Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Φωτογραφίες: Δέσποινα Νέστωρα 

Μπορεί έξω να είχε κρύο και βροχή αλλά ο πολύ ζεστός, εγκάρδιος και φιλόξενος χώρος του βιβλιοπωλείου “ΝΕΣΤΩΡ”, μας ζέστανε όλους, όπως πάντα. Την Τρίτη 18 Μαρτίου το απόγευμα, κατάμεστο ήταν το βιβλιοπωλείο από τους αναγνώστες προκειμένου να παρακολουθήσουν την παρουσίαση του έβδομου βιβλίου του Πάνου Σόμπολου, με τίτλο «Βεντέτες – Εγκλήματα Βεντέτας στην Ελλάδα», από τις εκδόσεις Πατάκη.

Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της περιοδείας του συγγραφέα στη Βόρεια Ελλάδα. Η εκδήλωση συντονίστηκε από τη δημοσιογράφο Ηρώ Τζημίκα, ενώ για το βιβλίο μίλησαν ο δικηγόρος Χρήστος Γκουγκουρέλας και ο αστυνομικός διευθυντής της Διεύθυνσης Αστυνομίας Πιερίας, Γιώργος Κουκουσέλας.

Με αμείωτο ενδιαφέρον, και πώς να μην είναι, όταν έχουν μπροστά τους τον πατέρα της αστυνομικής δημοσιογραφίας, που τόσα χρόνια παρακολουθούν από τους δέκτες της τηλεόρασης; Όταν το βιβλιοπωλείο τους έδωσε τη δυνατότητα να συνομιλήσουν με έναν αξιοπρεπή δημοσιογράφο που για πενήντα χρόνια κάλυψε τα σπουδαιότερα γεγονότα στην Ελλάδα και το εξωτερικό και να συζητήσουν μαζί του τις ιστορίες πίσω από τα εγκλήματα βεντέτας, τα οποία άφησαν το στίγμα τους στην ελληνική κοινωνία;

Ο συγγραφέας Πάνος Σόμπολος μίλησε κατά την παρουσίαση του βιβλίου του και μεταξύ άλλων ανέφερε: “Έγραψα αυτό το βιβλίο για να αφήσω μια παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές γύρω από τα εγκλήματα της βεντέτας και για να καταδείξω τη βαρβαρότητα αυτού του εθίμου, που κυριαρχούσε παλαιότερα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, κυρίως όμως στην Κρήτη και στη Μάνη. Στη Μάνη όλα δείχνουν ότι η απάνθρωπη αυτή παράδοση, που ξεκλήρισε οικογένειες, ερήμωσε χωριά ολόκληρα κι έστειλε στο χώμα αμέτρητα θύματα, έχει εκλείψει οριστικά, όπως έχει εκλείψει και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αντίθετα, στην Κρήτη δυστυχώς δεν εξέλιπε ούτε και πρόκειται να εκλείψει – παρά μόνο αν κάποια κυβέρνηση τολμήσει να πάρει μέτρα ώστε να αφαιρεθούν όλα τα όπλα από τα σπίτια στην Κρήτη, και κυρίως στις ορεινές περιοχές, και να τιμωρούνται παραδειγματικά όσοι οπλοφορούν. Μόνο τότε θα υπάρξει η ελπίδα να σταματήσουν οι αιματοχυσίες”.

Ο δικηγόρος κύριος Γκουγκουρέλας αφού εξήρε την προσωπικότητα, το ήθος και την αξιοπρέπεια του συγγραφέα, μίλησε για το νομικό μέρος της βεντέτας, τη ρίζα της λέξης ενώ ανέφερε διάφορα περιστατικά από το βιβλίο ώστε να κεντρίσει το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Ο κύριος Κουκουσέλας ως διευθυντής της Αστυνομίας Κατερίνης συγχάρηκε τον κύριο Σόμπολο για το βιβλίο του, μίλησε για το επικίνδυνο του επαγγέλματος σε τέτοιες υποθέσεις αλλά και για το πόσο χρήσιμο είναι αυτό το βιβλίο στους αστυνομικούς, όπως και τα υπόλοιπα του συγγραφέα ώστε να προλαμβάνουν τέτοια εγκλήματα. Έδωσε βαρύτητα στην Παιδεία γιατί μόνο μ’ αυτή θα εξαλειφθούν τελείως οι βεντέτες. Ευτυχώς στην Πιερία, εκτός της βεντέτας του Κοεμτζή στο Αιγίνιο, δεν είχαμε ανάλογα περιστατικά.

Τα περιστατικά που αναφέρονται στο εν λόγω βιβλίο έγιναν από τις δεκαετίες 1920, 1930 και 1940 και φτάνουν μέχρι το 1990. Από το 1970 και μετά που μπήκε στον χώρο της δημοσιογραφίας τις έζησε και τις κάλυψε ο ίδιος. Βεντέτες που άρχισαν για ασήμαντη αφορμή, βεντέτες για ερωτικούς λόγους αλλά και υποθέσεις που έχουν σχέση με τη γερμανική κατοχή στην Κρήτη και με ανθρώπους, δοσίλογους και προδότες που είχαν συνεργαστεί τους εχθρούς. Όπως γράφει στον πρόλογο του βιβλίου, δεν ήθελε να περιλάβει υποθέσεις μετά το 2000, με το σκεπτικό, να μην αναμοχλεύσει μίση και πάθη ανάμεσα στις οικογένειες που είχαν ή έχουν διαμάχες μεταξύ τους. Το μήνυμα του Πάνου Σόμπολου ήταν ότι πρέπει να αναλάβουν οι κυβερνήσεις, τωρινές και επόμενες, να μην κοιτάξουν το όποιο πολιτικό κόστος ώστε να αφαιρεθούν τα όπλα από όλα τα σπίτια, ιδιαίτερα της Κρήτης και της Μάνης.  

Μακάρι οι νεότεροι δημοσιογράφοι να τον μιμηθούν ώστε να αλλάξει η δημοσιογραφία στην Ελλάδα. Πόσο δύσκολο είναι αλήθεια; Στο τέλος, το αναγνωστικό κοινό τοποθετήθηκε, έκαμε ερωτήσεις που έπεφταν καταιγιστικές. Σίγουρο είναι ότι οι περισσότεροι ήθελαν να κρατήσει κι άλλο χρόνο η συζήτηση.

Στην παρουσίαση παραβρέθηκαν επίσης η Περιφερειακή Σύμβουλος Χρυσαυγή Δριστά και ο Δημοτικός Σύμβουλος και επικεφαλής της παράταξης «Λαϊκή Συσπείρωση» Νίκος Τσουπέης, οι οποίοι εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για το έργο του Πάνου Σόμπολου και τη σημασία της διατήρησης της μνήμης των εγκλημάτων του παρελθόντος.

Στο τέλος της παρουσίασης δημιουργήθηκε μια ατέλειωτη ουρά αναγνωστών που περίμεναν την αφιέρωσή του αλλά και να φωτογραφηθεί μαζί του.