Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Το φωτορεπορτάζ.
Το βιβλίο, «Οι ρετσίνες του βασιλιά».
Ο συγγραφέας Ισίδωρος Ζουργός.
Οι εκδόσεις Πατάκη.

Γούρικο ποδαρικό έκανε ο αγαπημένος συγγραφέας Ισίδωρος Ζουργός για δεύτερη χρονιά στο βιβλιοπωλείο Νέστωρ, στην Κατερίνη, με το νέο του βιβλίο «Οι ρετσίνες του βασιλιά» από τις εκδόσεις Πατάκη.

Κατάμεστο το βιβλιοπωλείο με φανατικούς αναγνώστες του ακόμη και πολλούς όρθιους που παρακολουθούν εδώ και χρόνια τη συγγραφική του πορεία και έσπευσαν να τον ακούσουν και να τον συγχαρούν.

Τον υποδέχτηκε η Δέσποινα Νέστωρα, εκ των ιδιοκτητών του βιβλιοπωλείου, η οποία παρουσίασε και τους ομιλητές: την εκπαιδευτικό και συγγραφέα Ζωή Κουτσουρά και τον επιχειρηματία Προκόπη Κωνσταντόπουλο, οι οποίοι κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών.

Η κ. Κουτσουρά, αφού διάβασε το βιογραφικό του συγγραφέα, είπε μεταξύ άλλων γι αυτό το ξεχωριστό βιβλίο: «Δύο μόλις χρόνια μετά το ιστορικό μυθιστόρημα «Λίγες και μία νύχτες», ο πολυγραφότατος συγγραφέας Ισίδωρος Ζουργός, επιστρέφει δυναμικά στα λογοτεχνικά δρώμενα με το νέο του μυθιστόρημα, «Οι ρετσίνες του βασιλιά» από τις εκδόσεις Πατάκη. Το νέο του βιβλίο είναι ένα αρκετά διαφορετικό έργο όσον αφορά το μυθιστορηματικό είδος στο οποίο ανήκει, καθώς δεν είναι ιστορικό, αλλά ένα ηθογραφικό μυθιστόρημα, που ακολουθεί τη ρεαλιστική απεικόνιση της ζωής σήμερα στην επαρχία. Αφήνοντας πίσω του το ιστορικό είδος, το μυθιστόρημα ιστορικού περιβάλλοντος - όπως αρέσκεται να λέει -που τον έχει καθιερώσει, ο Ισίδωρος Ζουργός, δημιουργεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον μυθιστόρημα. Μιλάει για το σήμερα , δεν εστιάζει στο παρελθόν, παρόλο που διατηρεί μια παλιά του έξη, την πότε φανερή και πότε υπόγεια διασύνδεση με γνωστούς συγγραφείς και βιβλία. Δεν αξιοποιεί τη Θεσσαλονίκη ως χώρο πλοκής της μυθοπλασίας του αλλά επιλέγει να καθηλώσει τον ήρωά του σε έναν μικρό τόπο. Δεν αξιοποιεί το ταξίδι στη διαμόρφωση της πλοκής με την κυριολεκτική σημασία, ως μια φυσική μετακίνηση δηλαδή από τόπο σε τόπο , αλλά μεταφορικά, ως μια νοερή περιπλάνηση σε μια κατάσταση - θα λέγαμε – πλήρους ακινησίας. Ο πολυεστιακός φακός, του Ισίδωρου Ζουργού στο νέο του βιβλίο, περιστρέφεται γύρω από το πώς ο χρόνος μπορεί να αποδομήσει το πατριαρχικό πρόσωπο της εξουσίας. Η εξουσία αυτή δεν είναι απαραίτητα μόνο πολιτική αλλά μπορεί να είναι οικονομική, ανδρική, γονεϊκή και πολλά άλλα. Σύμμαχοι με τον χρόνο συντάσσονται όχι μόνο τα γηρατειά αλλά και οι ριζικές αλλαγές ενός παγκοσμιοποιημένου κόσμου, καινοφανούς, που εμφορείται από άλλες αξίες, η τεχνολογία που καλπάζει με φρενήρεις ρυθμούς, οι συγκυρίες κι όλα του κύκλου τα γυρίσματα……. «Η αγάπη δεν επιβάλλεται, παρά μόνο αναβλύζει…» Και έκλεισε τον λόγο της πως «ο αναγνώστης ολοκληρώνοντας τη μελέτη του βιβλίου τι μένει τελικά στο μυαλό του; Οι Ρετσίνες του βασιλιά είναι ένα έργο που διαφοροποιείται αρκετά από τα προηγούμενα έργα του συγγραφέα. Ο συγγραφέας δημιούργησε ένα βιβλίο με υλικά από τη ρέουσα πραγματικότητα. Την απαράμιλλη στατικότητα και ακινησία του βασικού του ήρωα ο Ζουργός την αντισταθμίζει με τον ευρυγώνιο φακό θέασης του κόσμου, με την αφηγηματική δεινότητα και τον άκρατο λυρισμό που χαρακτηρίζει τη γραφή του. Τρία στοιχεία που καταφέρνουν και κρατούν σε εγρήγορση και μέγιστο ενδιαφέρον τον αναγνώστη. Οι χαρακτήρες δε, που σμιλεύει και τα θέματα που καταπιάνεται καθιστούν τον αναγνώστη ακούραστο κοινωνό της μυθοπλασίας μέχρι το τέλος».

Στη συνέχεια πήρε τον λόγο ο επιχειρηματίας Προκόπης Κωνσταντόπουλος, ο οποίος μίλησε με την ιδιότητα του φανατικού αναγνώστη του συγγραφέα Ζουργού. Μίλησε για τον Λεόντιο Έξαρχο, τον πρωταγωνιστή του μυθιστορήματος που τον συγκίνησε, τον ανέλυσε διεξοδικά και πολύ όμορφα αλλά και μας μίλησε και για τις σχέσεις του με τους ανθρώπους που έπαιξαν ρόλο στη ζωή του. Για τον ηλικιωμένο πια άντρα, πρώην πετυχημένο μηχανικό και αυτοδημιούργητο επιχειρηματία, που κατάφερε να αποκτήσει μία μεγάλη περιουσία, την οποία μοίρασε στις δύο από τις τρεις κόρες του, που έχει ψυχρανθεί και δεν κρατά επαφή. Αφήνοντας το ρετιρέ του Φαλήρου καταλήγει στη μικρή και κλειστή κοινωνία του χωριού και αναστατώνει την καθημερινότητα των κατοίκων υιοθετώντας τις συνήθειες τους. Μας ιστορεί την αλληλογραφία με τη νεκρή γυναίκα του Ουρανία που την ενημερώνει για τα καθημερινά γεγονότα του χωριού, για την ελάχιστη επικοινωνία που είχε με τις κόρες του με αναπάντητα e-mail στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο, για το αρχείο του πεθερού του γιατρού και πολιτικού Ζαμάνη, για τις ανθρώπινες σχέσεις του με τους συγχωριανούς στο καφενείο του χωριού αλλά και τη δυνατή φιλία με τον τρελό του χωριού, τον Ζαχαρία ή Μασούρη που του στάθηκε ως αδελφός μέχρι τον θάνατο του.

Μίλησε για τη μοναξιά, τον θάνατο αλλά και για το χάσμα των γενεών. Διαβάζοντας καίρια σημεία του βιβλίου θέλησε να μας προβληματίσει και να τονίσει παράλληλα την αξία του υπέροχου αυτού μυθιστορήματος.

Τις ομιλίες έκλεισε ο συγγραφέας Ισίδωρος Ζουργός ο οποίος μας είπε τους λόγους που έγραψε αυτό το διαφορετικό βιβλίο από ότι τον έχουμε συνηθίσει, πως θέλησε να ξεβολέψει τη γραφή του, να πειραματιστεί, να τυραννιστεί σε άλλους δρόμους και άλλους αφηγηματικούς τόπους και χρόνους. Μας μίλησε για τον συμβολικό χαρακτήρα της ρετσίνας, την οποία έχουμε ξεχάσει από τις συνήθειες μας. Που ενώ υπήρχε το λαϊκό ποτό εδώ και τρεις τουλάχιστον αιώνες, τις τελευταίες δεκαετίες ο νεοπλουτισμός την περιθωριοποίησε αλλά και την υποτίμησε ξεφτιλίζονταν την. Αλλά και για την παρακμή που βιώνει η ελληνική επαρχία που εγκαταλείπονται από τους νέους ανθρώπους. Μας μίλησε για τον συμβολισμό του πύργου του Ζαμάνη ως ένα σύμβολο εξουσίας και μας παρέπεμψε στον Κάφκα και στον Ραμπελαί.

Περισσότερο όμως θέλησε να συνομιλήσει με τους αναγνώστες και να απαντήσει στα ερωτήματα τους. Στο τέλος, υπέγραψε τα αντίτυπα σε μια ατέλειωτη ώρα που είχε σχηματιστεί και δέχτηκε τις ευχές για να είναι καλοτάξιδο.

Φωτογραφίες: Απόστολος Μοσχολούρης, Δέσποινα Νέστωρα

Ο Ισίδωρος Ζουργός γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1964. Σπούδασε Παιδαγωγικά και υπηρετεί στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως δάσκαλος. Έχει δυο παιδιά και σήμερα εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με διάφορα περιοδικά δημοσιεύοντας ποίηση και πεζογραφία, καθώς και βιβλιογραφικά κριτικά σημειώματα. Έχει επίσης ασχοληθεί με θέματα διδασκαλίας της λογοτεχνίας στο δημοτικό σχολείο και ιστορίας της εκπαίδευσης. Το 1996 συμμετείχε στη συλλογική έκδοση κειμένων για την εκπαίδευση, με τον τίτλο "Αναπνέοντας κιμωλία -γραφές εκπαιδευτικών", από τις εκδόσεις Σαββάλα. Έχει εκδώσει τα μυθιστορήματα: "Φράουστ" (Λιβάνης, 1995/Πατάκης, 2010), "Αποσπάσματα από το βιβλίο του ωκεανού" (Πατάκης, 2000/2007), "Η ψίχα εκείνου του καλοκαιριού" (Πατάκης, 2002/2010), "Στη σκιά της πεταλούδας" (Πατάκης, 2005), "Η αηδονόπιτα" (Πατάκης, 2008), "Ανεμώλια" (Πατάκης, 2011 - Βραβείο Αναγνωστών ΕΚΕΒΙ). Επίσης, συμμετείχε στη συλλογική έκδοση "Ζωολογία του πάνω και του κάτω κόσμου" (Πατάκης, 2009), στη σειρά "Hotel-Ένοικοι Γραφής", που επιμελείται ο Μισέλ Φάις.