Γράφει: Παναγιώτης Σιδηρόπουλος

Ολόκληρο το φωτορεπορτάζ σε Facebook άλμπουμ.
Το βιβλίο «Ένας ή κανένας».
Ο συγγραφέας Τόλης Αναγνωστόπουλος.
Οι εκδόσεις το ανώνυμο βιβλίο.

Οι εκδόσεις «το ανώνυμο βιβλίο» παρουσίασαν στον Πολυχώρο Αίτιον, το μυθιστόρημα του του Τόλη Αναγνωστόπουλου, «Ένας ή κανένας».

Την παρουσίαση έκανε η ηθοποιός-αφηγήτρια Πέγκυ Καραγιάννη ενώ για το βιβλίο μίλησαν:

• Τζένη Κουκίδου, δημοσιογράφος, koukidaki.blogspot.gr
• Χρίστος Βούζας, δημοσιογράφος, aftodioikisi.gr

Αποσπάσματα διάβασε ο ηθοποιός Ανδρέας Ευαγγελάτος.

Η κα Πέγκυ Καραγιάννη καλωσόρισε το κοινό στην αίθουσα του Αίτιον και αναφέρθηκε στη γνωριμία της με το συγγραφέα στον εργασιακό τους χώρο, «Τον θαύμαζα λόγω του βιβλίου του πριν τον γνωρίσω και όταν τον γνώρισα κατάλαβα ότι είναι ένας άνθρωπος που τιμάει τη φιλία». Παρουσίασε τους ομιλητές με μία περιεκτική αναφορά στο έργο του καθενός και έδωσε το λόγο στο συγγραφέα.

Ο κος Τόλης Αναγνωστόπουλος εξέφρασε την ικανοποίησή του για την παρουσία όλων στην εκδήλωση και εξομολογήθηκε το αίσθημα της έκθεσης που νιώθει με την έκδοση του βιβλίου, «Όταν γράφεις ένα βιβλίο, εκτίθεσαι και πρέπει να είσαι ειλικρινής», είπε και μίλησε για τους ομιλητές και τον τρόπο που τους γνώρισε, εκφράζοντας την εκτίμηση του για τα πρόσωπα και το έργο τους.

Η κα Τζένη Κουκίδου δήλωσε συγκινημένη από τα λόγια του συγγραφέα για την ίδια και τις δραστηριότητές της. Ξεκινώντας από την υπόθεση του βιβλίου, αναφέρθηκε περιληπτικά στην ιστορία φιλίας που διαδραμματίζεται μεταξύ δύο παιδιών που μεγαλώνουν μαζί, όχι με όμορφο τρόπο, «Ορκίζονται τα πάντα σε εκείνο το μεγάλο "μαζί ή κανείς", αχώριστοι!», είπε.

Δοκιμάζεται η φιλία τους από τη ζωή, από τις καταστάσεις που ζουν αλλά «αυτοί κρατούν σφιχτά το χέρι ο ένας του άλλου». Όμως η ζωή φάνηκε σκληρή απέναντι στη φιλία τους, δοκιμάζοντάς την.

Αυτό ήταν που αποκάλυψε η Τζένη Κουκίδου για την ιστορία, όπως είπε ο συγγραφέας αμέσως μετά, διέκρινε την πρόθεσή του να μιλήσει για αυτή τη σχέση δύο ανθρώπων, το χτίσιμό της, την πορεία της, «Οι αληθινές φιλίες γεννιούνται στα πρώτα χρόνια, όταν δεν υπάρχει σκοπιμότητα, όταν υπάρχει αγνότητα» και ό,τι και να γίνει αργότερα, όταν η ζωή τούς κατευθύνει σε διαφορετικούς δρόμους, «δεν μπορούν να χωριστούν».

Έτσι, η βραδιά συνεχίστηκε με διάλογο της Τζένης Κουκίδου με το συγγραφέα, η ίδια σχολίαζε και ο συγγραφέας τοποθετούνταν αυθόρμητα σε ότι άκουγε, άλλοτε σε έννοιες και άλλοτε σε συγκεκριμένες ερωτήσεις.

Χαρακτηριστικό του μυθιστορήματος είναι η «καλή στόφα και λογοτεχνική πένα του συγγραφέα του», ο οποίος μπορεί να εγκλωβίσει τον αναγνώστη και ταυτόχρονα να τον ταξιδέψει. Για το πως δοκιμάζει ο συγγραφέας τα πρώτα του κείμενα, απάντησε ότι έχει πρόσωπα τα οποία εμπιστεύεται αλλά πάντα η άποψη είναι υποκειμενική, εξαρτάται και από τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτά διαβάζονται.

Πόνος, σκληρότητα, αγωνία, είναι τα χαρακτηριστικά της ιστορίας αλλά παρόλα αυτά η ανάγνωση παραμένει απολαυστική ενώ το κείμενο διατρέχει μία διάχυτη συγκίνηση και ευαισθησία. Για αυτή τη σύμβαση, ο συγγραφέας σχολίασε ότι αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, «Το δυσκολότερο είναι να χτίσεις του ήρωες για να περάσουν το μήνυμα του συγγραφέα», είπε ο κος Αναγνωστόπουλος ο οποίος επέλεξε δύο αρνητικούς ήρωες με πολλά ελαττώματα, «Στην ιστορία δεν υπάρχει κάποιος θετικός ήρωας για να ταυτιστεί ο αναγνώστης, τους έκανα όμως γοητευτικούς», συμπλήρωσε.

Τα ονόματα των ηρώων είναι συμβολικά και ο συγγραφέας σχολίασε ότι δεν ταυτίζεται με τους δικού του ήρωες, δεν έχει προσωπικά στοιχεία η ιστορία. Επέλεξε καθαρούς χαρακτήρες, στέρεους, όχι θολούς, οι οποίοι προχωρούν την πλοκή με την καθοδήγησή του αλλά από ένα σημείο και μετά λειτουργούν κάπως αυτόνομα προκαλώντας προβλήματα στον ίδιο, και οικογενειακά

Ο ηθοποιός Ανδρέας Ευαγγελάτος διάβασε αποσπάσματα με έναν ιδιαίτερα επιβλητικό τρόπο, τον οποίο θα απολαύσετε στο ηχητικό ντοκουμέντο που συνοδεύει το ρεπορτάζ.

Για τα ορφανά παιδιά του αποσπάσματος συνέχισε να μιλά η κα Κουκίδου, «Για τα παιδιά που δεν έχουν γονείς να μιλήσουν, δεν έχουν αναμνήσεις και φωτογραφικά άλμπουμ, που καταλήγουν μοιραία σε συναισθηματική αδιαφορία που γίνεται χειραγωγήσιμη».

Για το πως προσέγγισε αυτά τα ιδρυματικά παιδιά κλήθηκε να μιλήσει ο συγγραφέας και για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε. «Έπρεπε να μπω βαθιά», είπε και συνέχισε, «όταν πραγματεύεσαι κάτι σε ένα βιβλίο, πρέπει να το ξέρεις». Εκτός από τις αναζητήσεις στο Διαδίκτυο αναφέρθηκε στις σχετικές μελέτες τις ποίες αξιοποίησε για να εντρυφήσει στο θέμα, όπως στη μελέτη της Ιατρικής Σχολής του Harvard βάσει της οποίας τα παιδιά σε ορφανοτροφείο του Βουκουρεστίου για κάθε 5 μήνες εγκλεισμού τους εκεί, έχαναν ένα μήνα σωματικής και νοητικής ανάπτυξης.

Από την ιστορία δεν λείπει και το «καλής ποιότητας χιούμορ» το οποίο ο συγγραφέας μεταχειρίζεται «ως ακριβό μυρωδικό, παρέχοντάς το όπου χρειάζεται και σε μικρές δόσεις». Τι ρόλο όμως παίζει το χιούμορ σε ιστορίες που πραγματεύονται δράματα;

Για τη σημασία που δίνει στο χιούμορ μίλησε ο κος Αναγνωστόπουλος, «Είναι στοιχείο του χαρακτήρα μου», είπε και συμπλήρωσε, «ίσως να είναι και άμυνα, πίσω από το χιούμορ ίσως κρύβονται πράγματα». Μίλησε και ειδικά για τη σημασία του στη συγκεκριμένη ιστορία, μία ιστορία ιδιαίτερα σκληρή σε κάποια σημεία του, «Εξομαλύνει καταστάσεις, δίνει τη δυνατότητα να πούμε πράγματα χωρίς να πονέσουμε».

«Το βιβλίο ταιριάζει με πολλά αναγνωστικά προφίλ, βία, δράμα, περιπέτεια, ρομαντισμός. Αλλά, μην το αναζητήσετε εάν σας αρέσουν οι τόμοι των 800+ σελίδων, αν σας αρέσουν τα ρομάντζα γιατί οι ερωτικές ιστορίες του είναι πιο ρεαλιστικές, μην το αναζητήσετε αν ψάχνετε το φετινό βιβλίο της ξαπλώστρας», είπε η κα Κουκίδου και απευθύνθηκε στο συγγραφέα αναρωτώμενη εάν υπάρχει συνταγή για μία καλή ιστορία.

«Πρώτα απ' όλα είναι δουλειά, πάρα πολύ δουλειά», είπε ο συγγραφέας και συνέχισε, «Από την οποία δουλειά προκύπτουν και αριστουργήματα τα οποία μπορεί και να μην εκδοθούν ποτέ». Το συγκεκριμένο βιβλίο τού πήρε 3 μήνες να το γράψει, άλλους τρεις να το επιμεληθεί και να το ξαναγράψει και εκδόθηκε σε τρία χρόνια.

Ο συγγραφέας κέρδισε με αυτό το πρώτο του έργο μία έμπειρη αναγνώστρια όπως η κα Κουκίδου και, όπως είπε και η ίδια, «Είναι ένας πολλά υποσχόμενος συγγραφέας» τον οποίο κάλεσε να απαντήσει στην αγαπημένη της ερώτηση, «Μπορούν τα παραμύθια να έχουν ως ήρωες τους κακούς;».

Αντί απάντησης, ο συγγραφέας ζήτησε από τον ηθοποιό Ανδρέα Ευαγγελάτο να διαβάσει ένα απόσπασμα το οποίο έδινε μία σαφή απάντηση στο ερώτημα, σαν να είχε γραφτεί για αυτό το σκοπό, «Όλοι με ζαλίζουν γιατί γράφω ιστορίες όπου επικρατούν οι κακοί. Μην τις διαβάζετε ρε! Διαβάστε κάνα μυθιστόρημα για θυελλώδεις έρωτες, για ξεχασμένες αλύτρωτες πατρίδες, αστυνομικές ιστορίες όπου ο κακός πάντα την πατάει στο τέλος, ή έστω κάποιο από τα μυστηριακά με τη θρησκεία, τις ιερές σινδώνες και κώδικες που παραπέμπουν σε ζωγράφους της Αναγεννησιακής τέχνης, όπου όλοι βέβαια... Ο κόσμος δεν θέλει να τον κοροϊδεύεις, αφού στο τέλος οι κακοί επικρατούν...».

Ο κος Χρίστος Βούζας εξέφρασε την τιμή να βρίσκεται στην παρουσίαση του βιβλίου αλλά και την έκπληξή του όταν του τηλεφώνησε ο συγγραφέας για αυτό το θέμα. Αναφέρθηκε στη γνωριμία του με τον Τόλη Αναγνωστόπουλο και στα σεμινάρια δημιουργικής γραφής, στην τύχη του να γνωρίσει πολλούς και αξιόλογους ανθρώπους αλλά και ως δάσκαλο το συγγραφέα Νίκο Δαβέτα.

Εκεί άκουσε το συγγραφέα να διαβάζει κείμενά του, «Κείμενα με προκλητική γλώσσα, φτιαγμένα όχι για να προκαλούν, αλλά επειδή ήταν κείμενα του Τόλη, ενός σεμνού ανθρώπου αλλά με πολύ πάθος για τη ζωή και τη λογοτεχνία». Με το συγγραφέα μοιράστηκαν την κοινή τους αγωνία, την έκδοση του πρώτου τους βιβλίου, τις «Ιστορίες με κακό τέλος» του ιδίου και το εν λόγω βιβλίο του Τόλη Αναγνωστόπουλου.

Συνέχισε μιλώντας για το βιβλίο αναφερόμενος στους ήρωες και στην ιστορία περιληπτικά,

«Όλοι τους μιλούν σε πρώτο πρόσωπο αναπτύσσοντας την ιστορία από τη δική τους οπτική γωνία, μία τεχνική που φωτίζει από παντού την υπόθεση κάνοντας τον αναγνώστη να παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Είναι ένα συγκινητικό βιβλίο, με πολλές ανατροπές που μας δίνει υποσχέσεις για το μέλλον του συγγραφέα του».

Εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το δεύτερο βιβλίο του θα είναι ακόμα καλύτερο και προέτρεψε τους αναγνώστες να διαβάσουν και να ξαναδιαβάσουν το βιβλίο.

Ακολούθησε ενδιαφέρουσα συζήτηση του συγγραφέα με τους παρευρισκόμενους όπου σχολίασε τις αναγνωστικές συνήθειες στη χώρα μας, τη σχέση μας με τα βιβλία, τις εμπειρίες του-μας από τα παιδικά μας χρόνια, το κάψιμο των βιβλίων ως προπομπό του καψίματος ανθρώπων...

Ευχαρίστησε του ανθρώπους που μίλησαν για τον ίδιο και το βιβλίο του, για το έργο τους εξαίροντας την προσπάθεια του καθενός από τη δική του θέση να στηρίζει το βιβλίο και τον πολιτισμό, με τα λίγα ή περισσότερα μέσα που διαθέτει.

Είχαμε τη ευκαιρία να ακούσουμε τον εκδότη του «ανώνυμου βιβλίου», Γιάννη Κομνηνό, να μιλάει για τους σκοπούς του εκδοτικού του οίκου, «Σκοπός μας ήταν και είναι να φέρουμε στο αναγνωστικό κοινό ανώνυμους συγγραφείς, συγγραφείς που δεν είναι ευρέως γνωστοί», αναγνωρίζοντας τη δυσκολία τους να εκδώσουν το έργο τους, «και αυτό το κάνουμε χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα της δουλειάς», συμπλήρωσε.

«Πως όμως γίνεται η επιλογή ενός βιβλίου προς έκδοση;», αναρωτήθηκε ο εκδότης και αναφέρθηκε στα κριτήρια με τα οποία «το ανώνυμο βιβλίο» επιλέγει τα κείμενα προς έκδοση. «Δεν επιλέγουμε τα κείμενα με βάση τη μόδα ούτε καν με το προσωπικό μας γούστο», είπε και περιέγραψε την προσπάθεια του οίκου να εμπλέκει στην επιλογή των βιβλίων προς έκδοση τους ίδιους τους αναγνώστες, «πριν εκδοθεί ένα βιβλίο».

Τι κάνει ο εκδοτικός οίκος του Γιάννη Κομνηνού; Δίνει τη δυνατότητα στους αναγνώστες να διαβάσουν online αποσπάσματα από τα υποψήφια προς έκδοση βιβλία και πληροφορίες για τους συγγραφείς και να ψηφίσουν ώστε να προκύπτει εκδοτική ποικιλομορφία, «Τα βιβλία που εκδίδονται να μην εξαρτώνται μόνον από εμάς».

«Δεν είναι μία απλή συμβουλευτική διαδικασία αλλά δεσμευτική, δεν είναι διαγωνισμός από τον οποίο θα εκδοθούν όσοι διακριθούν, ό,τι ψηφίζεται πάνω από έναν αριθμό ψήφων εκδίδεται υποχρεωτικά! Έτσι οι αναγνώστες αποκτούν έναν πιο ενεργό ρόλο, η διαδικασία γίνεται διαδραστική δίνοντας τη δυνατότητα σε συγγραφείς να δουν το έργο τους που αλλιώς δεν θα είχε αυτή την τύχη».