Γράφει: Μίλτος Γήτας

Με καταγωγή από τα Γιάννενα, η Βίκη Κοσμοπούλου γράφει στίχους, ποιήματα, παραμύθια και πεζά. Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο, μια συλλογή 24 πεζών από τις εκδόσεις Κέδρος με τον τίτλο «Το τσόφλι».

Γι’ αυτή την πρώτη της εκδοτική προσπάθεια αλλά και για πολλά ακόμη ενδιαφέροντα θέματα συζήτησε με τον ανταποκριτή του BOOKIA στην Ήπειρο, Μίλτο Γήτα.

Πότε και γιατί σας γεννήθηκε η ανάγκη να γράψετε ένα βιβλίο;

Το βιβλίο είναι μια συλλογή εικοσιτεσσάρων πεζών, των οποίων οι ιστορίες- δώδεκα μεγάλες και δώδεκα μικρές- αλληλοσυμπληρώνονται ανά ζεύγη για να διηγηθούν το αίτημα αρκετών ανθρώπων να επιστρέψουν στο παρελθόν τους για μια νέα αρχή. Αρχικά κάποια από τα μεγάλα διηγήματα γράφτηκαν αυτόνομα, ώσπου τα ίδια γέννησαν την ανάγκη να γίνουν βιβλίο. Αυτά τα ίδια, με έναν τρόπο, μου έδειξαν ότι πραγματεύομαι το θέμα του χρόνου. Έτσι γράφτηκαν πιο συνειδητοποιημένα τα Χωρίς επιστροφή και τελευταίο Το τσόφλι. Τα μικρά ήρθαν απολύτως ώριμα να συμπληρώσουν τα ταίρια τους.

Σε τι παραπέμπει ο τίτλος του πρώτου σας βιβλίου; Πώς επιλέξατε αυτόν τον τίτλο;

Το τσόφλι είναι ο τίτλος του τελευταίου διηγήματος. Πρόκειται για την εκτέλεση της τελευταίας εντολής σε ένα μελλοντικό δυστοπικό κόσμο· τρεις χιλιάδες εξακόσιοι εργάτες πασχίζουν να κλείσουν το τσόφλι για να απελάσουν τον Χρόνο που σύμφωνα με το μύθο έσπασε το κοσμικό αυγό. Το τσόφλι δηλώνει η ανάγκη μας για μία καθολική επανεκκίνηση και δεν θα μπορούσε παρά να είναι αυτός ο τίτλος του βιβλίου.

Υπάρχει λόγος που είναι δώδεκα τα ζεύγη;

Έχει και αυτό σχέση με τον χρόνο. Είκοσι τέσσερα τα πεζά όσα και οι ώρες. Δώδεκα τα ζεύγη όσα και τα σημεία στο ρολόι.

Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το βιβλίο;

Η αφορμή της γραφής είναι η πραγματικότητα. Όχι τόσο η καταγραφή της όσο το πλάσιμο μιας παράλληλης πραγματικότητας που είναι το ίδιο πραγματική για μένα, ένα αληθινό ψέμα ή μια ψεύτικη αλήθεια. Οι χαρακτήρες μου υπάρχουν, κάποιες φορές τους αναγνωρίζω σε ανθρώπους στο δρόμο. Οι αφορμές για κάθε διήγημα χωριστά ήταν διάφορες, από μία εικόνα ενός ποδηλάτη στο δρόμο (Στο ντιβάνι) έως μία δική μου συναισθηματική κατάσταση για κάτι που με απασχολεί. Στο διήγημα Τιμής Ένεκεν όλοι οι χαρακτήρες είναι υπαρκτά πρόσωπα, επιβάτες του ηλεκτρικού. Κάποιους τους βλέπω συχνά στους συρμούς. Είναι αυτό που γράφει ο Χωμενίδης για τον συγγραφέα ήρωα του: “Τρώει ζωή και χέζει τέχνη!”. Αυτή η φράση νομίζω είναι η αλήθεια κάθε συγγραφέα.

Τι θα διαβάσει κανείς στα διηγήματα που γράψατε; Τι ιστορίες θέλατε να μοιραστείτε με τον αναγνώστη;

Τα πεζά είναι αφηγήσεις σε τρίτο ή πρώτο πρόσωπο. Έχω μοιραστεί ιστορίες ανθρώπων και... μη ανθρώπων. Το πώς θα ερμηνευτούν από τον κάθε αναγνώστη είναι προσωπικό ζήτημα. Είναι αστείο, αλλά άνθρωποι που έχουν διαβάσει τις ιστορίες με ρωτούν αν τελικά είναι “εντάξει” ο ήρωας, κυρίως για τη Δέσποινα στο Είναι κάτι καλοκαίρια...

Θα ήθελα να μου πείτε και λίγα λόγια για το εξώφυλλο του βιβλίου, ποιος το επιμελήθηκε;

Το έργο στο εξώφυλλο είναι του καλλιτέχνη Γιώργου Σταματάκη, τελειόφοιτου της Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Αποφασίσαμε την φωτογραφία για να έχει ένα περισσότερο προσωπικό στοιχείο μια και όλα τα αντικείμενα, πέρα ότι συνθέτουν το μήνυμα του βιβλίου, έχουν τα ίδια μια ιστορία, σημαίνουν κάτι για μένα προσωπικά. Ο Γιώργος επιμελήθηκε και κάποια από τα σκίτσα μου που είναι τοποθετημένα μετά από κάθε ζεύγος.

Είναι εύκολο να εκδώσει κάποιος νέος συγγραφέας ένα βιβλίο;

Θέλει υπομονή μια και κάθε εκδοτικός οίκος έχει το δικό του χαρακτήρα και στηρίζει διαφορετικό ύφος γραφής και αυτό είναι απολύτως σεβαστό. Αλλά και επιμονή, όχι τόσο στην αναζήτηση εκδοτικού οίκου, όσο στο γράψιμο. Θεωρώ ότι εάν κάποιος νέος συγγραφέας έχει εμμονή με την έκδοση του έργου του θα είναι δύσκολο να γράψει ελεύθερα. Η απόλαυση της γραφής μετράει πολύ περισσότερο.

Τα social media θεωρείτε πως βοηθούν έναν νέο συγγραφέα να διαδώσει πιο γρήγορα κι εύκολα το πόνημα του;

Σαφώς, πιο γρήγορα και πιο εύκολα. Απλώς όχι τόσο στοχευμένα, εάν γίνεται ατομικά, γιατί με την υπερπληθώρα των αναρτήσεων η πληροφορία “χάνεται” εύκολα. Από ηλεκτρονικές σελίδες βιβλίου όπου υπάρχει κοινό μυημένο είναι πολύ πιο πιθανό ένας νέος συγγραφέας να βρει τη θέση του στον διαδικτυακό κόσμο και στο βιβλιοφιλικό κοινό.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς και ποιητές και γιατί;

Αγαπημένα βιβλία και ποιήματα έχω. Ή μάλλον αγαπημένες φράσεις και στίχους. Είναι σκόρπια σε ποιήματα και βιβλία ελλήνων και ξένων συγγραφέων και ποιητών. Δεν μπορώ όμως να μην αναφέρω τον Καβάφη για την τάξη των λέξεων του, τον Ρίτσο για τις εικόνες του, τον Ελύτη για την γλωσσοπλαστική του ή τον Λειβαδίτη- το βιβλίο τελειώνει με τρεις στίχους από την 25η ραψωδία της Οδύσσειας- και τον Αλεξάνδρου για το Κιβώτιο -από το σημείο με το χαλασμένο ρολόι εμπνεύστηκα Το τσόφλι. Και από ξένους συγγραφείς, κλασσικούς, όπως τον Ντοστογιέφσκι για κείνη την περιγραφή πριν την εκτέλεση στον Ηλίθιο, τον Τσβάιχ για την ευφυή Σκακιστική νουβέλα, τον Μάρκες για Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου, τον Καμύ για τον χαρακτήρα του Μερσώ στον Ξένο από τον οποίο δανείστηκα και μια φράση στο διήγημα InSight. Είναι πολλά τα βιβλία που δεν έχω διαβάσει, ακόμη και κλασσικά. Για παράδειγμα την Μεταμόρφωση του Κάφκα δεν την έχω διαβάσει ακόμα.

Σε ποιο αναγνωστικό κοινό θέλετε να απευθυνθείτε με το βιβλίο σας;

Δεν έγραφα με σκοπό να απευθυνθώ σε συγκεκριμένο αναγνωστικό κοινό. Το βιβλίο απευθύνεται σε όλους. Παραδίδεται προς αναγνωστική απόλαυση και κριτική.

Ποια είναι τα επόμενα λογοτεχνικά σας σχέδια;

Είμαι ήδη στη διαδικασία γραφής νέων ιστοριών. Οι εικόνες και οι εσωτερικές αναζητήσεις εξάλλου δεν σταματούν ποτέ. Ίσως κάποιες από αυτές να καταλήξει στη συγγραφή μυθιστορήματος. Ίσως οι ήρωες μου να θέλουν να ζήσουν κι άλλο στο χαρτί.