Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε Facebook άλμπουμ.
Το βιβλίο «Με χίλιους τρόμους γενναίος».
O συγγραφέας Διαμαντής Αξιώτης.
Οι εκδόσεις Κίχλη.

Στον ατμοσφαιρικό χώρο του θεάτρου Πήγασος, που φέτος κλείνει 35 χρόνια ενεργής θεατρικής παρουσίας στα πολιτιστικά πράγματα της πόλης, υποδέχτηκε το αναγνωστικό κοινό τον Καβαλιώτη ποιητή και διηγηματογράφο Διαμαντή Αξιώτη. Στα πλαίσια των εκδηλώσεων Λόγου και Τέχνης που διοργανώνει ο φιλόλογος και ποιητής Αντώνης Κάλφας τη χειμερινή περίοδο 2016-2017 με τους συντελεστές της θεατρικής συντεχνίας όπως την χαρακτήρισε ο ίδιος. Από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι την ερχόμενη Άνοιξη, όπως είπε, θα φιλοξενεί λογοτέχνες (ποιητές, πεζογράφους και θεατρικούς συγγραφείς) οι οποίοι θα διαβάζουν κείμενά τους επί σκηνής και θα συνομιλούν με τους δημιουργούς.

Η βραδιά ξεκίνησε με τη όμορφη δραματοποίηση του διηγήματος «Κήπος με τις πέτρες» από το εν λόγω βιβλίο από τους ηθοποιούς Σοφία Αγαθαγγελίδου και Γιώργο Μπαλιάκα που ζωντάνεψαν το κείμενο και το έδωσαν ψυχή. Πάντα μια σωστή απαγγελία με θεατρική απόδοση δίνεται διαφορετικά στο κοινό ακόμη κι από τον ίδιο δημιουργό.

Η Λογοτεχνία αντιστέκεται εναντίον των φόβων του καιρού μας.

Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο Αντώνης Κάλφας ο οποίος στην εισήγησή του ανέπτυξε τον τρόπο που η «Λογοτεχνία αντιστέκεται εναντίον των φόβων του καιρού μας.»

Είπε μεταξύ άλλων: «Στα δεκαεννέα διηγήματα του Διαμαντή Αξιώτη, ο φόβος, στις διάφορες μορφές του, κυριαρχεί στη ζωή των ηρώων: «στρατιωτών της μεθορίου, οικονομικών μεταναστών, άστεγων των συσσιτίων, ψυχικά πασχόντων, αλλά και ώριμων γυναικών που βιώνουν την τελευταία αναλαμπή του πόθου. Δέσμιοι ασφυκτικών κοινωνικών συνθηκών, εσωτερικών συγκρούσεων και διλημμάτων, αλλά και μιας υπαρξιακής αγωνίας για το μέλλον, αδυνατούν να διαρρήξουν τα δίχτυα του φόβου. Κάποτε αποζητούν τη διαφυγή, μέσω της μνήμης, στον χαμένο παράδεισο της παιδικής ηλικίας («Η ηδονή των λουτρών») ή καταφεύγουν στο παραμύθι, όπου λύνονται, με τρόπο μαγικό, τα δεσμά («Το παραμύθι του Ερζινκάν»).

Παράλληλα, κεντρική θέση κατέχει σε αρκετά διηγήματα η ερωτική επιθυμία: άτολμη και κρυμμένη, άλλοτε ρευστή και ενοχική, σε κάποιες περιπτώσεις τραυματική, εκτονώνεται όταν οι ήρωες καταφέρνουν να αποδράσουν από την καθημερινότητα· κυρίως όμως τη βλέπουμε να εκβάλλει ορμητική και ανεμπόδιστη από κάθε ταμπού στο υπερρεαλιστικής σκηνοθεσίας διήγημα «Η ευρυχωρία ενός ονείρου». Τόπος δράσης των διηγημάτων είναι το ελληνικό άστυ (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), οι μικρότερες πόλεις της περιφέρειας, ηπειρωτικής και νησιωτικής (Καβάλα, Θράκη, Μακεδονία, Θάσος, Λήμνος) αλλά και της περιφερειακής Ευρώπης (Βαλκάνια για παράδειγμα, Κωνσταντινούπολη). Ταυτόχρονα ο τόπος είναι και δηλωτικός των δραστικών αλλαγών και των οικονομικών νοοτροπιών που λαμβάνουν χώρα: μετανάστευση, οικονομική κρίση και εκμετάλλευση των αλλοδαπών μεταναστών, άστεγοι, προβλήματα ενσωμάτωσης ή απόρριψης, φτωχοποίηση, περιθωριοποίηση και άλγη πάσης φύσεως (ερωτικά, ιδιωτικά).

Σε όλο το μήκος των διηγημάτων της συλλογής —παρά τις κάθε φορά υφολογικές επιλογές του συγγραφέα— κυρίαρχος είναι ο ακριβής ρεαλιστικός λόγος, οι πετυχημένοι ζωντανοί διάλογοι, η καλοδουλεμένη πλοκή. Τον Αξιώτη διακρίνει, ήδη από τα πρώτα του κείμενα, η βάσανος της γραφής, ο επιμελημένος λόγος, η φροντίδα να αποτινάξει το περιττό, να μιλήσει όσο γίνεται πιο καίρια, χωρίς πλατειασμούς και ωραιολογίες. Ο λόγος κοφτός, άλλοτε ασθματικός, σημαδεύει την ιστορία, την τιθασεύει και την αναγκάζει να πει όσα έχει να μας πει σύντομα και χωρίς απώλειες (π.χ. Η ευρυχωρία του ονείρου).

Η παρέμβαση του Διαμαντή Αξιώτη στην εισήγηση του Αντώνη Κάλφα έκανε την παρουσίαση πιο ενδιαφέρουσα λέγοντας διάφορες ιστορίες του κάθε διηγήματος και δίνοντας  το χρονικό πλαίσιο μα και την αιτία που γράφτηκαν. Το λόγο πήρε ο συγγραφέας και εκδότης του εποχιακού πια λογοτεχνικού περιοδικού Παρέμβαση» από τη Κοζάνη Βασίλης Καραγιάννης. Σημάδια των καιρών της κρίσης που ο πολιτισμός είναι το πρώτο θύμα. Μίλησε με το δικό του αφοπλιστικό τρόπο λέγοντας πώς γνώρισε τον Διαμαντή Αξιώτη και ανέλυσε την εισήγηση του χαριτολογώντας «Στο σκαληνό τρίγωνο της αμαρτωλής λογοτεχνίας ή Κοζάνη, Καβάλα, Κατερίνη Αμερικανός δε θα μείνει» [!!!]. Ο συγγραφέας ευχαρίστησε το θέατρο Πήγασο για τη φιλοξενία, τους ηθοποιούς για την όμορφη δραματοποίηση του διηγήματος και φυσικά το αναγνωστικό κοινό που παρακολούθησε την εκδήλωση. Δεν έλειψαν οι ερωτήσεις προς τον συγγραφέα για το έργο του μα και για το πολυτονικό σύστημα που χρησιμοποιούν οι εκδόσεις Κίχλη. Το πολυτονικό σύστημα έγινε θέμα ολιγόλεπτης συζήτησης όπως και η άριστη καλλιτεχνική επιμέλεια του βιβλίου η οποία σχολιάστηκε από το συγγραφέα.

Ένας μικρός εκδοτικός οίκος είναι οι εκδόσεις Κίχλη που με τη ποιότητα του κρατά στο χρόνο παρά τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στο χώρο. Οι εκδόσεις  χρησιμοποιούν τα πνεύματα, τις δασείες και τις οξείες Άλλο ένα στοιχείο που ξεχωρίζουν αυτές τις εκδόσεις όσο αφορά την επιμέλεια και το σεβασμό στο συγγραφικό έργο. Πραγματικά όποιος φυλλομετρήσει κάθε βιβλίο των εκδόσεων θα βρει κάτι ξεχωριστό.  Κι αυτό θα το προσέξει ο απαιτητικός αναγνώστης που αγαπά το βιβλίο ως συνολική εικόνα κι όχι μόνο για το περιεχόμενο του.

Στο τέλος της εκδήλωσης ο συγγραφέας υπέγραψε τα βιβλία των φίλων αναγνωστών.

Αναμένουμε λοιπόν την επόμενη βιβλιοπαρουσίαση των εκδηλώσεων Λόγου και Τέχνης! Και εύχομαι το πλατύ αναγνωστικό κοινό της πόλης να πλησιάσει γνωρίζοντας κι αυτές τις συγγραφικές πέννες. Που μπορεί να μην ανήκουν  στα ευυπόληπτα βιβλία των μεγάλων εκδοτικών οίκων αλλά μπορούν να κερδίσουν με τη γραφή τους τη καρδιά και την κριτική σκέψη των αναγνωστών.

Οι  φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο είναι της Στέλλα Τζιτζιλή.