Γράφει: Διονύσης Λεϊμονής

Η Γεωργία Βεληβασάκη (site) γράφει ποίηση, στίχους, έμμετρα παραμύθια, θεατρικά έργα, διηγήματα. Ασχολείται με το τραγούδι, το μουσικό θέατρο και την τέχνη της performance, ως ερμηνεύτρια και δημιουργός, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Σπούδασε Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (Ε.Α.Π.) και είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού  «Δημιουργική Γραφή» (Π.Δ.Μ.). Συνεργάζεται με το Διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ως διδάσκουσα επιτελεστικής ποίησης (performance poetry). Στο εργοβιογραφικό της περιλαμβάνονται λογοτεχνικά έργα που έχουν βραβευθεί, εκδοθεί και παρουσιαστεί επί σκηνής, καθώς, επίσης, εκτενής προσωπική δισκογραφία, αλλά και συμμετοχές σε έργα άλλων καλλιτεχνών.

Ποιήτρια, στιχουργός, μουσικός, συγγραφέας… Ποιος από όλους αυτούς τους «ρόλους» μπορεί να επισκιάζει τους άλλους ή συνυπάρχουν αρμονικά;

Στη γραφή έχω πειραματιστεί με διάφορα λογοτεχνικά είδη κι ωστόσο κλίνω προς τη μικρή φόρμα – το διήγημα και πιο πολύ την ποίηση. Είχε προηγηθεί (και συνεχίζεται) η βαθύτατη σχέση μου με τη μουσική, το μουσικό θέατρο, τον έμμετρο λόγο. Με κάποιο τρόπο όλα συνυπάρχουν και ενίοτε συναρμόζονται. Τρία πράγματα μου άρεσαν από παιδί: η ανάγνωση, η γραφή και το τραγούδι. Ουδέποτε απέκλινα από αυτά. Στερεώνομαι. Κανονική τρίποδη.

Κουβαλάμε τις αφηγήσεις και τις αναγνώσεις μας… Ποιο είναι το δικό σας «φορτίο»;

Φορτίζω και επαναφορτίζω, κατά καιρούς, με νέα αναγνώσματα και επιστροφές σε παλαιότερα. Βάλε και τις προσλαμβάνουσες από την Κρήτη, τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο του Ερωτόκριτου, την τραγουδιστή εκφορά του κρητικού ιδιώματος, ειδικά στο Λασίθι. Η μουσική με τη γραφή πάνε χέρι-χέρι (φαίνεται συνεχίζω να απαντώ στην προηγούμενη ερώτηση). Ό,τι γράφουμε αξίζει να έχει ρυθμό, περπατηξιά, να ρέει στη γλώσσα. Οι λέξεις είναι ήχοι, πρωτίστως.

Αναγνώσματα (εκεί κοντά στην εφηβεία) που μου είχαν κινήσει το ενδιαφέρον και καμιά φορά με συγκίνησαν: Τρία κλικ αριστερά της Κατερίνας Γώγου, Φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά του Οδυσσέα Ελύτη, μια συλλογή ποιημάτων της Βάσως Δανέζη-Λαμπρινού (δεν ξέρω πώς είχε πέσει στα χέρια μου, το διάβαζα ξανά και ξανά επί καιρό), μια συλλογή ποιημάτων της Μαρίας Πολυδούρη, τα μυθιστορήματα Ανάσταση του Τολστόι και Έγκλημα και Τιμωρία του Ντοστογιέφσκυ, η συλλογή διηγημάτων Το βιβλίο της άμμου του Μπόρχες. Αργότερα ανακάλυψα τον Μίλτο Σαχτούρη, τον Πάουλ Τσέλαν, τον Στίβενς Γουάλας, τον Ε.Ε. Κάμινγκς, τον Ίταλο Καλβίνο (Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης), τον Γιώργο Χειμωνά (Ο εχθρός του ποιητή) … Ο μυθιστοριογράφος Γκουίντο Μορσέλι είναι μια πρόσφατη αποκάλυψη για μένα, μια περίπτωση συγγραφέα που με έχει συγκλονίσει.

Πώς αυτό μεταπλάθεται, αξιοποιείται, εντοπίζεται στην τέχνη σας;

Αντλώ από τη «δεξαμενή» των βιωμάτων μου. Ακολουθώ μια αρχική ιδέα και αφήνομαι σ’ εκείνο που αναδύεται, με την αγωνία της λέξης που διαφεύγει. Σίγουρα θα μπορούσε κανείς να ανιχνεύσει επιρροές από πράγματα που έχω διαβάσει. Πέραν τούτων, η επαφή μου με τη ζωντανή παράσταση και την προφορικότητα έφερε στο δρόμο μου την επιτελεστική ποίηση (performance poetry) –ένα σχετικά νέο ποιητικό είδος με βαθύτατες ρίζες (φαινόμενα επιτέλεσης έχουμε από την εποχή του Εμπεδοκλή, των Ορφικών ποιητών και των ραψωδών)–, ένα συναρπαστικό πεδίο προς εξερεύνηση, που μ’ έκανε να βυθιστώ στην ποιητική σύγχρονων ποιητών-performers, όπως του Julien Blaine, του John Giorno, της Laurie Anderson, του Bartolome Ferrando, κ.ά. Εν προκειμένω, δράση, θέαμα, ο ποιητής ως τελεστής, το σώμα, διαφορετικά καλλιτεχνικά καθεστώτα, το κοινό, συναρθρώνονται σε ένα τρισδιάστατο ζωντανό πολυαισθητηριακό ποιητικό συμβάν. (Κατά παράξενο τρόπο νιώθω ότι συνεχίζω να απαντώ στην πρώτη ερώτηση). Το 2022, μάλιστα, εκδόθηκε μια μονογραφία μου πάνω σε αυτό το θέμα από τις Εκδόσεις Γράφημα.

Και το γύρω περιβάλλον σας στενότερο ή ευρύτερο; Ποιο ρόλο έπαιξε ή διαδραματίζει;

Το κουβαλώ κι αυτό. Καλλίφωνοι οι γονείς και τ’ αδέρφια μου, ποιητής και τραγουδοποιός ο θείος μου Μαρίνος Καρβελάς (σ’ αυτόν οφείλω το πέταγμα στις νότες και τις λέξεις), μαντιναδολόγοι και οργανοπαίχτες στο συγγενολόι, μεγαλόφωνα γλέντια στο σαλόνι μας, ο παππούς με τους αμανέδες, κάτι ξενυχτίσματα νεκρών (και μοιρολόγια), η κυριακάτικη λειτουργία που ακουγόταν από το δωμάτιό μου, ο ήχος από το κουταλάκι πάνω στο άγιο δισκοπότηρο, ο αέρας που σφύριζε δαιμονισμένος στην εξώπορτα· μυήθηκα στην ποίηση, στη μουσική, στην άγρια ομορφιά του αέναου εφήμερου.

Σήμερα πορεύομαι καλλιτεχνικά (και λογοτεχνικά) με μια παρέα (πολύτιμων) φίλων-συνεργατών που ευθυγραμμιζόμαστε στην τέχνη και τη ζωή.

Αγαπημένο άκουσμα (ιστορία-τραγούδι-φράση);

«Κάνε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά» (Οδυσσέας Ελύτης), τι εντολή!

Αγαπημένη εικόνα;

Η θέα από την ταράτσα του πατρικού σπιτιού στο Κάτω Μετόχι.

Αν δεν αναπνέατε με οξυγόνο, τι θα σας έδινε ζωή;

Ένας «θόρυβος βάθους» (ως απόηχος δημιουργίας).

Αν έπρεπε να στερηθείτε κάτι που αγαπάτε πολύ τι θα ήταν αυτό;

Οι πέτρες μου.

Αγαπημένο...

Όνομα: Ελευθερία
Λουλούδι: Μη-με-λησμόνει (μη με λησμόνει!)
Γεύση: Το παξιμάδι από ρεβιθάλευρο (της θείας Μαρίας)
Μυρωδιά: Γιασεμί το βράδυ καθώς περνώ από μια άγνωστη γειτονιά στην Αθήνα.

Ένας κακός εφιάλτης;

Εξόριστη σ’ έναν κόσμο χωρίς πρόσωπα (χωρίς μνήμη).

Ένας επόμενος στόχος στη ζωή σας, στην πορεία σας;

Να συνεχίσω ν’ ανακαλύπτω καινούρια πράγματα (κι ας αχνοφαίνεται ήδη μια ησυχία). Πιο απτά (ή προ των πυλών): μια συλλογή ποιημάτων μου από τις εκδόσεις Σμίλη, μια μουσικοποιητική δισκογραφική εργασία (εκκρεμεί στο στούντιο), ένα νέο επιτελεστικό ποιητικό project (αν και εφόσον), η αναστύλωση ενός σπιτιού που καταρρέει.

Σας δίνω πέντε λέξεις, σας παρακαλώ κάντε μου ένα μικροδιήγημα σε 43 ακριβώς λέξεις (θα προτιμούσα αυτοβιογραφικό): μυστικό, δίεση, άνεμος, πέτρα και σύννεφο.

Πέτρα και σύννεφο την είχαν δέσει. Μοσχολίβανο καρβουνάκια μιας ζωής πολέμου. [Τέτοια ώρα, στέκει στην εξώπορτα του σπιτιού της, νέθει νότες. Μακριά ένα καράβι γέρνει προς τα πίσω. Αυτή διάφανη, υψώνεται σαν δίεση, ανοίγει το στόμα· εξαϋλώνεται.] Το μυστικό το πήρε ο άνεμος.

Σας ευχαριστώ πολύ.