Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Από το 2010, η Τήνος έχει το προνόμιο να είναι το νησί ενός σημαντικού διεθνούς λογοτεχνικού φεστιβάλ κύρους, μοναδικού στην Ελλάδα, με 120 συγγραφείς παγκόσμιας αναγνώρισης, από όλες τις ηπείρους, να έχουν περάσει το λιμάνι του. Ο στόχος των διοργανωτών είναι «να καταστεί η Τήνος σημείο αναφοράς και τόπος συνάντησης της σύγχρονης παγκόσμιας λογοτεχνίας». Ένα νησί όπου η Δύση συναντά την Ανατολή, ο Βοράς το Νότο, το Αιγαίο τη Μεσόγειο, «o πλούτος των διαφορετικών γλωσσών και των συγχρόνων λογοτεχνικών τάσεων ανά τον κόσμο θα γίνουν κοινό κτήμα και οι συγγραφείς θα μοιραστούν την εμπειρία τους με το κοινό, έτσι ώστε το έργο τού καθενός να αξιοποιηθεί για το κοινό καλό». Τα πέντε πρώτα Διεθνή Λογοτεχνικά Φεστιβάλ Τήνου έθεσαν τις βάσεις για το δίπολο «Τουρισμός-Πολιτισμός», με απώτερο σκοπό και μακροπρόθεσμο στόχο να καταστεί η Τήνος, εκτός του θρησκευτικού, τόπος και προορισμός πνευματικού και καλλιτεχνικού τουρισμού.

Πιστός στο ραντεβού του ο Ποιητής Ντίνος Σιώτης και «Η Κοινωνία των Δεκ(ά)των», με τους αναγνώστες, μα και με το αγαπημένο του νησί, έφερε ξανά το Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ στη Τήνο, για έκτη φορά στο προσκήνιο. Συνδιοργανωτές στη μεγάλη αυτή προσπάθεια είναι ο Δήμος Τήνου, το Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου και το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού με την ευγενική υποστήριξη του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού.

Φέτος, με 18 συγγραφείς και ποιητές από 8 χώρες (Μεξικό, Φινλανδία, Βουλγαρία, Η.Π.Α, κ.ά), το Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου πραγματοποιήθηκε από την Πέμπτη 26 έως το Σάββατο 28 Ιουλίου. Η αυλαία του φεστιβάλ άνοιξε στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, στη Χώρα της Τήνου, τη δεύτερη ημέρα, Παρασκευή 27 Ιουλίου μεταφέρθηκε στον Τριπόταμο, το αγαπημένο χωριό του Κορνήλιου Καστοριάδη και ολοκληρώθηκε στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στον Πύργο στις 28/7. Οι πεζογράφοι και οι ποιητές που έδωσαν το «παρών» στο φεστιβάλ ήταν οι: Κωνσταντίνος Ιωαννίδης, Λένα Καλλέργη, Ανθή Μαρωνίτη, Γιάννα Μπούκοβα (Βουλγαρία), Νοέλ Ρενέρ Σισνέρος (Μεξικό), Αλέξης Πανσέληνος, Λουκία Δέρβη, Τζούλια Γκανάσου, Tούα Φόρστρομ (Φινλανδία), Ζίγκριτ Χηθ (Η.Π.Α.), Λίλη Μιχαηλίδη (Κύπρος), Κωνσταντίνος Μπούρας, Τζάκομπ Βέντελσμπι (Δανία), Ρέα Γαλανάκη, Άννα Πετροπούλου, Λουάν Τζούλι (Αλβανία), Θωμάς Τσαλαπάτης και Κώστας Χατζηαντωνίου.

Είναι γνωστό πώς τα διεθνή φεστιβάλ ανοίγουν τους ορίζοντες μας, μας κάνουν εξωστρεφείς, μας «βγάζουν» από τον προσωπικό και μας πάνε στον συλλογικό χρόνο. Μας γνωρίζουν άλλους τόπους, κάνοντας μας κοινωνούς άλλων πολιτισμών. Σε εποχές κρίσης, όπως η σημερινή, ο πολιτισμός είναι το ζωντανό κύτταρο που ενώνει την κοινωνία.

Στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, στον Πύργο, οι αναγνώστες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τη Ρέα Γαλανάκη που παρουσίασε το νέα της βιβλίο «Δυο γυναίκες δυο θεές» από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Φέτος άλλωστε ο Πύργος αλλά και όλο το νησί τιμά τα 80 χρόνια από τον θάνατο του Γιαννούλη Χαλεπά και αυτό το βιβλίο ήταν σαν να γράφτηκε για εκείνον. «Με αφορμή το γλυπτό του Χαλεπά «Αθηνά βοσκοπούλα», η πρώτη νουβέλα εστιάζεται στα είκοσι οκτώ χρόνια που έζησε ο Χαλεπάς στην Τήνο, μετά το φρενοκομείο της Κέρκυρας και μέχρι να επιστρέψει στην Αθήνα, αναγνωρισμένος για δεύτερη φορά. Στο διάστημα αυτό, που ο θάνατος της μάνας μοίρασε στα δυο, ο Χαλεπάς δούλευε και ως βοσκός. Ποια ήταν η θυελλώδης σχέση με τη μάνα, πώς διασταυρώνονταν πρόσωπα και χρόνοι εντός του, γιατί «νεκραναστήθηκε» σ' αυτό το διάστημα ο «παρίας γλύπτης», είναι κάποια από τα αινίγματα που θίγονται».

Ένα άλλο βιβλίο που παρουσιάστηκε στον Τριπόταμο, τη δεύτερη ημέρα του φεστιβάλ, και έχει άμεση σχέση με την Τήνο ήταν το «Γονυπετείς», της Τζούλιας Γκανάσου, από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Φέτος στους «Γονυπετείς» απενεμήθη το πρώτο βραβείο στην κατηγορία του διηγήματος. «Μια γυναίκα στα τέσσερα ξεκινάει μια ανάβαση για να υλοποιήσει μια ικεσία, ένα τάμα. Οραματίζεται το θαύμα. έχει εξαντλήσει όλες τις επιλογές. Το ίδιο και όσοι στέκονται στα γόνατα παράλληλα με εκείνη. Ωστόσο, δεν βρίσκεται στον δρόμο για τους συνήθεις λόγους. Δεν βγήκε καν στον πηγαιμό για τους λόγους που δηλώνει, τουλάχιστον στην αρχή. Μια ιστορία για τη δύναμη της πίστης, μια πορεία εξομολόγησης, ένα σκανδαλώδες μανιφέστο για τον πειραματισμό, τη δοκιμή, την εξερεύνηση, για ό,τι κάνει το ανέφικτο να μοιάζει εφικτό».

Είναι τιμή και μεγάλο λογοτεχνικό γεγονός για την Τήνο που διοργανώνεται αυτό το Φεστιβάλ. Που δίνεται η ευκαιρία στους αναγνώστες να γνωρίσουν τόσους συγγραφείς από όλο τον κόσμο αλλά και να γίνεται γνωστό το νησί στα πέρατα του κόσμου. Όχι, η Τήνος δεν είναι μόνο θρησκευτικό νησί αλλά κοιτίδα όλων των Τεχνών.