Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Μετά την παρουσίαση της εκδήλωσης στα Public Κατερίνης η συγγραφέας Ιωάννα Νοταρά παραχώρησε συνέντευξη στη Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη για λογαριασμό του Bookia.

Κυρία Νοταρά έχετε κάνει σεμινάρια ψυχολογίας, όπως διάβασα στο βιογραφικό σας. Έχουν βοηθήσει τα σεμινάρια αυτά στο να «χτίσετε» τους ήρωες σας πιο δομημένους, πιο ψυχογραφημένους στα βιβλία σας;

Ναι, είναι αλήθεια. Οι σπουδές ψυχολογίας με βοηθούν, κατά τη γνώμη μου, να εμβαθύνω στις σκέψεις και στις προθέσεις των ηρώων μου.

Το πέμπτο αυτό βιβλίο σας «Πριν χαράξει» είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που κρύβει μέσα του πολύ πόνο μα και δύναμη. Είναι μια αληθινή ιστορία και αυτό το κάνει ενδιαφέρον. Απ' ό,τι ακούσαμε πρωτύτερα στην παρουσίαση ζήσατε δίπλα στην αληθινή Άννα όλο το δράμα της. Πόσο βαθιά σκάψατε στον χαρακτήρα της Άννας και πόσο δύσκολο ήταν να μεταφέρετε ολόκληρη ζωή στο χαρτί;

Κατ' αρχάς όπου υπάρχει πόνος, συνήθως συναντάμε και δύναμη, νομίζω. Πράγματι έζησα την περιπέτεια, έτσι θα την ονόμαζα και όχι δράμα, την ιστορία αυτή και χρειάστηκε να σκάψω πολύ βαθιά στο μυαλό μου για να ξαναθυμηθώ όσα έζησα δίπλα στη φίλη μου. Όσο θυμόμουν, τόσο εισχωρούσα, όχι μόνο στον χαρακτήρα, αλλά και στα συναισθήματα της Άννας. Τώρα όσον αφορά το πόσο δύσκολο είναι να μεταφέρεις μια ολόκληρη ζωή στο χαρτί, θα έλεγα ότι κάθε μυθιστόρημα είτε στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα είτε όχι, ο συγγραφέας μεταφέρει μια περιπέτεια στο χαρτί. Και... λέω περιπέτεια επειδή θεωρώ ότι η ζωή είναι μια περιπέτεια. Αυτό λοιπόν έχει κάποιες δυσκολίες, κυρίως στο να προσέξει ο συγγραφέας να μην κουράσει τον αναγνώστη.

Ο τίτλος «Πριν χαράξει» τι κρύβει μέσα του;

Κρύβει σίγουρα μια αλήθεια. Η Άννα έπαιρνε τις αποφάσεις και συζητούσε με τον εαυτό της, συνήθως γύρω στο χάραμα. Όπως έχω ξαναπεί, αυτή η ώρα της ημέρας είναι μαγική και εκτός από την αλήθεια της συγκεκριμένης ιστορίας, κρύβει και ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Το ξεκίνημα της ημέρας είναι πάντα μια μεγάλη καινούρια αρχή. Ό,τι μας δυσκολεύει τη νύχτα, τη μέρα η λάμψη του ήλιου δίνει περισσότερες λύσεις, πιο ξεκάθαρες σκέψεις...

Υπάρχει μια έντονη σχέση μητέρας-κόρης που εκτυλίσσεται σε όλες τις σελίδες του. Υπάρχει ένας γιος στην οικογένεια. Γιατί η Άννα τράβηξε ως μαγνήτης όλη την οργή της μητέρας της ενώ υπήρχε αγόρι στην οικογένεια; Επειδή ήταν κορίτσι;

Αν και η πιο κατάλληλη για να δώσει μια ειλικρινή απάντηση θα ήταν η ίδια η μητέρα που, δεν το έκανε, θα έλεγα πως παραδοσιακά στην ελληνική οικογένεια οι μητέρες τρέφουν μια ασυγχώρητη αδυναμία στους γιούς.

Το αναγνωστικό κοινό σήμερα ήταν πλειοψηφία γυναικείο. Αυτό το βιβλίο απευθύνεται και σε άντρες μα και σε εφήβους. Πιστεύετε ότι οι άντρες απέχουν συνειδητά από τις παρουσιάσεις ή δεν θέλουν να αποδεχτούν ότι είναι κι αυτοί υπεύθυνοι στην αρμονική συνύπαρξη της οικογένειας; Δηλαδή για τους άντρες για όλα ευθύνεται η γυναίκα ακόμη και σήμερα;

Πιστεύω ότι οι άντρες απέχουν από τις παρουσιάσεις επειδή κατ' αρχάς, διαβάζουν λιγότερο. Επίσης υπάρχει ένα κατεστημένο τα τελευταία χρόνια που αφορά τη γυναικεία λογοτεχνία. Έτσι, από πολλούς άντρες θεωρείται ελαφριά και χωρίς ουσία η γυναικεία λογοτεχνία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει, αλλά όχι μόνο στη γυναικεία λογοτεχνία. Εγώ το έχω συναντήσει και μάλιστα συχνά και στην αντρική. Σε σχέση με το δεύτερο και πολύ ενδιαφέρον σκέλος της ερώτησης σας, ναι οι άντρες δεν αποδέχονται γενικά, επειδή πάντα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, τις ευθύνες τους απέναντι στην οικογένεια. Ακόμη και σήμερα οι κοινωνίες είναι, αλλού καλυμμένα και αλλού ξεκάθαρα, ανδροκρατούμενες. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε, ο Θεός εξακολουθεί σε όλες τις γλώσσες να είναι γένους αρσενικού... Εγώ πάντως μέσα από τα βιβλία μου, απευθύνομαι και στους άντρες. Θα έλεγα μάλιστα ότι, τηρουμένων των αναλογιών, έχω αρκετούς αναγνώστες άνδρες, γεγονός που με χαροποιεί.

Στη δεκαετία του '60 η γενιά μας μεγάλωσε με τα μη και τα πρέπει, δεν ξέρεις, μη μιλάς κλπ. Το τι γινόταν μέσα στο σπίτι κουκουλωνόταν περίτεχνα για να μη το μάθει η γειτονιά. Άλλωστε συνέφερε την τότε πολιτική κατάσταση να χτίσει μια γενιά που θα ήταν στο μέλλον απαθής και άβουλη. Να είναι πειθήνια όργανα, στρατιωτάκια. Σήμερα η νέα γενιά έχει τον τρόπο της να αντιστέκεται και να πληροφορείται. Τι θα λέγατε στις γυναίκες που ακόμη υπομένουν μια άρρωστη κατάσταση και δεν έχουν δύναμη να την πετάξουν από πάνω τους; Που φοβούνται αν δεν τα καταφέρουν να προχωρήσουν μόνες τους;

Ναι, εκείνη την εποχή μεγαλώσαμε με πολλά μη και δεν. Ωστόσο, εκείνη η γενιά αντέδρασε πολιτικά, μιας και το θέτετε έτσι το θέμα. Διεκδίκησε, έχυσε αίμα και κέρδισε πολλά. Με λίγα λόγια ο αγώνας της, αν και δύσκολος, είχε πετύχει πολλά που πριν την κρίση τα απολαμβάναμε όλοι. Σήμερα πιστεύω πως, πάλι θα ήθελαν οι ιθύνοντες να κυβερνάνε στρατιωτάκια και, δυστυχώς, σε κάποιο βαθμό το πέτυχαν. Οι νέοι σήμερα, παρά τα μέσα που διαθέτουν, αδιαφορούν για την πολιτική. Όμως στην ουσία αδιαφορούν για το μέλλον που, κομμάτι- κομμάτι, τους το παίρνουν. Αυτό θα πρέπει να το προσέξουν. Τι θα έλεγα στις γυναίκες που φοβούνται να προχωρήσουν μόνες υπομένοντας; Είναι μια δύσκολη απάντηση, ειδικά σήμερα λόγω της κρίσης. Παρατηρώ πολλές γυναίκες να υπομένουν μια αρρωστημένη κατάσταση, αλλά να μην έχουν οικονομικό διέξοδο. Υπάρχει ανεργία και... φοβούνται. Ωστόσο, έστω και με μεγάλη προσπάθεια θα πρέπει να βρουν έναν άλλον δρόμο μια και το κοινωνικό κράτος ήταν και είναι ανύπαρκτο στη χώρα μας.

Ελπίζω το αναγνωστικό κοινό της Κατερίνης να σας ικανοποίησε. Κλείνοντας την συνέντευξη θα ήθελα αν μπορούσατε, να μας αποκαλύψετε αν ετοιμάζετε κάτι καινούριο.

Το αναγνωστικό κοινό με ικανοποίησε. Για την ακρίβεια με ενθουσίασε και με συγκίνησε. Θέλω να ευχαριστήσω τους ανθρώπους που δούλεψαν για μια εξαιρετική παρουσίαση. Την κυρία Δασκαλοπούλου, τον κύριο Χριστογιάννη και τον κύριο Μπίντα. Επίσης όλο το προσωπικό του public και φυσικά τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ. Ναι, ετοιμάζω κάτι καινούριο που θα αφορά όπως πάντα τις ανθρώπινες σχέσεις σήμερα.

Σας ευχαριστώ για τη συνέντευξη που μου παραχωρήσατε για λογαριασμό του Bookia και σας εύχομαι να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο σας. Οι αναγνώστες να βρουν απαντήσεις μέσα από την Άννα και να πάρουν τη δύναμη που χρειάζονται στο να αντισταθούν.

Εγώ σας ευχαριστώ για τον χρόνο σας.