Γράφει: ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΗΚΟΥΛΗΣ

H Στάλω Φωτιάδου γεννήθηκε το 1968 στη Λευκωσία, όπου ζει μέχρι σήμερα. Σπούδασε δημοσιογραφία στην Αθήνα, στο Εργαστήρι Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας. Εργάστηκε σε νεανικό κυπριακό περιοδικό ως υπεύθυνη κοινωνικών και πολιτιστικών θεμάτων, ενώ συνεργάστηκε με ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς στη συγγραφή χρονογραφημάτων για καθημερινές ραδιοφωνικές εκπομπές και σεναρίων σε παιδικές εκπομπές για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Το γράψιμο ήταν πάντα η δημιουργική της απόδραση, οι ανθρώπινες σχέσεις, δε, αγαπημένο θέμα αναφοράς και έρευνας. Πρώτη της συγγραφική απόδραση η τριλογία «Μπλε» με τίτλο του πρώτου βιβλίου «Κύκλοι από Θρύψαλα» που κυκλοφόρησε το 2018 από τις «Εκδόσεις Πηγή». Τον επόμενο χρόνο ακολουθεί το «Μπλε ΙΙ - Αλήθεια από Ψέματα» και η τριλογία ολοκληρώνεται το 2020 με το «Μπλε ΙΙΙ - Πιο Πολύ και από Αγάπη». Εξερευνώντας τα χρώματα των συναισθημάτων, συνεχίζει τα συγγραφικά ταξίδια σε πιο σκοτεινά σημεία της ψυχής με τρεις εντελώς ανεξάρτητες μεταξύ τους ιστορίες που τις συνδέει μόνο το χρώμα. Αυτή τη φορά γράφει Μαύρο, δίνοντας στο πρώτο βιβλίο της σειράς που κυκλοφόρησε το 2021 τον τίτλο «Δανεικές Ταυτότητες» και συνεχίζοντας τη διαδρομή το 2022 ανοίγοντας τη «Δεύτερη Πόρτα». Τα «Λάθος Κλειδιά» ολοκληρώνουν τη σειρά κλείνοντας τον κύκλο με το Μαύρο Χρώμα.

«Σχέσεις στ-οργής και οργής πίσω από κλειστές πόρτες που ανοίγουν μόνο με Λάθος Κλειδιά. Άνθρωποι γίνονται κλειδιά κι ανοίγουν πόρτες σε άλλους όσο κλειδώνουν τη δική τους», διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου. Και μπορεί αυτό να συμβαίνει στο μυθιστόρημά μας αλλά μήπως «Λάθος Κλειδιά» γινόμαστε όλοι στη ζωή μας όντας αυτό αναπόφευκτο;

Αναπόφευκτο, κατά τη γνώμη μου, είναι το συναισθηματικό λουκέτο. Ο περίγυρος του ανθρώπου από τα πρώτα χρόνια της ζωής και κατά τη διάρκεια της πορείας του, παίζουν καθοριστικό ρόλο στο πώς θα διαχειριστεί τα συναισθήματά του. Όχι μόνο προς τον εαυτό του αλλά και απέναντι σε τρίτους. Κάποιοι άνθρωποι είναι χειριστικοί, άλλοι υπέρ-προστατευτικοί, καταπιεστικοί. Είναι αυτοί που κρίνουν και αυτοί που κρατάνε μεγεθυντικό φακό και διορθώνουν την κάθε του αντίδραση. Μια λέξη, ένα βλέμμα μπορούν να τραυματίσουν βαθιά και να κλειδώσουν τον άνθρωπο μέσα στην πληγή. Τα σωστά και τα λάθος κλειδιά, δε συμβολίζουν μόνο τους ανθρώπους που καταντούν να είναι μαριονέτες, ούτε εκείνους που κινούν τα σχοινιά. Ακόμα κι αν κάποιος δεν έχει γίνει παιχνίδι στα χέρια άλλου, δε σημαίνει ότι δε ζει μέσα στη δική του φυλακή.

Ένας λαβύρινθος συναισθημάτων και ακραίων συμπεριφορών. Οι χαρακτήρες βρίσκονται σε μία ένταση εφάμιλλη μιας καταιγίδας και ο αναγνώστης ζώντας την ένταση αυτή αναρωτιέται εάν θα υπάρξει η πολυπόθητη νηνεμία στο τέλος του βιβλίου. Θέλατε να υποβάλετε τον αναγνώστη σ’ αυτήν τη διαδικασία πιστεύοντας ότι λειτουργεί και για τον ίδιο λυτρωτικά;

Οι ήρωες μου είναι αυτόνομοι. Μου επιτρέπουν να τους ακολουθώ στα μονοπάτια της διαδρομής τους που την ονομάζω πλοκή και την καταγράφω. Δεν επεμβαίνω στα λάθη τους για να δημιουργήσω τα σωστά πρέπει στον αναγνώστη. Η ίδια η διαδρομή τον οδηγεί σε ένα εσωτερικό ταξίδι, σε δικές του μνήμες, τραύματα, συναισθήματα και εμπειρίες. Η ιστορία του βιβλίου είναι η ίδια κάθε αναγνώστης όμως είναι μοναδικός.

Κάθε χαρακτήρας του βιβλίου αποτελεί έναν δυνατό κρίκο σε μία αλυσίδα που η συμπεριφορά του επηρεάζει άμεσα τους υπόλοιπους. Η αλυσίδα αυτή είναι πολλή δυνατή. Συμπεραίνω, λοιπόν, ότι εστιάζετε στη μεγάλη σημασία των ανθρωπίνων σχέσεων οι οποίες έχουν αρνητικό ή θετικό αντίκτυπο στους εμπλεκόμενους. Θα ήθελα την τοποθέτησή σας.

Η συναισθηματική σύνδεση που αναπτύσσει ο άνθρωπος με τον περίγυρο του, καθορίζεται από τη σχέση που έχει με τον ίδιο του τον εαυτό. Αν μέσα του υπάρχει αγάπη, τότε μπορεί να τη δώσει όσο και να τη δεχτεί από άλλους. Βέβαια, το να αγαπάμε τον εαυτό μας, ερμηνεύεται από πολλούς ως ανικανότητα να αγαπάμε τους άλλους και θεωρείται εγωισμός και εγωκεντρισμός. Άλλο ένα στερεότυπο με το οποίο πολλοί άνθρωποι στέρησαν την αγάπη από τον δικό τους εαυτό, ψάχνοντας να την πάρουν από άλλους με αποτέλεσμα να γίνουν μαριονέτες σε επιδέξια χέρια και επικίνδυνα μυαλά. Για μένα, το άλλο μισό του εαυτού μας, είναι επί λέξει το άλλο μισό του δικού μας εαυτού. Δε γίνεται να σε ψάχνεις μέσα σε κάποιον άλλο γιατί κινδυνεύεις να χαθείς. Εσύ ο ίδιος πρέπει να είσαι η ολοκληρωμένη προσωπικότητα της δικής σου ταυτότητας.

Τα «Λάθος Κλειδιά» είναι το τρίτο βιβλίο της τριλογίας «ΜΑΥΡΟ». Θα θέλατε να μας μιλήσετε για τα δύο προηγούμενα βιβλία, τις «Δανεικές Ταυτότητες» και τη «Δεύτερη Πόρτα», και πώς έγινε η επιλογή αυτού του τίτλου για την τριλογία σας;

Οι τρεις ιστορίες είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους. Το στοιχείο που τις συνδέει είναι το Μαύρο χρώμα, οι νύχτες της ψυχής. Η μοναξιά, οι φοβίες, οι εμμονές, οι ενοχές, η οργή, ο πόνος.  Στις «Δανεικές Ταυτότητες» κυριαρχεί η ανάγκη του ανθρώπου να διαγράφει την πραγματική του ταυτότητα και να χωράει σε δανεική. Μεταφορικά ή κυριολεκτικά. Είτε για να κρυφτεί από τους ανθρώπους, είτε από τον ίδιο του τον εαυτό. Η «Δεύτερη Πόρτα» είναι η πόρτα της μνήμης, ο λαβύρινθος του μυαλού. Εκεί που ο άνθρωπος περιπλανιέται ανάμεσα στις κρυψώνες των μυστικών του. Άλλοτε ψαλιδίζοντας τον μίτο κι άλλες φορές, ξετυλίγοντας τον μέχρι να τον οδηγήσει στην έξοδο.

ΤΙ σας οδήγησε στην ενασχόληση με τη συγγραφή; Τι σημαίνει για εσάς το να αποτυπωθούν οι σκέψεις και η έμπνευσή σας στις σελίδες ενός βιβλίου και αυτό με τη σειρά του να εκδοθεί και να φτάσει στον αναγνώστη εκπληρώνοντας τον σκοπό του;

Ο άνθρωπος με οδήγησε στη συγγραφή. Οι σχέσεις που είναι και παράθυρα και παγίδες. Όμορφες αλλά και επικίνδυνες. Τα στερεότυπα που τον εμποδίζουν να ρίξει το νόμισμα μήπως και πέσει από την άλλη όψη και δει όσα δεν αντέχει να δεχτεί ότι υπάρχουν. Οι εξαιρέσεις και όχι ο κανόνας. Αυτά με προκαλούν να τα εξερευνήσω: η άλλη όψη του νομίσματος και οι εξαιρέσεις. Όσα επηρεάζουν τον συναισθηματικό μου κόσμο, τον φορτίζουν και ξεσηκώνουν τις αισθήσεις μου.

Κρίνοντας από το βιβλίο που είναι πολύ δυνατό συναισθηματικά, θα ήθελα να μου πείτε αν σας γοητεύει το να παρατηρείτε και να μελετάτε τους ανθρώπους. Μου γεννάται αυτή η ερώτηση από τον τρόπο με τον οποίο περιγράφετε τις σκέψεις, τους προβληματισμούς, τις ανησυχίες και τα συναισθήματα όλων των χαρακτήρων.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, το να παρατηρώ τους ανθρώπους ήταν ένας μηχανισμός που λειτουργούσε χωρίς να το επιδιώκω. Άνθρωποι που σφράγισαν τα παιδικά μου χρόνια, έχουν καταχωρηθεί στη μνήμη μου. Αντιλαμβανόμουν ή καλύτερα, ένιωθα αν ήταν θυμωμένοι, προβληματισμένοι, φοβισμένοι, λυπημένοι. Τότε, ήμουν ακόμα παιδί, είχα άγνοια για το τι είναι ένστικτο. Μεγαλώνοντας, το ένστικτο έγινε ο καλύτερος μου φίλος και φύτεψε στην ψυχή μου αυτό που λέγεται εν-συναίσθηση.

Η οικονομική κατάσταση των χαρακτήρων είναι αρκετά ανθηρή. Δεν καταφέρνει, όμως, να καλύψει τα κενά που υπάρχουν στην ψυχή τους και να γιατρέψει τις πληγές τους. Τελικά, πού βρίσκεται η ευτυχία για να την αναζητήσει ο άνθρωπος;

Η οικονομική κατάσταση όπως και η εξωτερική εμφάνιση είναι η επιφάνεια το προσωρινό, το άψυχο. Η ευτυχία είναι συναίσθημα και τα συναισθήματα από την ψυχή πηγάζουν και εκεί καταλήγουν. Όσα κρύβει ο άνθρωπος στο βάθος της ύπαρξης του, τίποτα επιφανειακό δεν μπορεί να το αγγίξει. Αν δεν υπάρχει μέσα του η ευτυχία, πουθενά έξω του δε θα τη βρει. Για μένα, μια μικρή, τεράστια φράση που διάβασα πριν από χρόνια, με εκφράζει απόλυτα. «Ευτυχία είναι να έχεις στη ζωή σου όλα όσα θέλεις και να θέλεις στη ζωή σου όλα όσα έχεις».

Στη σελ. 137 του βιβλίου περιγράφετε σε λίγες σειρές μία πολύ μεγάλη αλήθεια: «Ψυχολογικός εκφοβισμός. Η επίσημη ορολογία της μάστιγας που όσο καταδικάζεται διεθνώς άλλο τόσο εξαπλώνεται. Η εποχή που ζούμε εκτονώνεται σε διεθνείς ημέρες καταπολέμησης, σεμινάρια, εκπομπές, παγκόσμια κατακραυγή αλλά όχι σε δραστικά μέτρα και αυστηρές νομοθεσίες». Θα θέλατε να το αναλύσετε;

Ζούμε σε μία εποχή τοξική. Λέξεις και φράσεις μετατρέπονται σε μαχαίρια και εκτοξεύονται από τον άνθρωπο, στον άνθρωπο. Η έλλειψη παιδείας, τα απωθημένα, οδηγούν σε βία χωρίς όριο ηλικίας που κυριαρχεί σε κάθε της μορφή, αυξάνεται, παραμονεύει σε κάθε επόμενη γωνία. Ο άνθρωπος τραβάει τα μαχαίρια από τις δικές του πληγές για να τα χώσει όσο πιο βαθιά μπορεί μέσα σε ψυχές άλλων. Όταν λέμε ότι η κοινωνία είναι σκληρή, καλό είναι να θυμόμαστε ότι κοινωνία είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι. Για να γίνουν αλλαγές, χρειάζεται ριζική και επίμονη προσπάθεια από όλη την κοινωνία. Διαχρονικά, κάποιοι κάνουν ότι μπορούν και άλλοι κάνουν πως δε βλέπουν. Όσο και να προσπαθούν οι λίγοι, δεν αλλάζουν οι πολλοί. Ένας κρίκος, δεν μπορεί να μετατραπεί σε αλυσίδα.

Μέσα από τα κείμενα των βιβλίων σας τι επιθυμείτε να προσφέρετε στον αναγνώστη; Όταν κλείνει και το οπισθόφυλλο, τελειώνοντας την ανάγνωσή του, τι είναι αυτό που προσδοκάτε να έχει αποκομίσει;

Να έχει νιώσει αυτό που διάβασε να έχει γίνει μέρος της ιστορίας. Να βλέπει το βιβλίο μετά από χρόνια και ακόμα και αν δε θυμάται την πλοκή, να ξέρει ότι όταν το έκλεισε βρήκε κάτι από τον εαυτό του μέσα στις σελίδες.

Βρίσκεστε στο στάδιο της συγγραφής ενός νέου βιβλίου; Αν ναι, συνεχίζετε με τριλογία όπως και στα προηγούμενα βιβλία σας;

Η συγγραφή είναι η μόνιμη μου πορεία και όσο τη διανύω ανακαλύπτω νέα μονοπάτια που με οδηγούν, το καθένα μέσα από τη δική του διαδρομή, στον δημιουργικό μου εαυτό. Το βιβλίο «Αίμα από Στάχτη» που έχει Κόκκινο χρώμα και κυκλοφόρησε πέρσι, ήταν τελικά και η κόκκινη γραμμή στις τριλογίες και τα χρώματα. Υπάρχουν δύο κείμενα υπό επεξεργασία-ανεξάρτητα μεταξύ τους-τα οποία τα δύο τελευταία χρόνια με ταξιδεύουν σε διαδρομές με νέα ερεθίσματα. Μέσα από την πλοκή και τους ήρωες βγαίνουν στην επιφάνεια καινούργια στοιχεία του δημιουργικού μου εαυτού και μου χαρίζουν μοναδική εμπειρία.

Θα ήθελα να σας ευχηθώ να είναι καλοτάξιδα όλα τα βιβλία σας.

Σας ευχαριστώ τόσο για τις ευχές, όσο και για την ευκαιρία που μου δώσατε να μιλήσω για όσα αποτελούν για μένα δημιουργική έμπνευση.