Γράφει: Δημήτρης Σακισλίδης

Ο Νίκος Λεκκός γεννήθηκε το 1967 στη Δραπετσώνα του Πειραιά. Σπούδασε την Παιδαγωγική, τη Θεολογία και τη Συμβουλευτική σε Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο. Ζει στην Πάφο απ’ το 1996. Εργάζεται ως δάσκαλος.

Παιδεύοντας τις λέξεις γράφει για παραστάσεις φίλων, γράφει παιδαγωγικά άρθρα, δίνει διαλέξεις σε όσους έχουν αντοχές να τον ακούσουν σε θέματα συμβουλευτικής, προσπαθεί να αλλάξει στιγμές από τη ζωή όσων το έχουν ανάγκη.

Τυχερός γιος, σύζυγος και πατέρας τριών κοριτσιών.

Από τις Εκδόσεις Φυλάτος κυκλοφορούν τα βιβλία του «Η εμπειρία της Συμβουλευτικής» και το «Να μείνει μεταξύ μας».

Το βιβλίο σας «Η εμπειρία της Συμβουλευτικής»,  είναι μια μικρή πυξίδα για να πορευτούμε προς μια κατεύθυνση που θα έχει πρωταγωνιστή το παιδί. Πιστεύετε ότι συντελείται κάτι τέτοιο στις μέρες μας, είναι το παιδί πρωταγωνιστής;

Παρά τις πολλές παιδοκεντρικές διατυπώσεις, κάποιες φορές γεμάτες φόρτιση, ο πρωταγωνιστικός ρόλος που πρέπει να έχει το παιδί στη ζωή των ενηλίκων (είτε ως μονάδων είτε ως οργανωμένων συνόλων) έχει αρχίσει να υποχωρεί. Ναι μεν υπάρχει ένας αγώνας για κάλυψη των πολλών αναγκών ενός παιδιού αλλά αναλισκόμαστε σε αυτό τον αγώνα. Δεν ξέρουμε αν αυτό που θεωρούμε εμείς ως ανάγκη είναι και πραγματική ανάγκη του παιδιού. Για πολλούς γονείς, δυστυχώς, το παιδί είναι βάρος για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία, την οικονομική τους άνεση, την ικανοποίηση των δικών τους αναγκών. Για κάποιους άλλους το παιδί γίνεται ένα ακόμα από τα επιτεύγματα της δικής τους ζωής κι έτσι δεν του αφήνουν χώρο και χρόνο να ζήσει τη δική του ζωή, τα δικά του όνειρα. Από την άλλη τα εκπαιδευτικά συστήματα (τα καθ' ημάς τουλάχιστον), πέρα από τα όμορφα λόγια περί συμπερίληψης, εξατομικευμένης μάθησης, καινοτομίας δεν εστιάζουν σε αυτά που επαγγέλλονται. Έχουμε λοιπόν την επιτευγματοποίηση της εκπαίδευσης. Μια αέναη προσπάθεια για το παιδί να έχει διαρκή επιτεύγματα, μέσα σε εκπαιδευτικές βαθμίδες που απλά η μία προετοιμάζει για την άλλη χωρίς να υπάρχει πραγματικά η ευκαιρία το παιδί να είναι παιδί και να αποκομίσει τα όμορφα της κάθε βαθμίδας. Αυτά που θα το κάνουν να αγαπήσει τη μάθηση και να δει την αξία της στη δική του ζωή.

Η πανδημία μας έδειξε, επίσης, πως το σπίτι δεν ήταν ασφαλές καταφύγιο για όλα τα παιδιά. Η ωμή βία αλλά και η παραμελητική βία είχαν αποδέκτες τα παιδιά. Θα μακρυγορήσουμε αν συνεχίσω με την κοινωνική βία, η οποία έχει κανονικοποιηθεί για τα παιδιά αλλά και τη συνακόλουθη νεανική παραβατικότητα. Θεωρώντας σαν παραδοχή την υποχώρηση του πρωταγωνιστικού ρόλου του παιδιού, μπορούμε να το κάνουμε αφετηρία βελτίωσης της πιο πάνω πραγματικότητας.

Με ποια αφορμή προχωρήσατε στην έκδοση ενός βιβλίου συμβουλευτικής και πόσο καιρό χρειαστήκατε για να το ολοκληρώσετε;

Όλα τα χρόνια της επαγγελματικής μου ζωής είμαι στο χώρο της εκπαίδευσης. Θέλω να πιστεύω ενεργητικά. Τώρα αν είμαι και αποτελεσματικά, θα το δείξει ο χρόνος, τα παιδιά και οι γονείς που διασταυρώθηκαν οι δρόμοι μας. Όλα αυτά τα χρόνια, είτε σαν δάσκαλος είτε ως λειτουργός διάφορων δομών είτε σαν σχολικός σύμβουλος τα τελευταία χρόνια, συναντιόμουν κάθε μέρα με την αγωνία εκπαιδευτικών, γονιών ή φροντιστών παιδιών για το πώς αυτά  θα μάθουν, πώς θα είναι ασφαλή, πώς θα μεγαλώσουν σωστά. Μιλώντας και γράφοντας για θέματα εκπαίδευσης, των περιοριστικών (ατομικών ή συστημικών) δυσκολιών αλλά και ζώντας μέσα στην εκπαίδευση συνειδητοποίησα το ότι δεν είναι όλα «μαύρα». Αποφάσισα λοιπόν να γράψω όσα πίστευα ότι θα μπορούσαν να είναι βοηθητικά, όχι με μορφή συνταγής αλλά ως προτάσεις για άμβλυνση, διαχείριση, ανακούφιση και ίσως λύση για καταστάσεις που μπορούν να δυσκολέψουν το παιδί αλλά και όσους σημαντικούς ενήλικες είναι στη ζωή του.

Το βιβλίο καταπιάνεται με αρκετά θέματα, όπως το διαζύγιο, το πένθος, ο πόλεμος, η σεξουαλική κακοποίηση, οι μαθησιακές δυσκολίες, η βία και ο εκφοβισμός, η διαχείριση θυμού και άγχους (παιδιών, γονιών εκπαιδευτικών). Σε κάθε κεφάλαιό του γίνεται περιγραφή της συνθήκης ή του προβλήματος που είναι αφιερωμένο το κεφάλαιο και προτείνονται κάποιες σκέψεις για τη διαχείρισή του. Ταυτόχρονα όμως υπάρχει υπογράμμιση της ανάγκης της στήριξης εκπαιδευτικών και γονέων ώστε μέσω της δικής τους ευεξίας να προσπαθήσουν για την αντίστοιχη των παιδιών.

Από τη στιγμή της απόφασης να προχωρήσω στη συγγραφή του μέχρι την ολοκλήρωσή του χρειάστηκε κάτι περισσότερο από ένα χρόνο. Συμπαραστάτης, ενεργός πάντα, οι εκδόσεις «ΦΥΛΑΤΟΣ».

Ωστόσο, το πρώτο σας βιβλίο κινείται σε εντελώς διαφορετική θεματολογία. Έχει τίτλο «Να μείνει μεταξύ μας. Ο έρωτας από το πολύ στο ελάχιστο» και πραγματεύεται θέματα αγάπης και έρωτα. Αλήθεια, υπάρχει ελάχιστο στον έρωτα;

Ναι, είναι η δεύτερη συγγραφική μου δουλειά. Θεωρώ τον έρωτα κινητήριο δύναμη. Συνεγείρει και παρωθεί. Μας κάνει να νιώσουμε αισθήματα και συναισθήματα που δεν ξέραμε ότι είχαμε ή να ξανανιώσουμε κάποια που πιστεύαμε ότι δε θα μας κατακλύσουν ποτέ ξανά. Κι όμως. Ο έρωτας σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Ο έρωτας διδάσκει. Κι όπως κάθε διδασκαλία έχει να σου δώσει ευχάριστα και δυσάρεστα, Ο έρωτας κάνει την ψυχή να αναμετρηθεί με το νου και τη ζωή και την ίδια της την αξία. Έχει όμως την κλίμακά του κι αυτός. Ξεκινά, δυναμώνει, παρασέρνει και μετά ίσως σβήσει, ίσως παρερμηνευτεί και ίσως τελειώσει για μας ή για τον άνθρωπο που είναι στη ζωή μας. Το ελάχιστα του έρωτα λοιπόν ίσως είναι η παρακμή του ή ίσως ο έρωτας που δεν έγινε αγάπη.

Έχετε πραγματοποιήσει σπουδές στην Παιδαγωγική, τη Θεολογία και τη Συμβουλευτική. Σε ποια σημεία πιστεύετε ότι συγκλίνουν και σε ποια αποκλίνουν οι τρεις αυτές επιστήμες;

Και οι τρεις έχουν επίκεντρο τον άνθρωπο, τις ανάγκες και τη διασφάλιση της εξέλιξης του και τις ευτυχίας του. Η κάθε μια βέβαια βλέπει τον άνθρωπο από τη δική της σκοπιά. Πιστεύω όμως όταν μπαίνεις στη διαδικασία μιας σπουδής έχεις και το δικό σου πρίσμα μέσα από το οποίο τις βλέπεις και τις αντιλαμβάνεσαι. Όσον αφορά στα παιδιά και στην ευημερία τους όμως, σίγουρα η παιδαγωγική και η συμβουλευτική συμπλέουν περισσότερο. Οι ανθρωπιστικές σπουδές ίσως έχουν απαξιωθεί τα τελευταία χρόνια. Πολλοί θεωρούν πως ότι είχαν να πουν για τον άνθρωπο, το έχουν δει πει. Δεν είναι όμως έτσι. Ο άνθρωπος αλλάζει και ταυτόχρονα αλλάζει και τον κόσμο μέσα στον οποίο ζει. Γνώμη μου είναι πως οι ανθρωπιστικές σπουδές δεν είναι μια πολυτέλεια ή κάτι το μουσειακό στις μέρες μας. Είναι επίκαιρες και η επανεστίαση σε αυτές, ανάγκη.

Ζείτε και εργάζεστε στην Κύπρο. Ωστόσο, συχνά ταξιδεύετε στην Ελλάδα συμμετέχοντας σε διάφορα συνέδρια. Υπάρχουν ομοιότητες στα δύο εκπαιδευτικά συστήματα;

Υπάρχουν πολλές ομοιότητες. Μην ξεχνάμε (κυρίως στην Ελλάδα) πως η Κύπρος είναι ένα ζωντανό ιστορικά, πολιτιστικά, επιστημονικά και παιδαγωγικό κομμάτι του ελληνικού κόσμου. Παρά τα πενήντα χρόνια από την εισβολή και την κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου, έγινε κατορθωτό να έχει ένα καλό εκπαιδευτικό σύστημα. Και τα δύο εκπαιδευτικά συστήματα έχουν πολλά δυνατά σημεία. Αυτό δεν αναιρεί τις ανάγκες για βελτίωση και διόρθωση στρεβλώσεων. Η τιμή που μου γίνεται να συμμετέχω σαν ομιλητής σε συνέδρια στην Ελλάδα με βοηθά να ανακαλύψω ακόμα περισσότερα κοινά που υπάρχουν μιας και αποκομίζω την καθαρή αίσθηση πως μιλώ για θέματα που απασχολούν και τα δύο εκπαιδευτικά συγκείμενα, πέρα από τις όποιες διακριτές, δομικές διαφορές τους. Οι αδυναμίες τους βέβαια δε θα εξαφανιστούν με την απλή υιοθέτηση ενός άλλου εκπαιδευτικού συστήματος το οποία αναπτύχθηκε σε άλλη χώρα για να καλύψει τις ανάγκες μιας άλλης κοινωνίας και που ταιριάζει σε πολιτικές αποφάσεις άλλου κράτους.

Πώς είναι τα πράγματα στην Κύπρο αναφορικά με την εκδοτική κινητικότητα; Υπάρχει πληθώρα νέων τίτλων με ταυτόχρονη δυσκολία να απορροφηθούν από το αναγνωστικό κοινό;

Θα τολμούσα να πω, πως υπάρχει. Και μάλιστα θα μπορούσα να της αποδώσω και τον προσδιορισμό της αξιόλογης. Τα πράγματα όμως για το βιβλίο και τους ανθρώπους του ίσως είναι πιο δύσκολα λόγω του μικρού πληθυσμού της Κύπρου. Ευτυχώς όμως, μιας και γράφουμε στα ελληνικά, μπορούν τα βιβλία μας να ταξιδέψουν κι εκεί. Νομίζω όμως κι εδώ, όπως και στην Ελλάδα, ο κόσμος έχει απομακρυνθεί από το βιβλίο.

Σας ευχαριστώ πολύ!