Οι φωτογραφίες αυτές ξεκίνησαν όταν ξεκίνησε και η οικογένειά μου. Όχι μόνο γιατί ο τόπος αυτός είναι κληρονομιά των παιδιών μου, ο τόπος που όργωσαν οι προγονοί τους και που οι ιδιαιτερότητες και η νοοτροπία του χαράχτηκαν από την αρχή στη ψυχή τους, αλλά και με μια πιο άμεση, πρακτική έννοια. Καθώς τα παιδιά μου μεγάλωναν χρόνο με το χρόνο, το ίδιο μεγάλωναν και οι διαδρομές που περπατούσαμε στα Κάτω Μέρη της Τήνου.

Η εξερεύνησή μας ξεκίνησε λιγότερο από μια δεκαετία πριν, το χειμώνα, όταν ήμουν έγκυος στο μεγαλύτερο γιο μου κι έκανα περιπάτους από το σπίτι μας προς το γειτονικό χωριό, προς το στάβλο με το άσπρο άλογο.... Αν και δεν είναι παραπάνω από ένα - δυο χιλιόμετρα, η διαδρομή αυτή μου αποκάλυψε αλώνια πνιγμένα από αγριόχορτα, ανεμόμυλους εγκαταλελειμμένους στο χρόνο και χωράφια που εκτείνονταν σε όλη την πεδιάδα σαν μία ολοκληρωμένη σύνθεση δίχως συμμετρία, φτιαγμένη από περιβόλια που τα χώριζαν ξερολιθιές, κυματιστές καλαμιές και σειρές από λυγερά κυπαρίσσια. [...]
[...] Φωτογράφησα τα Κάτω Μέρη ενώ τα παιδιά μου εξερευνούσαν τον κόσμο όπου κάποτε έζησε η οικογένεια του πατέρα τους, "έναν ταπεινό παράδεισο" φτιαγμένο με ελάχιστα υλικά και με τόσες αντιξοότητες, που η σταδιακή σημερινή του εξαφάνιση περνάει απαρατήρητη. Καθώς τα βλέπω να αρχίζουν να δημιουργούν το δικό τους κόσμο στην Τήνο, αναρωτιέμαι τι θα κάνουν με τη γη και τις πέτρες, πώς θα δουλέψουν για να διαφυλάξουν την ομορφιά που αναδύθηκε μέσα από τόση τραχύτητα.

Προσπάθησα να αποτυπώσω τη μοναδικότητα του μεσαιωνικού τοπίου των Κάτω Μερών με μια ποιητική διάθεση, ασύνδετη με τους αγώνες που έδωσαν εδώ οι χωρικοί επί αιώνες. Σας ζητώ τώρα με αυτή την ποιητική διάθεση, να εκτιμήσετε και να διαφυλάξετε την ομορφιά που κρύβουν τα Κάτω Μέρη, οπουδήποτε στη γη κι αν ένας παρόμοιος "ταπεινός παράδεισος" βρίσκεται για εσάς.

Ευγενία Κουμαντάρου