Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ο Γιάνης Σιατίτσας γεννήθηκε το 1943 στη Λεπενού Βάλτου, σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα και ασχολήθηκε με την έρευνα του Νευρικού Συστήματος στο Collège de France στη Γαλλία και στο Montreal Neurological Institute στον Καναδά. Δίδαξε στις Ιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων Πάτρας, Κρήτης και Yeditepe Κωνσταντινούπολης. Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του Εμφύλιοι έρωτες (2018).

Κύριε Σιατίτσα ευχαριστώ για τον χρόνο σας. Πρόσφατα εκδώσατε το βιβλίο σας «Η ωραιότης της παρθενίας» από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Από τη ζωή στο χωριό όπου όλα ελέγχονται, κρίνονται, στην Αθήνα της ανωνυμίας, του πλούτου των φρούδων ελπίδων. Υπάρχουν προσωπικά σας βιώματα μέσα σ’ αυτό το βιβλίο;

Θα μου επιτρέψεις να παρατηρήσω ότι η πόλη στην οποία αναφέρομαι δεν είναι η Αθήνα, αλλά μια επαρχιακή πόλη όπως τα Τρίκαλα, η Τρίπολη ή το Αγρίνιο. Σε μια τέτοια πόλη έζησα τα παιδικά μου χρόνια. Και βέβαια υπάρχουν βιώματα προσωπικά, ο γιατρός, λ.χ., και ο δικηγόρος που περιγράφω είναι ο πατέρας μου και ένας στενός του φίλος, και η Ρόιδω είναι εξ αγχιστείας συγγενής.

Όπως γνωρίζουμε η έννοια της παρθενίας συνδέεται με την απόδειξη της αγνότητας (π.χ. το διαβόητο «παρθένο υμένα») και έχει χρησιμοποιηθεί ιστορικά για να δικαιολογήσει ελέγχους, τελετουργίες, ακόμη και βία. Στην πραγματικότητα, η παρθενία είναι μια αόρατη, άπιαστη έννοια, η οποία διατηρεί την ισχύ της μέσα από μύθους και φόβο. Ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε στους αναγνώστες σας μέσα από το βιβλίο σας;

Ας μην υπερβάλλουμε. Ιστορικά, μέχρι τουλάχιστον τον 17ο αιώνα, δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει «απόδειξη αγνότητας» βασισμένη στον «παρθενικό υμένα» ―ούτε σήμερα υπάρχει τέτοιου είδους απόδειξη―. Θυμηθείτε ότι ένας από τους διασημότερους γιατρούς του 16ου αιώνα, ο Ambroise Paré, δεν πίστευε στην ύπαρξη παρθενικού υμένα. Το μήνυμα είναι αυτό ακριβώς, να πάψουμε να ζούμε στο παραμύθι, για να ικανοποιηθεί η ηλίθια εγωπάθεια των σερνικών, εκείνων που έχουν μεταθέσει το πρόβλημα της αδαημοσύνης και της ανδροκρατικής τους αναπηρίας στους αρειμάνιους όρχεις τους και το κραταιό πέος τους…

Οι ήρωες του βιβλίου είναι πραγματικά ή μυθοπλαστικά πρόσωπα;

Είναι πραγματικός. Ουδείς είναι φανταστικός.

Διαβάζοντας και τα δυο βιβλία σας, ο αναγνώστης θα διαπιστώσει το δέσιμο με τις ρίζες σας αλλά και ότι οι ήρωες σας είναι απλοϊκοί άνθρωποι. Σε ποιο βαθμό σας έχει επηρεάσει η «σφιχτή» κοινωνία της καταγωγής σας παρά τα χρόνια που έχετε μεταναστεύσει στην πρωτεύουσα.

Είμαι τέκνο της ιστορίας μου…

Το προηγούμενο βιβλίο σας «Εμφύλιοι Έρωτες» πάλι από τις ίδιες εκδόσεις, σε πιο χρονικό πλαίσιο κινείται, γιατί το ονομάσατε έτσι κι αν είναι ποιητική πρόζα όπως το παρόν βιβλίο;

Ο έρως είναι ένα πρόβλημα που με ταλανίζει χρόνια τώρα. Αισθητικός και δημιουργικός αφενός, κακοποιός και αιμοβόρος αφετέρου. Ούτε στο «Εμφύλιοι έρωτες» ούτε στο «Η ωραιότης της παρθενίας» προσπαθώ να κάνω κάποιο είδος πρόζας. Προσπαθώ να εκθέσω περιστάσεις, έτσι όπως τις αφηγούμαστε σε μια παρέα.

Τι σας οδήγησε στην επιλογή της ποιητικής πρόζας ως μορφή έκφρασης;

Μα είναι ποιητική πρόζα αυτό που κάνω; Αρχίζω να με θαυμάζω…

Πώς διαχειρίζεστε το αφηγηματικό στοιχείο μέσα σε μια μορφή που διατηρεί τη συμπύκνωση και τον ρυθμό της ποίησης;

Δύσκολη ερώτηση. Διαχειρίζομαι! Μεγαλείο! Νιώθω κυβερνητικό στέλεχος

Πώς μεταμορφώνεται η έννοια της παρθενίας όταν εισέρχεται στην ποιητική γλώσσα ή στη φαντασία;

Μπορεί να γίνει Virgo Vestalis ή νύμφη ανύμφευτη, ρόδον αμάραντον ή κόνισμα ασημωμένο· θυμήσου: Άγγελος πρωτομάστορας ουρανόσταλτος ήρθε να ψιθυρίσει της Θεοτόκου το Γεια σου·

Είστε νευρολόγος στο επάγγελμα αλλά και συγγραφέας. Πιστεύετε πως η συγγραφή είναι θεραπεία ψυχής; Ανταμώνουν οι δυο ιδιότητές σας;

Όχι. Η νευροβιολογία ήταν το άβατο της αχρηστίας. Η συγγραφή είναι η μεθόδευση του χρόνου.

Ευχαριστώ κύριε Γιάνη Σιατίτσα και σας εύχομαι να είναι καλοτάξιδο!

Σε ευχαριστώ Μάγδα, για την ευκαιρία να πω δυο λόγια πλάνα.