Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Φωτογραφίες Γιάννης Σαμοθράκης

Ένα όμορφο φωτογραφικό λεύκωμα παρουσιάστηκε το απόγευμα της Παρασκευής 17 Νοεμβρίου 2023, στο Πνευματικό Κέντρο Εκάβη, στην Κατερίνη. Δυο αξιόλογοι δημιουργοί της Πιερίας, η μια αρχαιολόγος, η Μαρία Καρανίκα και μια φωτογράφος, η Μένη Σεϊρίδου, ένωσαν τις καλλιτεχνικές τους ευαισθησίες και ανησυχίες για τον τόπο, και δημιούργησαν το φωτογραφικό λεύκωμα «Πιερίας αφήγημα» από τις εκδόσεις ΤΡΙ.ΕΝΑ Πολιτισμού, που εδρεύουν στη Θεσσαλονίκη.

Η παρουσίαση έγινε στα πλαίσια των Αικατερινείων του Δήμου Κατερίνης, με οργάνωση και επιμέλεια του ΟΠΠΑΠ και το λεύκωμα στηρίχτηκε από ευγενικές χορηγίες επιχειρήσεων αλλά και την τοπική αυτοδιοίκηση της Βόρειας Πιερίας. Για το βιβλίο, προλόγισε η Καλλιόπη Πασιά, συγγραφέας-υπεύθυνη εκδόσεων ΤΡΙ.ΕΝΑ Πολιτισμού, η οποία διάβασε τα βιογραφικά των δημιουργών, συστήνοντας τες στο αναγνωστικό κοινό αλλά και το πώς προέκυψε η συνεργασία τους. Επίσης, μίλησε για το λεύκωμα που είναι αφιερωμένο στον κοινό τόπο καταγωγής των δύο δημιουργών, την Πιερία, «Ένα βιβλίο όπου οι φωτογραφίες της Μένης Σεϊρίδου και τα κείμενα και οι επιλογές κειμένων της Μαρίας Καρανίκα αφηγούνται μικρές ιστορίες από την 7η χιλιετία π.χ. μέχρι και το μέλλον αυτού του τόπου. Ένα ταξίδι σε γνωστά και άγνωστα σημεία του Νομού, που ελπίζουμε να σας συγκινήσει και να σας παροτρύνει να εξερευνήσετε τον τόπο. Ένα λεύκωμα για να μη "χάσουμε", για να μην ξεχάσουμε τον τόπο και τα τοπία του, με όσα συμβαίνουν με την κλιματική αλλαγή».

Όπως αναφέρουν οι ίδιες στον επίλογο του βιβλίου, «Το συγκεκριμένο έργο είναι το αποτέλεσμα της αγάπης μας για τον τόπο από τον οποίο καταγόμαστε, την Πιερία. Θελήσαμε να αφηγηθούμε μια μικρή ιστορία με χαρακτηριστικά σημεία-σταθμούς και να προτρέψουμε τον θεατή-αναγνώστη να λάβει μια αντιπροσωπευτική αίσθηση του χώρου για τον οποίο μιλάμε. Οι άγνωστες πτυχές του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της Πιερίας είναι αμέτρητες και καλούμε το κοινό να μετάσχει στην εξερεύνηση αυτών των στοιχείων. Κι όταν μιλάμε για την Πιερία, δε γίνεται να μη μας έρχεται στον νου η εικόνα ενός τόπου που κρύβει πολλά μυστικά, από τα Προϊστορικά χρόνια έως και τη σύγχρονη εποχή. Ένα αφήγημα που αρχίζει με τον μύθο και συμπορεύεται με την πραγματικότητα ακόμη και σήμερα».

Η αφήγηση του Πάνου Μπαλή και της Μαρίας Καρανίκα, με αποσπάσματα από τα συγγράμματα, από τον μύθο και την ιστορία της Πιερίας, σε συνδυασμό με τη μουσική και τις έγχρωμες φωτογραφίες που εμφανιζόντουσαν στον προτζέκτορα, μας άφησαν μια γεύση ανησυχίας, προβληματισμού, νοσταλγίας και γνώσης για την Πιερία που δε γνωρίζουμε, για την Πιερία που εγκαταλείφθηκε. Για την Πιερία που υπάρχει ελπίδα ακόμη να αναγεννηθεί γιατί το χρωστούμε στην επόμενη γενιά, να την παραδώσουμε όπως την παραλάβαμε. Αρχαιολογία, ιστορία, μυθολογία συνυπάρχουν σε τούτον τον ευλογημένο τόπο, αρκεί να υπάρχει από τη μια η πολιτική βούληση κι από την άλλη, η λαϊκή αφύπνιση. Διάβασε ο Πάνος Μπαλής, «Ναι, ελπίζουμε σ’ ένα αύριο όπου η ομορφιά δεν θα χαθεί, ο τόπος θα αναγεννηθεί, οι νέοι θα σώσουν αυτό το μέρος. Θα τον φέρουν πάλι στην αρχή κι όλα θα είναι όπως πρέπει, σαν να μην πέρασε καν από τα μέρη αυτά η μπόρα».

Ξάφνου η ελπίδα χορτάρι χλωρό
Μην την θερίσει το δρεπάνι»
- Κωστής Μοσκώφ

Γνωρίζουμε την Πιερία; Την έχουμε αξιοποιήσει όπως την αξίζει; Θέλουμε να έχουμε έναν τουρισμό που να αναζητά τις κρυφές της γωνιές, τους αρχαίους θησαυρούς που είναι σκόρπιοι και αφύλακτοι; Πιστεύω πως το φωτογραφικό αυτό λεύκωμα, που είναι ένα μικρό δείγμα της Πιερίας, θα είναι η αρχή. Σίγουρα οι φωτογραφίες της Μένης Σεϊρίδου θα είναι τόσες που θα γεμίζουν πολλά λευκώματα. Όπως και οι γνώσεις της Μαρίας Καρανίκα για την αρχαιολογία που μπορούν να συνοδεύουν, τις καλλιτεχνικές αυτές συνυπάρξεις. Εύχομαι να συνεχιστεί αυτή η προσπάθεια! Καλοτάξιδο να είναι!

Η Μένη Σεϊρίδου, κατάγεται από τη Νέα Αγαθούπολη Πιερίας και κατοικεί στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Διοίκηση γεωργικών εκμ/σεων στο ΤΕΙΘ και Φωτογραφία στο ΙΙΕΚ Εsp. Συμμετείχε σε εκθέσεις και φεστιβάλ φωτογραφίας, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ εργασίες της έχουν δημοσιευθεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. Έχουν κυκλοφορήσει δύο φωτογραφικά βιβλία της, το «Blue drops of ink» (εκδόσεις Άθωνος art space) και τις «Υφές» (εκδόσεις ΤΡΙ.ΕΝΑ Πολιτισμού). Είναι ιδρυτικό μέλος του «No name zine» το πρώτο τεύχος του οποίου κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2023, ενώ έχει επίσης ασχοληθεί με την επιμέλεια εκθέσεων και βιβλίων.

Η Μαρία Καρανίκα, μητέρα δύο παιδιών, κατάγεται από το Μακρύγιαλο Πιερίας, μεγάλωσε και σπούδασε στη Θεσσαλονίκη στο Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του ΑΠΘ με μεταπτυχιακό στην Προϊστορική Αρχαιολογία. Είναι υποψήφια Διδάκτορας Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και εξειδικεύεται στη Νεολιθική Τέχνη και στη θεωρητική πλευρά των απαρχών της τέχνης στην προϊστορία. Έχει εργαστεί ως αρχαιολόγος σε Εφορείες Αρχαιοτήτων σε αρκετά μέρη της Ελλάδας, όπως στην ΕΦΑ Πιερίας, ΕΦΑ Κοζάνης, ΕΦΑ Ηρακλείου Κρήτης, ΕΦΑ Θεσσαλονίκης, Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών και σήμερα στην ΕΦΑ Ημαθίας. Τα ενδιαφέροντά της κινούνται και γύρω από τη σύγχρονη τέχνη, έχοντας επιμεληθεί εκθέσεις φωτογραφίας και ζωγραφικής. Έχει εθελοντική δράση γύρω από την αξιοποίηση και ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της περιοχής της Πιερίας.