Γράφει: Λεύκη Σαραντινού

Ο Περικλής Πολυζωίδης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του ΔΠΘ.  Το πρώτο του μυθιστόρημα τιτλοφορείται «Έρωτας στον αστερισμό του Πήγασου» και αφορά τη ζωή μιας γυναίκας με αδάμαστη θέληση, της Τασούλας από τον παραθαλάσσιο οικισμό του Φαναρίου, στον νομό Ροδόπης. Τον συναντήσαμε στο Bookia και μας μίλησε για το βιβλίο του και για τα μελλοντικά συγγραφικά του σχέδια.

Η συγγραφή αυτού του βιβλίου ήταν κάτι που θέλατε να κάνετε εδώ και χρόνια ή κάτι που σας προέκυψε ξαφνικά;

Σας ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον σας. Είστε κι εσείς συγγραφέας, φέρατε σε πέρας ένα μυθιστόρημα μεγάλης λογοτεχνικής αξίας, και πολύ απαιτητικό στη συγγραφή, το «Χαμσίν, ο άνεμος της Ανατολής» και αυτό προσδίδει ιδιαίτερο κύρος στην επικοινωνία μας. Εκ των υστέρων λυπάμαι που δε το σχολίασα ποτέ δημόσια, γιατί τώρα καταλαβαίνω πόση αξία έχει οποιαδήποτε ανταπόκριση των αναγνωστών και των αναγνωστριών.

Στη φαντασία μου δημιουργούσα συχνά ιστορίες, η ανάγκη όμως της καταγραφής μιας από αυτές προέκυψε σαν «κεραυνός εν αιθρία». Η υπόθεση και οι χαρακτήρες έκαναν κατάληψη στο κεφάλι μου ένα καλοκαιρινό βράδυ, και έκτοτε δε με άφησαν ούτε στιγμή σε ησυχία, μέχρι να ξεφυλλίσω με λαχτάρα το τυπωμένο πια βιβλίο.

Η Τασούλα είναι ένα κορίτσι καταγόμενο από ένα μικρό χωριό της Βορείου Ελλάδος. Πιστεύετε πως όλοι όσοι δεν έχουν την τύχη να μένουν στην πρωτεύουσα, αναγκαστικά υστερούν και μένουν πίσω σε κάποιους τομείς; Πρέπει, δηλαδή, να προσπαθήσουν περισσότερο από άλλους, οι οποίοι έχουν καλύτερες εκπαιδευτικές ευκαιρίες μόνο και μόνο εξαιτίας του τόπου όπου διαμένουν, προκειμένου να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα;

Στις ημέρες μας είναι εύκολη η μετακίνηση από τόπο σε τόπο, και δε θεωρώ οπωσδήποτε «τύχη» να μένει κανείς στο κέντρο. Άλλωστε εσείς, κι εγώ, και πολλοί άλλοι, πολλές άλλες, επιλέξαμε να μείνουμε στην Κομοτηνή. Οι διαφορές στις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ευκαιρίες έχουν μάλλον ταξικό χαρακτήρα, και εξαρτώνται από το διαθέσιμο εισόδημα, αλλά δε θεωρώ ότι γνωρίζω αυτό το θέμα καλύτερα από τον καθένα. Είναι προσωπική άποψη.

Τοποθετείτε την υπόθεση του βιβλίου σας σε οικεία σε εσάς περιβάλλοντα, δηλαδή την Κομοτηνή, το Φανάρι και την Αθήνα. Θα γράφατε ποτέ για κάποιον τόπο που δεν έχετε επισκεφθεί και δεν γνωρίζετε από κοντά;

«Δεν υπάρχει τόπος που δε γνωρίζω από κοντά» θα ήθελα να απαντήσω, αλλά μου λείπει το 99%... Πρώτη προϋπόθεση για μια επιτυχημένη διάλεξη, στο πανεπιστήμιο ή αλλού είναι η πολύ καλή γνώση του θέματος. Δεν έχουμε να πούμε τίποτε σε ανθρώπους που ξέρουν το αντικείμενο καλύτερα από εμάς, εκτός αν επιδιώκουμε τη γελοιοποίηση. Είναι συνηθισμένη παγίδα μάλιστα, ο ομιλητήςμετά από μια επιτυχημένη διάλεξη να παίρνει φόρα και να απαντά με απόλυτη βεβαιότητα επί παντός του επιστητού... Νομίζω ότι η αντιστοιχία με τη συγγραφή είναι προφανής.

Θα μας πείτε τρεις καλούς λόγους για τους οποίους θαυμάζετε το γυναικείο φύλο;

Θα σας πω μερικές τριάδες:

Η μαμά μου, η κόρη μου, η γυναίκα μου.

Η δημιουργία, η υπομονή, η ελπίδα.

Η ομορφιά, η χάρη, η επιμέλεια.

Η πηγή της ζωής, το νόημα του κόσμου, η εικόνα της Παναγίας.

Η Τασούλα-Αναστασία άλλοτε βοηθιέται και άλλοτε αποθαρρύνεται από ανθρώπους του περιβάλλοντός της. Πόσο μεγάλο ρόλο πιστεύετε ότι παίζουν οι γύρω μας με την αποθάρρυνση ή τη στήριξή τους στις ενέργειες και τις αποφάσεις μας;

Αν περπατάς στο δρόμο και κάποιος άγνωστος σε προσβάλλει δημόσια χωρίς λόγο, έχεις δύο επιλογές: Η μια είναι να εμπλακείς, να βρίσεις, να πλακωθείς στο ξύλο, να πληγωθείς και να πληγώσεις. Η άλλη είναι να κάνεις μια προσευχούλα για τον δυστυχή άγνωστο που προφανώς έχει προβλήματα και να πας παραπέρα. Ο ολοκληρωμένος άνθρωπος αναζητά τις απαντήσεις μέσα του, όχι τριγύρω (υποθέτω...). Στην αγωγή των παιδιών όμως, και στην εκπαίδευση, ΝΑΙ!, χρειάζεται συνεργασία, ενθάρρυνση και εμπιστοσύνη.

Απευθύνεστε στο τέλος του βιβλίου σας στην ηρωίδα σας σαν να είναι ένα κομμάτι της ψυχής σας. Θεωρείτε ότι οι συγγραφείς ζουν πάντοτε παρέα με τους ήρωές τους;

Θα σας απαντήσω για ολόκληρο των κύκλο των συγγραφέων που συναναστρέφομαι, δηλαδή για εμένα: Πιστεύω πως κάθε δημιουργία, είτε είναι ένα περίτεχνο γλυπτό, είτε μια νόστιμη φασολάδα είναι κομμάτι της ψυχής του/της δημιουργού. Δεν έχω «κολλήσει» με την Αναστασία και τον Μπάμπη τον Δικαστή, το πολύ να τους σκέφτομαι δυο-τρεις φορές την ημέρα...

Θα μας αναφέρετε ορισμένες αγαπημένες σας ηρωίδες από την ελληνική και την παγκόσμια λογοτεχνία;

Τι ωραία ερώτηση, και πόσα όμορφα πράγματα μου φέρνει στο μυαλό. Η Αλίκη Μάζη, κεντρικό πρόσωπο στο «Οι νεκροί περιμένουν» της Διδούς Σωτηρίου. Είναι συγκλονιστικό γιατί ενώ νομίζει κανείς πως οι νεκροί Έλληνες της Μικράς Ασίας περιμένουν εκδίκηση, στην πραγματικότητα οι νεκροί Τούρκοι και Έλληνες περιμένουν να επιστρέψουν στα ευλογημένα χρόνια της αρμονικής συνύπαρξης πριν από την καταστροφή. Και η Οφηλία, ο ακρογωνιαίος λίθος του Σαιξπηρικού δράματος Άμλετ και το τραγικότερο πρόσωπο. Αν γνωρίζει κανείς την υπόθεση, μπει βαθιά μέσα στον χαρακτήρα της, και βρεθεί μπροστά στον ομώνυμο πίνακα του Sir John Everett Millais, στην Tate Britain στο Λονδίνο, κινδυνεύει να πάθει νευρικό κλονισμό. Στα 52 μου έχω πλέον το θάρρος να γράψω ότι και τώρα δακρύζω.

Τι ακολουθεί μετά από το βιβλίο αυτό; Θα παραμείνετε στον χώρο του κοινωνικού μυθιστορήματος ή θα στραφείτε και πάλι στο επιστημονικό συγγραφικό σας πεδίο;

Δε νομίζω ότι θα ξαναγράψω ποτέ μυθιστόρημα, θα ήταν για μένα σα να εξαπατώ τους ήρωές μου. Ούτε έχω κουράγιο για άλλα επιστημονικά βιβλία. Έχω όμως πολύ όρεξη να διδάξω στις φοιτήτριες και στους φοιτητές μου αυτά που χρειάζονται για να γράψουν τα δικά τους βιβλία. Μέχρι τη στιγμή που κάποιος/κάποια να σταθεί στο Αμφιθέατρο στη θέση μου.

Σας ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον που δείξατε για μένα, και για τις υπέροχες ερωτήσεις, που με ταξίδεψαν στο χρόνο. Καλή συγγραφική συνέχεια!

Κι εγώ σας ευχαριστώ θερμά!