Βιβλίο Με βαριά ανάσα
Συγγραφέας Βάιος Κουκκόνης
Κατηγορία Νεοελληνική πεζογραφία - Μυθιστόρημα
Εκδότης Πνοή
Συντάκτης-ρια Αναστασία Δημακοπούλου

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Το μυθιστόρημα «Με βαριά ανάσα» του Βάιου Κουκκόνη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, είναι ένα βαθιά συγκινητικό και ιστορικά τεκμηριωμένο έργο που εστιάζει σε μια σκοτεινή και λησμονημένη θα λέγαμε, περίοδο της ελληνικής ιστορίας. Μέσα από τις σελίδες του, ο συγγραφέας μάς μεταφέρει σε μια εποχή, όπου η φυματίωση, γνωστή και ως «χτικιό», δεν ήταν απλώς μια θανατηφόρα ασθένεια, αλλά ένα κοινωνικό στίγμα που στιγμάτιζε ανθρώπινες ζωές, διέλυε οικογένειες και γεννούσε φόβο, προκατάληψη και απομόνωση.

Ο συγγραφέας, με ευαισθησία και ιστορική ακρίβεια, μας μεταφέρει στην Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα, όταν η ίδρυση του πρώτου ορεινού σανατορίου αποτέλεσε πράξη ελπίδας και αντίστασης. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο γιατρός Πατραμάνης, ένας άνθρωπος με όραμα, που πιστεύει στην επιστήμη αλλά κυρίως στον άνθρωπο. Δίπλα του στέκεται η Αφέτ, μια γυναίκα που εγκαταλείπει την ασφάλεια της οικογένειάς της για να σταθεί δίπλα στους περιθωριοποιημένους, στους «χτικιάρηδες», στους ξεχασμένους.

Το βιβλίο δεν αφηγείται απλώς μια ιστορία. Καλεί όλους να αναλογιστούμε, τι σημαίνει να αναπνέεις με δυσκολία, όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχικά. Η φράση «Με βαριά ανάσα» δεν αναφέρεται μόνο στη δυσκολία της αναπνοής που προκαλεί η φυματίωση. Είναι μια μεταφορά για το πώς ένιωθαν οι άνθρωποι εκείνη την εποχή μέσα στην κοινωνία. Είναι η ανάσα του ασθενή, του αποκλεισμένου, του ανθρώπου που παλεύει να κρατηθεί στη ζωή, χωρίς να χάνει την αξιοπρέπειά του.

Την εποχή που εμφανίστηκε η ασθένεια, η κοινωνία ήταν γεμάτη φόβο για την αρρώστια. Οι ασθενείς δεν αντιμετωπίζονταν με φροντίδα, αλλά με απομόνωση και ντροπή. Τους απέφευγαν, τους έκρυβαν, τους θεωρούσαν «μολυσμένους». Αυτό δημιουργούσε μια ψυχική ασφυξία, μία ψυχολογική πίεση που τελικά οδηγούσε στην κοινωνική αδικία.

Οι χαρακτήρες του Κουκκόνη είναι πολυδιάστατοι, ανθρώπινοι, με εσωτερικές συγκρούσεις και βαθιά συναισθηματική φόρτιση. Ο Πατραμάνης δεν είναι απλώς ένας γιατρός, αλλά ένας άνθρωπος που φέρει την ελπίδα και την δύναμη για ζωή. Είναι αφοσιωμένος στην επιστήμη του και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Παλεύει ενάντια στις προκαταλήψεις την κοινωνίας, στον φόβο και την κοινωνική αδικία. Δεν παραδίδει τα όπλα, ακόμη και, όταν τίθεται θέμα αμφισβήτησης για την πιστότητα του σανατορίου, το έργο του και την προσφορά στον συνάνθρωπο. Είναι ένας άνθρωπος, σύμβολο προόδου και αφοσίωσης στην επιστήμη του.

   Η Αφέτ δεν είναι μόνο η σύντροφος του Πατραμάνη. Είναι μία δυναμική και ευαίσθητη γυναίκα με ενσυναίσθηση και πίστη στον συνάνθρωπο. Αν και η ζωή στο σανατόριο είναι σκληρή και η καθημερινή επαφή με την αρρώστια, τον πόνο και την κοινωνική προκατάληψη, ενδεχομένως να την εξαντλεί, προερχόμενη και η ίδια από διαφορετικό κοινωνικό στρώμα, στέκεται με αφοσίωση δίπλα στους στιγματισμένους από την φυματίωση συνανθρώπους της.

Ο Ιωάννης Δαμασκηνός αρχικά παρουσιάζεται ως φίλος και υποστηρικτής του οράματος του Πατραμάνη. Χωρίς να θέλω ν΄ αποκαλύψω τις καταιγιστικές εξελίξεις του βιβλίου είναι άξιο προσοχής το εξής: το αίσθημα της μειονεξίας που χαρακτηρίζει έναν άνθρωπο, όταν συνδυάζεται με τον παραγκωνισμό του από ανθρώπους, που τους είχε εμπιστοσύνη, σε συνειρμό με την κοινωνική αδικία αλλά και την σκληρή πραγματικότητα του σανατορίου, εν προκειμένω - φτώχεια, αγωνία, απογοήτευση, πολύ αργή πρόοδο,- όλα τα παραπάνω μπορούν ν΄αλλάξουν άρδην συμπεριφορές, να επιφέρουν έντονη πικρία, αμφιβολία, απογοήτευση μέχρι και παθιασμένο μίσος.

Η γραφή του Κουκκόνη είναι γεμάτη συναίσθημα και νοιάξιμο για τον άνθρωπο. Χρησιμοποιεί λόγο που αγγίζει την καρδιά, χωρίς να γίνεται υπερβολικός ή δραματικός. Το ύφος του είναι στοχαστικό, με βαθιά κατανόηση της ανθρώπινης ψυχής, ενώ τα ιστορικά στοιχεία που ενσωματώνει είναι ακριβή και καλοδουλεμένα, δίνοντας βάθος και αλήθεια στην αφήγηση.

Η αφήγησή του είναι ατμοσφαιρική, καθώς μεταφέρει στο χαρτί εικόνες που αναπαριστούν την πνιγηρή ατμόσφαιρα της εποχής, αλλά και τις στιγμές ελπίδας. Έχει μία εσωτερικότητα εστιάζοντας στις σκέψεις, τα διλήμματα και τις ψυχικές μεταπτώσεις των χαρακτήρων.

Ο Κουκκόνης γράφει με σεβασμό στον άνθρωπο, δίνοντας φωνή στους περιθωριοποιημένους και αναδεικνύοντας την αξιοπρέπεια μέσα στον πόνο.

Εν κατακλείδι, το έργο μάς υπενθυμίζει, πως η αληθινή θεραπεία δεν βρίσκεται μόνο στην ιατρική, αλλά και στην αποδοχή, στην ενσυναίσθηση και στην αγάπη χωρίς όρους.

Αυτές οι σελίδες κουβαλούν την ανάσα εκείνων που πάλεψαν με ό,τι τους ξεπερνούσε. Είναι μια ιστορία για το θάρρος, την επιμονή και τη δύναμη του ανθρώπου να δημιουργεί φως ακόμη και μέσα στο πιο πνιγηρό σκοτάδι.