Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

«Συγκρατημένη αισιοδοξία» από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συγγραφέων (EWC) για τον πρώτο διακανονισμό ανάμεσα σε συγγραφείς και μεγάλη εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης 

Η Anthropic, ένας τεχνολογικός γίγαντας με έδρα την Καλιφόρνια, που εκπαίδευσε μεγάλο γλωσσικό μοντέλο ΤΝ με πειρατικά βιβλία, πρότεινε να συμβιβαστεί με τους/τις συγγραφείς των έργων που χρησιμοποίησε με έναν διακανονισμό αξίας 1.5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. 

Η Εταιρεία Συγγραφέων συμπαρατάσσεται με το EWC και χαιρετίζει την εξέλιξη αυτή, γιατί πιστεύουμε ότι ο προτεινόμενος διακανονισμός καθιστά σαφές σε όλες τις εταιρείες ΤΝ ότι δε γίνεται να συνεχίζουν να κλέβουν το έργο των συγγραφέων χωρίς να ζητούν άδεια και χωρίς να δίνουν αμοιβή. Ωστόσο, συμφωνούμε με το EWC ότι τέτοιου είδους διακανονισμοί δε θεωρούνται ικανοποιητική λύση για τις μελλοντικές συναλλαγές μεταξύ εταιρειών ΤΝ και συγγραφέων. 

Το ποσό του 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων ακούγεται σημαντικό, αλλά εκτιμάται ότι αυτό θα οδηγήσει σε πληρωμές περίπου 3.000 δολαρίων ανά βιβλίο στους/τις συγκεκριμένους/ες συγγραφείς και μόνο για τους εγγεγραμμένους τίτλους στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων μόνο λίγοι είναι Ευρωπαίων συγγραφέων. Εξάλλου το πιο σημαντικό είναι ότι μια έρευνα, την άνοιξη του 2025, έδειξε ότι πάνω από το 50% του 1,2 εκατομμυρίου ενεργών συγγραφέων στην ευρωπαϊκή αγορά βιβλίου δεν επιθυμούν τα βιβλία τους να χρησιμοποιηθούν στην εκπαίδευση των μοντέλων ΤΝ. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες ηθικό ζήτημα και θα πρέπει να κατοχυρώνεται νομοθετικά το δικαίωμα των συγγραφέων να μην επιτρέπουν τη χρήση των έργων τους από τα μοντέλα ΤΝ, εφόσον αυτό επιθυμούν. 

Το EWC σε σχετική ανακοίνωσή του τονίζει πως ελπίζει η περίπτωση Anthropic στις ΗΠΑ να ενθαρρύνει τους υπεύθυνους λήψης πολιτικών αποφάσεων στην Ευρώπη να μπλοκάρουν τη συνεχιζόμενη κλοπή καλλιτεχνικών έργων υπό το πρόσχημα της «ανταγωνιστικότητας». Ειδικότερα, επισημαίνει ότι το ευρωπαϊκό «πρότυπο», το οποίο οι εταιρείες ΤΝ είναι θεωρητικά υποχρεωμένες να χρησιμοποιούν από τις 2 Αυγούστου 2025 για να δηλώνουν ποια έργα χρησιμοποιούν, δεν παρέχει τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για να ελέγχουν ή να επιβάλλουν οι συγγραφείς τα δικαιώματά τους. 

Εμείς, οι συγγραφείς και οι καλλιτέχνες, αυτοί από τους οποίους κλέβουν οι εταιρείες-κολοσσοί με τους δισεκατομμυριούχους-διευθύνοντες συμβούλους, παραμεριζόμαστε συνεχώς. Το Chat GPT 5 κυκλοφόρησε στα μέσα Αυγούστου, αλλά ο κατασκευαστής του δε θέλει να ανταποκριθεί ούτε καν στις ελάχιστες απαιτήσεις του προτύπου αυτού – έχοντας πλήρη επίγνωση ότι η ΕΕ του δίνει περίοδο χάριτος μέχρι το 2027. Μέχρι τότε, εκατομμύρια κείμενα επαγγελματιών συγγραφέων θα καταχρώνται ανεμπόδιστα. 

Η Εταιρεία Συγγραφέων εντείνει τις προσπάθειές της στο πλευρό όλων των Ευρωπαίων συγγραφέων για την κατοχύρωση των πνευματικών μας δικαιωμάτων. Στο Διεθνές Συνέδριο που προγραμματίζει τον Φεβρουάριο 2026 για τη θέση της λογοτεχνίας την εποχή της ΤΝ θα μιλήσουμε και για όλα αυτά τα σημαντικά θέματα. 

Το ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων

Εταιρεία Συγγραφέων
Κοδριγκτώνος 8, 11257 Αθήνα
Τηλ: 210.8231890
Email: info@authors.gr