Γράφει: Διονύσης Λεϊμονής

«Γεννήθηκα στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1966. Τελείωσα τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρακολούθησα μαθήματα νομικών στη σοβιετική Μόσχα, ενώ παράτησα το μάστερ επικοινωνιολογίας στην Αγγλία. Υπήρξα ναύτης, ασκούμενος δικηγόρος, ραδιοφωνικός παραγωγός. Προσπάθησα χωρίς επιτυχία να γίνω σέρφερ και ταχυδακτυλουργός.

Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχω εκδώσει δεκατρία μυθιστορήματα και τέσσερις συλλογές διηγημάτων. Με την κυκλοφορία της «Νίκης» συνέβη κάτι εντελώς απρόοπτο για μένα. Άρχισα να βραβεύομαι. Το 2021, στη «Νίκη» απονεμήθηκε το Βραβείο Ευρωπαϊκού Βιβλίου από επιτροπή κορυφαίων Ευρωπαίων δημοσιογράφων. Μυθιστορήματα και διηγήματά μου έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, στα ιταλικά, στα εβραϊκά, στα τούρκικα, στα λιθουανικά, στα ολλανδικά. Στις 13 Ιουνίου 2023, η «Νίκη» κυκλοφόρησε στην Αμερική.

«Η Δίκη Σουάρεφ» είναι το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά μου, το δεύτερο μιας τριλογίας εν εξελίξει, που επιδιώκει να αποτυπώσει τη σημερινή Ελλάδα, τη χώρα όπως είναι, δίχως διεκτραγωδήσεις ούτε ωραιοποιήσεις.

Αρθρογραφώ δύο φορές την εβδομάδα. Διασχίζω καθημερινά την Κυψέλη με τα πόδια. Πίνω λευκό κρασί. Και απολαμβάνω όσο τίποτα να ακούω, να διαβάζω και να φτιάχνω ιστορίες…»

Τα διάβασες;
Εγκατάστησε το Bookia App και βαθμολόγησε τα βιβλία του Χρήστου Χωμενίδη.
Σχολίασε στο Bookia όλα τα βιβλία που διαβάζεις! (μάθε πως).
Βοήθησε να αναδειχθούν τα βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν.

Νομικός επικοινωνιολόγος, αρθρογράφος, συγγραφέας… Ποιος από  αυτούς τους «ρόλους» μπορεί να επισκιάζει τους άλλους ή συνυπάρχουν αρμονικά;

Αρνούμαι ασφαλώς τον τίτλο του νομικού. Ένα πτυχίο έχω πάρει όλο κι όλο, ως απλός φοιτητής έχω τριφτεί με την επιστήμη των νομικών. Ούτε επικοινωνιολόγος είμαι. Ούτε -κυρίως- διεκδικώ δάφνες «πνευματικού ανθρώπου» ή διανοούμενου. Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να συλλαμβάνω την πραγματικότητα απροκατάληπτα και να την αποδίδω είτε πιστά, στα άρθρα μου, είτε μεταλλαγμένη σε όνειρο, στα μυθιστορήματά μου. Ένας αφηγητής είμαι στην ουσία. Που εάν δεν έγραφε, θα έλεγε τις ιστορίες του ίσως και έμμετρα, τραγουδιστά…   

Κουβαλάμε τις αφηγήσεις και τις αναγνώσεις μας… Ποιος είναι το δικό σας «φορτίο»;

Το «πτερόεν άχθος», το φτερωτό φορτίο μου, είναι η τέχνη που σε κάθε εκδοχή της με έχει συγκινήσει και επηρεάσει. Τα βιβλία που διάβασα, οι ταινίες που είδα, οι μουσικές που άκουσα, οι παραστάσεις, τα εικαστικά έργα… Κυρίως όμως η εκτός τέχνης ζωή. Όλοι οι άνθρωποι που συνάντησα ποτέ μου, όλες οι σχέσεις που συνήψα, το κάθε γεγονός -καθοριστικό ή φαινομενικά ασήμαντο- που ενεγράφη στη μνήμη και στην καρδιά μου. Το μεγαλύτερο προσόν μου; Ότι είμαι πάντα παρών. Παρών με τα μάτια, τα αυτιά, τα ρουθούνια, το δέρμα μου. Από ιδιοσυγκρασία δεν αφήνω τίποτα να περάσει από μπροστά ή από πάνω μου χωρίς να το παρατηρήσω εξονυχιστικά και να επιχειρήσω να το ερμηνεύσω. Συλλέγω έτσι κάθε στιγμή υλικό και επεξεργαζόμενός το, πλάθω ιστορίες…    

Πώς αυτό μεταπλάθεται, αξιοποιείται, εντοπίζεται στην τέχνη σας;

Έλα μου ντε; Δεν έχω ασχοληθεί ποτέ να διασαφηνίσω, πολλώ δε μάλλον να καταγράψω τους κανόνες που ακολουθώ. Δεν ξέρω καν εάν έχω αναπτύξει, ασυνείδητα, κάποια συγκεκριμένη μέθοδο. Ποτέ μου δεν παρακολούθησα μάθημα δημιουργικής γραφής. Και όταν κλήθηκα εγώ να δώσω, το μόνο που συμβούλεψα τους «μαθητές» μου είναι να διαβάζουν, να διαβάζουν και να διαβάζουν. Και να εκτίθενται σε πάσης φύσεως καταστάσεις. Να μην κλείνονται. Να μην απέχουν. Να μην αποκτήσουν ποτέ κανενός είδους τουπέ. Να αντιστέκονται στον πειρασμό του ανήκειν. Σε ιδεολογία, σε καλλιτεχνική σχολή… Ανακουφίζεται ο άνθρωπος όταν εντάσσεται. Καθοδηγείται από «φωτισμένες» κεφαλές, από ιερά βιβλία που περιέχουν τάχα την αλήθεια και το νόημα. Η υπαρξιακή του μοναξιά διασκεδάζεται. Ο καλλιτέχνης όμως είναι εξ’ορισμού αδέσποτος. Ένας περιηγητής, ένας "flaneur" που ακόμα και όταν μοιάζει να ακολουθεί τις κυρίαρχες νόρμες, να συμμορφώνεται στα επικρατούντα ήθη, κατά βάθος τα κοροϊδεύει. Και τα υπονομεύει με το έργο του.

Και το γύρω περιβάλλον σας στενότερο ή ευρύτερο; Ποιο ρόλο έπαιξε ή διαδραματίζει;

Οι άνθρωποι που ανάμεσα τους ζω, με επηρεάζουν εξαιρετικά. Κρέμομαι από τα χείλη τους. Μια τους λέξη μπορεί να με ρίξει στα τάρταρα. Ένα τους φιλί να με στείλει στον παράδεισο. Ο εφιάλτης μου; Να το χάσω αυτό μεγαλώνοντας. Να κλειστώ ανεπαισθήτως στον εαυτό μου και στις βεβαιότητές μου. Να καταντήσω αποστασιοποιημένος, απαθής, αυτοϊκανοποιούμενος. Να αρκούμαι στον δικό μου χαβά…  

Αγαπημένο άκουσμα (ιστορία- τραγούδι-φράση);

Τα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη μα και του Μαγιακόφσκι. Τα τραγούδια του Ντέιβιντ Μπάουι αλλά και του Τσιτσάνη. Οι ταινίες του Στάνλεϊ Κιούμπρικ αλλά και του Γιώργου Τζαβέλλα. Το «Στον Δρόμο» του Τζακ Κέρουακ αλλά και ο «Γιούγκερμαν» του Καραγάτση…  

Αγαπημένη εικόνα;

«Ο Εμός Έρως Εσταυρώται» του Μανουήλ Πανσέληνου, στο Πρωτάτο, στις Καρυές, στο Άγιον Όρος. Δείτε το, έστω και σε φωτογραφία. Θα σας έρθει ο ουρανός σφοντύλι από την έμπνευση, την καλλιτεχνική ιδιοφυΐα του αγιογράφου. Και βέβαια το άγαλμα της Αφροδίτης, η οποία ενώ ετοιμάζεται για το λουτρό της δέχεται ερωτική ικεσία από τον τραγόμορφο Πάνα και τού κραδαίνει, γελαστή, την παντόφλα της. Ο έρωτας, ένα φτερωτό μωρό, πετάει ανάμεσά τους…    

Αν δεν αναπνέατε με οξυγόνο, τι θα σας έδινε ζωή;

Το φτερωτό μωρό που σάς είπα πριν.

Αν έπρεπε να στερηθείτε κάτι που αγαπάτε πολύ τι θα ήταν αυτό;

Αρνούμαι να στερηθώ το οτιδήποτε! Αρκετά αγαπημένα πρόσωπα έχω ήδη στερηθεί… Θα ήθελα, εάν μπορούσα να αποφασίσω, να φύγω από τη ζωή, αφήνοντας πίσω μου τους πάντες και τα πάντα σε κατάσταση ευωχίας…

Αγαπημένο: Όνομα; Λουλούδι; Γεύση; Μυρωδιά;

Νίκη. Ηλιοτρόπιο. Γλώσσα βοδινή λαδολέμονο. Γλώσσα ψάρι τηγανητή. Και γλώσσα ανθρώπινη στο στόμα μου. Το αγαπημένο μου άρωμα; Η γαζία!

Ένας επόμενος στόχος στη ζωή σας, στην πορεία σας;

Να πάει καλά η «Νίκη» που μόλις εκδόθηκε στα αγγλικά, ο «Φοίνικας» που μόλις κυκλοφόρησε στη Γαλλία και η «Δίκη Σουάρεφ» στην Ελλάδα. Και να προχωρήσω όπως θέλω το μυθιστόρημα που έχω προ εβδομάδος ξεκινήσει να γράφω…

Σας δίνω πέντε λέξεις, σας παρακαλώ κάντε μου ένα μικροδιήγημα σε 43 ακριβώς λέξεις, αυτοβιογραφικό ή μη: σοφός, νίκη, φτερά κελί και φωνή.

«Φόρεσε η σοφή μαϊμού το καπέλο της με το φτερό, κορδώθηκε, φούσκωσε, και με μια διαπεραστική φωνή γκρέμισε το κελί της. Ήταν μια μεγάλη νίκη για τη μαϊμουδότητα, που την πανηγυρίζουμε ακόμα. Και τη διδάσκουμε, εννοείται, στα μαϊμούδια μας. Ενίοτε και στους ανθρώπους…»  

43 ακριβώς λέξεις. Με τον τρόπο των ελεύθερων συνειρμών!

Σας ευχαριστώ.

Εγώ ευχαριστώ.