Γράφει: Διονύσης Λεϊμονής

Η Νικολέττα Τσιτσανούδη συνήθως αυτοπροσδιορίζεται ως «γραφιάς», ειδικά όταν τη ρωτούν για τη μετάβαση από τον χώρο της δημοσιογραφίας στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Μετά από 25 χρόνια στον έντυπο και ραδιοτηλεοπτικό τύπο, εκλέχτηκε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου έως και σήμερα υπηρετεί ως Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας και Ελληνικής Γλώσσας. Εδώ και ένα χρόνο είναι ειδικός συνεργάτης Γλωσσολογίας (Associate in Linguistics) του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

Το βιογραφικό της είναι ιδιαίτερα πλούσιο, στεκόμαστε στις βραβεύσεις της στην Αμερική από το ερευνητικό ίδρυμα Untested Ideas Research Center, στην εκλογή της το 2015 ως εκτελεστική πρόεδρος Διεθνών Ακαδημαϊκών Υποθέσεων του Ευρωαμερικανικού Συμβουλίου Γυναικών, αλλά και στην ιδιότητα της επισκέπτριας καθηγήτριας στο Harvard - Olympia Program του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, πριν λίγα χρόνια στην Αρχαία Ολυμπία.

Είναι ιδρύτρια και διευθύντρια του Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ», ενός κορυφαίου και διεθνώς αναγνωρισμένου θεσμού και ενός προγράμματος που έχει χαρακτηριστεί «ακαδημαϊκό θαύμα».

Διευθύνει το Εργαστήριο Μελέτης Κοινωνικών Θεμάτων, Μέσων Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης του Π.Τ.Ν. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η τελευταία της μονογραφία Greek Media Discourse from the reconstitution of democracy to the Memorandums of Understanding πρόκειται να εκδοθεί από τη σειρά Hellenic Studies Monograph Series του CHS του Πανεπιστημίου Harvard.

Ως δημοσιογράφος εργάστηκε σε αθηναϊκές εφημερίδες και περιφερειακά ΜΜΕ. Αρθρογραφεί περιστασιακά στον Τύπο της Αθήνας και της ομογένειας. Δωρήτρια οργάνων σώματος από τα 18 της χρόνια. Είναι παντρεμένη με τον κ. Γ. Μαλλίδη και έχει δύο παιδιά.

Χρήσιμες συνδέσεις για την Νικολέττα Τσιτσανούδη:

• https://greece.chs.harvard.edu/affiliates/nikoletta-tsitsanoudis-mallidis
• https://ecedu.uoi.gr/faculty/tsitsanoudi/

Γλωσσολόγος, καθηγήτρια Πανεπιστημίου, ερευνήτρια, δημοσιογράφος, ραδιοφωνική και τηλεοπτική παραγωγός, συγγραφέας … Ποιος από  αυτούς τους «ρόλους» μπορεί να επισκιάζει τους άλλους ή συνυπάρχουν αρμονικά;

Όταν δεν τρομοκρατεί ο ένας τον άλλον – που συμβαίνει και αυτό – οι ρόλοι συνυπάρχουν και αλληλοσυμπληρώνονται. Βέβαια, την τελευταία δεκαετία, η δημοσιογραφική ιδιότητα έχει συρρικνωθεί, καθώς όλες μου οι δυνάμεις αφιερώνονται στην εκπλήρωση των ακαδημαϊκών και επιστημονικών καθηκόντων. Ωστόσο, πολλά στοιχεία σε σχέση με την εξωστρέφεια του πανεπιστημιακού ρόλου, τα έχω αντλήσει από το δημοσιογραφικό επάγγελμα και εμπειρία…

Κουβαλάμε τις αφηγήσεις και τις αναγνώσεις μας… Ποιος είναι το δικό σας «φορτίο»;

Διάβαζα Καζαντάκη από τα 12, Ναζίμ Χικμέτ από τα 13 και Λιλή Ζωγράφου από τα 14…Σταθερά εξαρτημένη από τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, θυμάμαι με νοσταλγία τις εκδόσεις «Θεμέλιο», αλλά και την καθηγήτριά μου στο Γυμνάσιο που τελείωνε γρήγορα το μάθημα για να μας διαβάσει το «Προσευχητάρι» και τα «Μπουκοβιανά Ελεγεία»…Μάζευα το χαρτζιλίκι μου βδομάδα τη βδομάδα, για να πάω στον «Κέραμο», ένα πολύ ωραίο βιβλιοπωλείο στην οδό Κούμα στη Λάρισα…

Πώς αυτό μεταπλάθεται, αξιοποιείται, εντοπίζεται στην τέχνη;

Αόρατα ή και φανερά, συνειδητά ή και ασύνειδα…κι όχι μόνον στην τέχνη με την κλειστή έννοια, αλλά στην τέχνη της ζωής, στην τέχνη της χειρονομίας, στην τέχνη του πώς θα απευθυνθείς στον διπλανό σου ή στον μικροπωλητή της γωνίας…Κι αν εκεί αποτύχεις, παντού τη ζωή σου τη χάλασες…

Και το γύρω περιβάλλον σας στενότερο ή ευρύτερο; Ποιο ρόλο έπαιξε ή διαδραματίζει;

Με υποστηρίζει, με κανακεύει, με ανέχεται, με πολλή αγάπη όμως. Νιώθω από τους πολύ τυχερούς της ζωής, έχω υποστεί το κεντρί και τον πόνο του, αλλά πήρα και μέλι από τους ανθρώπους. Επιλέγω να μη συγκρούομαι, κάνοντας τις υπομονές μου, και δεν την πληρώνει ποτέ ο επόμενος…Με άλλα λόγια επιλέγω να βγαίνω από τη ζώνη ασφαλείας, να εμπιστεύομαι τους ανθρώπους, γιατί εάν αρχίσουν οι αποκλεισμοί, κινδυνεύει κανείς να χάσει τη δυνατή συγκίνηση μιας ουσιαστικής επαφής.

Αγαπημένο άκουσμα (ιστορία-τραγούδι-φράση);

«Ο Θεός να με σώζει από αυτούς που θέλουν να με σώσουν». Κι όλος ο Νόμος του Μέρφυ, «όταν όλα πάνε καλά, κάτι θα πάει στραβά», «κι όταν όλα πάνε στραβά, κάτι δεν πάει καλά»! (γέλια).

Αγαπημένη εικόνα;

Μια παλιά εικόνα του Πηνειού, από περιηγητή της Λάρισας, τον 15^ο αιώνα, δώρο του Νίκου Παπαθεοδώρου. Κι οι ζωγραφικοί πίνακες, συζητώ μαζί τους, ή μάλλον φλυαρώ σε αυτή τη «συνομιλία».

Αν δεν αναπνέατε με οξυγόνο, τι θα σας έδινε ζωή;

Ο έρωτας, με ή χωρίς οξυγόνο. Αλλά και ο εθελοντισμός. Και η κοινωνική προσφορά, οξυγόνο η ίδια.

Ένας κακός εφιάλτης;

Οι απώλειες των αγαπημένων. Αδιανόητα κακός εφιάλτης.

Ένας επόμενος στόχος στη ζωή σας, στην πορεία σας;

Κατά κανόνα, βαριέμαι εύκολα, θα ήθελα να κάνω μόνον αυτά τα λίγα, τα μικρά, τα σπάνια που με συγκινούν…Αφήνομαι στη ροή της νέας ευκαιρίας. Με ενδιαφέρει πολύ ο εθελοντισμός, θα ήθελα να προσφέρω σε δομές κοινωνικής προσφοράς, να έχω περισσότερο χρόνο να αφοσιωθώ σε αυτό.

Σας δίνω πέντε λέξεις, σας παρακαλώ κάντε μου ένα μικροδιήγημα σε 43 ακριβώς λέξεις(κατά προτίμηση αυτοβιογραφικό): ταξίδι, πόνος, λάθος, λόγος και γλώσσα;

Με ελκύει η έννοια του λάθους, στο επίπεδο της μυθοπλασίας («Λάθος για τρεις», εκδ. Εμπειρία Εκδοτική), και στο επίπεδο της γλώσσας, που είναι ο πλέον γοητευτικός σταθμός στο ταξίδι της κατάκτησής της. Με σαγηνεύει και η απεικόνιση του πόνου, ειδικά στις διαλέκτους, στοπ.

Σας ευχαριστώ.

Εγώ σας ευχαριστώ για την τιμή της επικοινωνίας.