ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ!!!!

Μια παρεξήγηση που λύθηκε με μαχαίρι σε ένα χωριό του Ρεθύμνου κάπου τη δεκαετία του 1930 ήταν η αφορμή να ξεκινήσει η έχθρα ανάμεσα στον Αριστείδη Αρχοντάκη και τον Ιάκωβο Βενιέρη. Ένα άσχημο περιστατικό, η κακιά η ώρα, έφεραν τους δύο άντρες στη μέση μιας διαφωνίας και από λάθος κίνηση του Αριστείδη, ο Ιάκωβος μαχαιρώθηκε και έμεινε παράλυτος. Χάρη στη νοοτροπία των δύο αντρών και στην επιμονή του παπά του χωριού, οι σύζυγοί τους και τα παιδιά τους δεν προχώρησαν σε βεντέτα, χωρίς αυτό να σημαίνει όμως πως δεν υπήρχε μίσος ανάμεσά τους κι ένα φιτίλι που αδημονούσε για τη φλόγα. Η λύση που δόθηκε από τους πρωταγωνιστές του δράματος δεν άρεσε σε κανέναν άλλον, ήταν όμως η πιο ενδεδειγμένη για να μη μαυροντυθεί το χωριό. Χρόνια αργότερα, ο έρωτας άρχισε να παίζει με τα σπίρτα....

Το πρώτο βιβλίο της κυρίας Θάλειας Ψαρρά είναι μια αξιοπρεπής προσπάθεια συγγραφής, με ωραίο λόγο, λεπτομέρεια στα ήθη, τα έθιμα και τα πραγματολογικά στοιχεία της εποχής και των ανθρώπων, με αγάπη για τα προβλήματά τους στην καθημερινή ζωή και στις δύσκολες καταστάσεις κι επιπλέον, παρ’ όλο που πρόκειται για μια ερωτική ιστορία, οι συνθήκες και ο τόπος αναγκάζουν την πλοκή να γίνει κοφτερή, να βαφτεί κόκκινη και να αποδοθεί χωρίς αίσιο τέλος. Προς τιμήν της, λοιπόν, η συγγραφέας αφήνει τους ήρωές της να κινηθούν όπως και όπου δει, βάσει των άγραφων κανόνων και της αυστηρής νοοτροπίας τους και να μην αφεθεί να περιγράψει για χάρη του έρωτα ρομαντικές στιγμές, αγάπες και λουλούδια. Ακόμη και σήμερα, η τιμή είναι η αφέντρα στο νησί και όχι η αγάπη.

Έχουμε λοιπόν τη βεντέτα που ξεκινάει από έναν απαγορευμένο έρωτα, αφού επί χρόνια σιγόκαιγαν τα πάθη και ήταν λες και περίμεναν να γίνει η αρχή ώστε, ανεμπόδιστα από Θεό κι ανθρώπους, να αρχισουν τα αρσενικά της οικογένειας να κυνηγούν το ‘να τ’ άλλο. Η ιστορία έχει όλα τα συστατικά που θα περίμενε κανείς από μια τέτοια περιπέτεια: γδικιωμό, άγραφο νόμο, τιμή, ηθική, γυναικεία κακοποίηση, μπέσα, σκοτωμούς, πατρική πρωτοκαθεδρία σε όλα και πολλά άλλα. Η Κρήτη, ένα μαγευτικό κατά τα άλλα νησί, ξεδιπλώνεται με όλα της τα χρώματα, που κυμαίνονται από το σκούρο του λάθους ως το κόκκινο του πάθους. Αναμενόμενη η εξέλιξη της ιστορίας, σε μια βεντέτα σίγουρα θρηνούμε και νεκρούς, με ένα διαφορετικό, σχετικά ανοιχτό τέλος, που ίσως φέρει για κάποιους τη δικαίωση και για κάποιους άλλους την τίσιν.

Παρ’ όλο που στα «Λαβωμένα σ’ αγαπώ» έχουμε μια ιστορία που έχω διαβάσει πολλές φορές ως τώρα σε άλλα μυθιστορήματα που ασχολούνται με τη βεντέτα και τις συνέπειές της, η γραφή της κυρίας Ψαρρά και η οπτική της διαφέρουν. Έχει ένα δικό της στυλ, δωρικό, ρεαλιστικό, με συνέπεια και αληθοφάνεια και με ένα μικρό μειονέκτημα: ακριβώς επειδή αγαπάει αυτόν τον τόπο και τους χαρακτήρες που διάλεξε να μας καταδείξει, πολλές φορές κατά την αφήγηση αφήνεται να ξεδιπλώσει παραπάνω περιγραφικά απ’ όσο θα έπρεπε την κοινωνική και πολιτιστική τοιχογραφία της ιστορίας της και ταυτόχρονα οι χαρακτήρες της έχουν πολλές εσωτερικές σκέψεις και επεξηγήσεις που κάπως καθυστερούν τη δράση και την εξέλιξη της ιστορίας. Αν η αφήγηση ήταν πιο σφιχτή, σε συνδυασμό με το κεντρικό θέμα που είναι από μόνο του δύσκολο και «συναρπαστικό», το μυθιστόρημα θα ήταν πιο ανατριχιαστικό και δε θα άφηνε να πάρει ανάσα ο αναγνώστης.

Από την άλλη, σκέφτηκα πως η προσπάθειά της να καλύψει το χρονικό πλαίσιο από το αρχικό ατύχημα ως το τελικό ξεκαθάρισμα της ιστορίας ήταν αρκετά σχοινοτενής. Στο μεσοδιάστημα που μεσολάβησε οι απόγονοι των δύο οικογενειών έπρεπε να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά ώστε τα εγγόνια να ερωτευτούν και αυτό δεν είχε και πολλά συναρπαστικά γεγονότα. Μέχρι και ο πόλεμος του ’40 μπήκε στη μέση, χωρίς όμως να επηρεάσει τις ζωές τους, πλην του γεγονότος ότι οι άντρες πήγαν στον πόλεμο. Μάλλον αν η ιστορία του χτες ξεδιπλωνόταν μέσα από αφηγήσεις ή αναδρομές του παρελθόντος ενώ εξελισσόταν η κυρίως ιστορία του έρωτα να μην υπήρχε αυτό το εκτεταμένο, χωρίς άμεση συνέπεια και αντίκτυπο στους χαρακτήρες, κομμάτι, που έχασε πόντους στη σφριγηλότητα του συνόλου.

Σε γενικές γραμμές, έμεινα σχετικά ικανοποιημένος από την πρώτη προσπάθεια της κυρίας Ψαρρά και κατάλαβα πως έχει καλές δυνατότητες και αγάπη απέναντι σε αυτό που κάνει, οπότε θα περιμένω με χαρά την επόμενή της προσπάθεια, αρκεί να διαλέξει μια ιστορία διαφορετική, πρωτότυπη, ξεχωριστή!

Αχ...τα Λαβωμένα Σ'αγαπώ λοιπόν...ξεκίνησα να το διαβάζω με μεγάλες προσδοκίες χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο βέβαια.Μου άρεσε πολύ το εξώφυλλο αλλά και η περίληψη.Είχα ακούσει και καλά σχόλια...ε δεν ήθελα και πολύ!Το ξεκινάω λοιπόν μια ωραία μέρα (μόνο για διάβασμα) με βροχούλα όλο κέφι και χαρά...και εν τέλη με τη χαρά έμεινα.Θα ξεκινήσω με τα θετικά του...Μιας και έχουμε να κάνουμε με μια βεντέτα σε Κρητικά εδάφη με έβαλε ωραία στο κλίμα κι ας μην έχω πάει ούτε εγώ Κρήτη όπως και η ίδια η συγγραφέας δηλώνει στην αρχή του βιβλίου.Μυρωδιές και αρώματα..ταξίδι με συντροφιά την ρακή!Ευχάριστη νότα η Κριτική διάλεκτος που ζωντάνευε τον ήχο στα αυτιά σου.Αλλά δυστυχώς αυτό ήταν το μόνο ζωντανό και όμορφα δοσμένο στο βιβλίο που διάβασα.Τα αρνητικά είναι πολύ περισσότερα...Δεν πήρα συναίσθημα όσο θα ήθελα κι αυτό γιατί ανακατεύει τρεις γενεές και στην προσπάθειά της να ασχοληθεί με όλους τα κάνει μέσα στο κεφάλι μου αχταρμά.Κάθε φορά που ανέφερε ένα όνομα,αναγκαζόμουν να σταματάω την ανάγνωση και να σκέφτομαι από την αρχή όλο το γενεαλογικό δέντρο για να εμπεδώσω ποιος είναι ο χαρακτήρας στον οποίο αναφερόταν. Επίσης παρατήρησα ότι μέσα από την πένα της έπαιζε πολύ με το βλέμμα.Έδινε μεγάλη σημασία στα μάτια και στο καθρέφτισμα της ψυχής αλλά από ένα σημείο και μετά καταντούσε ενοχλητικό γιατί εντάξει όσο διαπεραστικό και να είναι ένα βλέμμα και πολλές φορές να σου δίνει να καταλαβαίνεις τι θέλει να πει ο άλλος,δε γίνεται να τα καταλαβαίνεις και όλα.Εδώ οι πρωταγωνιστές μάλλον είχαν πολύ ανεπτυγμένες τις αισθήσεις τους δεν εξηγείται αλλιώς.Γενικά ούτε ο τρόπος που γράφει με ικανοποίησε...είχε πάρα μα πάρα πολλές επαναλήψεις φράσεων και με έκανε να νιώθω σε ορισμένα σημεία ότι έγραφε απλά για να γεμίσει σειρές.Ένα παράδειγμα "Τα περισσότερα πρωινά έδειχναν και οι δύο χλωμοί και άυπνοι,όμως τα μάτια τους ήταν γεμάτα με τόση ζωντάνια, που κανείς δεν μπορούσε να αντιληφθεί την κούραση και το καλά κρυμμένο μυστικό τους". Πιστεύω πως δε βγάζει νόημα...Πάντως φαίνεται ότι είναι σε αρχικό στάδιο στην συγγραφική της πορεία..και δε θέλω να είμαι καχύποπτη αλλά μου θύμισε πάρα πολύ μία σειρά με τον Κώστα Σόμμερ "Της αγάπης μαχαιριά"...πάρα πολύ όμως!

Δεν μπορω να πω οτι μου αρεσε ιδιαίτερα, ούτε οτι δεν μου άρεσε καθόλου... Σίγουρα περίμενα κατι πολυ καλύτερο. Ωραία υπόθεση με υπέροχα πλάσμένους χαρακτήρες όμως με κούρασε αρκετά και το άφησα δυο-τρεις φορές αλλά νικουσε η περιέργια και η συνηθειά μου να μην αφηνω βιβλίο στη μέση και έτσι το ξανάπιανα.. Επίσης το τέλος το δεν με ικανοποίησε, μου φάνηκε απότομο, ήθελα να μάθω περισσότερα πράγματα για τη ζωή των ηρώων μας μετα..

Υπέροχο βιβλίο! Ενα ταξίδι στη Κρήτη από το 1927 μέχρι το 1960 μέσα από τα ήθη τις παραδόσεις και την αγάπη που τίποτε δεν τη σταματά όταν είναι αληθινή και βαθειά! Μιά βεντέτα που κρατά χρόνια και λαβωνει ψυχές και ζωές! Ωραία γραφή στρωτή γρήγορη γεμάτη εικόνες και συναισθήματα και ένα τέλος γλυκό μα και πικρό συνάμα σε ενα βιβλίο που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον!

Τα λαβωμένα σ’ αγαπώ είναι ένα βιβλίο που έχει σαν κεντρικό του θέμα μια κρητική βεντέτα που ξεκινάει από πολύ παλιά, με πρώτο της «θύμα» τον Ιάκωβο που προσπάθησε να σταματήσει ένα καυγά και τελικά βρέθηκε χτυπημένος σοβαρά να παλεύει για την ζωή του. Ο θύτης του περιστατικού, ο Αριστείδης, για να αποτρέψει το ξεκίνημα μιας βεντέτας αποφασίζει να πάρει κοντά του τον Ιάκωβο και την οικογένεια του να ζήσουν όλοι μαζί και χρόνο με τον χρόνο να προσπαθήσουν να επουλώσουν τις πληγές που έφερε αυτό το χτύπημα. Όμως όσο κι αν περνούν τα χρόνια πάντα υπάρχει ένα αγκάθι ανάμεσα τους, να προσπαθεί να ταράξει την εύθραυστη ειρήνη. Έτσι όταν η Εριφύλη και ο Τζάκος ερωτεύονται και μπλέκουν μεταξύ τους με μια απαγορευμένη αγάπη, μια αγάπη που μοιάζει σαν δικαίωση για το άδοξο τέλος που είχε το πρώτο ερωτικό σκίρτημα της Μυρτώς για τον Σταύρο, τότε η παλιά βεντέτα αναζωπυρώνεται και είναι έτοιμη να σκορπίσει γύρω της φωτιά και θάνατο. Για αυτήν την αληθινή αγάπη που νιώθουν οι δυο νέοι είναι έτοιμοι να πολεμήσουν, να ρισκάρουν τα πάντα και να κερδίσουν ή να χαθούν……

Η Θάλεια Ψαρρά σε αυτό το πρώτο της βιβλίο μας ταξιδεύει στον όμορφο τόπο της Κρήτης και στην αλήθεια των ανθρώπων της, στα ήθη και τα έθιμα τους, στους άγραφους κώδικες της τιμής τους, στην κληρονομιά τους που περνάει από γενιά σε γενιά χωρίς κανείς να μπορεί να την αλλάξει. Η γραφή της ρέει, απλή και κατανοητή με κρητικούς ιδιωματισμούς της γλώσσας, με έντονη παραστατικότητα στους διαλόγους και στις περιγραφές της. Ένα βιβλίο που με συγκίνησε βαθιά, φιλοσοφώντας την ζωή απέναντι στον θάνατο, την τιμή και την περηφάνια που αισθάνθηκα μέσα από αυτό πως η αγάπη θα πρέπει να υπερισχύει στην ζωή μας και όχι το μίσος ….

Υπέροχη γραφή .... καταπληκτική ιστορία.... Είναι το τελευταίο βιβλίο που διάβασα το 2016 ... έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο η αναγνωστική μου χρονιά.... Να το διαβάσετε οπωσδήποτε....