Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος
Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε άλμπουμ τού Facebook.
Το βιβλίο «Αζάντ με λένε».
Η συγγραφέας Τζεμίλ Τουράν.
Οι εκδόσεις Ι. Σιδέρης.
Ήταν μία παρουσίαση όπου μίλησαν απευθείας οι τέχνες, η λογοτεχνία και η μουσική. Δεν έγιναν ομιλίες, δεν ακούστηκαν βαρυσήμαντες δηλώσεις, διαβάστηκαν μόνον κείμενα από το ίδιο το βιβλίο και ακούστηκαν επιλεγμένες μουσικές με έντονο το χρώμα της ανατολής.
Με αυτόν τον τρόπο, οι εκδόσεις Ι. Σιδέρη και ο Κούρδος συγγραφέας Τζεμίλ Τουράν παρουσίασαν στον ΙΑΝΟ της Αθήνας το βιβλίο «Αζάντ με λένε», το οδοιπορικό ενός ομοεθνούς του συγγραφέα προς τη Δύση, οι κακουχίες, οι απώλειες, η επιβίωση.
Στα αποσπάσματα που διαβάστηκαν ζωντάνεψε η επικαιρότητα την οποία ζούμε έντονα τα τελευταία χρόνια, αλλά από τη σκοπιά των μεταναστών, αυτών που αναγκάζονται θα εγκαταλείψουν την πατρογονική τους γη για να επιβιώσουν, σε έναν κόσμο φαινομενικά ιδανικό. Τα αποσπάσματα διάβασαν οι ηθοποιοί:
Τις αναγνώσεις συνόδευσε το μουσικό σχήμα «Σμιγάδι» με μουσικές της ανατολής:
- Αθηνά Κούκη, κανονάκι
- Νίκος Μήλας, βιολί
- Χρήστος Σκόνδρας, μπουζούκι
- Λάζαρος Σαββίδης, κρουστά
- Αναστασία Μιχαλοπούλου, φωνητικά
- Δημήτρης Μιχαλόπουλος, κιθάρα, λαούτο, ούτι
Αξίζει να σημειωθεί εδώ το σχόλιο του καθηγητή Δημήτρη Μιχαλόπουλου και δημιουργού του «Σμιγαδιού», για το μουσικό σχήμα:
«Το "ΣΜΙΓΑΔΙ" κατά βάση αποτελείται από νέους μουσικούς. Είναι εξαιρετικά σημαντικό λοιπόν να αναφέρουμε πως όταν υπάρχουν τόσο ταλαντούχα και προ πάντων νέα παιδιά που υποστηρίζουν την παράδοση, όπως ο Νίκος Μήλας (βιολί) η Αθηνά Κουκή (κανονάκι), η Χριστίνα Κουκή (σαντούρι), ο Λάζαρος Σαββίδης (κρουστά) και ο Χρήστος Σκόνδρας (φωνή-μπουζούκι) και βασικός συντελεστής στις παρουσιάσεις μας με ρεμπέτικα, τότε λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι ακόμα υπάρχει σοβαρή ελπίδα για την διατήρηση της».
Δεν θέλω να γράψω τίποτα περισσότερο, θα σας αφήσω να απολαύσετε τις αναγνώσεις και τη μουσική, μαζί με τις δηλώσεις ξεχωριστών ανθρώπων που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση τιμώντας το βιβλίο και το συγγραφέα και μίλησαν το Bookia.
«Το βιβλίο του Τζεμίλ Τουράν είναι μία συγκλονιστική μαρτυρία ή μάλλον, μια σειρά μαρτυριών, που έχουν σχέση με προβλήματα που μας αφορούν πολύ. Πρωτ' απ' όλα με το προσφυγικό πρόβλημα το οποίο βρίσκεται σε πολύ μεγάλη κρίση, βλέπουμε τη δραματική ιστορία μικρών και μεγαλύτερων προσφύγων στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από την καταπίεση στην πατρίδα τους, να έρθουν στη χώρα μας και από τη χώρα μας πολλοί από αυτούς να ταξιδέψουν στον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά, βλέπουμε και κάτι που έχει ξεχαστεί ίσως λίγο, τη μεγάλη καταπίεση που υπέστη ο κουρδικός λαός από το ιρακινό καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν, ένα εξαιρετικά βάναυσο καθεστώς. Τους αγώνες αυτούς, τις θυσίες αυτές εμείς πρέπει να θυμόμαστε για να αγωνιζόμαστε πάντα για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.»
Θόδωρος Τσίκας, πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος
«Με το Τζεμίλ είμαστε 40 χρόνια φίλοι. Αυτό δε λέγεται πλέον φιλία, είμαστε αδέλφια. Σε όλη του τη ζωή χαρακτηρίζεται από ένα μέτρο και αυτό το έδειξε και σήμερα. Αυτή ήταν μία από τις καλύτερες εκδηλώσεις παρουσίασης βιβλίου που έχω παρακολουθήσει. Δεν υπήρξαν οι μακροσκελείς, συνήθως βαρετές αναλύσεις αλλά συνδυάστηκε η μουσική με το βιβλίο και στην ουσία προβλήθηκε αυτό που έπρεπε, το ίδιο βιβλίο. Εύχομαι καλοτάξιδο.»
Γιούλη Τσίρου, τραγουδίστρια
«Ο Τζεμίλ είναι μία ιδιαίτερη, μία ιδιάζουσα περίπτωση στα ελληνικά γράμματα διότι είναι ένας ξένος ο οποίος γράφει ελληνικά, άρα Έλληνας. Έχει παρουσιάσει μία σειρά βιβλίων τα οποία τα διάβασα όλα, και το τελευταίο του, το οποίο είναι ένα καταπληκτικό βιβλίο για τη μετανάστευση, πολύ ανθρώπινο αλλά δίχως να παρεκκλίνει από το θέμα και να αφεθεί μόνον στο συναισθηματισμό, έχει πολύ μεγάλη λογοτεχνική αξία.»
Ξενοφών Μπρουντζάκης, συγγραφέας, δημοσιογράφος
«Είμαι γεμάτη συναισθήματα, γεμάτη εικόνες, γεμάτη αισθήσεις, γεμάτη από το Τώρα, δυστυχώς το επίκαιρο Τώρα. Ευτυχώς όμως υπάρχουν καλλιτέχνες σαν το Τζεμίλ οι οποίοι προβάλουν πρώτα το ήθος, την ευγένεια της ψυχής και μία σπάνια ικανότητα συγγραφής η οποία αναδεικνύει μία γραφή που στις μέρες μας εμπεριέχει το συναίσθημα και την ενηλικιωμένη άποψη, απευθυνόμενο έτσι σε μεγάλο εύρος ηλικιών.»
Μαρία Τσαρούχα, ηθοποιός, τραγουδίστρια
«Το Τζεμίλ το γνώρισα τους τελευταίους μήνες. Είναι ένας εξαιρετικός άνθρωπος και ως προς το συγγραφικό του έργο έχει δώσει πολλά στον ελληνικό κόσμο διότι πολύ απλά μέσα από τα βιβλία του, που πιστεύω ότι είναι βιωματικά αφηγήματα, μας έχει μάθει για τον κουρδικό λαό και την ιστορία του, πέρα από το όνομα Κούρδος και Κουρδιστάν. Έτσι, μέσα από τα βιβλία του Τζεμίλ μαθαίνουμε για την ιστορία του κουρδικού λαού και του διαμελισμού του σε 4 κράτη.»
Γιάννης Τοπτσόγλου, συγγραφέας, εκπαιδευτικός αγγλικής και τουρκικής γλώσσας
«Το υπέροχο βιβλίο, "Αζάντ με λένε" του Τζεμίλ Τουράν, με συγκίνησε διότι πρώτ' απ' όλα είναι μία αληθινή ιστορία, παρόμοια με τη ζωή πολλών ανθρώπων σήμερα. Το προσφυγικό είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα και απασχολεί πλέον όλη την Ευρώπη. Το βιβλίο είναι γραμμένο με πολύ αγάπη, αλήθεια, απλότητα και καθαρό λόγο τον οποίο αποδώσαμε σήμερα εδώ στον ΙΑΝΟ και ευχαριστούμε το συγγραφέα για την τιμή να μας εμπιστευθεί τα κείμενά του. Θα είμαστε δίπλα στον αγώνα των Κούρδων και όλων των άλλων προσφύγων.»
Ειρήνη Αγγελική Μήτση, ηθοποιός
«Συνοδοιπόροι στην τέχνη και στη φωνή της ανθρώπινης ψυχής. Προσπαθούμε μέσα από τη σύγκλιση της διάθεσης, των απόψεων και του οράματος με το Τζεμίλ, να δώσουμε το στίγμα του σήμερα, ο Τζεμίλ με την πένα του και εμείς με την πένα μας στις χορδές και τις μουσικές. Τον ευχαριστούμε πάρα πολύ που μας κάνει χώρο στο δικό του ταξίδι ώστε και εμείς να τον ενισχύσουμε, με απώτερο σκοπό να δώσουμε στον κόσμο αυτό τον παλμό, ότι περισσότερο και προτιμότερο είναι ο άνθρωπος να σκέφτεται και να αισθάνεται μόνος του παρά να τα παίρνει έτοιμα από όλους αυτούς τους "παρόχους" που προσφέρουν τη διασκέδαση, το συναίσθημα και γενικά τον τρόπο ζωής, την ύπαρξη, το βίωμα. Τα τραγούδια ήταν εμπνευσμένα από εμένα και την Αναστασία Μιχαλοπούλου, τη σύζυγό μου. Οι τρεις ηθοποιοί συνέβαλαν ουσιαστικά με την εκφραστικότητα στην ανάγνωση των κειμένων του Τζεμίλ. Το Σμιγάδι ενίσχυσε το τελικό αποτέλεσμα. Όλοι μαζί ήμαστε σε έναν κοινό δρόμο, αυτόν της υπέρβασης της καθημερινότητας μέσω της τέχνης, είτε αυτή λέγεται συγγραφή είτε μουσική, γενικότερα της τέχνης των ανθρώπων που ενδιαφέρονται να φέρουν το μεταφυσικό στο φυσικό ώστε να μπορέσουμε να υπερκεράσουμε τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες.»
Δημήτρης Μιχαλόπουλος, καθηγητής μουσικής, ιδρυτής του σχήματος «Σμιγάδι»
«Στο πρόσωπο και στα βιβλία του Τζεμίλ μπορεί κάποιος να διακρίνει όλο το προσφυγικό ζήτημα, ένα ζήτημα που δεν βασανίζει μόνο τους Κούρδους αλλά ολόκληρη την υφήλιο. Ο μύθος και η αλήθεια δεν έχουν τίποτα άλλο παρά να μας διδάξουν την ιστορία. Και ο Τζεμίλ είναι το κατάλληλο πρόσωπο να το κάνει αυτό.»
Σπύρος Πετρουλάκης, συγγραφέας