Γράφει: Αγγελική-Ειρήνη Μήτση

Το βιβλίο «Τα απλά παραμύθια ενός σπιτιού».
Η συγγραφέας Αλεξάνδρα Μυλωνά (FB).
Οι εκδόσεις Ρώμη.

Το παιχνίδι είναι απαραίτητο στη ζωή μας. Παρουσιάζω το βιβλίο της Αλεξάνδρας Μυλωνά (FB), «Τα απλά παραμύθια ενός σπιτιού», ως πρόταση στα σχολεία για το ανέβασμα μιας παράστασης, ως πρόταση στους γονείς για παιχνίδι με τα παιδιά τους.

Το συγκεκριμένο βιβλίο ζωντανεύει τα αντικείμενα του σπιτιού μετατρέποντας έτσι μια βαρετή εικόνα της καθημερινότητας σε φανταστικό τοπίο!

Ο μικρός Γιαννάκης, μένει μόνος στο σπίτι. Και τότε ξεκινάει το ταξίδι σε μια διαφορετική πραγματικότητα!

«Τσάντα ο απαγορευμένος πλανήτης»:

Το περιεχόμενο της τσάντας της μαμάς, που όλα τα παιδιά με περιέργεια πάντα ψαχουλεύουν, εδώ μας συστήνεται μετά από μια τυχαία πτώση και όλα τα αντικείμενα με μπριο και δυνατές προσωπικότητες συνομιλούν!

Με εφευρετικά λογοπαίγνια η Αλεξάνδρα Μυλωνά βάζει μια Πέννα, ένα Φουσκωμένο πορτοφόλι, ένα Μπρελόκ με κλειδιά, έναν Ληγμένο Λογαριασμό, ένα Κραγιόν, ένα Μανόν, ένα Σημειωματάριο, ένα Κουτί με παυσίπονα, ένα Κινητό Τηλέφωνο, και μια ξεχασμένη Πάνα-βρακάκι να μάχονται για το πιο είναι πιο απαραίτητο μέσα στον «κόσμο» της τσάντας της μαμάς!

Σημειωματάριο: Τι αλαλούμ είναι αυτό; Τι φασαρία; Για ησυχάστε, να κάνουμε καταμέτρηση των θυμάτων. Χτύπησε κανείς από την πτώση;

Πέννα: Μπα! Και ποιος σου ανέθεσε εσένα αυτόν τον ρόλο;

Σημειωματάριο: Λοιπόν, για να μην ξεχνιόμαστε, υπενθυμίζω στην ομήγυρη πως εγώ βοήθησα τη μαμά να θυμηθεί ποιος γιόρταζε, δηλαδή ο θείος Τάκης, και πότε ακριβώς γιόρταζε, δηλαδή σήμερα.

Κραγιόν και Μανόν: Κι εμείς, τα διδυμάκια, όμως τη βοηθήσαμε να γίνει πιο όμορφη!

Φουσκωμένο Πορτοφόλι: Κι εγώ ρωτώ: Αν δεν ήμουν εγώ εδώ, έτσι φουσκωμένο και γεμάτο, πώς θ' αγόραζε εκείνη τη γλάστρα για δώρο, μου λέτε; Χωρίς δώρο σήμερα δεν πάει κανείς πουθενά.

Ο Γιάννης τους προτείνει για λύση τη... συνεργασία!

«Πάρτι στην κουζίνα»

Τα παλιά κουζινικά κάνουν πάρτι με τις υπερσύγχρονες συσκευές της κουζίνας! Το παλιό Χάλκινο Μπρίκι, με τη Θεία Καφετιέρα και τη Θεία την Τοστιέρα, τον Συνταχματάρχη Βραστήρα, τον Αποχυμωτή, την Φριτέζα, τον Φούρνο, τον Θείο Ψυγείο και τον Θείο Καταψύκτη, την Ηλεκτρική Σκούπα και το Ηλεκτρικό Σκουπάκι, πίνουν τσάι στη κουζίνα!

Η Ευρωπαία καινούρια Ηλεκτρική Σκούπα θα συστηθεί και θα προσπαθήσει να βάλει τις συσκευές να λειτουργήσουν με εσωτερικό κανονισμό αρμονικής λειτουργίας και συνεργασίας!

Ηλεκτρική Σκούπα: Μμμμμμμμμ, ωραία περνάτε εσείς εδώ! Θα περνούσαμε όμως ακόμα καλύτερα, αν συντάσσαμε έναν εσωτερικό κανονισμό αρμονικής λειτουργίας και συνεργασίας...

Αποχυμωτής: Tώρα μάλιστα! Ήρθε η τούρμπο εκπρόσωπος της Κομισιόν να μας οργανώσει!

Μια μικρογραφία της Ευρωπαϊκής μας Κοινότητας και των χαρακτηριστικών της Ελληνικής φυσιογνωμίας που έχει κομμάτια αναβλητικότητας αλλά πάντα κέφι για παρέα:

Θεία Καφετιέρα: Ελάτε! Ελάτε τώρα για ένα κέρασμα αγαπητή μου, και υπογράφουμε αργότερα ... Η χαρά της παρέας δε χρειάζεται τζίφρες και υπογραφές για να την αισθανθούμε, φιλενάδα!

Η χαρά της συνύπαρξης με τους παππούδες καταγράφεται στη συνομιλία του Γιάννη με το Ηλεκτρικό Σκουπάκι:

Γιάννης: Ε, εσύ μικρέ, για πού το 'βαλες;

Ηλεκτρικό Σκουπάκι: Εγώ; Δεν έκανα τίποτα! Εγώ είμαι το παιδί της μαμάς μου, το Ηλεκτρικό Σκουπάκι. Πριν από λίγο, βγήκα στη βεράντα και βρήκα τον παππού Φαράση που μου παράγγειλε έναν ελληνικό καφέ με ολίγη ζάχαρη και πολύ καϊμάκι. Που είναι το Χάλκινο Μπρίκι να του το πω;

«Ποιος βήχει μέσα στη ντουλάπα;»

Το Αμερικάνικο Καπιτονέ Μπουφάν, το Ρώσικο Γούνινο Παλτό, η Αγγλική Στολή του Τέννις, το Γερμανικό Κοστούμι με γραβάτα, το Γαλλικό Ταγέρ Σανέλ, ο Αρχαιοπρεπής Χιτώνας και το Μεταξωτό Κιμονό βοηθάνε το Έθνικ Πουλόβερ να διώξει τους σκόρους! Το γιαλαντζί Γαλλικό Ταγιέρ κρυμμένο πίσω από το όνομα Σανέλ, αποκαλύπτει ότι είναι made in Grevena και τους μιλάει για την ευεργετική λεβάντα!

Ταγέρ Σανέλ: ...Βουαλά, Λεβάντα. Ντώρο γκια ντουλάπα από παππού στα Γκρεβενά.

Στολή του Τένις: Φο και το Ταγέρ λοιπόν! Μαϊμού εντελώς! Σήμερα, πέσαν οι μάσκες όλων!

Η συγγραφέας στον πρόλογό της αναφέρει: «Μέσα από την εξέλιξη της δράσης, για τα θέματα αυτά (αντιπαλότητα της παράδοσης με την τεχνολογία, η διαμάχη για την εξουσία ή η δυσκολία για αποδοχή και επικοινωνία με το διαφορετικό), προτείνονται λύσεις που αίρουν τη σύγκρουση και υποστηρίζουν την αρμονική και δημιουργική συνύπαρξη όλων στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία με αξιοποίηση της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας και των χαρακτηριστικών της».

Ο Γιάννης μετά τις περιπέτειές του, μας υπόσχεται ότι θα συνεχίσει την εξερεύνηση στο σπίτι:

Γιάννης: Δε θα ξαναλείψουν οι γονείς; Θα ξαναλείψουν. Γι' αυτό, λοιπόν, η εξερεύνηση ... ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ!

Ένα βιβλίο που σε γεμίζει ιδέες για το πώς μπορείς να συνομιλήσεις με το παιδί σου για τη φιλία, την αποδοχή της διαφορετικότητας, την αλαζονεία της εξουσίας, τη γεφύρωση των διαγενεακών σχέσεων. Ο γονιός ή ο εμψυχωτής του θεατρικού παιχνιδιού έχει ένα κείμενο ευέλικτο που οδηγεί σε έναν δημιουργικό αυτοσχεδιασμό γεμάτο με τη Χαρά του παιχνιδιού!

Το βιβλίο κυκλοφορεί με cd με μουσική και τραγούδια του Σούλη Λιάκου. Την υπέροχη εικονογράφηση έκανε ο Κώστας Αρώνης.

Αλεξάνδρα Μυλωνά

Η Αλεξάνδρα Μυλωνά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1964. Σπούδασε φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και θέατρο, υποκριτική στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και δραματολογία-παραστασιολογία (μεταπτυχιακές σπουδές) στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Σκηνοθετών, του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση.

Εργάστηκε ως ηθοποιός στο ΚΘΒΕ: Τ. Williams, H νύχτα της ιγκουάνα (Σάρλοτ), σκην. Α. Βουτσινά, W. A. Mozart, O μαγικός αυλός (Βασίλισσα της νύχτας), σκην. Γ. Καλατζόπουλου, Μποστ, Φαύστα (Ριτσάκι), σκην. Γ. Μαργαρίτη, Al. d. Musse, Δεν παίζουν με τον έρωτα, σκην. Ν. Σακαλίδη, Β. Μαγιακόφσκι, Χαμάμ (Φωσφορίζουσα γυναίκα), σκην. Β. Παπαβασιλείου κτλ, 1990-2001).

Με το Φορέα Γραμμάτων και Καλών Τεχνών "Άχθος", του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος, σκηνοθέτησε επαγγελματικές πειραματικές παραστάσεις (perfornances) με παράλληλες σκηνικές εγκαταστάσεις (installations) για διεθνείς διοργανώσεις: Art Villages, Biennale Νέων Καλλιτεχνών, 1993-1999). Το 2006 μετονομάζει το "Άχθος" σε Εργαστήρι Παραστατικών Τεχνών "Artis3" και το ενεργοποιεί ξανά, διευρύνοντας το πλαίσιο δράσης του.

Εργάζεται ως φιλόλογος στο Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Αμπελοκήπων. Το εκπαιδευτικό της έργο περιλαμβάνει διδακτικές προτάσεις για την ένταξη θεάτρου και εικοναφήγησης στην εκπαιδευτική διαδικασία, συμμετοχή σε Κριτικές Επιτροπές, εκπόνηση Πολιτιστικών Προγραμμάτων, καθώς και εμψύχωση θεατρικών εργαστηρίων, διδασκαλία Αγωγής Προφορικού Λόγου και Υποκριτικής, κατάρτιση θεατρικών Προγραμμάτων Σπουδών και σκηνοθεσία παραστάσεων.

Κατά καιρούς, συνεργάζεται με τα ΜΜΕ σε θέματα πολιτισμού (9 Ελευθεροτυπίας, Αγγελιοφόρος, Ατάκα, FM102, Ράδιο Μύλος, 9.58-Πολιτιστικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης, 1989-2010).

Βιβλία της: «Τα απλά παραμύθια ενός σπιτιού», εκδόσεις Ρώμη 2015, «Η χάρτινη Αντιγόνη», εκδόσεις Γράφημα 2013, «Εγώ και μερικές φίλες μου», εκδόσεις Γράφημα 2009, «Με μια ανάσα: Εννέα μικρά παραμύθια», εκδόσεις Δημοτική Επιχείρηση Καλλιτεχνικής Παιδείας και Πολιτισμού Συκεών 2004, «Η φωνή του νερού», εκδόσεις Άχθος 2001.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

E: Ποια είναι η σχέση σας με το βιβλίο, αλλά και ποια διαδικασία περνάτε κατά την ανάγνωση ενός βιβλίου;

Α: Η σχέση μου με το βιβλίο είναι σχέση πάθους. Η ανάγνωση είναι μια περιπέτεια δημιουργική, αφού, στην ουσία, δεν είναι παρά η άλλη όψη της γραφής. Αφήνομαι σ’ αυτήν, λοιπόν, απολαμβάνοντας με ηδονή συναισθήματα και σκέψεις που προκαλούνται στη στιγμή αλλά και σε βάθος χρόνου. Χρειάζεται, βέβαια, το βιβλίο ν’ αντέχει στον καιρό, όπως λόγου χάρη Ο Μικρός Πρίγκηπας του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ- αγαπημένο βιβλίο, που αναδεικνύει μοναδικά την ποίηση της ζωής.

Ε: Ποια είναι η θέση του παιδιού στην σημερινή ελληνική κοινωνία;

Α: Το παιδί στην Ελλάδα του 21ου αιώνα είναι σε μεγάλο βαθμό παθητικός δέκτης του λόγου και του έργου των μεγάλων και αυτό είναι λυπηρό. Ποιον χώρο, άραγε, του έχουμε αφήσει για να βιώσει τις δικές του διαφορετικές ανάγκες, να διαμορφώσει τις αποκλειστικά δικές του επιθυμίες, να ονειρευτεί και να ζήσει τα δικά του ξεχωριστά όνειρα; Ίσως, μόνο τον χώρο της τέχνης… Πραγματικά, η τέχνη μπορεί να είναι η σχεδία για να ταξιδέψουν τα παιδιά μας στις άγνωστες ακόμα θάλασσες του μέλλοντος, για να βρουν ή να φτιάξουν τους νέους κόσμους της δικής τους νέας εποχής.

Ε: Πώς πιστεύετε ότι λειτουργεί το Εκπαιδευτικό Σύστημα στην Ελλάδα; Τι είναι αυτό που του λείπει;

Α: Το εκπαιδευτικό μας σύστημα, παρά τις προσπάθειες των εκπαιδευτικών στην τάξη, λειτουργεί με προβλήματα, όπως είναι η ασυνέχεια, η γραφειοκρατία, οι ελλείψεις… Πόσα μπορεί να κάνει μόνος του ο εκπαιδευτικός στην τάξη, που συχνά καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες; Η εκπαίδευση, για να επιτελέσει τον σκοπό της, να προάγει δηλαδή την ανάπτυξη του παιδιού συναισθηματικά, γνωστικά, στον ψυχοκοινωνικό τομέα και στον τομέα της προσωπικότητας, χρειάζεται συλλογικό όραμα και συστηματικές ενέργειες για τη στήριξή του από την πολιτεία. Μία από αυτές πρέπει να είναι η πολλαπλή αξιοποίηση της καλλιτεχνικής παιδείας, η οποία συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση ενεργών πολιτών σε μια δημοκρατική κοινωνία με εστίαση στον (συν)άνθρωπο.

Εργάζομαι στο Καλλιτεχνικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, γι’ αυτό και γνωρίζω στην πράξη τη δυναμική που αναπτύσσεται μέσω του βιώματος σ’ ένα ειδικά προσανατολισμένο στην τέχνη σχολείο, όπως το δικό μας, με την ευρεία καλλιέργεια, την πολυεπίπεδη κοινωνικοποίηση και την καθοριστική για τη μετέπειτα εξέλιξη των παιδιών ενεργοποίηση της δημιουργικής τους ικανότητας. Γι' αυτό υποστηρίζω την ίδρυση Καλλιτεχνικών Σχολείων σε όλους τους νομούς, τη στελέχωσή τους με καθηγητές που διαθέτουν εξειδίκευση στις τέχνες και απαραίτητη παιδαγωγική κατάρτιση και τη διάχυση της εμπειρίας και του παραγόμενου έργου σε όλα τα σχολεία της χώρας. Γιατί η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη, ιδίως σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που ζούμε.

Ε: Τι θα συμβουλεύατε αυτούς που διδάσκουν το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής στα σχολεία; Πόσο πρέπει να ασχοληθούν με το θεωρητικό κομμάτι και πόσο με το πρακτικό;

Α: Να δουλεύουν με πάθος, θεωρητικά -όπου χρειάζεται- αλλά και βιωματικά, κυρίως βιωματικά –τι μπορεί να είναι, στο πλαίσιο της ζητούμενης διαπαιδαγώγησης, το θέατρο χωρίς το βίωμα; Και, βέβαια, να έχουν μεγάλη, καθολική αγάπη για τα παιδιά, για τα παιδιά της τάξης, για τα παιδιά όλου του κόσμου, για το παιδί που οι ίδιοι είναι μέσα τους. Με αυτή την αγάπη κατακτημένη μπορούν να πραγματευτούν στην τάξη “δύσκολα” θέματα και απαιτητικά κείμενα, να συνδέσουν την εκπαιδευτική διαδικασία με την καθημερινή ζωή έξυπνα, δημιουργικά και αποτελεσματικά.

Ε: Πώς νιώθουν οι μαθητές με το ανέβασμα μιας παράστασης; Πώς αυτό συνδέεται με την παρακολούθηση μιας θεατρικής παράστασης;

Με το ανέβασμα μιας παράστασης, από τις δοκιμές μέχρι και τον απαραίτητο για την ολοκλήρωση της προσπάθειας αναστοχασμό, τα παιδιά νιώθουν τη χαρά της έκφρασης, της επικοινωνίας, της συνεργασίας, τη χαρά της ολοκληρωμένης συλλογικής δημιουργίας. Και έτσι εκπαιδεύονται, παράλληλα, στην πράξη στο να παρακολουθούν ενεργά μια θεατρική παράσταση –να κατανοούν σε βάθος το έργο, να ασκούν ουσιαστική και όχι αβασάνιστη και μόνο απαξιωτική κριτική, να μοιράζονται συναισθήματα με τους συντελεστές και τους συν-θεατές τους, να αφήνονται στο τόσο γοητευτικό ταξίδι του θεάτρου!

Ε: Πώς μπορεί ένας καλλιτέχνης να βοηθήσει στη δημιουργία ελπίδας, για ένα φωτεινότερο μέλλον, αλλά και στην πραγματοποίηση τελικά, ενός φωτεινότερου μέλλοντος;

Α: Με την τέχνη του, αλλά και με το παράδειγμα της ζωής του, δηλαδή με τις επιλογές του – πιστεύω ακράδαντα πως μία από αυτές πρέπει να είναι και η διδασκαλία. Μέσα από τη διδασκαλία μεταφέρεις τα μυστικά της τέχνης σου, βοηθάς το παιδί να “χτίσει” την προσωπικότητά του με σεβασμό στις πανανθρώπινες αξίες και να γίνει, ενδεχομένως, μεγαλύτερος καλλιτέχνης από εσένα, αλλά ασκείσαι και συ ο ίδιος στο να γίνεις καλύτερος άνθρωπος, πιο δοτικός, πιο γενναιόδωρος, πιο μεγαλόψυχος… Αλλιώς, καταφεύγοντας στο κλασικό πια θεατρικό λογοπαίγνιο που όμως έχει εφαρμογή σε όλες τις τέχνες, τι ηθοποιός είσαι;

E: Θα θέλατε να μας πείτε κάτι για Τα απλά παραμύθια ενός σπιτιού, το καινούριο σας βιβλίο για παιδιά δημοτικού και γυμνασίου;

Α: Τα απλά παραμύθια ενός σπιτιού 1 (Ρώμη 2015) είναι ένα σπονδυλωτό θεατρικό έργο με δρώμενα που εκτυλίσσονται, όταν οι γονείς λείπουν, σε διάφορα μέρη μέσα στο σπίτι. Πρωταγωνιστές είναι τα αντικείμενα του σπιτιού και το μικρό παιδί της οικογένειας, που με τη δράση του αποτελεί τον συνδετικό κρίκο όλων.

Σ’ αυτό το πρώτο βιβλίο της σειράς περιλαμβάνονται τα δρώμενα: «Τσάντα, ο απαγορευμένος πλανήτης», «Πάρτι στην κουζίνα», και «Ποιος βήχει μέσα στη ντουλάπα;».

Στα απλά παραμύθια ενός σπιτιού 1 θίγονται θέματα παιδαγωγικού ενδιαφέροντος, όπως η αντιπαλότητα της παράδοσης με την τεχνολογία, η διαμάχη για την εξουσία ή η δυσκολία για αποδοχή και επικοινωνία με το διαφορετικό. Μέσα από την εξέλιξη της δράσης, για τα θέματα αυτά, προτείνονται λύσεις που αίρουν τη σύγκρουση και υποστηρίζουν την αρμονική και δημιουργική συνύπαρξη όλων στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία με αξιοποίηση της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας και των χαρακτηριστικών της.

Στο βιβλίο συμβάλλουν με τρυφερότητα, φαντασία και χιούμορ ο ζωγράφος και σκηνογράφος Κώστας Αρώνης, που σχεδίασε και τους 27 ήρωες του θεατρικού, και ο μουσικός Σούλης Λιάκος, που συνέθεσε μουσική ειδικά για Τα απλά παραμύθια και τραγουδά ο ίδιος τα τραγούδια, των οποίων τους στίχους γράψαμε μαζί, σε cd premium που συνοδεύει την έκδοση. Η συνεργασία μας απολαυστική απόδειξη εξαιρετικών σχέσεων ζωής.

Χαρά μου θα είναι η αξιοποίηση του βιβλίου σε σχολεία και, γενικότερα, εκπαιδευτικά ιδρύματα, αλλά και η συνανάγνωσή του στο σπίτι από έναν ενήλικα κι ένα παιδί, μια ιδανική ευκαιρία για ποιοτικό παιχνίδι εξίσου απολαυστικό και για τους δύο.

Σας ευχαριστώ πολύ.