Βιβλίο Τα παράθυρα του αγνώστου
Συγγραφέας Αναστάσης Βιστωνίτης
Κατηγορία Ταξιδιωτική λογοτεχνία
Εκδότης Καστανιώτη
Συντάκτης-ρια Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Το διάβασες;
Πες τη γνώμη σου στο Bookia!
Βαθμολόγησε στο Bookia αυτό το βιβλίο και γενικά τα βιβλία που διαβάζεις!

Τον συγγραφέα και ποιητή Αναστάση Βιστωνίτη τον πρωτοάκουσα το περασμένο καλοκαίρι στην έναρξη του 11ου Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας που συνεχίζει ακούραστος ο Ποιητής Ντίνος Σιώτης, πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού σωματείου Κοινωνία των (δε)κάτων, καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Λογοτεχνικού Φεστιβάλ Τήνου. Ακόμη είναι συνιδρυτής με τον Αναστάση Βιστωνίτη του Κύκλου Ποιητών αλλά και πολλών άλλων φορέων. Μόλις έμαθα ότι εκδόθηκε το νέο βιβλίο του Βιστωνίτη από τις εκδόσεις Καστανιώτη, και ενημερώθηκα για την υπόθεση του, το αναζήτησα.  

Ένας από τους πιο στοχαστικούς και ποιητικούς σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς, επιστρέφει με το βιβλίο “Τα Παράθυρα του Άγνωστου” από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Ένα βιβλίο όπου η ταξιδιωτική εμπειρία μετασχηματίζεται σε στοχασμό πάνω στην ταυτότητα, τη μνήμη και την πολιτισμική συνάντηση. Ο τίτλος θεωρώ πως έχει μεταφορικό χαρακτήρα. Το άγνωστο δεν έχει όνομα. Είναι εκείνο το σημείο όπου η σκέψη σιωπά και αρχίζει η εμπειρία. Τα “παράθυρα” είναι οι τρόποι να το προσεγγίσουμε, να δούμε πέρα από τα όριά μας χωρίς να ακυρώσουμε το γνώριμο. 

Διαβάζοντας τις 368 σελίδες του βιβλίου, ο αναγνώστης αισθάνεται πως συνοδεύει τον συγγραφέα σε ένα παγκόσμιο ταξίδι. Από την Κίνα και την Ινδία έως το Μπαλί, την Αφρική και την Ευρώπη. Κάθε τόπος γίνεται παράθυρο προς το άγνωστο, σημείο όπου η Ιστορία συναντά τον μύθο και η μνήμη σμίγει με τη φαντασία. Δεν πρόκειται για μια  ταξιδιογραφία, αλλά για μια γεωγραφία της εμπειρίας και της ευαισθησίας. Ο συγγραφέας πλάθει στιγμές, σιωπές, βλέμματα και εικόνες που φωτίζουν το αόρατο. Μετακινείται ανάμεσα στο ποιητικό και το στοχαστικό, στο πραγματικό και το ονειρικό, δημιουργώντας ένα έργο μαγικού ρεαλισμού που αντλεί τη μαγεία του όχι από το φανταστικό, αλλά από την ίδια τη ζωή. Η αφήγησή του μοιάζει με παράθυρο που φωτίζει τα σκοτεινά δωμάτια της συνείδησης και της Ιστορίας. Μέσα από το Literature Express, το τρένο που διασχίζει 7.500 χιλιόμετρα με 104 συγγραφείς από 40 χώρες, ο συγγραφέας ταξιδεύει και εσωτερικά. Όπως γράφει στο οπισθόφυλλο, ο πραγματικός προορισμός βρίσκεται στα “παράθυρα” που ανοίγουν μέσα μας. Το ερώτημα που επανέρχεται είναι εκείνο του Σταντάλ: «Ποιος είμαι;» ή, ευρύτερα, «Ποιοι είμαστε;». 

Η μνήμη αποτελεί το έδαφος πάνω στο οποίο πατά η παρατήρηση. Η μνήμη γι’ αυτόν είναι δημιουργική. Ανάμνηση και εφεύρεση ταυτόχρονα. Η γλώσσα του είναι ποιητική και καθαρή, χωρίς ρητορεία. Όταν κάτι τον συγκλονίζει, το γράφει απλά αλλά όταν κάτι τον υπερβαίνει, το γράφει ποιητικά. Ιδιαίτερα συγκινητική είναι η αναφορά του στο ταξίδι του στην Κίνα, όπου διαβάζουν Καβάφη και Καζαντζάκη. Μια υπενθύμιση ότι, παρόλο που είμαστε μικρή χώρα, η ελληνική γραμματεία και οι ιδέες της ξεπερνούν τα γεωγραφικά και πολιτιστικά όρια. Όπως γράφει: «Είμαστε μικρή χώρα, αλλά η Ελλάδα είναι μια ιδέα πολύ μεγάλη για να χωρέσει στα ελλαδικά καλούπια». Πληροφορούμαστε ακόμη για την Ένωση Κινέζων συγγραφέων, για το σημαντικό έργο και την προσφορά της στο αναγνωστικό κοινό. Προσωπικά, ζήλεψα πολύ γιατί θα ήθελα και οι δικές μας περιφερειακές ενώσεις συγγραφέων να έχουν εξίσου σημαντικό και ουσιαστικό ρόλο στον χώρο του Πολιτισμού, που δυστυχώς δεν το βλέπουμε . 

Η συνάντηση με τον “άλλο” βρίσκεται στον πυρήνα του έργου. Ο Βιστωνίτης δεν προσπαθεί να μεταφράσει τον ξένο στα δικά του μέτρα. Τον σέβεται, τον αφήνει να υπάρχει με τη σιωπή του. Ο στοχασμός του για το βλέμμα και την ευθύνη του συγγραφέα απέναντι στην Ιστορία είναι διαρκής: «Η επιτυχία για έναν δημιουργό έρχεται όταν οι άνθρωποι της εξουσίας αρχίζουν να βλέπουν τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο που τον βλέπει κι αυτός». 

Το Παράθυρα του Άγνωστου είναι ένα ήσυχο αλλά βαθύ βιβλίο. Δεν κραυγάζει αλλά ανοίγει ένα παράθυρο και μας αφήνει να δούμε. Όπως σημειώνει ο φίλος του, ποιητής Χουάν Κάρλος Μέστρε: «Η ειρήνη θα ’ρθει όταν οι άνθρωποι αφήσουν κάτω τα όπλα και τ’ αντικαταστήσουν με λέξεις». Ίσως είναι ουτοπία. Πόσο θα το θέλαμε αλήθεια να γίνεται στην πραγματικότητα; Θα είχαμε αποφύγει πολλούς πολέμους αν περισσότεροι άνθρωποι διάβαζαν λογοτεχνία.  Και σε μια εποχή όπου, όπως γράφει ο ίδιος, «Τι διάβολο, δεν θα κάψουμε τα τελευταία απομεινάρια της ιστορικής συνείδησης για χάρη αυτής της μεταμοντέρνας εποχής;»  ο Βιστωνίτης επιμένει να κοιτάζει τον κόσμο μέσα από παράθυρα που οδηγούν όχι στο σκοτάδι, αλλά στην κατανόηση. Το προτείνω ανεπιφύλακτα στους φίλους αναγνώστες. Καλοτάξιδο να είναι κ. Αναστάση Βιστωνίτη!