Σύνδεση Τώρα Σύνδεση στη Βιβλιοθήκη μου   ·   Όλες οι Βιβλιοθήκες στο Bookia
Τι είναι το Bookia;   ·   Blog   ·                     ·   Επικοινωνία  
Πως γράφω κριτική; Είμαι Συγγραφέας Είμαι Εκδότης Είμαι Βιβλιοπώλης Live streaming / Video
 

Το Bookia αναζητά μόνιμους συνεργάτες σε κάθε πόλη τής χώρας για την ανάδειξη τής τοπικής δραστηριότητας σχετικά με το βιβλίο.

Γίνε συνεργάτης τού Bookia στη δημοσίευση...

- Ρεπορτάζ.
- Ειδήσεις.
- Αρθρογραφία.
- Κριτικές.
- Προτάσεις.

Επικοινωνήστε με το Bookia για τις λεπτομέρειες.
Κρυσταλλένια Γαβριηλίδου, μιλάει στον Δημήτρη Μπουζάρα
Διαφ.

Γράφει: Δημήτρης Μπουζάρας

Η Κρυσταλλένια Γαβριηλίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1991 και αποφοίτησε από το Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου στην Εφαρμοσμένη Πληροφορική με κατεύθυνση «Ηλεκτρονικό Επιχειρείν & Καινοτομία» του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και του μεταπτυχιακού τίτλου στη Δημιουργική Γραφή με ειδίκευση «Συγγραφή» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Σήμερα φοιτά στο μεταπτυχιακό τμήμα Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων & Οργανισμών του Διεθνούς Πανεπιστημίου.

Ανήσυχο πνεύμα, ασυμβίβαστο. Από μικρή τη μάγευαν οι λέξεις, να μπορεί να παίζει μαζί τους, να κρύβεται πίσω τους, να ντύνει με αυτές τις σκέψεις της.

Πώς συναντήθηκε με τη γραφή; Σε ένα σταυροδρόμι της ζωής έπεσε η μια πάνω στην άλλη και έκτοτε πάνε χέρι - χέρι. Η γραφή είναι: «Ο κόσμος της για να ξεφεύγει από τον κόσμο».

Το πρώτο της συγγραφικό έργο είναι Το μοναχικό συννεφάκι, εκδόσεις Μέθεξις. Κατόπιν, υπήρξε υπεύθυνη έκδοσης-επιμελήτρια του συλλογικού μυθιστορήματος Θρυαλλίδα στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και έργα της, εκδόσεις Μέθεξις. Συμμετέχει στις Ψηφίδες ζωής, ποιητική συλλογή διακριθέντων πανελληνίου διαγωνισμού, εκδόσεις Αναζητήσεις. Έχει λάβει μέρος με εισηγήσεις της σε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια.

Κυρία Γαβριηλίδου, “Η Ωραία ταξιδεμένη” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “Ελληνοεκδοτική” δεν είναι η πρώτη σας συγγραφική παρουσία, έχουν προηγηθεί και άλλες. Tι ήταν το πρώτο που γράψατε; Ποια ήταν η τύχη του και πώς καθόρισε τη μετέπειτα πορεία σας;

«Η Ωραία Ταξιδεμένη» είναι το πιο πρόσφατο μου παραμύθι ενώ η αρχή του συγγραφικού μου ταξιδιού ήταν «Το μοναχικό συννεφάκι» εκδόσεις Μέθεξις. Πήγε πολύ καλά, βρήκε παρέα, αγαπήθηκε αλλά η ταύτιση και τα σχόλια των παιδιών είναι που με έκαναν να δω πως παρότι τα ξεκινήματα είναι δύσκολα, αξίζουν. Ήξερα λοιπόν πως θα συνέχιζα απλά χρειαζόμουν ένα χρονικό διάστημα να ωριμάσουν οι λέξεις και η δουλειά μου ώστε το επόμενο να είναι κάτι που να τα αντικατοπτρίζει. Όπως και θαρρώ πως έγινε.

Τι είδους ανάγκη σας ώθησε στη γραφή; Τι σημαίνει «γραφώ» για εσάς;

Η γραφή είναι μια φωνή μέσα σου, μια ανάγκη να ακουστεί να μοιραστεί, μια δύναμη αλλά και ψυχοθεραπεία. Οι σκέψεις μεταφράζονται σε λέξεις και τις βλέπεις εμπρός σου. Το «γράφω» είναι εκούσιο και ακούσιο, έμφυτο και συνάμα επίκτητο, συνειδητό και ασυνείδητο. Για μένα η γραφή είναι οι σιωπές που φόρεσαν λέξεις, ο κόσμος μου για να ξεφεύγω από τον κόσμο.

Πότε και πώς ανακαλύψατε πως η σχέση σας με τη γραφή θα έχει μέλλον;

Αυτό θα έλεγα πως είναι πιο πολύ ένα ισχυρό θέλω που συνάδει με το όνειρο. Ο χρόνος μόνο θα δείξει αν η πρόθεση συναντηθεί με την πραγματικότητα. Θαρρώ όμως πως όσο η ανάγκη αυτή, της εξωτερίκευσης ταΐζεται αυτό θεριεύει και εξελίσσεται.

Για ποιους λόγους επιλέξατε το παραμύθι σαν είδος γραφής;

Αγαπώ τα παραμύθια. Από παιδί διαβάζω όσο πιο πολλά μπορώ. Είναι μαγικό· ο κόσμος που ανοίγουν μπροστά σου, σε μερικές μόνο σελίδες. Ένας κόσμος πολύχρωμος, πολυδιάστατος, με την εικόνα στο επίκεντρο να διηγείται τη δική της ιστορία. Το παραμύθι είναι δύσκολο είδος και αποτελεί πάντα μια πρόκληση. Είναι λάθος που το συγχέουμε μόνο με τα παιδιά ενώ είναι για όλους. Ένας κοινός τόπος συνάντησης μικρών και μεγάλων. Παράλληλα μια ελπίδα για το «καλύτερα», να συναντήσει την πραγματικότητά του.

Τι ήταν αυτό που δημιούργησε την επιθυμία να πείτε : «Θα γράψω για αυτό το θέμα». Τι είδους αποτέλεσμα είναι το συγκεκριμένο βιβλίο; Πώς εμπνευστήκατε τη συγκεκριμένη ιστορία;

Αναφορικά με την Ωραία Ταξιδεμένη μου, η εφόρμηση ήταν αγαπημένοι μας ήρωες σε νέες περιπέτειες. Έτσι, μια δημοφιλής και αγαπημένη μου ηρωίδα, η Ωραία Κοιμωμένη μετατρέπεται σε Ωραία Ταξιδεμένη και αποκτά πλέον νέο και πιο ενεργητικό ρόλο. Στα ταξίδια του ύπνου της, επισκέπτεται τα παιδιά όλου του κόσμου και συλλέγει τις ευχές τους, προκειμένου να φτιάξει ένα νέο ουρανό με αστέρια τις ευχές τους. Πρόκειται για ένα παραμύθι «για τη διαφορετικότητα, την ισότητα, την αγάπη, την αγκαλιά και όλα όσα θέλουν του κόσμου τα παιδιά. Και ο ουρανός να χωρά». Η συνεργασία μου τόσο με την Ελληνοεκδοτική όσο και την εικονογράφο Έφη Κοκκινάκη, ήταν άψογη γι’ αυτό και το συγκεκριμένο αποτέλεσμα είναι μια ολοκληρωμένη δουλειά για την οποία είμαι περήφανη. Το QR code που περιλαμβάνει έρχεται να πλαισιώσει το παραδοσιακό με το σύγχρονο, ακολουθώντας τις νέες τάσεις και προσφέροντας την ευκαιρία να ακούσουν το παραμύθι με μια όμορφη αφήγηση την οποία ντύνει η φωνή του ραδιοφωνικού παραγωγού Αιμίλιου Καλπακτσή.

Θεωρώ τη συγκεκριμένη ιστορία διαχρονικά επίκαιρη καθώς έρχεται σε μια στιγμή που η κοινωνία περνάει κρίση, η οικονομία έχει πληγεί και η οικογένεια, οι αξίες, οι ανθρώπινες σχέσεις περνούν κι αυτές τη δική τους κρίση. Είναι μια ευκαιρία λοιπόν να σκεφτούμε ποια είναι τα συστατικά που θα θέλαμε να έχει ο κόσμος, τι χρειάζονται τα παιδιά του αλλά και όλοι εμείς που αποτελούμε μέρος του. Κι όταν τα βρούμε, θα συνεχίζουν να αποτελούν μια υπενθύμιση. Έτσι, μέσω των λέξεων και των εικόνων και συντροφιά την Ωραία Ταξιδεμένη, σε πάει σε πολλά ζητήματα, σε προβληματίζει και θέλω να πιστεύω πως ο καθένας θα βρει κάποιο κομμάτι του μέσα στο βιβλίο.

Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να γράφετε για παιδιά; Είναι έτοιμο πιστεύετε το παιδικό κοινό για τα σύγχρονα παραμύθια; Πολλά από αυτά έχουν συχνά δύσκολα θέματα όπως ο πόλεμος, η πολιτική, ο ρατσισμός, ο αυταρχισμός και η βία. Βρισκόμαστε θεωρείτε μπροστά σε νέες αντιλήψεις για την παιδικότητα;

Σίγουρα δεν είναι εύκολο καθώς το παιδί είναι ο πιο δύσκολος, απαιτητικός και συνάμα αληθινός κριτής. Μου βγαίνει όμως αβίαστα καθώς νιώθω κοντά στο παιδί μέσα μου οπότε είναι σαν να γράφω σ’ αυτό.

Ωστόσο, αν και αναγνωρίζω τις προσπάθειες που γίνονται, -αύξηση παραγωγής παραμυθιών, με τη συνεχή εμφάνιση νέων ιστοριών και συγγραφέων-, δεν ξέρω αν το κοινό είναι έτοιμο να δεχτεί τα σύγχρονα παραμύθια. Είναι τόσο καλά ριζωμένα τα στερεότυπα, που δεν είμαι σίγουρη αν έχουν τη διάθεση να ψάξουν νέες φωνές που θέλουν και κυρίως αξίζουν να ακουστούν. Αυτό είναι κάτι που με προβληματίζει σίγουρα. Από την άλλη, είναι τέτοιος και ο βομβαρδισμός που είναι δύσκολο κανείς να μείνει σε κάτι που θα δει και να το ψάξει περαιτέρω.

Τα θέματα που αναφέρετε δεν είναι τόσο ότι είναι δύσκολα, αλλά σίγουρα πιο ευαίσθητα. Σε μια κοινωνία όμως που προχωρά, πρέπει να κάνουν το ίδιο και οι αντιλήψεις της και θέματα τέτοια που μας απασχολούν ολοένα και παραπάνω, να θίγονται και στα παιδιά ώστε να είναι σε θέση να αναπτύξουν τέτοιες ευαισθησίες. Εξάλλου δεν είναι πως τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει γύρω τους, το θέμα είναι παράλληλα να δεχτούν και τα κατάλληλα ερεθίσματα ώστε να γίνει ομαλά η μετάβαση. Είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο νομίζω αναφορικά με το να βρεθούμε μπροστά σε νέες αντιλήψεις για την παιδικότητα. Γίνονται αξιόλογα βήματα και είναι κάτι που είναι θέμα χρόνου να γίνει.

Θεωρείτε πως τα παιδιά κατανοούν, ενδιαφέρονται, έχουν άποψη και εάν ναι, ποια είναι αυτή -εάν έχετε υπόψιν σας για τα συγκεκριμένα θέματα.

Τα παιδιά όπως προανέφερα αντιλαμβάνονται τα πάντα και τα απορροφούν. Παρατηρούν κι έπειτα ρωτούν. Μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον που ενέχει αλλαγές, που βιώνει το ρατσισμό, τη βία, έχουν πλάι τη διαφορετικότητα καθημερινά στο σχολείο. Θέλουν να απορροφήσουν τα νέα δεδομένα, να τα περιεργαστούν, έχουν ανοιχτή αγκαλιά γιατί έχουν ανοιχτή καρδιά. Χρειάζονται λιγότερο χρόνο από μας να προσαρμοστούν γι’ αυτό και δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα από την καθημερινότητα τους μοιράζονται γεγονότα, δείχνοντας μας αβίαστα αλήθειες που δεν έχουμε δει οι μεγάλοι καθώς και ωριμότητα συμπεριφορών και αντιληπτικότητας που δεν αρμόζει σε παιδί. Μπορούμε πλάι τους χέρι χέρι να μάθουμε πολλά.

Πολλά λέγονται, άλλα τόσα γράφονται μα στο τέλος, είναι πλέον ορατό πως η ζωή δυστυχώς δεν είναι όπως το παραμύθι. Όσο προσπαθούμε να την «μπαλώνουμε» από την άλλη πλευρά ξεκινά το «ξήλωμα» .Μήπως πρέπει να παραδεχθούμε πως ένας κόσμος όπως θα έπρεπε να είναι, ανήκει στη σφαίρα της ουτοπίας; Μήπως όλη η προσπάθεια θα καταλήγει συνεχώς στο να κρατάμε περίπου τις ισορροπίες και ποτέ να μην κλίνει στην ποθητή πλευρά η ζυγαριά;

Αμφίρροπη ερώτηση. Η δική μου θέση, τάσσεται υπέρ των παραμυθιών και της ελπίδας για το «καλύτερα» μας που εμπεριέχουν. Αν δεν είσαι και λίγο ρομαντικός, ονειροπαρμένος και με ελπίδα φορτωμένος, αν δεν έχεις κάποιο σύννεφο να πετάς, τι νόημα έχει; Ωραίος ο ρεαλισμός μα αν δεν μπορείς να του ξεφεύγεις, να πιστεύεις στα παραμύθια, να βουτήξεις στους κόσμους τους έστω και για μερικές στιγμές να τα αφήσεις να σου δείξουν το δρόμο για το καλύτερα που συνήθως θα βρεις μέσα σου, δεν μπορείς να ταΐσεις το όνειρο και άρα την ελπίδα που καραδοκεί. Και τι θα είμασταν χωρίς αυτά; Κι αν αυτός ο ιδεατός κόσμος δεν υπάρχει ή δεν έρθει ποτέ, αν η πραγματικότητα μας απογοητεύει, το κενό αυτό έρχεται να καλύψει το παραμύθι και η φαντασία. Με την ελπίδα πάντα να υπάρχει αυτός ο καλύτερος κόσμος, κάπου, κάποτε.

Ο καθένας είναι διαφορετικός. Ως γονείς όμως συνήθως δυσκολευόμαστε ή και αρνούμαστε να δεχθούμε τη διαφορετικότητα των ίδιων μας των παιδιών –από εμάς τους ίδιους και από τα δικά μας πρότυπα του ιδανικού– πώς θα αλλάξει αυτό και γιατί δεν εννοούμε να καταλάβουμε πως η συνεχής άρνηση από πλευράς μας μόνο δεινά να τους φέρει;

Αλήθεια είναι, η ελληνική κοινωνία είναι εγκλωβισμένη στα δικά της πρότυπα επιτυχίας. Έχει μάθει να κρίνει και επικρίνει. Όμως, τα τελευταία χρόνια δημιουργείται «φασαρία» γύρω από τη διαφορετικότητα, τόσο στα παραμύθια αποτελώντας κυρίαρχο θέμα τους όσο και στα μέσα. Έχει καταντήσει πολυφορεμένη και ίσως αδικημένη σε πολλές περιπτώσεις. Αυτή η τάση λοιπόν, που έγινε μόδα, βοηθάει αρχικά και να δουν τη διαφορετικότητα, να γίνει αντιληπτή ώστε και να τη δεχτούν και κατανοήσουν σιγά σιγά. Η άρνηση δεν έχει αποτέλεσμα σε ένα θέμα τόσο σημαντικό που έρχεται συνεχώς δίπλα μας, μπροστά μας, μέσα μας. Είναι καιρός να την αποδεχτούμε και να την αγκαλιάσουμε πράγματι.

Θεωρείτε πως σαν λαός έχουμε στερεότυπα που μας κρατούν πίσω; Πόσο εύκολη είναι η διαγραφή τους από τη μνήμη, το λεξιλόγιό μας;

Δυστυχώς ναι. Είμαστε δέσμιοι αυτών όσο κι αν προσπαθούμε να υιοθετήσουμε μια πιο φιλελεύθερη αντίληψη. Είναι δύσκολο το εγχείρημα να τα αποτινάξουμε μα είναι αναγκαίο να γίνει. 



Τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να δούμε τη ζωή μέσα από τα μάτια ενός παιδιού; Ενός παραμυθιού;

Ο ωμός και άκαμπτος ρεαλισμός, οι σύγχρονοι ρυθμοί, οι αξίες και σχέσεις που αδυνατούν και χάνονται, οι τόσες φωνές που καταλήγουν σε βουή, μας κάνουν να έχουμε επιλεκτική αμνησία. Να ξεχνάμε ποιοι είμαστε, ποιοι θα θέλαμε να γίνουμε. Η έλλειψη ουσιαστικού χρόνου, η παιδικότητα μας που αντί να την ποτίζουμε να μεγαλώσει την καταπνίγουμε, είναι τα εμπόδια που μας μεγαλώνουν απότομα και προτρέχουν των χρόνων μας. Το παραμύθι, αν του το επιτρέψουμε και αφεθούμε είναι το μέσο, η πυξίδα προς αυτό το παιδί που ξεχνάμε.

Πως είναι δυνατόν μια φανταστική ιστορία, μια ιστορία που δεν είναι αληθινή, παρόλα αυτά να μεταφέρει αφενός δυνατές αλήθειες και αφετέρου να δημιουργεί μια τέτοιου είδους οικειότητα ώστε η αφομοίωση και η μεταφορά των μηνυμάτων να θωρείται όχι μόνο δεδομένη αλλά και επιτυχής εκ των προτέρων;

Αυτό είναι και όλο το νόημα θαρρώ ενός καλού παραμυθιού. Ο στόχος του κάθε συγγραφέα είναι να πετύχει όλα αυτά που ορθά περιγράψατε πιο πάνω. Είναι εφικτό και μαγικό.

Πιστεύετε πως είναι καλό να αναγράφεται σε κάθε βιβλίο η ηλικία στην οποία απευθύνεται κάθε συγγραφέας; Υπάρχουν συγκεκριμένα βιβλία που απευθύνονται σε κάθε ηλικία;

Σίγουρα είναι κατατοπιστικό. Ωστόσο, ίσως επειδή επιδιώκω τα παραμύθια που γράφω να μην έχουν ηλικία, όπως και θεωρώ θα έπρεπε να κάνουν τα παραμύθια, δε θα ήθελα αυτό τον περιορισμό. Ένα καλό παραμύθι οφείλει να είναι για παιδιά, όπως συνηθίζω να λέω, χωρίς να είναι παιδικό, και παράλληλα για μεγάλους χωρίς να είναι «μεγαλίστικο». Μεγαλεπήβολος στόχος μα αυτό έκαναν και τα κλασικά παραμύθια ώσπου καθιερώθηκαν. Μικροί και μεγάλοι δε διαχωρίζονται, οριοθετούνται ή περιορίζονται αλλά διαβάζοντας την ιστορία, εκείνη τους μιλά, κι έχουν πάντα κάτι να πάρουν. Υπάρχουν συγκεκριμένα βιβλία που απευθύνονται σε κάθε ηλικία όμως κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και η αντίληψη όπως και οι ανάγκες του δε συνάδουν απαραίτητα με την ηλικία του. Ποιοι είμαστε λοιπόν εμείς που θα τη βάλουμε σε κουτάκια;

Θεωρείτε τις τιμές του βιβλίου προσιτές για το αναγνωστικό κοινό;

Οι τιμές του βιβλίου είναι τέτοιες ώστε να μπορούν και να σταθούν στην αγορά, καθορισμένες ως ένα βαθμό και από τον ανταγωνισμό. Ας μην ξεχνάμε πως ναι μεν πρόκειται για ένα πνευματικό αγαθό, αλλά ο κόπος ο χρόνος το κόστος που απαιτούνται, μπορεί να μην είναι εμφανή, ωστόσο είναι εξαιρετικά κοστοβόρα. Ακόμη λοιπόν κι αν δεν είναι τόσο προσιτές όσο θα θέλαμε ενδεχομένως, οφείλουμε να το στηρίξουμε και να μη στραφούμε είτε σε λιγότερο ποιοτικές επιλογές είτε σε εναλλακτικές επιλογές υποκατάστατα του παραδοσιακού βιβλίου όπως e-books.

Κατά τη γνώμη σας υπάρχει εν έτη 2021 διαχωρισμός φύλου μέσα στα παραμύθια; Υπάρχουν ιστορίες που είναι μόνο για κορίτσια ή μόνο για αγόρια; Κατηγοριοποιούνται;

Ναι, θαρρώ πως ακόμη υπάρχει, αλλά δε θα έπρεπε. Δεν μπορούμε να θέλουμε να λεγόμαστε προοδευτικοί σε άλλα θέματα, πιο ανοιχτοί και συνάμα να κατηγοριοποιούμε τα παραμύθια ως προς το φύλο ανάλογα με τον τίτλο και το φύλο του πρωταγωνιστή, τους ήρωες ή το θέμα που πραγματεύονται. Πρόκειται για κάτι οικουμενικό που δεν επιδέχεται διαχωρισμούς, ειδικά κάτι τόσο αναχρονιστικό όπως διαχωρισμός στο φύλο σε ένα παραμύθι, δηλαδή να συνεχίσει κανείς αυτό το λάθος περνώντας το σε ένα παιδί.

Ποια ήταν τα αναγνώσματα σας από παιδί;

Πέρα από τα κλασικά όπως η «Ωραία Κοιμωμένη» και τα περισσότερα του Άντερσεν, αγάπησα «Το καπλάνι της βιτρίνας» της Ζέη, τη «Νινέτ» της Σαρή, ξεχωρίζω το «Παραμύθι χωρίς όνομα» της Δέλτα, τον «Ευτυχισμένο Πρίγκιπα» του Ουάιλντ ενώ «Το δέντρο που έδινε» του Σιλβερστάιν και «Ο μικρός πρίγκιπας» αποτελούν σίγουρα αγαπημένα αναγνώσματα.

Τι ετοιμάζετε για το μέλλον;

Στο άμεσο μέλλον θα κυκλοφορήσει το νέο μου παραμύθι, «Κρυσταλλένια, η πριγκίπισσα που δεν ήξερα να αγαπά» από τις εκδόσεις Υδροπλάνο. Μια δουλειά που ετοίμαζα αρκετό καιρό καθώς πέρα από το άρτιο του αποτελέσματος, ήθελα να ωριμάσει πρώτα μέσα μου. Κι αυτό γιατί το θέμα που πραγματεύεται είναι η αγάπη, ένα πολύπλοκο θέμα που προσπάθησα να δώσω με μια άλλη οπτική. Ακόμη, συμπεριέλαβα ψυχολόγο, ειδικό θεραπευτικού παιχνιδιού. «Ψάχνοντας την αγάπη όπως στο κρυφτό. Ένα παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Για την αγάπη και όλους εμάς».

Γενικά σκοπεύω τα παραμύθια μου ολοένα και παραπάνω να μην έχουν ηλικία και να απευθύνονται τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά, θυμίζοντας πως τα παραμύθια είναι για όλους. Πέρα λοιπόν από τα επόμενα παραμύθια που ετοιμάζω σε αυτό το πνεύμα, υπάρχει και ένα βιβλίο ενηλίκων.

Από κει και πέρα τι μέλλει γενέσθαι μόνο η γραφή το ξέρει που έχει δικό της λογισμό.

 
 
``

Θέλετε να λαμβάνετε ενημέρωση από το Bookia;

Πηγή δεδομένων βιβλίων



Χορηγοί επικοινωνίας






Κοινωνικά δίκτυα