Γράφει: Διονύσης Λεϊμονής

«Καλούμε όλους τους αναγνώστες και τους φίλους του βιβλίου να συμμετέχουν σε αυτή τη μυητική σχέση με την ανάγνωση, μια μύηση χαράς και αυτογνωσίας. Το βιβλίο είναι ένα κλειδί που μπορεί να μας βγάλει από τον ατομικό μας μαρασμό και να μας φέρει σε επαφή με τον άλλον είτε αυτός είναι ο συγγραφέας είτε ο κόσμος του βιβλίου», μας λέει μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου (ΣΕΚΒ) κος Γρηγόρης Πλαστάρας σε μια «Εκ βαθέων» συνέντευξη σήμερα, 1η Σεπτέμβρη με αφορμή της Έναρξη του 47ου Φεστιβάλ βιβλίου στο Ζάππειο.

Τον ευχαριστώ θερμά… 

Κύριε Πλαστάρα, καλημέρα σας...

Kαλημέρα Κύριε Λεϊμονή.

Με αφορμή τη διοργάνωση του 47ου Φεστιβάλ βιβλίου, που άνοιξε κιόλας τις πύλες του, στον υπαίθριο χώρο του Ζαππείου Μεγάρου από χθες, 31 Αυγούστου και θα διαρκέσει ως τις 16 Σεπτέμβρη, θα ήθελα αρχικά να ρωτήσω εσάς, που εκπροσωπείτε πολλούς εκδότες της χώρας, τι μπορεί να προσφέρει ένα τέτοιο Φεστιβάλ σε εποχή κρίσης και πολλών δυσχερειών;

Το φεστιβάλ βιβλίου του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου είναι ένας θεσμός που για πολλές δεκαετίες αποτελεί βασικό κορμό και στυλοβάτη στον χώρο του πολιτισμού, έχει εμπεδωθεί στη συνείδηση του κόσμου, πλουτίζει την πολιτιστική ζωή της πόλης μας και αναδεικνύει την πνευματική δημιουργία.

Το Φεστιβάλ αυτό είναι μια διοργάνωση πολλών σημαντικών φορέων της χώρας, και ως μια τέτοια συλλογική πρωτοβουλία, θαρρώ ενισχύει την πίστη μας στην επιτυχία που εξασφαλίζει η ένωση των δυνάμεων;

Το φεστιβάλ το συνδιοργανώνουν ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου, ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων και το Ζάππειο Μέγαρο (Ολύμπια 2016-2018, Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων). Είναι υπο την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Δήμου Αθηναίων και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού και εντάσσεται στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Αθήνα 2018- Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου». Συνεργαζόμαστε με την ΕΡΤ, το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Θέατρο Τέχνης και το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο. Φορείς που σφραγίζουν με το έργο τους την πνευματική ζωή του τόπου μας. Στόχος και ζητούμενο να περάσουμε το μήνυμα ότι η συνεργασία είναι απαραίτητη συνθήκη για να ευοδωθούν προσπάθειες και να πραγματοποιηθούν στόχοι.

Οι φορείς φαντάζομαι συνεργαστήκατε με επιτυχία, ώστε το αναγνωστικό κοινό να περιηγηθεί στο Φεστιβάλ, να ενημερωθεί σχετικά με την κίνηση του βιβλίου ανταμώνοντας συγγραφείς, εικονογράφους, εκδότες και ανθρώπους που αγαπούν και σέβονται το βιβλίο. Η Πολιτεία ποιο ρόλο ανέλαβε και αναλαμβάνει ως προς αυτό;

Όπως προείπα, το Φεστιβάλ τελεί και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Το Υπουργείο μάλιστα έλαβε τον τελευταίο καιρό και μία σειρά μέτρων που έλυσαν χρόνια ζητήματα μας και ανακούφισαν τον κλάδο μας, πράγμα που έχει και θετικό αντίκτυπο στο Φεστιβάλ. Όπως είπατε δε, επιθυμούμε να γίνει το φεστιβάλ βιβλίου χώρος αντάμωσης, η αφορμή να τονιστεί η σημασία της συνεργασίας και της κοινής προσπάθειας. Θέλουμε κοντά μας, όλους όσοι οραματίζονται και μοχθούν για τη βελτίωση της ζωής μας και την πνευματική μας αφύπνιση. Θέλουμε κοντά μας φορείς πολιτισμού, συλλόγους, κοινωνικές οργανώσεις, αλλά και ξεχωριστά τον καθένα που ήθελε να μοιραστεί μαζί μας τις σκέψεις του, τις προτάσεις του και τις αγωνίες του, ώστε να εμπνεύσουμε ο ένας τον άλλον για μια ποιοτικά καλύτερη ζωή.

Στο φετινό Φεστιβάλ θα γίνει αφιέρωμα στη Μελοποιημένη Ποίηση με μια σειρά παράλληλων πολιτιστικών εκδηλώσεων. Πού στοχεύει αυτό το αντάμωμα των τεχνών του πολιτισμού και σε γενικές γραμμές τι θα περιλαμβάνουν αυτές οι εκδηλώσεις;

Το φετινό αφιέρωμα, όπως είπατε, είναι «Μελοποιημένη ποίηση». Θα μας δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσουμε και να θυμηθούμε μεγάλους Ποιητές και Μουσικοσυνθέτες που, μέσω της συνεργασίας, μεγαλούργησαν στον χώρο της μελοποιημένης ποίησης και του τραγουδιού. Εκτός από τις κεντρικές εκδηλώσεις, στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα υπάρχει πληθώρα άλλων εκδηλώσεων, όπως μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και πολλά δρώμενα.

Βρισκόμαστε ουσιαστικά στο «άνοιγμα» του 47ου Φεστιβάλ. Για ποιο λόγο θα καλούσατε τους ανθρώπους που αγαπούν το βιβλίο αλλά κι αυτούς που είναι λίγο επιφυλακτικοί απέναντι του, σ’ αυτό, ως Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίων, και ως Γρηγόρης Πλαστάρας;

Καλούμε όλους τους αναγνώστες και τους φίλους του βιβλίου να συμμετέχουν σε αυτήν τη μυητική σχέση με την ανάγνωση. Είναι μια μύηση χαράς και αυτογνωσίας. Το βιβλίο είναι ένα κλειδί που μπορεί να μας βγάλει από τον ατομικό μας μαρασμό και να μας φέρει σε επαφή με τον άλλον είτε αυτός είναι ο συγγραφέας είτε ο κόσμος του βιβλίου.

Έχετε θέσει κάποιον ιδιαίτερο στόχο φέτος σ’ αυτό το Φεστιβάλ; Επιτεύχθηκαν οι στόχοι σας τις προηγούμενες χρονιές; Τι προσδοκάτε να συμβεί φέτος;

Ο στόχος μας κάθε χρόνο είναι πέραν της προβολής του βιβλίου και της βιβλιοπαραγωγής, να γίνει το βιβλίο η αφορμή να συναντηθούν πολίτες και κοινωνικοί φορείς σε ένα πεδίο ανταλλαγής απόψεων και προβληματισμών, ώστε να ξαναβρούμε την επαφή και την πνευματική επικοινωνία που στις μέρες μας δυστυχώς σπανίζει.

Κύριε Πλαστάρα, το βιβλίο σήμερα το αντιμάχονται πολλοί, και μια εποχή ολόκληρη στραμμένη στην τεχνολογία αλλά και φορείς-άνθρωποι και αντιβιβλιοφιλικά ρεύματα. Τι έχει να προτάξει κανείς σ’ αυτό υπερασπιζόμενος το καλό βιβλίο;

Τα τελευταία χρόνια που η ανάπτυξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου είναι ιλιγγιώδης, η δε πληροφορία ανεξέλεγκτη, το βιβλίο μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς, ώστε να βρίσκουμε κάθε φορά το μέτρο και την ουσία των πραγμάτων.

Εκπροσωπείτε πολλούς εκδότες της χώρας. Ο εκδότης τι μπορεί να συνεισφέρει στην ανάκτηση της αξιοπιστίας και της ισχύος του βιβλίου σήμερα;

Ο εκδότης δεν μπορεί να είναι απλά ένας κρίκος στην αλυσίδα της έντυπης παραγωγής ενός βιβλίου, άρα μιά στεγνή και απρόσωπη συνθήκη. Οφείλει να έχει κατανοήσει πως διαχειρίζεται και παίρνει την ευθύνη της κυκλοφορίας ενός αγαθού που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε και αντιλαμβανόμαστε τη ζωή.

Και για να το δούμε και από την ανάποδη. Αναγνωρίζετε κάποιο λάθος από μέρους των εκδοτών, στο οποίο κατά ένα μέρος να οφείλεται η υποβάθμιση του βιβλίου σήμερα στη χώρα μας;

Όταν το βιβλίο γίνεται αποκλειστικά εμπορικό προϊόν.

Ποια είναι τα τρία «παρακάτω βήματα» που θα θέτατε σήμερα, ώστε το βιβλίο να ανακτήσει τη δυναμική και την αξία του;

Συλλογική προσπάθεια, ποιοτικές εκδόσεις, σεβασμός στον αναγνώστη.

«Θυμήσου… το βιβλίο είναι η δύναμή σου», είναι το σύνθημα φέτος σ’ αυτό το Φεστιβάλ. Αν γράφατε εσείς προσωπικά ένα σύνθημα στην είσοδο του Ζαππείου Μεγάρου, ποιο θα ήταν αυτό και για ποιο λόγο;

Το σύνθημα του συνδέσμου μας, τα τελευταία χρόνια, είναι «το βιβλίο είναι η δύναμή σου». Το βιβλίο είναι δύναμη γιατί είναι μήνυμα ζωής. Προσωπικά θα έγραφα «Κάνε ό,τι κάνεις όσο καλύτερα μπορείς».

Αυτή η μεγάλη γιορτή βιβλίου φέτος γίνεται σε μια Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, ενώ σήμερα λήγει στο Μέγαρο Μουσικής το τριήμερο Παγκόσμιο Συνέδριο παιδικής λογοτεχνίας. Πιστεύετε ότι όλες αυτές οι εκδηλώσεις πολιτισμού θα τραβήξουν προς τα πάνω την πολύ καταπονημένη χώρα μας;

Φέτος έχουμε την ευτυχή συγκυρία η Αθήνα να έχει ανακηρυχθεί απο την ΟΥΝΕΣΚΟ ως Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου για το 2018. Αυτό αποτελεί μεγάλη τιμή και αναγνώριση για την πόλη μας και για όλους όσοι υπηρετούμε το βιβλίο, αλλά και ευθύνη ώστε να δώσουμε το προσωπικό μας στίγμα ως Έλληνες αναγνώστες και επαγγελματίες του βιβλίου. Από την αρχή δεσμευτήκαμε ότι θα συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε η Αθήνα ως Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου να αποτελέσει το σημείο αναφοράς για όλες τις μετέπειτα πόλεις που θα λάβουν αυτή την τιμητική διάκριση.

Θα σας παρακαλούσα να μου δίνετε μία μονολεκτική απάντηση στις αντίστοιχες δικές μου μονολεκτικές «ερωτήσεις»… Ξεκινώ με τη λέξη:

βιβλίο... σχέση
συγγραφέας... αγγελιοφόρος
εικονογράφος... φαντασία
εκδότης... πλοηγός
διοργάνωση... δράση
συνδιοργάνωση... μαζί
αναγνώστης... προορισμός
στόχος... συμπόρευση
όνειρο... χάρτης
επιτυχία... σκαλί
αποτυχία... βελτίωση
αγώνας... ζωή
εχθρός... υστεροβουλία
Γρηγόρης... καλοπροαίρετος
διάβασμα... φιλία
ταξίδι... οδύσσεια
άφιξη... ιθάκη
προσδοκία... εξέλιξη
Παναγιώτης (Σιδηρόπουλος)... βιβλιοφιλία
Bookia.gr... γνωριμία

Σας ευχαριστώ θερμά… Εύχομαι καλή επιτυχία σ’ αυτήν τη γιορτή βιβλίου επιχειρώντας να κινήσουμε αυτό που όλοι αγαπάμε εκκινώντας και τις προσδοκίες όσων έχουν χαμηλώσει το κεφάλι κι έχουν χάσει την ελπίδα τους ότι ξημερώνει ένα καλύτερο αύριο αρκεί να ανοίξουν ένα βιβλίο και να ατενίσουν μέσα απ’ τα παραθυρόφυλλά του την πραγματική ζωή… Καλή δύναμη στο έργο σας.

Κι εγώ σας εύχομαι καλή δύναμη και στο δικό σας σημαντικό έργο και σας ευχαριστώ πολύ για την φιλοξενία και γενικότερα για την αισθητικά άψογη διαδικτυακή προβολή και υποστήριξη της δράσης του συλλόγου μας. Είμαστε βέβαιοι ότι το 47ο φεστιβάλ βιβλίου με τη συμπαράσταση όλων όσοι μοχθούν για την παραγωγή και την προβολή του βιβλίου, αλλά κυρίως με την ενεργό παρουσία των φίλων αναγνωστών στους οποίους απευθύνεται το βιβλίο και ως εκ τούτου είναι κύριοι υποστηρικτές του, δεν θα αποτελέσει απλώς μια έκθεση, αλλά μια γιορτή Πολιτισμού.