Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Λαμβάνουμε πολλά βιβλία στο Bookia. Ένα από αυτά που τραβούν πιστεύω έντονα την προσοχή είναι η εν λόγω έκδοση. Ο τίτλος αρχικά ξενίζει, ακούγεται σουρεαλιστικός αλλά το τοπωνύμιο δεν αφορά τη γνωστή περιοχή τής Ηπείρου αλλά τη Ζαγορά, στο βορειοανατολικό τμήμα τού Νομού Μαγνησίας.

Δεν είναι ιστορικό έργο, ο υπότιτλος ίσως προσδιορίζει καλύτερα το περιεχόμενο, «Όψεις και μνήμες της ναυτιλίας και του εμπορίου στο Ανατολικό Πήλιο (1600-1960)». Κρατάμε το «μνήμες»! Να τι διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο τού έργου:

«Ένα βιβλίο που ασχολείται με την ναυτιλία και το εμπόριο στην περιοχή του Ανατολικού Πηλίου από το 1600 έως το 1960. Μέσα από προφορικές μαρτυρίες, βιβλιογραφικές αναφορές, πρωτογενή έρευνα, εικαστικές αποτυπώσεις, φωτογραφίες και άλλα πολύτιμα τεκμήρια, σκιαγραφείται η ναυτική και εμπορική ιστορία τής περιοχής που εκτείνεται από το Κεραμίδι (Καμάρι), την Π. Μιτζέλα, το Πουρί, τη Ζαγορά (Χορευτό) έως και την Νταμούχαρη και τον Άη Γιάννη. Η έκδοση εκτός από τα ζητήματα τής ναυτικής παράδοσης και του εμπορίου, ανιχνεύει ψηφίδες της ορθόδοξης παράδοσης, της τοπικής ιστορίας, της λαϊκής ζωγραφικής, της χαρτογραφίας και των δημοτικών τραγουδιών, αναδεικνύοντας την διαθεματική διάσταση του ζητήματος και τις διασυνδέσεις που υπάρχουν με το ιστορικό, πολιτιστικό, οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής».

Αξίζει να μνημονεύσουμε όλους τους συντελεστές αυτής της ιδιαίτερης έκδοσης, ιδιαίτερης και σε περιεχόμενο και σε μορφή. Διατίθεται σε πολυτελή κασετίνα όπου το κύριο έργο συνοδεύεται από θεματικό ημερολόγιο.

Συγγραφείς: Αλέξανδρος Καπανιάρης, Νίκος Τσούκας
Φωτογράφοι: Φίλιππος Κουτσαφτής,  Βαγγέλης Τσιάμης
Πρόλογος: Αλέξανδρος Καπανιάρης, Νίκος Τσούκας
Εξώφυλλο/εικαστικό: Αποστολία Παλάσκα
Επιμέλεια: Νίκος Διαμαντάκος, Χρίστος Ξενάκης, Σοφία Ξυνογαλά
Επιμέλεια σειράς: Νίκος Τσούκας

Ενώ θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος ότι η έκδοση έχει τοπικό ενδιαφέρον, πιστεύω ότι όταν κάτι περιέχει τα συνθετικά «ναυτιλία» και «εμπόριο», είναι πανελλαδικού ενδιαφέροντος μιας και σε αυτές τις δύο έννοιες συμπυκνώνεται η Ελληνική παράδοση, ο Ελληνικός πολιτισμός συνολικότερα. Οι συγγραφείς συνδυάζουν αποτελεσματικά οικονομικά, ναυτιλιακά, ναυπηγικά αλλά και λαογραφικά στοιχεία, ο πολιτισμός τα περιλαμβάνει όλα, την εικαστική αποτύπωση τής εποχής, τα δημοτικά τραγούδια, τις συνήθειες των ανθρώπων, τους ίδιους τους ανθρώπους.

Για αυτό και στο βιβλίο θα βρούμε και πολλές φωτογραφίες από τα οικογενειακά αρχεία και τα αρχεία φορέων ανά την Ελλάδα. Στις λεζάντες δεν διαβάζουμε γενικές περιγραφές, π.χ. «Παρέα φίλων κάνει βαρκάδα στον Άη Γιάννη», αλλά, «Ο Αναστάσιος (Τάσος) Μανίνης στο Χορευτό. Διακρίνονται, αριστερά, η κόρη του Αφροδίτη Μανίνη και δεξιά η Δήμητρα Μανίνη. Αρχείο: Αφροδίτης Μανίνη-Τσαμπράξη». Ιστορία γράφουν οι άνθρωποι και αυτοί έχουν ονόματα, σχέσεις και ιδιότητες.

Κάθε μαρτυρία έχει στο έργο έχει και μία ταυτότητα. Στο παράδειγμα τής προηγούμενης φωτογραφίας, διαβάζουμε:

Τίτλος: Μνήμες από την οικογένεια Μανίνη.
Πληροφορητής: Αφροδίτη Μανίνη - Τσαπράξη.
Ερευνητής: Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης.
Ημερομηνία μαρτυρίας: 11/11/14.
Τόπος: Ζαγορά.

Ιδιαίτερο χρώμα δίνουν και οι τυπογραφικές επιλογές, οι γραμματοσειρές και το στήσιμο των σελίδων. Την έκδοση ανέλαβε η Εκδοτική Δημητριάδος και ο οργανισμός «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση τού πολιτιστικού αποθέματος».

Είναι από τις εκδόσεις που κοσμούν μία βιβλιοθήκη!