Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε Facebook άλμπουμ.
Το βιβλίο «Άσπρα μαντίλια στην Plaza de Mayo».
Ο συγγραφέας Κώστας Λουλουδάκης Ιουλιανός.
Οι εκδόσεις ΚΨΜ.

Οι εκδόσεις ΚΨΜ παρουσίασαν στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου Χαϊδαρίου, την πολιτικο-οικονομική έρευνα - μελέτη του Κώστα Λουλουδάκη Ιουλιανού, «Άσπρα Μαντίλια στην Plaza de Mayo».

Τα δύο βίντεο που προβλήθηκαν στη διάρκεια της εκδήλωσης, είναι διαθέσιμα στο κανάλι του Redflecteur:
1) Εισαγωγή - Οι γυναίκες στην Plaza de Mayo, 2) Χιλή-Κούβα / Imperialismo

Για το βιβλίο μίλησαν:

• Δρ. Δημήτριος Παϊταρίδης, οικονομολόγος,
• Αννεκέ Ιωαννάτου, φιλόλογος, κριτικός λογοτεχνίας.
• Κώστας Λουλουδάκης Ιουλιανός, συγγραφέας,

Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιώργος Δαμιανάκης ενώ την εκδήλωση πλαισίωσαν μουσικά οι Γιώργος Χριστόφας στην κιθάρα και τα φωνητικά και ο Χάρης Πετμεζάς στα πλήκτρα.

Τον πρόλογο του βιβλίου έχει γράψει ο τραγουδοποιός Μίλτος Πασχαλίδης, ενώ το επίμετρο του Δημήτρη Παϊταρίδη, οικονομολόγου - διδάκτορα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, αποτελεί μια επιστημονική θεώρηση και τεκμηριωμένη συμπύκνωση της επιχειρηματολογίας του βιβλίου.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

Τα «Άσπρα Μαντίλια στην Plaza de Mayo» προσπαθούν να συνθέσουν την κατακερματισμένη μνήμη μας όσο αφορά την δράση των «αγορών» στην Λατινική Αμερική, την Αφρική και μέσα από μια πλούσια διαδρομή φτάνοντας στην Ευρώπη.

Πρόκειται για μια έρευνα για τις «ελεύθερες αγορές» που ξεκινά από τον Πάντσο Βίλα, διατρέχει σχεδόν όλη την Λατινική Αμερική και την Μαύρη Αφρική και -με ενδιάμεσους σταθμούς- καταλήγει στην Ευρώπη της κρίσης και ιδιαίτερα την Ελλάδα της εξαθλίωσης.

Από τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν ο Εμιλιάνο Ζαπάτα, ο Nτιέγκο Ριβέρα και η Φρίντα Κάλο, ο Σαντίνο και ο Τσε, ο Τσάβες και ο Αλιέντε, ο Λουμούμπα με τον Μαντέλα. Αλλά και ο Ροκφέλερ με τον Αλ Καπόνε, η Standard Oil και η United Fruit Company, το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, η CIA, ο Πινοσέτ, η Θάτσερ και ο Ρήγκαν.

«Η αλήθεια φορά άσπρο μαντήλι και άσπρο φόρεμα. Για να σε αναγνωρίσει πρέπει να φοράς κόκκινα, κόκκινα λόγια της φωτιάς, όχι αστραφτερά», είπε ο συντονιστής της παρουσίασης κος Γιώργος Δαμιανάκης και συνέχισε μιλώντας για ένα μικρό παιδί την καρδιά του οποίου έθρεψε ένα απλό τραγούδι, «Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα, χωρίς εμένα», για το παιδί που αργότερα έγραψε το βιβλίο «Άσπρα μαντίλια στην Plaza de Mayo».

«Περιέχει πολλές αλήθειες που δεν τις βλέπουμε αν και είναι δίπλα μας», συμπλήρωσε ο κος Δαμιανάκης και παρουσίασε τους ομιλητές. Ακολούθησε προβολή βίντεο με χαρακτηριστικές σκηνές από την ομώνυμη πλατεία του Μπουένος Άιρες της Αργεντινής όπου μάνες με άσπρα μαντίλια στο κεφάλι, παρακαλούσαν ανθρώπους, απειλούσαν θεούς και δαίμονες να μάθουν νέα των αντρών, παιδιών, εγγονών τους, που «εξαφανίστηκαν» κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας 1976-1983. Σκηνές δυσάρεστα οικείες και σε εμάς, από την πρόσφατη ιστορία μας.

Στα τέλη του 1977, οι τρεις πρώτες μαμάδες, γιαγιάδες και δυο καλόγριες που οργάνωσαν τις διαμαρτυρίες στην Plaza de Mayo, απήχθησαν από τα "τάγματα θανάτου". Τις έδεσαν, τις γύμνωσαν, τις βασάνισαν και στο τέλος τις πέταξαν ζωντανές από αεροπλάνο στη θάλασσα. Όμως, οι υπόλοιπες δεν κάμφθηκαν. Ανασυγκροτήθηκαν και υποστηριζόμενες σιγά σιγά από ξαδέλφες, κόρες, φίλους, αλληλέγγυους, εξακολούθησαν κάθε Πέμπτη να ορθώνουν τα ηλικιωμένα κορμιά τους χλευαστικά απέναντι στην εξουσία.

Στο πρόλογό του ο Μίλτος Πασχαλίδης αναφέρεται στην είδηση που άκουσε τυχαία στην τηλεόραση, «Γιαγιά βρίσκει τον εγγονό της μετά από 35 χρόνια ο οποίος είχε υιοθετηθεί και δεν γνώριζε τίποτα για τον τρόπο και τις συνθήκες υιοθεσίας του».

«Γιατί όμως γιαγιάδες και όχι μανάδες ή πατεράδες;», αναρωτήθηκε εύλογα ο Μίλτος Πασχαλίδης και ερευνώντας ανακάλυψε τη σοκαριστική και απλή απάντηση, «Διότι οι γονείς τους είχαν δολοφονηθεί από το καθεστώς!». Για αυτό και στο τέλος του προλόγου του προτρέπει τους αναγνώστες να δώσουν ένα ζεστό φιλί στις γιαγιάδες τους, «το αξίζουν».

Ακολούθησε βίντεο με στιγμιότυπα από τα γεγονότα στη Χιλή, το πραξικόπημα εναντίον του Σαλβαδόρ Αλιέντε από το δικτάτορα Πινοσέτ, αλλά και από την Κούβα, στιγμιότυπα από τον ένοπλο αγώνα και τη νικηφόρα έκβαση της επανάστασης ενάντια στον υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ, δικτάτορα Φουλχένσιο Μπατίστα.

Στο τέλος των προβολών ο κος Δαμιανάκης διάβασε ευχητήρια επιστολή του Ντέιβιντ Ροκφέλερ προς την στρατιωτική κυβέρνηση της Αργεντινής στην οποία εκφράζει το θαυμασμό του για τα επιτεύγματά της στην «πάταξη της τρομοκρατίας» και την πρόθεσή του να στηρίζει τις προσπάθειές της μέσω της Μανχάταν Μπανκ.

Ο κος Δημήτρης Παϊταρίδης αναφέρθηκε αρχικά στην επικαιρότητα, «Στο μεταναστευτικό ποτάμι που ξεκινάει από το Αφγανιστάν και φτάνει έως την Ευρώπη, το βλέπουμε να μας διαπερνάει και για το οποίο πρέπει να ειπωθεί με τόλμη το πως φτάσαμε έως εδώ», είπε και απέρριψε ως ανακρίβειες, εξηγήσεις που βασίζονται σε ανθρώπινα λάθη ή ατυχείς επιλογές.

«Είναι η μία άκρη ενός ιδιαίτερα μπλεγμένου κουβαριού με την άλλη άκρη να ξεκινάει πολύ μακριά στο χρόνο», συνέχισε ο κος Παϊταρίδης και συνέδεσε αυτό το γεγονός με το βιβλίο, «Αυτό το θλιβερό και ιδιαίτερα μπλεγμένο κουβάρι προσπαθεί να ξεμπλέξει ο Κώστας Λουλουδάκης, πιάνοντας γερά την άκρη του νήματος για να το ξετυλίξει στη συνέχεια με μαεστρία, μεθοδικότητα και υπομονή».

Ο κος Παϊταρίδης συνέχισε αναφερόμενος στα ιστορικά γεγονότα που σχετίζονται με το θέμα και ξεκινούν από το 19ο αιώνα, τις απαρχές ανάδειξης των ΗΠΑ ως παγκόσμια οικονομική και πολιτική υπερδύναμη, «Στα χνάρια του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων αποικιοκρατικών δυνάμεων της Δύσης». Πρώτος στόχος ήταν η βίαιη ενσωμάτωση στην αγορά τους, της πλούσιας σε φυσικούς πόρους και φθηνό εργατικό δυναμικό λατινικής Αμερικής, μετατρέποντάς την σε αυλή τους.

Οι εμπορικές συναλλαγές με άνισο τρόπο, των χωρών της Λατινικής Αμερικής με τις ΗΠΑ, πρώτες ύλες προς βιομηχανικά προϊόντα, καταδικάζουν αυτές τις χώρες σε υπανάπτυξη καθώς αδυνατούν να αναπτύξουν μία υποτυπώδη δική τους βιομηχανική παραγωγή που θα ευνοούσε την αυτονομία τους.

«Αυτό αποτελεί ένα μόνον σκέλος της καθυπόταξης αυτών των χωρών από τις ΗΠΑ», είπε ο κος Παϊταρίδης και συνέχισε αναφερόμενος στις ένοπλες επεμβάσεις χαρακτηριστικό των οποίων είναι ότι μόνον το διάστημα 1898-1934, οι ΗΠΑ εισέβαλαν σε χώρες της Λατινικής Αμερικής 32 φορές (σε 36 χρόνια) και δεν δίστασαν να διαμελίσουν χώρες όπως η Κολομβία δημιουργώντας τον Παναμά, για τον έλεγχο της ομώνυμης διώρυγας, «ως απάντηση στις απαιτήσεις της Κολομβιανής κυβέρνησης».

«Βιομηχανία καταλήστευσης φυσικού πλούτου» χαρακτήρισε ο κος Παϊταρίδης την πολιτική των ΗΠΑ έναντι των χωρών της Λατινικής Αμερικής, με αποτέλεσμα τη θανάτωση χιλιάδων πολιτών τους είτε άμεσα με τις πολεμικές επιχειρήσεις είτε έμμεσα από τη φτώχεια, την ανέχεια και τις ασθένειες.

Απέναντι σε αυτή την κατάσταση «στάθηκαν πάνω από το μπόι τους κάποιοι άνθρωποι», είπε και αναφέρθηκε στον Πάντσο Βίλια, Εμίλιο Ζαπάτα, Φρανσίσκο Πατέρο, Σταντίνο, «άξιοι συνεχιστές της παράδοσης του Χοσέ Μαρτίν και Σιμόν Μπολιβάρ».

Χρονικό σημείο-καμπή στις επεμβάσεις των ΗΠΑ στην Λατινική Αμερική, ήταν το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου με την ανάδειξη νέων δυνάμεων όπως η Σοβιετική Ένωση με τις περιφερειακές χώρες στην Ανατολική Ευρώπη, και η Κίνα. «Η πολιτική των ΗΠΑ θα αλλάξει για να μείνουν όλα ίδια», σχολίασε ο κος Παϊταρίδης και εκθείασε τον τρόπο που ο συγγραφέας ασχολείται με αυτή την «ποιοτική» μεταστροφή της πολικής των ΗΠΑ.

Χαρακτηριστικά αυτής της μεταβολής ήταν κατ' αρχήν στον «εκτελεστικό βραχίονα», στο τρόπο επέμβασης των ΗΠΑ σε τρίτες χώρες, «Δεν επεμβαίνουν πλέον με δικές τους ταξιαρχίες αλλά χρησιμοποιούν τους διάφορους «ντόπιους πρόθυμους» εκπαιδεύοντας παραστρατιωτικές ομάδες ή τους ίδιους τους στρατούς αυτών των χωρών, προσφέροντας χρήμα και εξουσία στην ηγεσία τους», διευκρίνισε και αναφέρθηκε στη «διαβόητη» «School of Americas» που ιδρύθηκε στο Μεξικό το 1946, «Όπου φοίτησε ο αφρός του συστήματος». «Στη σχολή αυτή εκπονήθηκε μία από τις μεγαλύτερες διατριβές γενικευμένης καταστολής στη Λατινική Αμερική, η "Επιχείρηση Κόνδωρ"», συμπλήρωσε ο ομιλητής.

Αντίστοιχες αλλαγές έγιναν και στον «οργανωτικό βραχίονα», κατ' αρχήν με την ίδρυση το 1944 και 1945 αντίστοιχα, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, επιλέγοντας πως και που θα κατανεμηθούν τα έσοδα κάθε χώρας αναλαμβάνοντας έτσι τον οικονομικό σχεδιασμό τους, «με σκοπό την ενίσχυση της φιλελεύθερης ιδεολογίας».

Στον «ιδεολογικό βραχίονα» έχουμε την ίδρυση το 1947, με χορηγία της Credit Suisse, της «Mont Pelerin Society», της δεξαμενής σκέψης (think tank) η οποία έχει κομβικό ρόλο στο βιβλίο, με σκοπό να συμβάλει στην ενίσχυση της φιλελεύθερης ιδεολογίας και στην καταπολέμηση της μαρξιστικής και κεϊνσιανής σκέψης που σάρωσαν τον κόσμο.

Με απεριόριστα κεφάλαια στη διάθεσή τους, καταφέρνουν να επιβάλλουν μετά από δεκαετίες την ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού σε όλες τις εκφάνσεις του δημοσίου βίου, εκμεταλλευόμενοι την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1970, «Άλλοθι ήταν πάντα ο κίνδυνος κομμουνιστικοποίησης, ακόμα και όταν επρόκειτο για την εφαρμογή απλά ενός κεϊνσιανού προγράμματος οικονομικής πολιτικής».

«Στηριζόμενοι στους τρεις αυτούς βραχίονες, οι ΗΠΑ καταφέρνουν να διατηρήσουν και να εμβαθύνουν την παρουσία τους στη Λατινική Αμερική, όχι πάντα με επιτυχία», είπε ο κος Παϊταρίδης και ανέφερε ως τέτοιο παράδειγμα της Κουβανική Επανάσταση που όχι μόνον επικράτησε ολοκληρωτικά, αλλά επιδεικνύοντας τη διεθνιστική της αλληλεγγύη «εξάγει τους καρπούς της και σε άλλες καταπιεζόμενες χώρες», εννοώντας τη δημιουργία και άλλων επαναστατικών κινημάτων από αυτή την επιτυχία, όπως στο Κογκό, όπου χώρες αποκτούν μεν μία μορφή ανεξαρτησίας αλλά σε καμία περίπτωση λαϊκή κυριαρχία. Σε αυτή την μετααποικιακή Αφρική, τα στρατεύματα των αποικιοκρατών τα διαδέχονται ντόπιες ένοπλες ομάδες και διεφθαρμένες κυβερνήσεις με τα ζάπλουτα κυβερνητικά στελέχη και πίσω απ' όλα αυτά βρίσκονται η Παγκόσμια Τράπεζα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και «ακόμα πιο πίσω», τα διεθνή μονοπώλια.

Ο κος Παϊταρίδης αναφέρθηκε στη συνέχεια στα επαναστατικά κινήματα στην Αφρικανική Ήπειρο και στους ηγέτες τους με εμβληματικότερη μορφή όλων τον Νέλσον Μαντέλα που κατάφερε στο τέλος να επιβληθεί στο Απαρτχάιντ και να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων το οποίο περιλάμβανε από εθνικοποιήσεις τραπεζών και ορυχείων μέχρι προγράμματα κατοικίας για τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Το δάνειο όμως του απερχόμενου προέδρου ύψους 850 εκατομμυρίων δολαρίων «έδεσε χειροπόδαρα» τη χώρα, «Ο Μαντέλα και το κυβερνών Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο με ευκολία πήραν την κυβέρνηση αλλά όχι την εξουσία», σημείωσε με έμφαση ο ομιλητής και συμπλήρωσε, «Πλάι στην άρχουσα τάξη των λευκών, προστέθηκε και εκείνη των μαύρων νεόπλουτων».

Ο κος Παϊταρίδης επέστρεψε στη Λατινική Αμερική και συγκεκριμένα στη Χιλή όπου οι προαναφερόμενοι τρεις βραχίονες λειτούργησαν αποτελεσματικά στην ανατροπή του νόμιμα εκλεγμένου προέδρου Σαλβαντόρ Αλιέντε από το πραξικόπημα του Πινοσέτ.

«Εκεί βρήκαν το ιδανικό θερμοκήπιο για την καλλιέργεια των νεοφιλελεύθερων ιδεών με φορέα υλοποίησης το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα», είπε ο κος Παϊταρίδης και συνέχισε αναλύοντας τον μηχανισμό ελέγχου που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ,

«Σύναψη δανείων με το δημόσιο για την επιδότηση των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων, αδυναμία αποπληρωμής τους χρέους και σύναψη νέων δανείων για την αποπληρωμή των προηγούμενων δανείων με όρο την υλοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, απελευθέρωσης της αγοράς εργασίας, ιδιωτικοποίησης του συστήματος υγείας, ασφάλειας και παιδείας, υφεσιακές πολιτικές που συμβάλουν στην περεταίρω διόγκωση του δημοσίου χρέους, νέα εξάρτηση από τα δάνεια με ακόμα πιο επαχθείς όρους με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου ύφεσης και φτώχιας».

Σε αντιδιαστολή ανέφερε τα επιτεύγματα της προεδρίας Αλιέντε όπου η ανεργία από 8,8% έπεσε στο 3% και η παιδική θνησιμότητα μειώθηκε κατά 20,1%, ενώ το 1976 επί κυριαρχίας ΔΝΤ, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) έπεσε κατά 18%, η ανεργία είχε άνοδο 22% και η βιομηχανική παραγωγή έπεσε κατά 26%, ο μισός πληθυσμό διαβιεί κάτω από το όριο της φτώχιας και η ιδιωτικοποίηση της υγείας προκάλεσε έκρηξη των ασθενειών.

«Μας θυμίζει κάτι αυτό;», αναρωτήθηκε ο κος Παϊταρίδης και έδωσε ο ίδιος την απάντηση μιλώντας για την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, με το 48% του πληθυσμού να διαβιεί κάτω από το όριο της φτώχιας, «με επίσημα στοιχεία» όπως διευκρίνισε.

Με αντίστοιχα παραδείγματα όπως της Αργεντινής, της Νικαράγουα, της Βολιβίας, της Γρανάδα και Ονδούρας, «το ριζοσπαστικό κίνημα έχει δεχθεί σημαντικά πλήγματα και μόνον μερικές γυναίκες με άσπρα μαντήλια στην Plaza de Mayo επιμένουν».

Τη δεκαετία του ’90, η νεοφιλελεύθερη ηγεμονία του ΔΝΤ αρχίζει να δέχεται σοβαρά πλήγματα με την αποχώρηση της Βενεζουέλας, Αργεντινής και Βολιβίας, κάτι που προσπάθησαν ανεπιτυχώς να αναχαιτίσουν οι ΗΠΑ, παρόλο που δεν μιλάμε για κάποια «Σοβιετικού τύπου» οικονομία αλλά για μία μικτή οικονομία.

Αυτές οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν στις χώρες της Λατινικής Αμερικής εφαρμόστηκαν στην συνέχεια και σε χώρες του «ανεπτυγμένου κόσμου» στις ΗΠΑ του Ρήγκαν και στο Ηνωμένο Βασίλειο της Θάτσερ, βοηθώντας στην ανάταση της κερδοφορίας του κεφαλαίου αλλά με τίμημα την απώλεια του δείκτη ασφαλείας των εργαζομένων.

«Η απελευθέρωση των αγορών και η διόγκωση του χρηματοπιστωτικού τομέα είχε ως αποτέλεσμα ακόμα και χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, να εισέλθουν σε περιπέτειες», είπε ο κος Παϊταρίδης εισερχόμενος στα καθ’ ημάς και συμπλήρωσε, «Η κρίση του 2008 δεν μπορεί να θεωρηθεί κεραυνός εν αιθρία μιας και υπήρχαν δείγματα από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 αλλά σίγουρα στις αρχές της δεκαετίας του 2000 τίποτα δεν προμήνυε το ζόφο των τελευταίων ετών», κάνοντας στο τέλος μία αναδρομή στην κατάσταση της εποχής, «είμαστε πριν την είσοδο της Ελλάδας στην ΟΝΕ, προετοιμάζονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας και ο νέος μεγαλοϊδεατισμός της άρχουσας τάξης έφτανε στην κορύφωσή του».

Τη απότομη διόγκωση του δημόσιου χρέους που σηματοδότησε την είσοδο στη λεγόμενη μνημονιακή περίοδο, δεν τη θεωρεί ο κος Παϊταρίδης κεραυνό εν αιθρία αλλά αποτέλεσμα της μακροχρόνιας σκανδαλώδους σχέσης των ελληνικών κυβερνήσεων με την εγχώρια αστική τάξη, που διαχρονικά εμφανίζει μία παρασιτική συμπεριφορά, σε συνδυασμό με την ανισόμετρη ανάπτυξη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και την αποδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης της χώρας.

Κλείνοντας, ο κος Παϊταρίδης σχολίασε ότι το πρόβλημα της εκμετάλλευσης των λαών δεν είναι τυχαίο, ούτε περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές, δεν είναι ζήτημα χρονικών συγκυριών ούτε σχετίζεται με τις πολιτιστικές καταβολές και δεν επιδέχεται την παραμικρή συνομωσιολογική ερμηνεία. Αντικατοπτρίζει έναν μηχανισμό εκμετάλλευσης φυσικών και ανθρώπινων πόρων και ο συγγραφέας στο βιβλίο του παρέχει πλήθος πληροφοριών για πρόσωπα και καταστάσεις, με τα όρια μεταξύ πολιτικής και οικονομικής εξουσίας να μην είναι απλά δυσδιάκριτα αλλά ανύπαρκτα καθώς συναντάμε ευυπόληπτα πρόσωπα σε υψηλές κυβερνητικές θέσεις με ταυτόχρονη κατοχή υψηλών θέσεων σε πολυεθνικές εταιρείες. Στις σελίδες του βιβλίου εμπλέκονται γιάπηδες, τεχνοκράτες, πολιτικοί, πράκτορες μυστικών υπηρεσιών, πρώην ναζιστικά στελέχη, η επίσημη ρωμαιοκαθολική εκκλησία, έγκριτοι ακαδημαϊκοί και νομπελίστες και βεβαίως στρατιωτικοί, παρά πολύ στρατιωτικοί…

Θεώρησε κρίσιμη την υπέρβαση των σχέσεων εκμεταλλευόμενων – εκμεταλλευτών και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εργαστούμε, πράγμα δύσκολο αλλά οι συγκυρίες πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Η κα Αννεκέ Ιωαννάτου αναφέρθηκε αρχικά στον τίτλο του βιβλίου που, όπως είπε, «ίσως να προβληματίζει με την πρώτη ματιά μιας και το φαινόμενο στο οποίο αναφέρεται δεν είναι πλέον στην επικαιρότητα».

Συνέχισε κάνοντας αναφορά στην πρόσφατη ιστορία της Λατινικής Αμερικής όπου το μεγάλο κεφάλαιο αντιμετωπίζει συνεχώς το φάντασμα των λαϊκών εκρήξεων ενάντια στη μιζέρια, «Όταν η φτώχια εκραγεί μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή του ιδιοκτήτη του πλούτου, σε μία νέα Siera Maestra, για μία επαναστατική ανατροπή ώστε ο πλούτος να πάει στα χέρια αυτών που τον παράγουν και όχι σε αυτούς που τον ιδιοποιούνται».

Λόγω της μεγάλης του αξίας ως γεγονός, υπενθύμισε την αποβίβαση το Νοέμβρη του ’56, του Φιντέλ Κάστρο και άλλων επαναστατών στις νότιες ακτές της Κούβας και την έναρξη του ανταρτοπόλεμου με τις δυνάμεις του Μπατίστα, που οδήγησε στο τέλος στην επαναστατική ανατροπή, «κρατήστε το αυτό, θα επανέλθουμε», σημείωσε.

«Πρέσβειρες της πανανθρώπινης αξιοπρέπειας» χαρακτήρισε τα γυναίκες με τα άσπρα μαντήλια που κοσμούν και το εξώφυλλο του βιβλίου, ενάντια στον δικτάτορα Χόρχε Ραφαέλ Διδέλα Ρεδόντο της Αργεντινής ο οποίος χρησιμοποίησε και αυτός τρόπους εξόντωσης των αντιπάλων του και του εσωτερικού εχθρού που λέγεται λαός και ειδικά κομμουνιστών και προοδευτικά σκεπτόμενων ανθρώπων, «Εκπαιδευμένος από ναζιστικά εγχειρίδια» μιας και στην Λατινική Αμερική κατέφυγαν πολλοί ναζί μετά τον πόλεμο.

«Η Αργεντινή είναι η χώρα με τους περισσότερους εξαφανισμένους, 30.000 από την εποχή αυτής της δικτατορίας», είπε η κα Ιωαννάτου και διάβασε απόσπασμα από το βιβλίο όπου ο συγγραφέας αναθέτει «σε μία χούφτα γυναίκες να σηκώσουν την αξιοπρέπεια της ανθρωπότητας στις βασανισμένες πλάτες τους». 14 τέτοιες γυναίκες συγκεντρώθηκαν ένα απόγευμα του 1977 στην Plaza de Mayo φορώντας λευκά μαντήλια, σκούπισαν τα δάκρυα από τα μάτια τους, έσφιξαν σε γροθιά τα χέρια τους και αντέδρασαν, κάθε Πέμπτη ήταν εκεί, πιασμένες χέρι χέρι γύριζαν γύρω από την πλατεία στην αντίθετη φορά των δεικτών του ρολογιού για να δουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους.

Μία από τις γυναίκες ήταν η Alicia Moreau de Justo, 100 ετών που από το 1910 μιλούσε για σοσιαλισμό, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για τα δικαιώματα της γυναίκας, «Σε τέτοιες γυναίκες πρέπει να αφιερώνεται η 8^η Μαρτίου, συμπλήρωσε η κα Ιωαννάτου. Πρώτη η γυναίκα αυτή στάθηκε απέναντι στη δικτατορία και το Βατικανό το οποίο τη στήριξε.

Η εξιστόρηση συνεχίστηκε με τις πρώτες γυναίκες που βασανίστηκαν και στο τέλος θανατώθηκαν με βάρβαρο τρόπο, πετώντας τις ζωντανές από αεροπλάνο, πράξη η οποία όμως δεν έκαμψε την αγωνιστικότητα των υπόλοιπων οι οποίες συνέχισαν κάθε Πέμπτη «να ορθώνουν τα ηλικιωμένα κορμιά τους χλευαστικά, απέναντι στην εξουσία». «Τρομοκράτες δεν είναι μόνον όσοι τοποθετούν βόμβες αλλά και όσοι δρουν με ιδέες αντίθετες από εκείνες του δυτικού χριστιανικού πολιτισμού», είχε δηλώσει ο ίδιος ο δικτάτορας Διδέλα, ο οποίος συνέχισε τις χριστιανικές ρίξεις πολιτικών του αντιπάλων από αεροπλάνα εν πτήση.

«Η καλύτερη οχύρωση των δυνατών είναι η αδράνεια των λαών», είχε πει ο Νικολό Μακιαβέλι, «πιάνοντας την ουσία από τη χαραυγή του καπιταλισμού», σχολίασε η ομιλήτρια.

Αφήνοντας την Αργεντινή που έδωσε και τον τίτλο στο βιβλίο, η κα Ιωαννάτου συνέχισε μιλώντας και για άλλες χώρες που «περνούν από τα μάτια του αναγνώστη μέσα από το βιβλίο αλλά και τα αποφθέγματα πολιτικών οικονομολόγων και επιστημόνων ολκής, μεγιστάνων του πλούτου, που μιλούν από μόνα τους για το ειδικό βάρος των ηγετών του καπιταλιστικού κόσμου, ένα συνονθύλευμα ιδεολογίας, θρησκείας, φιλοσοφίας που δικαιολογεί στο όνομα των ελεύθερων αγορών το παγκόσμιο έγκλημα διαρκείας των ιδιοκτητών του πλούτου και των μεγάλων μέσων παραγωγής».

Αναφέρονται επίσης και βραβεία Νόμπελ ειρήνης που δόθηκαν σε γεράκια του πολέμου ή καλύτερα «από γεράκια σε γεράκια», σχολίασε η κα Ιωαννάτου και αναφέρθηκε αναλυτικά στην περίπτωση Αμερικανού υποστρατήγου, πολλάκις παρασημοφορημένου ο οποίος κυνικά δηλώνει ή ομολογεί ότι «Επί 33 χρόνια υπήρξα μπράβος των μεγαλοεπιχειρηματιών, της Wall street και των τραπεζιτών, ένας γκάγκστερ του καπιταλισμού που βοήθησα να καταστεί το Μεξικό ασφαλέστερο για τα Αμερικανικά πετρελαϊκά συμφέροντα, βοήθησα να γίνει η Κούβα και η Αργεντινή ένας καλός τόπος εισοδήματος για Αμερικάνικη τράπεζα, βοήθησα στο βιασμό δημοκρατιών της Λατινικής Αμερικής προς όφελος της Wall street, βοήθησα στην εκκαθάριση της Νικαράγουα για χάρη του τραπεζικού οργανισμού των αδελφών Μπράουν, εξυπηρέτησα τα αμερικάνικα συμφέροντα ζάχαρης στη Δομινικανή Δημοκρατία. Μερικές φορές σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να προσφέρω στον Αλ Καπόνε μερικές συμβουλές».

«Το στίγμα της Κούβας υπάρχει διάσπαρτο σε όλο το βιβλίο», σχολίασε η κα Ιωαννάτου διαπιστώνοντας με αυτόν τον τρόπο την επιρροή της Κουβανικής επανάστασης για την υπόλοιπη Λατινική Αμερική αλλά και την Αφρική, «Ακόμα και όταν ο αναγνώστης ξεχάσει την Κούβα, αυτή πετιέται απροσδόκητα μπροστά του», σχολίασε και συμπλήρωσε, «Όμως δεύτερη Κούβα δεν έγινε». «Ακόμη», είπε λίγο αργότερα καθώς σχολίαζε περιπτώσεις κρατών που θα μπορούσαν να μετεξελιχθούν σε Κούβα.

Αναλυτικότερα αναφέρθηκε στην περίπτωση της Χιλής την οποία περιγράφει αναλυτικότερα και ο ίδιος ο συγγραφέας του βιβλίου. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Χένρι Κίσινγκερ, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, «Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να μείνουμε αδρανείς παρακολουθώντας μία χώρα να γίνεται μαρξιστική εξ αιτίας της ανευθυνότητας του λαού της». Και γιατί ανεύθυνος ο λαός; Διότι ψήφισε τον Σαλβαδόρ Αλιέντε.

Στο ίδιο πνεύμα συντάχθηκαν αναφορές για την παραδειγματική τιμωρία της Χιλής ώστε να γίνει παράδειγμα προς αποφυγή για κάθε επίδοξο προοδευτικό ηγέτη, όχι αναγκαστικά κομμουνιστή αλλά απλώς αντιιμπεριαλιστή, αντιαποικιοκράτη.

Από τη μήνη της εποχής του Τζόσεφ Μακάρθυ δεν γλίτωσαν ούτε ο Τσάρλυ Τσάπλιν ούτε το Άλμπερτ Αϊνστάιν ο οποίος κατηγορήθηκε, συν τοις άλλοις, και για το ότι ήταν πρόεδρος τριών κομμουνιστικών κομμάτων!

Η κα Ιωαννάτου σχολίασε τη δυσκολία του συγγραφέα να επιλέξει τις χώρες για τη μελέτη του αλλά και τις ιστορικές προσωπικότητες που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο, δεδομένου του πλήθους και των δύο.

Στη σημασία της οικονομικής ανεξαρτησίας αναφέρθηκε η ομιλήτρια και κατέθεσε τη σχετική ρήση του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ο οποίος συνέδεε την εθνική ανεξαρτησία με την οικονομική ανεξαρτησία, «Όσο μία χώρα δανείζεται από μία άλλη δεν μπορεί να απεξαρτηθεί από την κηδεμονία της», έγραψε ο Τσε και για αυτό έδινε τόση σημασία στην οικονομική ανάπτυξη της Κούβας.

Κλείνοντας, σχολίασε την αξία των πληροφοριών που παραθέτει ο συγγραφέας στο βιβλίο του οι οποίες δεν προκαλούν σύγχυση στον αναγνώστη αλλά τον βοηθούν να κατανοήσει τον τρόπο που λειτουργεί το ίδιο το σύστημα και πως υπερασπίζεται τα συμφέροντά του, πως πολεμάει τις αντιθέσεις και συνεπώς τις αντιδράσεις που το ίδιο προκαλεί.

Ο ίδιος ο συγγραφέας Κώστας Λουλουδάκης ευχαρίστησε για την παρουσία όλων στην εκδήλωση και ομολόγησε και τη δική του δυσκολία να κατατάξει το βιβλίο, «Ιστορικό βιβλίο ή ιστορικό ντοκουμέντο;», αναρωτήθηκε και το περιέγραψε ως βιβλίο με πολλούς άξονες με βασικότερο την Κούβα μέσα από την οποία βλέπει τα πράγματα.

«Όποια χώρα και να εξετάσουμε βρίσκουμε μπροστά μας το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, τις ίδιες εταιρείες και τα ίδια πρόσωπα», σχολίασε ο συγγραφέας και συνεπώς βλέπει τα πράγματα και μέσω των εργαλείων του ίδιου του συστήματος.

Έγραψε το βιβλίο για να ξεκαθαρίσει ότι η συνάφεια πολιτικών επιλογών και αποτελεσμάτων των πολιτικών αποφάσεων καλύπτεται από ένα σύννεφο πολιτικής και ιστορικής άγνοιας χωρίς αυτό να σημαίνει και απουσία ιστορικής συνείδησης από τον κόσμο. Αντιλαμβάνεται αυτή την έλλειψη ως ένα σκόπιμο πολιτικό όπλο της εξουσίας να κρατήσει τους πολίτες παθητικούς, «Καλύτερα μπροστά σε μία τηλεόραση καταναλώνοντας τον τηλεοπτικό χρόνο παρά σε επαφή με την ιστορία», σχολίασε.

Το βιβλίο προσπαθεί να συνθέσει την κατακερματισμένη μνήμη μας, ή την καθόλου μνήμη μας, σχετικά με τη δράση των «αγορών» στη Λατινική Αμερική και στην υποσαχάρια Αφρική και έχει μεγάλες ομοιότητες με ότι συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα, «Όπου πηγαίνει το ΔΝΤ εφαρμόζει πολιτικές copy/paste, πανομοιότυπες δηλαδή έχοντας τα ίδια αποτελέσματα.

«Τις πολιτικές που βρήκαν το κατάλληλο έδαφος στη Χιλή, τις βιώνουμε σήμερα στην Ελλάδα, με μία διαφορά», είπε ο συγγραφέας και συνέχισε, «Εμείς δεν έχουμε τανκς, κατά τα άλλα είναι όλα ίδια». Ως παράδειγμα, ανέφερε στο πρώτο νομοσχέδιο του Πινοσέτ στη Χιλή με το οποίο απαγόρευσε τη λέξη «εργάτης», όπως και στη χώρα μας όπου μετονόμασαν την εργασία «απασχολησιμότητα», τον εργαζόμενο σε «απασχολήσιμο».

Κατέθεσε την αμηχανία του μπροστά στις έννοιες «μνημόνιο» - «αντιμνημόνιο» και προκάλεσε το κοινό να αναρωτηθεί τι περιέχεται στη συνθήκη του Μάαστριχτ, «Περιορισμός του πληθωρισμού στο 4-5%, ό,τι και το ΔΝΤ, μείωση των ελλειμάτων στο 3%, ό,τι και το ΔΝΤ, περιορισμός του δημόσιου χρέους στο 6%, ό,τι και το ΔΝΤ».

«Μείωση των συντάξεων, μείωση των μισθών και συσχέτιση με την ανταγωνιστικότητα, είναι οι βασικές αρχές του συμφώνου ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, ό,τι ζητάει και το ΔΝΤ», συνέχισε ο συγγραφέας και σχολίασε την έννοια της «ανταγωνιστικότητας» αναφέροντας το παράδειγμα που χρησιμοποίησε γνωστός οικονομολόγος, «Τον ανταγωνισμό γνωστών καφέ που του επιτρέπουν να απολαμβάνει τον καφέ του φθηνότερα».

«Ατομική βόμβα» όμως δεν είναι το σύμφωνο σταθερότητας αλλά η διμερής συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ που πρόσφατα υπογράφηκε, «μετά από απόρρητες διαπραγματεύσεις», όπως δήλωσε. «Πρόκειται για μεγάλης εμβέλειας πρόγραμμα που προβλέπει απαγόρευση των δημόσιων παροχών όπως η παιδεία, σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο».

Στο βιβλίο κυριαρχεί η ιστορία και η πολιτική, η διαλεκτική τους αλληλεξάρτηση και η σύνδεσή τους με τον δικό μας παρόν, «Η ιστορική εξέλιξη δεν έρχεται μόνη αλλά ακολουθεί τα ενδεχόμενα που προκύπτουν από τις εθνικές και ταξικές αντιθέσεις. Θα απογοητευτεί κάποιος που θα προσπαθήσει να βρει και να απομονώσει το ένα και μοναδικό νόημα του βιβλίου», είπε ο κος Λουλουδάκης και προκάλεσε τον επίδοξο αναγνώστη σε ένα διάλογο για συγκεκριμένες ιστορικές εποχές, επιρροές, κινήματα, ήρωες, πρακτικές και πολιτικές, «Εάν αυτό θεωρηθεί δύσκολο, καλώ τον αναγνώστη να χρησιμοποιήσει το βιβλίο απλώς για να εμπλουτίσει την ιστορική του μνήμη, να εντάξει τα όποια διδάγματα τα ιστορίας στην καθημερινή του σκέψη και δράση για να κατανοήσει του κινδύνους του παρόντος, όχι του μέλλοντος. Πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε για ιμπεριαλισμό, για εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για καπιταλισμό, να παλέψουμε με νύχια και με δόντια για να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας, να ξαναανακαλύψουμε τη βαναυσότητα του καπιταλισμού, να είμαστε προετοιμασμένοι να κάνουμε λάθος», συμπλήρωσε.

«Το βιβλίο δεν έχει άποψη, έχει θέση. Έχει φύγει από εμένα και τον εκδοτικό οίκο, αναζητεί αλλού υιοθεσία, από εσάς», είπε ο συγγραφέας ολοκληρώνοντας την ομιλία του.

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με μουσική συναυλία από τους Γιώργο Χριστόφα στην κιθάρα και τα φωνητικά και το Χάρη Πετμεζά στα πλήκτρα.

Στο τέλος απηύθυνε χαιρετισμό ο δήμαρχος Χαϊδαρίου Μιχάλης Σελέκος ο οποίος παρευρέθηκε στην παρουσίαση μαζί με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου ευχαρίστησε το συγγραφέα, τους ομιλητές και όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης, «Για την υπέροχη βραδιά που μας χάρισαν», όπως είπε και χαρακτήρισε το βιβλίο ως σημαντικό εργαλείο για όποιον θέλει να κατανοήσει τι έχει γίνει τα τελευταία 50 χρόνια στη Λατινική Αμερική και τι συμβαίνει μέχρι και τώρα. «Συνδέει την οικονομία με την πολιτική στην περιοχή των αντιφάσεων, επαναστάσεις και πραξικοπήματα, Σαντινίστας και Κόντρας, πλούτος αμύθητος για κάποιους και φτώχια για τους πολλούς, φεουδάρχες και αγρότες, λαϊκό κίνημα και παραστρατιωτικές οργανώσεις».

Κατέθεσε την προσωπική του εμπειρία από την επίσκεψή του στην Plaza de Mayo όπου είδε απομεινάρια τα αντίστασης των γυναικώναψσ, παλιές ξεφτισμένες φωτογραφίες και δίπλα κάποιες από τις μανάδες και γιαγιάδες είχαν απομείνει εκεί περιμένοντας κάποιο νέο, «Ήταν συγκλονιστικό».

Ο Δήμαρχος αναφέρθηκε και σε αντίστοιχες περιπτώσεις του σήμερα, όπως στο Μεξικό όπου αγνοούνται εκατοντάδες φοιτητές και άλλες χώρες του κόσμου όπου πρωτοπόροι αγωνιστές «εξαφανίζονται».

Με την ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας ποίησης αλλά και της παγκόσμιας ημέρας κατά του ρατσισμού, κάλεσε σε αγώνα ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία που σηκώνουν κεφάλι στην Ευρώπη, «Για να μην ξαναδούμε άσπρα ή μαύρα μαντήλια αλλά κόκκινα της ελπίδας».

Την εκδήλωση παρακολούθησε σύσσωμη και η αντιπροσωπεία των απεργών της Coca Cola Θεσσαλονίκης που το ίδιο διάστημα βρισκόταν στην Αθήνα για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με το κλείσιμο του εργοστασίου στη Θεσσαλονίκη και την πρόσκληση σε μποϋκοτάζ όλων των προϊόντων της 3Ε, ως ένδειξη στήριξης και ενίσχυσης του αγώνα για την επαναλειτουργία του εργοστασίου. Οι απεργοί της Coca Cola φιλοξενούνταν επί μακρόν στον προαύλιο χώρο του Δημαρχείου Χαϊδαρίου.