χρόνια, σε ένα ταξίδι πίσω στη Σμύρνη, κάποιος από το οικογενειακό περιβάλλον της Πάτρας καταφέρνει να ακολουθήσει το παρελθόν, ζει μια από τις πιο δυνατές σκηνές του βιβλίου, που με έκανε να σπαράξω στο κλάμα. Μήπως λοιπόν το μυθιστόρημα είναι αφιερωμένο σε εκείνες τις μάνες που τυφλωμένες ή απογοητευμένες δεν πιστεύουν σε αυτό που είναι μπροστά στα μάτια τους; Ούτε η μάνα του δεν τον πίστεψε, ούτε η μάνα του δεν τον...... (δεν μπορώ να γράψω κάτι άλλο, η σκηνή στη Σμύρνη τη δεκαετία του 1950 ήταν από τις τραγικότερες).

Θέλω να γράψω κι άλλα, όμως ήδη έχω παρασυρθεί και δεν πρέπει. Αντικειμενικά, το «Ούτε η μάνα μου» είναι ένα λυρικό, εξαιρετικά καλογραμμένο κείμενο που αφορά το βάρος της αδικίας και των τύψεων και το πώς συνδυάζεται αυτό με τις αναποδιές της μοίρας. Πώς βγαίνει ένας χαρακτήρας από αυτήν τη φουρτουνιασμένη θάλασσα; Πόσο πολύ διαφορετικός είναι ο Γιώργης της αρχής με τον Γιώργη του τέλους; Το κείμενο με ταξίδεψε από τη Χίο στα Βουρλά κι από κει στον Πειραιά και τον Βόλο, στέκεται δίπλα στον απελπισμένο πρόσφυγα (κι όσο σκέφτομαι ότι αυτό το δράμα είναι εφάμιλλο με τις συνθήκες και τη συμπεριφορά που βρίσκουν σήμερα οι ξένοι πρόσφυγες στην Ελλάδα...), του κρατά το μωρό για να ξεκουραστεί, του χαρίζει ένα ποτήρι νερό για να δυναμώσει και να συνεχίσει την πορεία του. Πόσο δυνατά συναισθήματα υπάρχουν σε αυτό το μυθιστόρημα και μάλιστα όταν ξεκαθαρίζεται ήδη από το εξώφυλλο ότι πρόκειται για πραγματική ιστορία: ο Γιώργης είναι ο παππούς της κυρίας Έφης Καγξίδου! Ειλικρινά, θα ήθελα να τον γνωρίσω αυτόν τον άνθρωπο. Μη χάσετε λοιπόν αυτό το βιβλίο!

Ένα συγκλονιστικό βιβλίο που εκτός του ταξιδιού που μου χάρισε στον χρόνο και στον τόπο μου δημιούργησε πλήθος συναισθημάτων.Έντονο θυμό στην αρχή για τους συγχωριανούς του Γιώργη και κυρίως την οικογένεια του, όχι μόνο γιατί δεν τον πίστεψαν αλλά κυρίως γιατί δεν του έδωσαν καν την ευκαιρία να μιλήσει,κανείς, ΟΥΤΕ η μάνα του.Θαυμασμό για τον χαρακτήρα του Γιώργη,που σεβόταν την έννοια της φιλίας,βοηθούσε όσους και όπως μπορούσε με όλη του την ψυχή,αγάπησε βαθιά την Πάτρα(που τον αγάπησε πραγματικά και στάθηκε επάξια στο πλάι του και στα καλά και στα άσχημα) και δεν της φόρτωσε τις έννοιες και τις στεναχώριες του αλλά τις κουβάλησε μόνος ως το τέλος.Πόνο για τον ξεριζωμό και την ''οδύσσεια'' του που τον οδήγησε από τη Χίο,στα Βουρλά και μετά την μικρασιατική καταστροφή στον Πειραιά και το Βόλο.Θαύμασα τον Όσμαν και έκλαψα γι'αυτόν και την Κατερίνα,όπως και για την Βασιλεία(συγκλονιστική η σκηνή στο καράβι όταν διαβάζει το γράμμα!!!).Και πλήθος συναισθημάτων και για τους υπόλοιπους χαρακτήρες του βιβλίου και περιστατικά που σημάδεψαν τη ζωή τους που θα σας προέτρεπα να τα ανακαλύψετε όλα ένα ένα διαβάζοντας το υπέροχο αυτό βιβλίο.

Ένα υπέροχο βιβλίο γεμάτο από συναισθήματα Ή Ιστορία του καπετάν Γιωργη το άδικο που το ακολουθούσε μέχρι και λίγο πριν το τέλος της ζωής του Ή καταστροφή της Σμυρνης και των βουρλων ή ιστορία που πάντα είναι εκεί να μας θυμιζει τη κτηνωδία των τούρκων στο Ελληνισμό μας Ή προσφυγιά Ή αγάπη ο έρωτας όλα δοσμενα αρμονικά συνθέτουν ένα πραγματικό ανεξητιλο βιβλίο !!!

Το 2013 δημιουργήθηκαν οι εκδόσεις ΕΞΗ και από τότε έδωσαν νέα πνοή στα Ελληνικά Γράμματα. Έχοντας στόχο το καλό Ελληνικό ποιοτικό βιβλίο δεν κρύβω τη χαρά μου το πόσο καλά το καταφέρνουν. Έχουμε την ανάγκη να διαβάζουμε νέους συγγραφείς που υπόσχονται κάτι πιο νέο με άλλη οπτική.

Μέσα από τις σελίδες τους μαθαίνουμε την ιστορία και αφουγκραζόμαστε τις μνήμες των ανθρώπων που έζησαν τις μαύρες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Οι περισσότεροι είναι νέοι ή πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς με όρεξη και μεράκι που αφήνουν τη ψυχή τους στο χαρτί χωρίς το άγχος της υπερπαραγωγής ώστε να γίνει το έργο τους ένα άρλεκιν που θα ξεχαστεί μετά από έξι μήνες, δημιουργούν μικρά αριστουργήματα. Το καθένα από τα βιβλία που έχω διαβάσει μέχρι τώρα είναι ξεχωριστό και αγγίζει τη ψυχή του αναγνώστη. Ονόματα όπως ο Άκης Ρουσομάνης με τον Άυλο έρωτα, η Μάρθα Πατλάκουτζα με τη “Μερζανή”-αληθινή ιστορία για τη Θράκη-, η Ευθυμία Αθανασιάδου με το “Σεντούκι της Ψυχής μου”, η Άρια Σωκράτους με τα “Δάκρυα Σιωπής”, η Χιόνη, Γεωργία με τα “Δάκρυα Λησμονιάς” και η Ζωή Οικονόμου με το “Στον αργαλειό της μοίρας” μας ταξιδεύουν μέσα από τα προσωπικά βιώματα, την ιστορία του κάθε τόπου ή θρύλους της ελληνικής κοινωνίας σε ένα τοπίο που μας μαγεύει.

Διαβάζοντας το βιβλίο “Ούτε η μάνα μου” μου ήρθαν στο νου οι στίχοι του ποιήματος “Το σπίτι κοντά στη θάλασσα”, του μεγάλου μας Ποιητή και Νομπελίστα Γιώργου Σεφέρη που καταγόταν από τη Σκάλα των Βουρλών και περιγράφει την περιοχή και τα τραγικά γεγονότα του 1922 με τον καλύτερο τρόπο.

Τὰ σπίτια ποὺ εἶχα μοῦ τὰ πῆραν.Ἔτυχε νά ῾ναι τὰ χρόνια δίσεχτα πολέμοι χαλασμοὶ ξενιτεμοὶκάποτε ὁ κυνηγὸς βρίσκει τὰ διαβατάρικα πουλιὰκάποτε δὲν τὰ βρίσκει τὸ κυνῆγιεἴταν καλὸ στὰ χρόνια μου, πῆραν πολλοὺς τὰ σκάγιαοἱ ἄλλοι γυρίζουν ἢ τρελαίνουνται στὰ καταφύγια.

Μὴ μοῦ μιλᾷς γιὰ τ᾿ ἀηδόνι μήτε γιὰ τὸν κορυδαλλὸμήτε γιὰ τὴ μικρούλα σουσουράδαποὺ γράφει νούμερα στὸ φῶς μὲ τὴν οὐρά τηςδὲν ξέρω πολλὰ πράγματα ἀπὸ σπίτιαξέρω πὼς ἔχουν τὴ φυλή τους, τίποτε ἄλλο.

Ένα πολύ δυνατό βιβλίο που μιλά για τους πρόσφυγες των Βουρλών της Μικράς Ασίας. Επίκαιρο και ζωντανό αφού είναι η αληθινή ιστορία της γιαγιάς της συγγραφέως Έφης Καγξίδου που τη μεγάλωσε λέγοντας την ιστορία της. Μετέπειτα, η ίδια η συγγραφέας τη κατέγραψε με όλο τον πόνο και τον σεβασμό στις ρίζες και το πρόσωπο της.

Να σας γνωρίσω όμως τις συγγραφείς αυτού του υπέροχου βιβλίου.

Η Έφη Καγξίδου ζει στη Θεσσαλονίκη. Το 2013 εξέδωσε τη πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο “Από τον εξώστη της ψυχής μου”. Το έργο αυτό με απόφαση του Πατριαρχείου πρωτοκολλήθηκε και τοποθετήθηκε στη Βιβλιοθήκη του Μεγάλου Βασιλείου, Ποιήματα της έχουν δημοσιευτεί σε πολλά περιοδικά. Το βιβλίο “Ούτε η μάνα μου” είναι η αληθινή ιστορία της οικογένειας της.

Η Λίνα Σπετντζάρη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και κατάγεται από τη Πόλη. Συμμετείχε στις ανθολογίες “Υπάρχουν Ποιητές”. “Μη βία”, “Η μοναξιά είναι χάρισμα”. Διακρίθηκε στους ποιητικούς αγώνες της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών στους Δελφούς και τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ξενόγλωσσης Ποίησης στον λογοτεχνικό διαγωνισμό “Giovanni Gronchi”. Αυτή είναι η πρώτη της συγγραφική παρουσία, όνειρο που έγινε πραγματικότητα χάρη στην φίλη και συνδημιουργό στο ταξίδι της, Έφη Καγξίδου.

Ο αναγνώστης όσο πιο πολύ προχωρά στην ανάγνωση του βιβλίου τον κυριεύουν ανάκατα συναισθήματα. Η μεγάλη ένταση από τις ζωντανές λεπτομέρειες σε κάθε σελίδα του σκίζει σαν μαχαίρι την καρδιά του. Ακόμη τον κατακλύζουν η οργή, ο θυμός, η απογοήτευση, η απαξίωση και η παραίτηση, ο αποκλεισμός, η αγάπη, ο έρωτας, ο φόβος για το αύριο, ο πόνος. Με την αγωνία για το τέλος ο αναγνώστης το “ρουφά” σε πολύ λίγες ημέρες. Θαρρείς ότι καίει το βιβλίο στα χέρια του και πρέπει να το αφήσει. Αφήνοντάς το όμως του τριβελίζουν προβληματισμοί, σκέψεις, νοσταλγία και τον καλεί να πάρει θέση στο τόσο σοβαρό θέμα του προσφυγικού που ζούμε σήμερα. Τα πρόσωπα και τα ονόματα που είναι υπαρκτά όπως και οι τόποι όπου οι ήρωες έδρασαν βάζουν τον αναγνώστη κοινωνό και συμμέτοχο στο δράμα.

Το βιβλίο σε γυρνά νοερά στον Γενάρη του 1920 σε ένα νησί του Βόρειου Αιγαίου. Ένα μήνα που ήταν ο τελευταίος της νιότης του Γιώργη. «Θα σε πνίξω με τα ίδια μου τα χέρια». Μια φράση που ξήλωσε απ' άκρη σ' άκρη τη ψυχή του. «Σας ορκίζομαι στην τιμή μου ότι είμαι αθώος! Η μάνα μου, πού χάθηκε η μάνα μου; Μόνο αυτή μπορεί να σταματήσει όλον αυτόν τον παραλογισμό!»Μια γυναίκα που κρατούσε στα χέρια της όλες τις συμφορές του κόσμου! «Την κατάρα μου να 'χεις! Ατίμασες τη γενιά σου! Έκλεισες τα σπίτια μας!»«Ούτε η μάνα μου...», οι τελευταίες λέξεις που ξεστόμισε ο καπετάν-Γιώργης φεύγοντας στιγματισμένος από τον τόπο του. Μιλά για μια οικογένεια που διαλύθηκε, ένα σπίτι που ρήμαξε και για μια οδύσσεια που τέλος δεν είχε. Από τη Χίο στα Βουρλά, από τις στάχτες της Μικρασιατικής καταστροφής στα παραπήγματα του Πειραιά και του Βόλου, οι ήρωες θα παλέψουν με τους δαίμονες της ζωής τους, περιπλανώμενοι για περίπου μισό αιώνα. Πονεμένες ψυχές , ξεριζωμένες που άλλες κατάφεραν να βρουν καταφύγιο και άλλες ρήμαξαν μόνες τους μέχρι το τέλος της ζωής τους.Τότε στη Σκάλα των Βουρλών ζούσαν όλοι μονιασμένοι. Έλληνες και Τούρκοι. Οι μόνιμοι κάτοικοι της Σκάλας ήταν περίπου 500, Έλληνες στην πλειοψηφία. Μόνο περίπου 30 με 40 ήταν οι Τούρκοι που εργαζόταν ως δημόσιοι υπάλληλοι, τελωνειακοί, λιμενικοί κλπ με τις οικογένειές τους. Το Σεπτέμβρη του 1922 σήμανε το τέλος των Βουρλών, με μια απέραντη πυρκαγιά, βαλτή από τους Τούρκους, που σάρωσε εκκλησίες, σχολεία, μαγαζιά και σπίτια. Οι νεαροί Βουρλιώτες έλειπαν, για να αμυνθούν τον τόπο τους, εθελοντές ή στρατευμένοι, στον Ελληνικό Στρατό. Άλλοι στη Μακεδονία και Θράκη, άλλοι στο Μικρασιατικό Μέτωπο. Τα έδωσαν όλα για μια πατρίδα που αγάπησαν μέσα από τις αφηγήσεις των γονιών τους. Εκτός από το φριχτό θέαμα της φωτιάς, οι Τσέτες αιχμαλώτισαν τους υπόλοιπους άντρες, σφάξανε, ατίμασαν κοπέλες και γυναίκες. Μα υπήρχαν και οι Τούρκοι που τους αγαπούσαν όπως ο Οσμάν και η οικογένεια του που τους πρόσεχε, τους αγάπαγε. Που και τη ζωή τους θα έδιναν για τους Ρωμιούς. Απερίγραπτα μαρτύρια πέρασαν οι Έλληνες και όσοι ήταν τυχεροί και έζησαν ερχόμενοι στην Ελλάδα πάλι τράβηξαν τα μύρια κακά. και τους Έλληνες ένιωσαν την ασχήμια και τη περιφρόνηση.

Διαβάζοντας το, ζωντανεύουν στον καθένα μας μνήμες από την καταστροφή της Μικράς Ασίας, μέχρι τα λιμάνια της απόγνωσης και τα παραπήγματα της προσφυγιάς. Από τα Βουρλά που έζησαν ως άρχοντες με τη περιουσία τους κατέληξαν υπηρέτες για ένα μεροκάματο να μεγαλώσουν τα παιδιά τους στις προσφυγικές παράγκες του Βόλου.

Η ποιητική φλέβα φαίνεται ολοκάθαρη στις σελίδες του βιβλίου. Εικόνες μαγικές ξεδιπλώνονται στις σελίδες του βιβλίου για να χαλαρώσουν τον αναγνώστη όπως : “ Τα στέφανα τα άλλαξε η πανσέληνος. Καλεσμένοι τα δελφίνια, οι σειρήνες, οι Νηρηίδες, τα ξωτικά, οι νεράιδες του νερού.... Μάρτυρες τ' αστέρια που απόψε ήταν όλα στον ουρανό. Ο ύπνος τους σκέπασε με το σεντόνι του τα χαράματα. Δεν ήθελαν να κοιμηθούν. Τους νανούρισαν τα κύματα με το τραγούδι των παφλασμών τους...” Αλλά και παρόμοιες εικόνες που ζήσαμε πρόσφατα βλέποντας τραγικές σκηνές στα παράλια των νησιών του Βόρειου Αιγαίου. Μπορεί να μην είναι Πόντιοι και Μικρασιάτες οι τωρινοί πρόσφυγες. Δικοί μας, όπως άκουσα από μερικά στόματα αλλά ο πόνος είναι ο ίδιος. Ξεριζωμός... Και η τότε αντιμετώπιση των δικών μας προσφύγων δεν διέφερε και πολύ. Βρωμιάρηδες τους έλεγαν και παστρικιές τις γυναίκες. Όμως ορθοπόδησαν, στηρίχτηκαν στις δυνάμεις τους και δέσανε πάλι την οικογένεια τους.

Γράφουν στο βιβλίο “Γιατί οι πρόσφυγες δεν είναι σακιά με κόκαλα και σάρκες, έχουνε ψυχή. Και η ψυχή τους δεν τους αφήνει να παραιτηθούν.”

Η Ιστορία επαναλαμβάνεται κι όσο γράφονται τέτοια βιβλία υπάρχει ελπίδα να σώσουμε ότι απέμεινε. Την ανθρωπιά μας. Μη περιμένουμε από τα σχολεία να διδάξουν εκείνες τις μαύρες σελίδες. Πρέπει οι μεγαλύτεροι που τα έζησαν να μη σταματήσουν να λένε ιστορίες στα παιδιά και τα εγγόνια τους από τις χαμένες πατρίδες. Είναι η παρακαταθήκη η ιστορία μας, η πολιτιστική μας κληρονομιά και πρέπει να τη μεταφέρουμε σαν κόρη οφθαλμών.

Δεν κατάγομαι από εκείνα τα χώματα μα ποιος μπορεί να μείνει ασυγκίνητος από τα μαρτύρια τους....

“Να τα μάθουν όσοι δεν τα έζησαν με όλες τις όμορφες και τις τραγικές λεπτομέρειες. Κανείς να μην ξεχάσει. Μην τύχει και λησμονηθούνε τα χώματα τους, ούτε το κακό που πάθανε σ' εκείνη τη γη”

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ!!!

Τι να πει κανείς γι'αυτό το βιβλίο. . Τα λόγια είναι περιττά όταν δεν πρόκειται για μια οποιαδήποτε ιστορία,αλλά την πραγματική ιστορία της ζωής των πρωταγωνιστών του.

Το βιβλίο ξεκινά με μια αδικία.Μια αδικία που για χρόνια θα τσακίζει τις ζωές πολλών ανθρώπων.Μια αδικία που θα κάνει πολλά χρόνια να φανερωθεί.Έως τότε οι ήρωες θα περάσουν από χίλια κύμματα. Σε κάθε σελίδα του είναι χαραγμένος ο πόνος και η θλίψη που αναγκάστηκαν να νοιώσουν, με απαράιτητο σύντροφο την ελπίδα.

Έκλαψα πάρα πολύ.Σε ορισμένα σημεία (εκεί που περιγράφει τον ξεριζωμό) θέλει να έχεις γερό στομάχι.

Kαταπληκτικό, συγκινητικό!!

Με συγκίνησε...με ταξίδεψε....με συγκλόνισε....! ΄Ενα βιβλίο-κόσμημα για τη βιβλιοθήκη σας.

Μια άδικη κατηγορία για φόνο, ένα χωριό που τον βαφτίζει φονιά χωρίς να είναι και μια μάνα που αρνείται να τον πιστέψει τον αναγκάζουν να φύγει απ’ τον τόπο που γεννήθηκε σαν κυνηγημένος. Εκεί ξεκινάει η Οδύσσεια του Γιώργη…..

Τι να πω γι’αυτό το βιβλίο? Τα λόγια φτωχά για να περιγράψουν εικόνες και συναισθήματα.

Κάθε σελίδα και μια γροθιά στο στομάχι από την ένταση και την ζωντάνια των γεγονότων, των χαρακτήρων των ηρώων και των συναισθημάτων που σου δημιουργούν με μαεστρία οι δημιουργοί αυτού το εξαιρετικού βιβλίου.

Μια ζωγραφιά οι περιγραφές των τόπων που αναγκάστηκε να ζήσει ο Γιώργης. Γέμισε το μυαλό μου με εικόνες εκπληκτικές από τόπους που δεν έχω επισκεφθεί ποτέ, τόσο ζωντανά, που νόμιζα πως ήμουν εκεί, πως πατούσα και εγώ τα ίδια χώματα.

Οι σκηνές από το ολοκαύτωμα των Βουρλών, τραγικές και γλαφυρές, χωρίς μελοδραματισμούς, ο αγώνας των ηρώων με τους δαίμονές του ο καθένας συγκλονιστικός.

Μια περιπλάνηση ψυχών και κορμιών να στήνουν τις ζωές τους ξανά και ξανά από την αρχή σε καινούργιες πατρίδες

Μια δύναμη ψυχής ατελείωτη να την θρέφει χωρίς σταματημό η αγάπη, ο έρωτας, η οικογένεια, η αληθινή φιλία, η περιφάνεια, η τιμή….

Αργά και βασανιστικά έρχεται η λύτρωση για τους ήρωές μας αλλά σου αφήνει μια γλύκα τέτοια που δεν μπορείς, ούτε θέλεις να την ξεχάσεις… Δεν έχω λόγια…

ΟΥΤΕ Η ΜΑΝΑ ΜΟΥ. Ένα βιβλίο που σου μιλάει στη καρδιά με μεγάλη ένταση σε κάθε του σελίδα. Μία ιστορία που δεν θα ξεχάσεις ποτέ αν τη διαβάσεις. Μια ζωή γεμάτη αδικία, σκληρότητα και δυσκολίες. Ξεριζωμός, απανθρωπιά, μα η ανάγκη για επιβίωση, για αγάπη και η δύναμη της οικογένειας τελικά νικούσε. Περιπλανήσεις και νέες πατρίδες, κυνηγημένοι από την αδικία, κάποιοι λυτρώθηκαν και άλλοι φυλακίστηκαν μέσα της. Τα λόγια μου φτωχά για να περιγράψουν την ομορφιά που κρύβεται σε κάθε σελίδα του. Αγάπησα κάθε ήρωα και έκλαψα μαζί του. Ένιωσα κι εγώ το θυμό τους, την απελπισία τους, τον ξεριζωμό τους. Μα και τις χαρές τους στα μικρά και στα μεγάλα, τις ομορφιές της ζωής τους που έρχονταν μέσα στα δινά και ισσοροπούσαν, τους έδιναν κουράγιο να συνεχίσουν ή να αρχίσουν πάλι από την αρχή.

Συγχαρητήρια στους δημιουργούς αυτού του υπέροχου βιβλίου κι ευχαριστώ για τις στιγμές που μου χάρισε διαβάζοντάς το!