Γιατί τιτλοφόρησα αυτό το κείμενο Πριν; Κανονικά θα έπρεπε να το ονομάσω Μετά. Αλλά συμβαίνουν λίγα πράγματα εδώ. Πού και πού ακούγεται το μετρό που περνάει: είναι η κυριότερη ψυχαγωγία μας. Το ακούμε πολύ αμυδρά. Σε ποια απόσταση περνάει; Στα εκατόν πενήντα μέτρα; Στα πεντακόσια μέτρα; Πόσος καιρός θα μας χρειαστεί για ν’ ανοίξουμε μια στοά τέτοιου μήκους; Το συζητάμε συχνά αυτό το θέμα. ?ιακρίνουμε τη μέρα από τη νύχτα χάρη στον ήχο του μετρό. Όταν δεν το ακούμε για μεγάλο διάστημα, υποθέτουμε ότι είναι νύχτα ή ότι οι οδηγοί κάνουν απεργία. Ακούμε επίσης το άνοιγμα και το κλείσιμο της καγκελόπορτας του νεκροταφείου.

Στην κόλαση του Αλεξάκη ανθούν ολοζώντανες αναμνήσεις, εκτυλίσσονται επεισόδια συχνά κωμικά και τόσο αληθινά ώστε ο συγγραφέας καταφέρνει να ξεχάσει πότε πότε αυτό που κυρίως τον βασανίζει, την αρρώστια και τον θάνατο της μητέρας του. Μια από τις καταπληκτικές ιδέες του, που προκαλεί το γέλιο, είναι αυτή η απίστευτη πασιέντζα που ρίχνει στο σκοτάδι, χωρίς τράπουλα, με βοηθό τη μνήμη του.

Le Monde