Ο "Ορλάντο" είναι η ίδια η θεατρικότητα [...]
Η Βιρτζίνια Γούλφ, όταν το 1928 γράφει τον "Ορλάντο", είναι γοητευμένη από τη Βίτα Σάκβιλ-Γουέστ, την οποία γνώρισε το 1922 και συνδέθηκε στενά μαζί της ως το 1925. Η Βίτα είναι μια αριστοκράτισσα. Ενσαρκώνει, στα μάτια της Βιρτζίνια, όλη τη σειρά των προγόνων της. Είναι όμορφη, βέβαιη για τη δύναμή της και σαγηνεύει εξίσου άντρες και γυναίκες. Μια Αμαζόνα, θα μπορούσε να πει κανείς, αν δεν είχαν επιφυλάξει αυτή την επωνυμία για τη σχεδόν σύγχρονή της Νάταλι Μπάρνεϊ. Και η Βιρτζίνια, ανάμεσα σε δύο μυθιστορήματα, παίζοντας σχεδόν, θα ριχτεί σ΄ένα μύθο που θα εξυμνήσει, παίρνοντας κάθε ελευθερία, την ωραία φίλη της και θα την ταξιδέψει από την Ελισαβετιανή Αγγλία στην Αγγλία των χειραφετημένων γυναικών. [...]
΄Οπως ομολογεί η ίδια η Βιρτζίνια Γούλφ, έγραψε τη μαγική φράση "Ορλάντο, μια βιογραφία" και, από εκεί κι έπειτα, προχώρησε με μια ελαφράδα πνεύματος και μια ξεγνοισιά σπάνιες για κείνην: μέσα σ΄ένα είδος ευφροσύνης, με "μεγάλες πινελιές πάνω στο μουσαμά". Παραδίνεται στην ελευθερία του παιχνιδιού, όπως συμβαίνει και στο θέατρο. Ο νους πηγαίνει στον Ζαν Ζενέ, κύριο του παιχνιδιού της ανταλλαγής των ρόλων, ο οποίος στον πρόλογό του στις "Δούλες" γράφει: "Πηγαίνω στο θέατρο για να με δω επί σκηνής (αποκατεστημένο σε μια μόνο προσωπικότητα ή με τη βοήθεια μιας πολλαπλής προσωπικότητας και υπό μορφή μύθου) έτσι όπως δεν θα μπορούσα - ή δεν θα τολμούσα - να με δω ή να με ονειρευτώ, και ωστόσο έτσι όπως ξέρω ότι είμαι". Με τη βοήθεια μιας πολλαπλής προσωπικότητας και υπό μορφή μύθου: αυτό ακριβώς δεν κάνει και η Βιρτζίνια Γούλφ στο "Ορλάντο"; [...]
Το 1928, Ορλάντο ήταν η Βίτα Σάκβιλ-Γουέστ. Χθες, φανταζόμασταν ευχαρίστως στο ρόλο τη Βανέσα Ρεντγκρέιβ στα είκοσι πέντε της, όταν ήταν Ρόζαλιντ στο "Όπως σας αρέσει". Και να οι τρεις σημερινοί Ορλάντο: η Τίλντα Σουίντον στον κινηματογράφο. Η Γιούτα Λάμπε στη Σαουμπίνε του Βερολίνου, το 1989, για τον Ρόμπερτ Γουίλσον. Τελικά το 1993 η Ιζαμπέλ Υπέρ, που λίγο πριν υπήρξε Ζαν ντ\' Αρκ επάνω στην πυρά, παρθένος με περιβολή μισθοφόρου, με το στήθος να διαψεύδει το πουκάμισο.
[...]
(από τον πρόλογο της Μαρί-Κλαιρ Πασκιέ).