Γράφει: Δημήτρης Σακισλίδης

Η Σύλβα Γάλβα γεννήθηκε στις Σέρρες, όπου και ζει. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει εργαστεί στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Εδώ και πολλά χρόνια ασχολείται με την ποίηση. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες.

Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές Passa tempo (εκδόσεις Γαβριηλίδη 2017) και Τίτλοι αρχής (εκδόσεις Βακχικόν 2020), ενώ συμμετείχε και στη συλλογή ποιημάτων The battle of words/Η πάλη των λέξεων (εκδόσεις Βακχικόν 2023).

Οι Θεατές και δράστες είναι η πρώτη συλλογή διηγημάτων που κυκλοφορεί.

Έπειτα από δύο επιτυχημένες ποιητικές συλλογές αλλάζετε πορεία και επανέρχεστε με μια συλλογή διηγημάτων. Τι σας οδήγησε σ’ αυτή την επιλογή;

Ήρθε από μόνη της αυτή η αλλαγή. Κάποιες σκέψεις «ξεχείλισαν» και βγήκαν στο χαρτί σαν πεζό. Δουλεύοντας το πρώτο διήγημα είδα ότι μου ταίριαζε και αυτή η φόρμα, λόγω συντομίας και περιεκτικότητας. Μετά, το ένα έφερε το άλλο.

«Θεατές και δράστες» ονομάζεται το βιβλίο σας και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βακχικόν. Μιλήστε μας για το δίπολο των αντίστροφων αυτών λέξεων.

Δεν είναι τυπικά αντίστροφο, επειδή δεν πρόκειται για θύματα και δράστες, αλλά για Θεατές και Δράστες.Στην ουσία όμως, ναι, είναι δυο αντίθετες «στάσεις ζωής» : η μία ορίζεται από την ενεργό δράση, την αντίδραση, θετική ή αρνητική απέναντι στα γεγονότα, ενώ η άλλη βασίζεται στην παθητική αποδοχή, στην έκθαμβη θέαση  των γεγονότων.

Προσωπικά όταν πρωτοάκουσα τον τίτλο του βιβλίου σας αμέσως έκανα τον συσχετισμό με τον θύτη και τον παρατηρητή σε μια κατάσταση bullying. Πιστεύετε πως ο θεατής-παρατηρητής θα μπορούσε να έχει καταλυτική επιρροή σε μια τέτοια κατάσταση;

Ασφαλώς και ισχύει κάτι τέτοιο σε περιπτώσεις bullying, όπως φαίνεται και στο διήγημα “Paperboy” που αγγίζει αυτή τη μάστιγα, από μια ιδιαίτερη γωνία.

Ποια είναι τα θέματα που διατρέχουν τη συλλογή;

Ο κύριος άξονας της συλλογής είναι αυτός που έθεσα παραπάνω. Τα θέματα των διηγημάτων είναι πολλά και … αιώνια στη λογοτεχνία: ο έρωτας, ο θάνατος, η βία και η καταπίεση  στις ανθρώπινες σχέσεις, το περιβάλλον και το μέλλον του πλανήτη, η δυναμική του παρελθόντος, τα αντικείμενα σαν φορείς της ιστορίας κλπ.

Τι εξυπηρετεί η εποχική τοποθέτηση των διηγημάτων;

Δουλεύοντας το βιβλίο, διαπίστωσα ότι σε πολλά διηγήματα η εποχή έπαιζε οργανικό ρόλο στη «σύσταση» και στην εξέλιξη της ιστορίας. Χωρίς το χρονικό και φυσικό περιβάλλον της εποχής δε θα ήταν η ίδια. Έτσι αποφάσισα να χωρίσω τις ιστορίες, ανάλογα με το χρώμα που τους έδινε η εποχή τους. Βέβαια, η εποχή δεν είναι καθοριστική για όλα τα διηγήματα, αλλά υπάρχουν παντού ίχνη, που τα έκλεισαν στο ανάλογο κεφάλαιο.

Η υπερπροστασία αποτελεί μορφή κακοποίησης;

Νομίζω ότι αυτό έχει αναλυθεί επιστημονικά από τους ειδικούς, αλλά και προσωπικά μιλώντας, το θεωρώ μια δυσδιάκριτη, καλυμμένη μορφή κακοποίησης. Στις «Ιστορίες στο σκοτάδι», δίνω μια τέτοια εικόνα, αλλά εκεί, μιλάω γενικότερα για τον φόβο – «Ιστορίες φόβου» θα τις έλεγα.

Σε ποια σημεία του βιβλίου υπάρχει διάψευση;

Τα σχέδια των ανθρώπων διαψεύδονται τόσο συχνά, ώστε μπορούμε να βρούμε μικρές και μεγάλες διαψεύσεις σε πολλά σημεία του βιβλίου. Θα έλεγα μάλιστα ότι ο ήρωας της κάθε ιστορίας γίνεται «ήρωας», όταν καταφέρνει να σταθεί όρθιος απέναντι σε αυτήν τη διάψευση.

Ενώ οι βιβλιοπαρουσιάσεις τείνουν να έχουν φθίνουσα πορεία αναφορικά με τον αριθμό των ατόμων που τις παρακολουθούν, εμείς σας απολαύσαμε πρόσφατα στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών. Άκουσα μάλιστα από ομότεχνή σας πως η εσωστρέφεια και η επιφύλαξη που σας διακρίνουν μετουσιώνονται σε δύναμη δημιουργίας. Τι έχετε να πείτε επ' αυτού, καθώς και για τις πηγές έμπνευσης των πνευματικών σας παιδιών;

Μόνο τη χαρά μου μπορώ να εκφράσω, την ειλικρινή ευγνωμοσύνη απέναντι σε όλους τους φίλους που με στήριξαν στη μέρα της παρουσίασης, αλλά και πριν και μετά από αυτήν, με τα σχόλια και την παρουσία τους κοντά, όχι μόνο σε μένα, αλλά και στο βιβλίο γενικότερα. Και όλοι ξέρουμε πόσο χρειάζεται το βιβλίο τη στήριξή μας.

Όσο για τις πηγές έμπνευσης, βρίσκονται κυριολεκτικά παντού. Σχεδόν όλα τα διηγήματα της συλλογής ΔΕΝ είναι αυτοβιογραφικά. Κάποια τα χρωστώ σε διηγήσεις φίλων και πολλά στην παρατήρηση.

Λήθη ως θεατής ή μνήμη ως δράστης; Τι θα επιλέγατε;

Είμαστε όλοι, κατά καιρούς, και τα δύο. Κι εγώ το ίδιο. Το ζήτημα είναι να μπορείς συνειδητά να επιλέγεις.

«Πλανήτης Λήθη»: Πρόκειται για ένα ξεχωριστό διήγημά σας που διαδραματίζεται το έτος 2289. Πείτε μας λίγα λόγια σχετικά.

Φαίνεται ότι έγινε γρήγορα από τα αγαπημένα των αναγνωστών. Είναι μια τολμηρή απόπειρα να γράψω «sci-fi» (ας πούμε …), βαδίζοντας με επιφύλαξη στις παρυφές του είδους. Φαντάζομαι την επιστήμη να καλπάζει και τον κόσμο, σημαδεμένο από τον Πόλεμο του Νερού… Αυτό πυροδοτεί τη φαντασία του αναγνώστη και ελπίζω να συνεχίζει μόνος του την ιστορία.  Τα συναισθήματα όμως των προσώπων που περιγράφω, είναι αναλλοίωτα και παντοτινά.

Σας ευχαριστώ πολύ. Σας εύχομαι κάθε επιτυχία!