Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε Facebook άλμπουμ.
Το βιβλίο «Άγριες θάλασσες».
O ποιητής Τέσυ Μπάιλα.
Οι εκδόσεις Ψυχογιός.

Το Βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟS και οι Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ παρουσίασαν το μυθιστόρημα της Τέσυς Μπάιλα, «Άγριες θάλασσες». Για το βιβλίο μίλησε ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης, ο απόγονος του ήρωα του βιβλίου, Νίκος Χούμας, ενώ αποσπάσματα διάβασε ο ηθοποιός Αυγουστίνος Ρεμούνδος.

Η εκδήλωση άρχισε με την προβολή ενός βίντεο και αμέσως μετά, ο ηθοποιός κος Αυγουστίνος Ρεμούνδος διάβασε αποσπάσματα από το μυθιστόρημα, όπως έκανε και κατά τις ομιλίες που ακολούθησαν δένοντας τα σχόλια που ακούγονταν με το ίδιο το κείμενο.

Η συγγραφέας του βιβλίου κα Τέσυ Μπάιλα ευχαρίστησε για την τιμή της παρουσίας τους όλους όσοι ήταν στην αίθουσα του Cafe IANOS και ζήτησε από τον εκδότη της κο Θάνο Ψυχογιό να χαιρετίσει την εκδήλωση.

Ο κος Θάνος Ψυχογιός ευχαρίστησε με τη σειρά του και εξέφρασε τη χαρά του για την παρουσίαση του βιβλίου της κας Μπάιλα για το οποίο ευχήθηκε να βρει στις βιβλιοθήκες και στις καρδιές των αναγνωστών τη θέση που του αξίζει. Συνέχισε αναφερόμενος στο ιστορικό της συνεργασίας του με τη συγγραφέα, «Διακρίνεται για την πυκνότητα και περιεκτικότητα της γραφής της, εμπλέκοντας πολλά άγνωστα ιστορικά στοιχεία στις ιστορίες της», είπε και σημείωσε ως κοινό χαρακτηριστικό των μυθιστορημάτων της, τη θάλασσα, αποδίδοντάς το κατ' αρχήν στην καταγωγή της από τη Σαντορίνη.

Διακρίνεται για την πυκνότητα και περιεκτικότητα της γραφής της, εμπλέκοντας πολλά άγνωστα ιστορικά στοιχεία στις ιστορίες της.

Μίλησε για την ιστορία του βιβλίου, τον ήρωα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και τον απόγονό του που ήταν εκεί για να φωτίσει άγνωστες πλευρές της προσωπικότητάς του.

Ο συγγραφέας κος Δημήτρης Στεφανάκης ευχαρίστησε για την τιμή της παρουσίας του στο πάνελ των ομιλητών, «Σε έναν τόσο οικείο χώρο όπως ο ΙΑΝΟΣ», όπως είπε.

«3ο μέρος μίας άτυπης τριλογίας», χαρακτήρισε το βιβλίο το οποίο συνδέεται με τα προηγούμενα μέσω στοιχείων της πρόσφατης ιστορίας μας και της θάλασσας. Ιδιαίτερα σημείωσε το προνόμιο να έχεις μπροστά σου τον ίδιο τον ήρωα της ιστορίας που διαβάζεις, αναφερόμενος στην κα Ελένη Χούμα, τη σύζυγο του κεντρικού ήρωα της ιστορίας, καπετάν Μιλτιάδη Χούμα.

«Η συγγραφέας κατάφερε με τον καλύτερο τρόπο να κλείσει την τριλογία», είπε και χαρακτήρισε αυτό το τρίτο βιβλίο ως το πιο καλογραμμένο, «Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω τη δυναμική των δύο προηγούμενων», όπως διευκρίνισε και σημείωσε ότι οι «Άγριες θάλασσες δείχνουν πόσο έχει προοδεύσει λογοτεχνικά η συγγραφέας, δημιουργώντας υψηλές προσδοκίες για τα κείμενά της που θα ακολουθήσουν».

«Αιγαιοπελαγίτικη ακουαρέλα», χαρακτήρισε την ιστορία στο βιβλίο και συμπλήρωσε, «χωρίς το φως του Ελύτη διότι διαδραματίζεται σε σκοτεινά χρόνια». Επανέλαβε την ιδιαιτερότητα της αναφοράς σε ένα πραγματικό πρόσωπο, έναν πραγματικό ήρωα, «Έναν άγνωστο στρατιώτη που κερδίζει πολέμους και δεν εξαργυρώνει με κανέναν τρόπο την περισσή γενναιότητα που έδειξε». 

Αιγαιοπελαγίτικη ακουαρέλα χωρίς το φως του Ελύτη διότι διαδραματίζεται σε σκοτεινά χρόνια.

Συνέδεσε την ιστορία με την σημερινή πραγματικότητα, «Από την αντίθετη πλευρά», εννοώντας το προσφυγικό δράμα που έζησαν οι κάτοικοι των ελληνικών νησιών στα χρόνια του πολέμου, «Περνώντας απέναντι, κάνοντας την αντίστροφη διαδρομή από αυτήν που κάνουν οι σημερινοί πρόσφυγες».

O κος Στεφανάκης σχολίασε ότι έζησε αυτό το κομμάτι της ιστορίας μας που η γενιά του δεν έζησε, και το έζησε μέσα από αυτό το μυθιστόρημα. Εκθείασε τη γλώσσα της συγγραφέως συγκρίνοντάς την με εμβληματικά κείμενα του μεταπολέμου, «Θυμίζει πάρα πολύ έναν μεστό και φτασμένο συγγραφέα», συμπλήρωσε.

Θυμίζει πάρα πολύ έναν μεστό και φτασμένο συγγραφέα.

«Έχει πολλά σημεία κρίσης που ανεβάζουν την αναγνωστική αδρεναλίνη αλλά πέρασε κάποια επεισόδια χωρίς να τα τονίσει ιδιαίτερα και έτσι, με έναν παράξενο τρόπο, τα τόνισε περισσότερο», είπε ο κος Στεφάνάκης και αναφέρθηκε στην απελευθέρωση της Σάμου και στον τρόπο με τον οποίο το χειρίστηκε η συγγραφέας, το οποίο και επιβεβαιώνει το τελευταίο του σχόλιο.

«Είδα, έμαθα, επιβεβαίωσα απορίες μου», δήλωσε ο συγγραφέας και εκθείασε το βάθος της έρευνας που έκανε η κα Τέσυ Μπάιλα για την τεκμηρίωση της ιστορίας της.

Τη μουσική με το μυθιστόρημα της κας Μπάιλα έδεσαν στη συνέχεια η Ματίνα Μιχαηλίδου και ο Τάκης Κωνσταντακόπουλος αποδίδοντας το τραγούδι που έγραψαν για την ίδια ιστορία.

Ο κος Νίκος Χούμας, γιος του ήρωα του βιβλίου καπετάν Μιλτιάδη Χούμα, εξέφρασε τη συγκίνησή του για την παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου και θυμήθηκε το βάρος που ένιωσε όταν ενημερώθηκε για πρώτη φορά για την πρόσκληση να μιλήσει.

Αυτά τελείωσαν, τώρα δείτε τι θα κάνετε εσείς.

Εκ μέρους της οικογένειάς του, της μητέρας του Ελένης και των αδελφών του Ανδρέα, Χριστόδουλου και Γιάννη, εξέφρασε τις ευχαριστίες του στη συγγραφέα Τέσυ Μπάϊλα «Η οποία αφιέρωσε 2 χρόνια από τη ζωή της για την έρευνα και συγγραφή του βιβλίου» και ενημέρωσε το κοινό για ο πως ξεκίνησε αυτή η περιπέτεια, «Από μία έκθεση της Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιά, με τίτλο "Ενθυμήματα Μιλτιάδη Χούμα"», στην έκθεση όπου παρουσιάστηκε υλικό που συγκέντρωσε η οικογένεια τα τελευταία 24 χρόνια, για το καΐκι Ευαγγελίστρια και το πλήρωμά του.

«Αυτά τελείωσαν, τώρα δείτε τι θα κάνετε εσείς», έλεγε ο καπετάν Μιλτιάδης στα παιδιά του όταν αυτά του ζητούσαν να τους πει περισσότερα για τη ζωή του και τις πράξεις του που τον συνέδεσαν με την ιστορία της χώρας.

Η εργογραφία της συγγραφέως ήταν για την οικογένεια εγγύηση την καλή δουλειά που θα γίνει στη μεταφορά σε μυθιστόρημα της ιστορίας του πατέρα τους και λόγω αυτού συμφώνησαν να τη βοηθήσουν στην προσπάθειά της παραχωρώντας ότι υλικό είχαν στην κατοχή τους, «Για να βγει ένα βιβλίο αντικειμενικό που να μπορεί να σταθεί στο πέρασμα του χρόνου», συμπλήρωσε ο κος Χούμας.

Η εργογραφία της συγγραφέως ήταν για την οικογένεια εγγύηση την καλή δουλειά που θα γίνει.

«Τα πρόσωπα διατηρούν τα πραγματικά τους πρόσωπα και οι καταστάσεις επιβεβαιώθηκαν από διασταυρωμένες πηγές», είπε ο ομιλητής και ως πρόθεση της οικογένειας κατέθεσε το να σωθεί μία ναυτική ιστορία του πολέμου που δεν έπρεπε να σβήσει ο χρόνος. «Το βιβλίο δεν αναφέρεται σε υπερήρωες αλλά στην ιστορία ενός απλού καϊκιού, του καπετάνιου του και του πληρώματός του που μπήκαν στον πόλεμο εθελοντικά» είπε ο κος Χούμας και συμπλήρωσε, «Δεν καθόρισαν την έκβαση του πολέμου αλλά έδωσαν ότι μπορούσαν, δεν έμειναν στην ασφάλεια της απραξίας».

Το βιβλίο δεν αναφέρεται σε υπερήρωες αλλά στην ιστορία ενός απλού καϊκιού, του καπετάνιου του και του πληρώματός του που μπήκαν στον πόλεμο εθελοντικά.

Συνέχισε με αναφορές στην ιστορία αυτών των ανθρώπων, του πατέρα του Μιλτιάδη Χούμα και δύο συγχωριανών του αρχικά, το Γιάννη Χαχώλο και τον Ξενοφώντα Σπύρου, που μετά την κατάληψη της Σύρου από τους Ιταλούς κατέφυγαν στην Κύπρο όπου γνωρίστηκαν με τον ταγματάρχη Πάρη ο οποίος είχε εντολή από την κεντρική δύναμη Άλφα του Καΐρου, να οργανώσει στην Ελλάδα ένα δίκτυο με καΐκια για να μπορέσουν να φύγουν από την κατεχόμενη Ελλάδα για τη Μέση Ανατολή, οι αποκλεισμένοι Έλληνες και σύμμαχοι, ώστε να επανδρώσουν πολεμικές μονάδες για τη συνέχιση του αγώνα.

Έτσι ξεκίνησε η οργάνωση των 24 καϊκιών τελικά που έφεραν εις πέρας επικίνδυνες αποστολές διαφυγής. Ο Μιλτιάδης Χούμας ανέλαβε 65 αποστολές και μαζί του ήταν συνήθως ο μηχανικός Γιάννης Κατσουλάκης και ναύτες οι Νίκος Αναγνώστου και Σταμάτης Καραμπλάκας. Τιμήθηκε με τα ανώτερα παράσημα της Αγγλίας αλλά ποτέ δεν μίλησε για αυτά και άλλα γεγονότα του πολέμου.

Τιμήθηκε με τα ανώτερα παράσημα της Αγγλίας αλλά ποτέ δεν μίλησε για αυτά και άλλα γεγονότα του πολέμου.

Γνώρισε τη 16χρονη τότε Ελένη Κατσουλάκη της οποίας ο πατέρας και τα δύο αδέλφια ήταν στην ίδια οργάνωση. Παντρεύτηκαν στη Σμύρνη, εν καιρώ πολέμου.

Ο κος Χούμας ευχαρίστησε τη συγγραφέα για το έργο της, το Δημήτρη Στεφανάκη για τη γενικότερη συμβολή του και τις εκδόσεις Ψυχογιός που «σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς εμπιστεύτηκαν αυτή την ιστορία». Ευχαρίστησε του ιστορικούς και πολιτισμικούς φορείς της Ελλάδας που πρόβαλαν και ανέδειξαν την ιστορία του καϊκιού, το Πολεμικό Μουσείο, το Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης, το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης.

Ιδιαίτερα ευχαρίστησε δύο ανθρώπους που συνδέθηκαν στενά με την ιστορία του καϊκιού Ευαγγελίστρια, μετατρέποντάς την σε ένα υπέροχο τραγούδι, «Καϊκάκι δέκα μέτρα», τη Ματίνα Μιχαηλίδου και τον Τάκη Κωνσταντακόπουλο.

Ακολοήθησε η προβολή ενός ακόμη βίντεο που ετοίμασε η οικογένεια του Μιλτιάδη Χούμα, με εικόνες του καϊκιού και του πληρώματός του και μουσική υπόκρουση τη μουσική από το «Καϊκάκι δέκα μέτρα».

Η ίδια η συγγραφέας Τέσυ Μπάϊλα αναφέρθηκε στο πως ξεκίνησε η δική της περιπέτεια με τις «Άγριες θάλασσες», την επίσκεψή της στην έκθεση στην οποία αναφέρθηκε και ο κος Χούμας νωρίτερα, στο πως εντυπωσιάστηκε από τα εκθέματα αλλά ιδιαίτερα από έναν πίνακα που βρισκόταν εκεί, στο χώρο της παρουσίασης του βιβλίου, στον οποίο απεικονιζόταν το καΐκι Ευαγγελίστρια, «Το έβλεπα τόσο μικρό σε σχέση με την καταιγίδα του πολέμου, ένιωθα την ψυχή του».

Το έβλεπα τόσο μικρό σε σχέση με την καταιγίδα του πολέμου, ένιωθα την ψυχή του.

Με έναν εκ των απογόνων του Μιλτιάδη Χούμα διαπίστωσαν τον κίνδυνο να χαθεί η ιστορία όταν σταματήσουν να ασχολούνται οι άμεσα σχετιζόμενοι. Από αυτή τη διαπίστωση προέκυψε η ανάγκη να γίνει κάτι.

Την εντυπωσίασε η προσωπικότητα του καπετάνιου και ο τρόπος που αντιμετώπισε όλα όσα έγιναν όταν τελείωσε ο πόλεμος, δεν μίλησε στα παιδιά του, στους φίλους του, στη γυναίκα του, «Έδειχνε ότι το έκανε ως καθήκον, ως μέγιστο χρέος, και μετά το ξέχασε». Μεγάλο μέρος της προσπάθειας της συγγραφέως ήταν να κατανοήσει την ψυχοσύνθεση ενός τέτοιου ανθρώπου, να οργώσει τις θάλασσες μέσα στη δύνη του πολέμου για να βοηθήσει συμμάχους και Έλληνες πατριώτες να διαφύγουν στη Μέση Ανατολή και να πολεμήσουν.

Έδειχνε ότι το έκανε ως καθήκον, ως μέγιστο χρέος, και μετά το ξέχασε.

«Αυτό που ήθελα να δείξω ήταν ότι η ιστορία μπορεί να γίνει κτήμα μας με πολύ απλούς τρόπους, όπως ένα μυθιστόρημα, και να διαπιστώσουμε τα συναισθήματα που μπορεί να προκαλέσει με το πέρασμα του χρόνου», είπε η συγγραφέας και ως την πιο σημαντική στιγμή χαρακτήρισε αυτήν όπου κράτησε το προσωπικό ημερολόγιο του καπετάνιου το οποίο βρέθηκε σε μία αποθήκη της οικογένειας στη Σάμο. Σε αυτό ο καπετάνιος έγραφε αποστασιοποιημένος και συνωμοτικά.

«Ήταν μία περιπέτεια αυτό το βιβλίο και μία άσκηση γραφής διότι έπρεπε να ενταχθώ σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο», τόνισε η συγγραφέας και συνέχισε, «Υπήρχε μία σαφής αφετηρία αλλά το βιβλίο έπαιρνε μία διαχρονική χροιά, οι θάλασσες παρέμειναν άγριες, οι δικοί μου πρόσφυγες πήγαιναν στην Τουρκία όπου φιλοξενήθηκαν για μερικά χρόνια και οι ίδιοι σήμερα φιλοξενούν άλλους πρόσφυγες που έρχονται από εκεί».

Οι δικοί μου πρόσφυγες πήγαιναν στην Τουρκία όπου φιλοξενήθηκαν για μερικά χρόνια και οι ίδιοι σήμερα φιλοξενούν άλλους πρόσφυγες που έρχονται από εκεί.

Ευχαρίστησε την οικογένεια Χούμα για την εμπιστοσύνη που της έδειξαν, τις εκδόσεις Ψυχογιός και συγκεκριμένα τον εκδότης της που την τίμησε με την παρουσία του, αλλά και όλη την ομάδα, Αρετή Κολλάτου, Ειρήνη Γαβρέλα, Κλειώ Ζαχαριάδη, Πόπη Γαλάτουλα, Αγγέλα Σωτηρίου. Ευχαρίστησε του μουσικούς που ήταν εκεί και απέδωσαν το τραγούδι της ίδιας της ιστορίας αλλά και το μουσικό Νίκο Γουλανδρή που προσέφερε τη μουσική του για το ντύσιμο του βίντεο. Ευχαρίστησε τον ΙΑΝΟ και την Κατερίνα Δημάκη για την βοήθειά της. Ευχαρίστησε τον ηθοποιό Αυγουστίνο Ρεμούνδο και το συγγραφέα Δημήτρη Στεφανάκη.

Σε παρέμβασή της η μεταφράστρια και συγγραφέας Κώστια Κοντολέων αναφέρθηκε στη σχέση της με την κα Τέσυ Μπάιλα, «τη μικρή της αδελφή» όπως την αποκάλεσε που την παρακολουθεί στιγμή τη στιγμή, βήμα στο βήμα και κατέθεσε τη διαπίστωσή της ότι ανεβαίνει ταχύτατα τα σκαλοπάτια της πραγματικής συγγραφής και της ευχήθηκε με κάθε της έργο να ανεβαίνει ακόμη ψηλότερα.