Γράφει: Μανώλης Γεωργιάδης

Ο Σωτήρης, ή αλλιώς Salvador Tonal, εργάζεται σε μαγαζί με τσιγάρα και είδη καπνού. Πέρσι κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο, μια σειρά διηγημάτων με τίτλο «Μικρές Ευρωπαϊκές ιστοριούλες» που αποτελούν ένα κομμάτι του εαυτού του, όπως μου δήλωσε. Μαζί συζητήσαμε για διάφορα θέματα, ανταλλάζοντας απόψεις, περιστρεφόμενοι κυρίως γύρω από το πρώτο του έργο, ταξιδεύοντας παράλληλα στην Ευρώπη, την ιστορία της, αλλά και την ανάγκη ο άνθρωπος να αναθεωρήσει την άποψη του για το διάβασμα.

E: Είσαι άνθρωπος των γραμμάτων από την άποψη ότι σου αρέσει να διαβάζεις και η δουλειά σου προσφέρεται για αυτό. Από το σημείο αυτό όμως, μέχρι να πεις «θα γράψω το δικό μου βιβλίο» απέχουν πολλά σκαλοπάτια. Πώς ανέβηκες τα σκαλοπάτια αυτά; Ήταν αυθόρμητο ή προήλθε ύστερα από ώριμη σκέψη;

Το βιβλίο αυτό είναι το πρώτο που ολοκληρώθηκε, που τυπώθηκε με μορφή επαγγελματική. Έχω ξαναγράψει στο παρελθόν και ποιήματα και άλλες μικρές ιστοριούλες που τις έχω στα συρτάρια. Γενικά γράφω από μικρός, οπότε δεν έγινε στα ξαφνικά, απλώς αυτό ξεκίνησε σιγά σιγά να έχει μια πιο ολοκληρωμένη μορφή και πίστευα ότι μπορεί να προχωρήσει δημόσια.

E: «Μικρές Ευρωπαϊκές Ιστοριούλες»: Μια σειρά διηγημάτων με κύριο άξονα όλων την Ευρώπη. Πες μας δυο λόγια για αυτές.

Κατά κύριο λόγο, είναι μια σειρά από ιστορίες που περιλαμβάνουν χιούμορ, φαντασία αλλά και σοβαρότητα. Οι περισσότερες από αυτές αποτελούν προσωπικά ερεθίσματα και ενώ βρισκόμουν σε συγκεκριμένη πνευματική και συναισθηματική κατάσταση, γεγονός που συνέβαλε στο να αποκτήσουν συνοχή. Δεν γράφτηκε, δηλαδή, μία πριν από πέντε χρόνια και μια άλλη μετά από δύο. Επίσης, οι ήρωες εμφανίζουν λούμπεν χαρακτηριστικά, απ’ την άλλη όμως έχουν και κοινωνική συνειδητοποίηση, σίγουρα όμως όχι ταξική συνείδηση .. Γνωρίζουν δηλαδή ότι είναι φτωχοί στο πνεύμα και στην τσέπη, γνωρίζουν από που προέρχεται όλο αυτό αλλά και ποιος είναι ο εχθρός τους. Θα μπορούσες να τους αποκαλέσεις απλούς καθημερινούς πολίτες.

E: Το πρώτο βιβλίο ενέχει και πολλές δυσκολίες, σίγουρα πολύ σημαντικότερες από οποιοδήποτε επόμενο. Ποιες ήταν αυτές που αντιμετώπισες εσύ μέχρι να το δεις τυπωμένο και πώς αισθάνθηκες κατ’ επέκταση όταν το αντίκρισες για πρώτη φορά;

Υπήρχαν συγγραφικές αλλά και τεχνικές δυσκολίες. Όσον αφορά το πρώτο κομμάτι, όταν ξεκινούσα μια ιστορία δεν είχα σκεφτεί, μέχρι και την τελευταία τελεία, πως θα την ολοκληρώσω. Ένα άλλο δύσκολο κομμάτι ήταν πως θα διαχωρίσω τον συγγραφέα από τον αφηγητή. Δεν ήθελα να με πιάσουν, για παράδειγμα, και να μου πουν ότι εσύ είσαι αυτός ο ήρωας ή ο τάδε. Τώρα, σε ό,τι έχει να κάνει με το δεύτερο σκέλος, είχα θέματα με την συγκέντρωση των χρημάτων για την εκτύπωση αλλά και την προώθηση του βιβλίου, καθώς δεν είχα την στήριξη που περίμενα από τον εκδοτικό οίκο. Εδώ να τονίσουμε ότι αυτό συμβαίνει και σε άτομα που ασχολούνται πιο επαγγελματικά απ’ ότι εγώ. Εκτός όλων αυτών, η εκτύπωση πήρε αρκετές αναβολές. Αυτό με ανάγκασε να ακυρώσω δύο παρουσιάσεις. Όπως καταλαβαίνεις, μετά από τα αισθήματα της χαράς και της συγκίνησης ακολούθησε και το άγχος ότι πρέπει ξανά να οργανωθώ για τις παρουσιάσεις.

E: Επίτρεψέ μου να χαρακτηρίσω τις ιστορίες σου παραμύθια για ενήλικες, από την άποψη ότι δεν είναι τόσο αθώες και αγνές για παιδιά. Πιστεύεις ότι ο κόσμος έχει ανάγκη από παραμύθια;

Αυτό που παρατηρώ είναι ότι μέχρι και τη γενιά μου κληρονομούνταν ιστορίες από την μια γενιά στην επόμενη. Αυτό έχει πάψει να συμβαίνει. Για παράδειγμα, η μάνα μου που είναι γιαγιά δεν λέει παραμύθια στα εγγόνια της. Τα ανέκδοτα, οι αστικοί μύθοι, όλα αυτά, εξαφανίζονται. Οι ιστορίες μου έχουν ορισμένα στοιχεία αστικών μύθων και αυτό που κάνω από την μεριά μου, κατά κάποιο τρόπο, είναι να τους καταγράψω για να μην λησμονηθούν.

E: Η Ευρώπη ως ήπειρος έχει κι αυτή τη δική της, ξεχωριστή, ιστορία. Δώσε μου μια σύντομη περιγραφή της και πες μου αν θεωρείς δυσοίωνο το μέλλον της σύμφωνα με αυτά που συμβαίνουν γύρω μας.

Για μένα, η Ευρώπη είναι η μήτρα της Δύσης. Σίγουρα, αν βάλω κάτω τα αρνητικά και τα θετικά, υπερτερούν τα αρνητικά. Πιστεύω πως ενώ αρχικά δημιούργησε σπουδαίους πολιτισμούς, στη συνέχεια  κάτι στράβωσε. Αυτό το κάτι, τώρα λέγεται καπιταλισμός, πριν από τετρακόσια χρόνια φεουδαρχία. Πώς θα μπορούσα να αισθάνομαι αισιόδοξος; Κοίτα γύρω σου. Σε όλες τις περιφέρειες της Ευρώπης υπάρχουν συγκρούσεις οι οποίες ιστορικά πάντα έκλειναν με έναν πόλεμο.

E: Μου αποκάλυψες ότι πρόσφατα ολοκλήρωσες το δεύτερο έργο σου. Μπορείς να μας αποκαλύψεις ορισμένα στοιχεία για αυτό;

Αρχικά, όπως και το προηγούμενο αποτελείται από δέκα διηγήματα. Αυτή τη φορά όμως κάποιες από τις ιστορίες είναι διασκορπισμένες τόσο βαθιά στο παρελθόν που το καταλαβαίνεις κι από το ύφος τους. Οι πρωταγωνιστές θα ΄ναι κυρίως κλεφτρόνια γι αυτό το ονόμασα και «Τυχοδιώκτες, λούμπεν και φρικιά». Κατά κάποιο τρόπο οι ιστορίες των δύο βιβλίων συνδυάζονται. Αυτό που αλλάζει κυρίως είναι το ύφος και η γλώσσα, γίνεται πιο ωμή.

E: Πόσο σημαντικό ρόλο πιστεύεις ότι παίζει η εμπειρία στη συγγραφή;

Κρίνοντας από τον εαυτό μου, στο δεύτερο βιβλίο είμαι πιο ελεύθερος κι αυτό φαίνεται κι από τη γλώσσα, έχω βάλει μέσα βρισιές. Στο πρώτο βιβλίο ήμουν πιο επίσημο και προσπαθούσα να κάνω εντύπωση. Εκτός των άλλων, παίζουν ρόλο η ωριμότητα καθώς και η ηλικία.

E: Άρα πιστεύεις πως η συγγραφή έχει ηλικία;

Υπάρχουν δύο κατηγορίες κριτικών. Αυτοί που λένε ότι μέχρι τα τριάντα θα γράψεις ό,τι είναι να γράψεις και αυτοί που λένε ότι από τα πενήντα και μετά μπορείς να γράψεις καλά. Προσωπικά δεν μπορώ να πάρω θέση. Στα τριάντα μου έχω γράψει δύο βιβλία.  Δεν ξέρω τι μπορεί να κάνω στα πενήντα μου…

E: Ολοκληρώνοντας, θέλω να μου απαντήσεις σε δύο γενικές ερωτήσεις που αφορούν τη ίδια τη φύση του βιβλίου. Αρχικά, προτιμάς το διάβασμα σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή;

Ξεκάθαρα σε έντυπη. Στον υπολογιστή διαβάζω μόνο ειδήσεις. Δεν θα μπορούσα να διαβάσω ένα βιβλίο στον υπολογιστή ή σε iPad. Κατ’ αρχάς είναι κουραστικό. Γενικά, επιμένω στη ζωή μου να αγοράζω βιβλία. Δεν υπάρχει μήνας που να περάσει και να μην αγοράσω ένα-δυο βιβλία ακόμα κι αν δεν τα διαβάσω ποτέ.

E: Τέλος, σε μια εποχή  κρίσιμη για το βιβλίο, συμβούλεψε τον κόσμο που δεν διαβάζει, για ποιο λόγο αξίζει να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία.

Δεν θα τον συμβούλευα, θα προτιμούσα να τον προκαλέσω. Ας ξεκινήσει με κάτι απλό. Ας δει μία ταινία και έπειτα ας διαβάσει το βιβλίο και ύστερα θα τον αφήσω να επιλέξει. Κι ας μην έχει διαβάσει ποτέ του. Δεν συγκρίνεται η κινούμενη εικόνα με αυτά που μπορεί να προσφέρει η φαντασία σου διαβάζοντάς τα. Άλλο να βλέπεις έτοιμες εικόνες που φαντάστηκε ο σκηνοθέτης κι άλλο να τις πλάθεις μόνος σου. Δεν τίθεται σύγκριση…