Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε άλμπουμ τού Facebook.
Το βιβλίο «Το Ξανά».
Ο συγγραφέας Μάκης Τσίτας.
Οι εκδόσεις Πατάκη.

Οι Εκδόσεις Πατάκη και το βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟS παρουσίασαν το βιβλίο του Μάκη Τσίτα, «ΤΟ ΞΑΝΑ».

Για το βιβλίο και το συγγραφέα μίλησαν:

• Ανθούλα Δανιήλ, δρ. νεολ. λογοτεχνίας, κριτικός
• Ελένη Λιντζαροπούλου, ποιήτρια

Την εκδήλωση άνοιξε η κα Κατερίνα Δημάκη, υπεύθυνη εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου ΙΑΝΟΣ η οποία καλωσόρισε το κοινό «Σε μία ιδιαίτερη εκδήλωση», όπως τη χαρακτήρισε και έδωσε το λόγο στην κα Έλενα Πατάκη των εκδόσεων Πατάκη.

Η κα Έλενα Πατάκη εξέφρασε τη χαρά της για την παρουσίαση του βιβλίου του Μάκη Τσίτα και έκανε μία αναδρομή στη συνεργασία της με το συγγραφέα από το 1998 οπότε γνωρίστηκαν και, όπως είπε, παρόλο που έχουν εκδώσει λίγα βιβλία μαζί έχουν πολλά χρόνια κοινής πορείας.

«Από κοινή μας φίλη ενημερώθηκα ότι ο Μάκης γράφει παιδικά βιβλία η οποία φίλη μου είπε συγκεκριμένα, "Έχεις ένα μεγάλο ταλέντο στον 1ο όροφο!". Βρεθήκαμε πρώτη φορά εκδοτικά με το "Βρες ποιος είμαι"», είπε για το παρελθόν της συνεργασίας τους και για «Το Ξανά» εξέφρασε την αμφιβολία της αν πρόκειται για βιβλίο για παιδιά ή ενηλίκους.

Αναφέρθηκε στο έργο του συγγραφέα, τη μεγάλη διάκρισή του το 2014 με το Ευρωπαϊκό Βραβείο για το «Μάρτυς μου ο Θεός» το οποίο και ως Bookia παρουσιάσαμε μαζί με τη θεατρική του προσαρμογή με τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη. «Τον θαυμάζουμε όλα αυτά τα χρόνια και ένα μέρος αυτού του ενθουσιασμού βγήκε με την έκδοση του βιβλίου σε τρία διαφορετικά εξώφυλλα», είπε για αυτήν την ιδιομορφία του βιβλίου, απόφαση στην οποία κατέληξε λόγω της αμηχανίας επιλογής ενός μόνον από τα εξαιρετικά σχέδια που τους παρουσίασε η εικονογράφος κα Λίλα Καλογερή, και πάλι συμβιβαστικά, διότι τα σχέδια ήταν πέντε! «Ας διαλέξει ο κάθε αναγνώστης το δικό του εξώφυλλο», σχολίασε στο τέλος.

Η κα Ανθούλα Δανιήλ μίλησε για το βιβλίο με έναν καταιγιστικό τρόπο, χαρακτηρίζοντάς το αρχικά ως «Αίνιγμα», και συνέχισε, «Μοιάζει με χαριτολόγημα, μοιάζει με ότι αναπτερώνει την ψυχή του καθενός, μοιάζει με αστείο αλλά είναι πολύ σοβαρό διότι πίσω από τα ενθουσιαστικά συμφραζόμενα και συνζωγραφιζόμενα ανακαλύψαμε θησαυρούς».

«"Το Ξανά" τα αλλάζει όλα, είναι η ασφαλιστική δικλείδα που σου επιτρέπει να μη σκάσεις από την πίεση των προβλημάτων, διασώζει την ισορροπία και αποτρέπει από την απελπισία. Αλλά τι είναι τελικά; Αυτή είναι η απορία! Μόλις δεις το Ξανά σου ξεχνάς τα πάντα. Όταν βρεθείς στην αγκαλιά του, αλλάζουν τα πάντα. Δεν σε φωνάζει με το όνομά σου, αυτό είναι για το ληξίαρχο. Το Ξανά είναι δίπλα σου, σε συντροφεύει στις χαρές και στις λύπες σου. Απασχόλησε και τον αρχαίο "Ξαναλόγο" φιλόσοφο Αριστοτέλη ο οποίος στα έργα του "Περί του Ξανά γενέσεως" και "Περί το Ξανά ιστοριών", δίνει πληροφορίες για το συγκεκριμένο θηλαστικό. Η ελληνική παράδοση από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα και στους αιώνες του άπαντες θα είναι γεμάτη με το Ξανά. Είναι στρογγυλό και άσπρο στις καλές του και στρογγυλό και μαύρο στις κακές του. Πάει και έρχεται ανάλογα με τις διαθέσεις του».

Και μόνον λόγω των παραπάνω αναφορών, οι οποίες αν και φαίνονται ασύνδετες είναι λογικές αν ξέρει κανείς τι είναι το Ξανά, αποκτούμε όλοι ένα ισχυρό κίνητρο να το διαβάσουμε μόνο και μόνο για να μάθουμε τι είναι τελικά! Η περιέργεια για το Ξανά πρέπει τελικά να είναι και ο λόγος ύπαρξής του!

Η κα Ελίνα Λιντζαροπούλου δήλωσε την αμηχανία της να μιλήσει μετά απ' όσα ακούστηκαν από το «χείμαρρο» που προηγήθηκε! Όπως δήλωσε, είχε γράψει και δημοσίευσε ήδη μία κριτική και πάνω σε αυτή βασίστηκε για να σχολιάσει το νέο έργο του Μάκη Τσίτα.

«"Το Ξανά" το διάβασα αμέσως και το κατέστρεψα», είπε η κα Λιντζαροπούλου και συνέχισε, «Το μετέφερα σε γνωστούς, φίλους και συγγενείς λέγοντάς τους να διαβάσουν ένα καταπληκτικό βιβλίο, το λάτρεψα, κινδύνεψε να γίνει το Ξανά μου. "Έπαθα πλάκα" με αυτό που έγραψε ο Μάκης, με η σύλληψη. Τρυφερό, γλυκό, πικρό και ανθρώπινο, απλό, χαδιάρικο, αστείο, στολίδι τρισχαριτωμένο, παιχνιδιάρικο, βαθιά συγκινητικό και διδακτικό, έρχεται στη ζωή μας το Ξανά, αντίδοτο στη θλίψη, απαραίτητο για να μας φτιάξει τη διάθεση», να' τη πάλι αυτή η περίεργη περιγραφή και από το δεύτερο ομιλητή χωρίς να έχουν συνεννοηθεί μεταξύ τους!

«Αν το "Μάρτυς μου ο Θεός" επιβεβαίωσε όσους είχαν αναγνωρίσει το ταλέντο του Μάκη Τσίτα, τι να πει κανείς για αυτό το πανέξυπνο μικρό; Ο Τσίτας είναι από τους πιο έξυπνους δημιουργούς. Με "Το Ξανά" ο συγγραφέας μας προσφέρει μία ιστορία καμωμάτων, μια τσαχπινιά, μια ιστορία φτιαγμένη με απλά υλικά, μια ιστορία για όσα είναι και μπορεί να γίνει το Ξανά, ένα έξυπνο τυπάκι που γεμίζει με λογοπαίγνια την καθημερινότητά μας αποδεικνύοντας πόσα είναι ικανή να κάνει η φαντασία ενός δημιουργού όταν τροφοδοτεί με ιδέες το λεξιπλαστικό του χάρισμα».

Η κα Λιντζαροπούλου σημείωσε επίσης την άριστη εικονογράφηση, «Που δίνει στο Ξανά υπόσταση ιδανική».΄

«Το βιβλίο Ξαναδιέψευσε όσους Ξαναφοβήθηκαν ότι η επιτυχία θα έκανε το Μάκη Τσίτα να σοβαρευτεί. Σοβαρολογεί αλλά δεν εγκαταλείπει την παιγνιώδη γραφή και αυτό είναι ευτυχία», είπε κλείνοντας την ομιλία της.

Ο συνθέτης Μιχάλης Τερζής στο πιάνο, ευχαρίστησε το συγγραφέα και παρουσίασε ένα μικρό κύκλο λυρικών-ερωτικών τραγουδιών του τα οποία ερμήνευσε η Θεοδώρα Τζίτα λέγοντας, «Ξανά με μουσική», χρησιμοποιώντας το βασικό θέμα του βιβλίου και τη λέξη στον τίτλο του.

Τη βραδιά έκλεισε ο ίδιος ο συγγραφέας ο οποίος πήρε το λόγο. «Είμαι από αυτούς που στη δεκαετία του '90 έλαβαν και χάρισαν πολλά βιβλία για ερωτευμένους, μικρά βιβλία με λίγο κείμενο και πολύ εικονογράφηση. Ωραία βιβλία που έβλεπαν την τρυφερή πλευρά του έρωτα. Τους έλειπε όμως το χιούμορ. Σκέφτηκα να κάνω και εγώ ένα τέτοιο αλλά που να έχει χιούμορ, το κύριο χαρακτηριστικό αυτών που γράφω είτε για μεγάλους είτε για παιδιά».

«Με τους δικούς μου ρυθμούς λοιπόν άρχισα να συγκεντρώνω υλικό, έσβηνα και έγραφα και προέκυψε αυτό. Το έστειλα στην Έλενα Πατάκη και την ίδια μέρα μου απάντησε θετικά. Δουλέψαμε τα κείμενα επί ένα χρόνο, μια ευχάριστη και δημιουργική δουλειά σε συνεργασία και με την εικονογράφο κα Λίλα Καλογερή».

Ο συγγραφέας ευχαρίστησε τους συντελεστές της εκδήλωσης, έναν έναν και ονομαστικά, Ξανά και Ξανά!

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο συγγραφέας Μάνος Κοντολέων από τον οποίο ζητήσαμε και μας παραχώρησε ένα σχόλιο για το συγγραφέα και τη δουλειά του.

«Ο Μάκης Τσίτας είναι μία πάρα πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση που αγαπώ και εκτιμώ και γιατί σαν άνθρωπο τον ξέρω πολλά χρόνια αλλά και διότι καταφέρνει και συνδυάζει με μεγάλη επιτυχία τη λογοτεχνία για παιδιά με τη λογοτεχνία για μεγάλους. "Το Ξανά" ενώνει αυτές τις δύο λογοτεχνίες κάτι που μια ζωή πιστεύω και προσπαθώ να πείσω του άλλους ότι έτσι είναι τα πράγματα. Είναι λοιπόν μία πάρα πολύ όμορφη έκδοση, μία πολύ ωραία προσπάθεια να δείξουμε ότι το βιβλίο για παιδιά δεν είναι μόνο για παιδιά αλλά και για τον οποιοδήποτε ενήλικα που μπορεί να αφήσει τη ματιά του να χαρεί έναν αλλιώτικο τρόπο ανάγνωσης».

Μάνος Κοντολέων, συγγραφέας

Στην ερώτησή μας αν ο Μάκης Τσίτας του θυμίζει τον εαυτό του και τη δική του συγγραφική πορεία, απάντησε:

«Όχι! Με την έννοια ότι η προσωπικότητά του είναι εντελώς διαφορετική από τη δική μου. Ο Μάκης είναι πιο μαχητικός απ' ότι υπήρξα εγώ στη δική του ηλικία. Με αυτή την έννοια δεν μου θυμίζει τον εαυτό μου. Μου θυμίζει, όμως, τον εαυτό μου ή πιο σωστά θέλω να πιστεύω ότι εγώ γίνομαι πρότυπο για εκείνον. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό οι νέοι άνθρωποι να σε αγαπούν και να σε εκτιμούν. Ξέρω ότι ο Μάκης με αγαπά και με εκτιμά και ελπίζω να με είμαι ένα από τα πρόσωπα που θεωρεί ότι θα ακολουθήσει το δρόμο τους».

Μάνος Κοντολέων, συγγραφέας