Το Όσα παίρνει ο άνεμος (Gone with the Wind) είναι ένα ιστορικό/ρομαντικό μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ, που εκδόθηκε πρώτη φορά το 1936. Η ιστορία εκτυλίσσεται στην κομητεία Κλέιτον της Τζόρτζια με επίκεντρο τη Σκάρλετ O’ Χάρα, την κακομαθημένη κόρη ενός γαιοκτήμονα, το διάστημα του Αμερικανικού Εμφύλιου Πολέμου. Το βιβλίο, που θίγει τον πόλεμο, τη δουλεία αλλά και θέματα ενηλικίωσης, έχει πουλήσει 30 εκατομμύρια αντίτυπα ως σήμερα, ενώ πήρε τον τίτλο του από ένα ποίημα του Έρνετ Ντόουσον, “Cynara”.

Η Μίτσελ, το 1937, κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ για το εν λόγω βιβλίο της, ενώ το 1939, διασκευάστηκε από τον Σίντνεϊ Χάουαρντ για την ομώνυμη ταινία, μία από τις κλασσικότερες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Πρώτα η συγγραφέας έγραψε το τελευταίο κεφάλαιο, δηλαδή τον χωρισμό της Σκάρλετ Ο’ Χάρα από τον Ρετ Μπάτλερ, και στη συνέχεια κεφάλαια από διάφορες στιγμές, χωρίς να τηρεί κάποια χρονολογική σειρά, ανάλογα με τη διάθεσή της….

Το Όσα παίρνει ο άνεμος ήταν το μοναδικό βιβλίο που εκδόθηκε όσο ζούσε η Μίτσελ, καθώς η συγγραφέας του έγραψε 70 φορές το πρώτο κεφάλαιο, δεν έγραψε άλλο βιβλίο και σκοτώθηκε σε τροχαίο…

Το «Όσα παίρνει ο άνεμος» κατάφερε να δημιουργήσει μια ρομαντική εικόνα του αιματηρού Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου….

Το βιβλίο «είναι για τους κατοίκους της Τζόρτζια που επιβίωσαν και για εκείνους που δεν τα κατάφεραν», έχει δηλώσει η συγγραφέας. Η ιδέα του προέκυψε όταν είχε βγει για βόλτα με τη μητέρα της στην περιοχή γύρω από την Ατλάντα και εκεί είδε τα μισογκρεμισμένα σπίτια, απομεινάρια του Εμφυλίου Πολέμου, δίπλα σε άλλα νεότερα σπίτια, σύμβολα της προόδου και της εξέλιξης. Η εικόνα εκείνη εντυπώθηκε στο μυαλό της συγγραφέως.

Το «Όσα παίρνει ο άνεμος» έγινε παγκόσμιο best-seller. Βρέθηκε στην κορυφή των best-seller επί μία διετία, κατακτώντας πολλά ρεκόρ. Ανάμεσά τους, την πώληση 50.000 αντιτύπων σε μία ημέρα και 1,4 εκατομμυρίων σε ένα χρόνο. Το 1936 κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου της Αμερικής και βραβεύθηκε με Πούλιτζερ ως το καλύτερο μυθιστόρημα της χρονιάς. Η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου με τη Βίβιαν Λι και τον Κλαρκ Γκέιμπλ, σάρωσε τα βραβεία Όσκαρ, κερδίζοντας 10 χρυσά αγαλματίδια. Το ρεκόρ της ταινίας κράτησε για 19 χρόνια έως το «Μπεν Χουρ» να κατακτήσει ένα περισσότερο….

Το σκηνικό της δυστυχίας, του πόνου και της κατάρρευσης, εναλλάσσεται με το παιχνίδι της έλξης και της άπωσης, το αιώνιο ερωτικό δίπολο, μ’ ένα μοναδικό ζευγάρι εραστών που, χωρίς να είναι θετικοί χαρακτήρες, είναι ανθρώπινοι -γεμάτοι αδυναμίες αλλά ποτέ αδύναμοι-, ήρωες αγέραστοι οι οποίοι, όπως παρατηρήθηκε με την πάροδο του χρόνου, συνθέτουν ίσως το πιο λαμπερό και δοξασμένο ζευγάρι της αγγλόφωνης λογοτεχνίας από την εποχή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας.

Η πιο έντονη, σκληρή, αγωνιώδης ιστορία μιας γυναίκας και όλων αυτών που υπάρχουν γύρω της: η οικογένειά της, ο έρωτας και η γη της -“η Τάρα”-, που θα διεκδικήσει με νύχια και με δόντια.

Η 16χρονη Σκάρλετ Ό Χάρα, ένα ανέμελο κορίτσι που ξοδεύει το χρόνο του φλερτάροντας και διασκεδάζοντας, που την κουράζουν οι συζητήσεις για τον επερχόμενο πόλεμο και βρίσκει δύσκολη την επικοινωνία με τους άντρες, καθώς μόνο τον πόλεμο έχουν τελευταία στο μυαλό τους. Η Σκάρλετ, ντυμένη στα λευκά, με τα πράσινα μάτια της να παιχνιδίζουν, να τη φλερτάρουν οι άνδρες της πράσινης γης της Τάρα, της μεγαλύτερης γεωργιανής φυτείας βαμβακιού, στη Τζόρτζια του αμερικανικού Νότου, που ανήκει στον πατέρα της, έναν Ιρλανδό εμιγκρέ, τον Τζέραλντ Ό Χάρα. Ένα απόγευμα του 1861, παραμονές του Πολέμου, μαθαίνει ότι ο κρυφός εφηβικός της έρωτας Άσλεϊ Ουίλκς σκοπεύει να παντρευτεί την ξαδέλφη του, Μέλανι Χάμιλτον, γεγονός που θα ανακοινωθεί την επόμενη στο μπάρμπεκιου στις Δώδεκα Βελανιδιές, την οικία των Ουίλκς. Το μυαλό της βρίσκεται συνεχώς εκεί. Οι άνδρες του Νότου συζητούν για τον πόλεμο που θα κηρύξουν στους Βόρειους (Γιάνκηδες) -γιατί δεν θέλουν να καταργήσουν τη δουλεία-, τον οποίο βλέπουν ως μια περιπέτεια που θα περάσει. Τη Σκάρλετ, όμως, την απασχολεί μόνον ο έρωτας.

Ανέμελη, πιστεύει ότι αν πει στον Άσλεϊ ότι τον αγαπά, θ’ αλλάξει γνώμη και δεν θα πα­ντρευτεί τη Μέλανι. Αποφασισμένη να κερδίσει την καρδιά του, η Σκάρλετ καταφέρνει να τον απομονώσει και να του ανακοινώσει τον έρωτά της γι’ αυτόν, περιστατικό στο οποίο βρέθηκε τυχαία μάρτυρας ο Ρετ Μπάτλερ, ένας πλούσιος καλεσμένος με ιδιαίτερα άσχημη φήμη. Στο πάρτυ στις Δώδεκα Βελανιδιές λοιπόν, η Σκάρλετ κρυφά φανερώνει τα αισθήματά της στον Άσλεϊ, αλλά αυτός την αποκρούει απαντώντας ότι εκείνος και η Μέλανι ταιριάζουν περισσότερο. Αιφνιδιασμένη από την απόρριψή του, του «χαρί­ζει» ένα δυνατό χαστούκι. Η Σκάρλετ εξοργίζεται όταν ανακαλύπτει ότι ένας άλλος προσκεκλημένος, ο Ρετ Μπάτλερ, έχει κρυφακούσει τη συνομιλία τους.

Ο Ρετ εμφανίζεται μετά την απόρριψη της Σκάρλετ από τον Άσλεϊ και την αποχώρησή του, γεγονός που εκνευρίζει τη νεαρή κοπέλα και τη φέρνει σε σύγκρουση μαζί του. Αφότου τον χαστουκίζει, εκείνος υπόσχεται ότι θα κρατήσει μυστικά όσα έγιναν. Το μπάρμπεκιου διακόπτεται από την κήρυξη πολέμου και οι άντρες τρέχουν να καταταγούν. Καθώς η Σκάρλετ βλέπει τον Άσλεϊ να φιλά τη Μέλανι κατά τον αποχωρισμό, ο αδελφός της Μέλανι, Τσαρλς, της προτείνει γάμο. Αν και δεν τον αγαπά, η Σκάρλετ συγκατατίθεται και παντρεύονται, προτού φύγει για τη μάχη.

Έτσι γνωρίζει τον τυχοδιώκτη, πλοίαρχο του Ναυτικού των Νοτίων, Ρετ Μπάτλερ, που θα της εξομολογηθεί τον έρω­τά του, αλλά η ίδια θα παντρευτεί τον αδιάφορο σ’ αυτήν Τσαρλς Χάμιλτον…


Η Σκάρλετ Ό Χάρα είχε ένα από ‘κείνα τα πρόσωπα, που τραβούν την προσοχή, το πηγούνι της ήταν μυτερό, το σαγόνι δυνατό και γεμάτο θέληση. Τα πράσινα μάτια της, στεφανωμένα από κατάμαυρα φρύδια, χάραζαν μια απροσδόκητη λοξή γραμμή στο λείο μέτωπο, που είχε τη λευκότητα της μανόλιας.


Έχοντας συνηθίσει να αποκτά ό, τι θέλει, αισθάνεται νικημένη όταν ο μεγάλος της έρωτας παντρεύεται την Μέλανι. Προχωρώντας στη ζωή της, η Σκάρλετ παντρεύεται από συμφέρον όσους την βοηθούνε να επιτύχει τους σκοπούς της, με τελευταίο τον υπέροχο Λοχαγό Μπάτλερ.

Η Σκάρλετ Ό Χάρα είναι το αιώνιο σύμβολο της δυναμικής και αισιόδοξης γυναίκας. Ο ε­γωισμός της και το αίσθημα του α­νικανοποίητου, δεν μπορούν να καλύψουν τον η­ρωισμό της, το πάθος της για ζωή και επιβίωση. Με το ρο­μαντισμό και την αφέλεια όλων των Νοτίων που ήθελαν να δια­τηρήσουν τη δουλεία, επενδύει στα προσωπικά της όνειρα. Δεν την ενδιαφέρουν οι τύποι. Δεν είναι «καθώς πρέπει».

Το κακομαθημένο κοριτσάκι που παίζει με τους άντρες και νομίζει πως ο κόσμος της ανήκει, μέσα απ’ τις κακουχίες του πολέμου θα μετατραπεί σε μια δυνατή, άπληστη, κακιά γυναίκα. Εγωίστρια, ανταγωνιστική, παρ’ όλα αυτά κερδίζει τη συμπάθεια όλων, καθώς είναι σταράτη, ειλικρινής. Και φτάνει το τέλος, μετά από έναν πόλεμο, φτώχεια, πείνα, την κακία του κόσμου, το θάνατο του παιδιού της, οπότε έρχεται το τελειωτικό χτύπημα. Η Σκάρλετ καταλαβαίνει πως σε όλη της τη ζωή κυνηγούσε μια ψεύτικη αγάπη, ενώ την ίδια στιγμή έκλεινε την πόρτα στον μεγαλύτερο έρωτα που θα μπορούσε να ζήσει. Ειρωνεία ή εκδίκηση για μια αμαρτωλή ζωή; Οποιοσδήποτε άλλος θα τσακιζόταν, όχι η Σκάρλετ. Στέκεται στα πόδια της, περήφανη, τίποτα δεν είναι ικανό να την νικήσει. Θα αγωνιστεί, θα προσπαθήσει μέχρι την τελευταία της ανάσα… Γιατί αύριο ξημερώνει μια καινούρια μέρα. Πραγματικά!

Η καλλονή σε όλη της τη ζωή κυνηγούσε αυτόν που δεν μπορούσε να έχει, ενώ απέρριπτε τον άντρα που την ήθελε πραγματικά, τον Ρετ Μπάτλερ….

Κατά βάθος, η Σκάρλετ θέλει να αποφύγει την πραγμα­τικότητα. Γι’ αυτό και κυνηγάει τον Άσλεϊ, που ουσιαστικά δεν της ταιριάζει και δεν αναγνωρίζει ότι ο Μπάτλερ έχει τη δική της δύναμη και αποφασιστικότητα. Όμως παρότι κατορθώνει όχι απλώς να επιβιώσει, αλλά και να γίνει πλού­σια επιχειρηματίας, κατά βάθος είναι μόνη. Αυτό είναι το αδύνατό της σημείο.

Όταν απορρίφθηκε απ’ τον Άσλεϊ, απογοητευμένη και πληγωμένη, η Σκάρλετ αποφασίζει να δεχτεί την πρόταση γάμου του αδελφού της Μέλανι, Τσαρλς Χάμιλτον, ενώ την ίδια μέρα ξεκινάει και ο Πόλεμος. Η Σκάρλετ, μόλις 2 μήνες μετά τον γάμο της, μένει χήρα και 7 μήνες μετά αποκτά τον γιο της, Γουέιντ Χάμπτον Χάμιλτον.

Κουρασμένη από τη μητρότητα και τη στατική ζωή στην εξοχή, η Σκάρλετ, μετά από προτροπή της μητέρας της, μετακομίζει στην Ατλάντα μαζί με τη Μέλανι και τη Θεία Πίτιπατ, που ουσιαστικά μεγάλωσε τη Μέλανι και τον Τσαρλς. Μαζί της στην Ατλάντα παίρνει μόνο τον γιο της και την Πάνσι, τη μαύρη σκλάβα που έχει σαν καμαριέρα της.

Ατρόμητη και θερμή, δύσπιστη αλλά και γεμάτη αγάπη για τους άλλους, απεχθανόταν τη συμβατικότητα και η συμπάθειά της προς τους αδικημένους της ζωής ήταν κάτι αναπόσπαστο απ’ την ψυχή της.

Η παθιασμένη και αντισυμβατική Σκάρλετ σοκάρει με τη συμπεριφορά της τη συντηρητική κοινωνία της Ατλάντα, ειδικά μετά την απόφασή της να παραστεί στη χοροεσπερίδα που συμβαίνει για την ενίσχυση του αγώνα της Ομοσπονδίας, παρά το γεγονός ότι χήρεψε πρόσφατα. Στη συγκεκριμένη χοροεσπερίδα, ο Ρετ, που έχει καταφέρει μέσα σε αυτό το διάστημα να αποκτήσει φήμη και περισσότερα χρήματα με τη συμμετοχή του στον πόλεμο, προσφέρει στον αγώνα 150 δολάρια σε χρυσό για έναν χορό με τη Σκάρλετ. Εκείνη προκαλεί ακόμα περισσότερη την οργή της κλειστή κοινωνίας, όταν δέχεται την προσφορά του. Ο άνεμος του πολέμου δεν μπορεί να την παρασύρει. Το πένθος αφορά το Νότο και όχι την ίδια.

Σιγά-σιγά, και με την παρότρυνση του Ρετ, η Σκάρλετ ξεπερνά τους ενδοιασμούς της και αρχίζει να πραγματοποιεί την προσωπική της επανάσταση ενάντια στους κοινωνικούς περιορισμούς της εποχής.

Τα Χριστούγεννα του 1863, ο Άσλεϊ επιστρέφει με άδεια από τον στρατό και η Μέλανι μένει έγκυος στο πρώτο τους παιδί. Τους επόμενους μήνες η κατάσταση δυσχεραίνει για τον Νότο, με αποτέλεσμα πολύς κόσμος να εγκαταλείπει την Ατλάντα. Η Σκάρλετ μένει πίσω για το χατίρι της αδύναμης, εγκύου Μέλανι.

Ο γιος της Μέλανι, Μπο, γεννιέται τον Σεπτέμβριο του 1864, ενώ ο στρατός των Γιάνκηδων βρίσκεται στις πύλες της Ατλάντα. Η Σκάρλετ ζητά τη βοήθεια του Ρετ για να εγκαταλείψει την πόλη πριν την είσοδό τους σε αυτή. Αφού ο Ρετ τους οδηγήσει στον δρόμο για την Τάρα, τους εγκαταλείπει για να καταταγεί στον στρατό, αφού πρώτα εξομολογηθεί την αγάπη του στην Σκάρλετ.

Η Σκάρλετ, με πολύ προσωπικό κόπο, καταφέρνει να φτάσει στην Τάρα, όπου ανακαλύπτει ότι σχεδόν όλοι οι υπηρέτες τους, τους έχουν εγκαταλείψει, οι αδελφές της είναι άρρωστες από τύφο, η μητέρα της έχει ήδη πεθάνει από την ίδια αρρώστια κι ο πατέρας της έχει χάσει τα μυαλά του. Αναγκάζεται, λοιπόν, να αναλάβει τη διοίκηση της θητείας, φτάνοντας μέχρι και στον φόνο για να διασώσει την πατρογονική της περιουσία.


Μάρτυς μου ο Θεός! Εμένα δεν θα με νικήσουν! Ορκίζο­μαι να επιζήσω και να μην ξαναπεινάσω ποτέ! Έστω κι αν χρειαστεί να κλέψω ή να σκοτώσω!» Η Σκάρλετ δεν θέλει να αναγνωρίσει μέσα στην αισιοδοξία της την πραγματικότητα. Αρνείται ν’ ακούσει ότι «οι Γιάνκηδες πήραν τα ξύλα της φάρμας, τα χαλιά του σπιτιού, τα κο­τόπουλα, τα πάντα…» και ψύ­χραιμα σκοτώνει το Γιάνκη που έρχεται στην Τάρα για να κλέψει και να φάει: «Κι έ­τσι έγινα δολοφόνος. Ας μην το σκέφτομαι τώρα. Έχω καιρό αύριο.


Ο πόλεμος τελειώνει και οι στρατιώτες -ανάμεσά τους και ο Άσλεϊ- επιστρέφουν σπίτια τους, ενώ στην Τάρα επιβάλλεται φόρος ύψους 300 δολαρίων. Η Σκάρλετ, μην ξέροντας τι να κάνει, στρέφεται πάλι προς τον Ρετ, ο οποίος βρίσκεται στις φυλακές της Ατλάντας, καθώς η κυβέρνηση υποψιάζεται πως έχει καταχραστεί μέρος του χρυσού της Ομοσπονδίας. Χρησιμοποιώντας αθέμιτα μέσα και φτάνοντας μέχρι και το σημείο να του προσφέρει να γίνει η ερωμένη του, η Σκάρλετ δεν καταφέρνει τελικά να επιτύχει τον σκοπό της.

Γίνεται αποκλειστικός της στόχος η γη και η επιβίωση. Η Σκάρλετ, ώριμη πια, αλλά χωρίς να έχει χάσει το πάθος της για ζωή, απειλητική, ανυπόμονη, αισθησιακή όπως πάντα, δι­ευθύνει πλέον εργοστάσιο ξυλείας. Για να έχει κοντά της τον Άσλεϊ, τον παίρνει ως συνέταιρο. Κάνει τα πάντα για να κερ­δίσει χρήματα. Πουλάει ξύλα ακόμη και στους Βόρειους.

Προσεγγίζει πάλι τον Άσλεϊ, αλλά αυτός την προ­σγειώνει ξανά. Δεν θέλει να αφήσει τη Μέλανι γι’ αυτήν, οπότε ηττημένη αποφασίζει να παντρευτεί τον Φρανκ Κένεντι, έναν άνδρα αρκετά μεγαλύτερό της και παραλίγο αρραβωνιαστικό της μικρής της αδελφής, Σουέλεν, ο οποίος ωστόσο έχει την απαραίτητη οικονομική δυνατότητα. Η Σκάρλετ αναλαμβάνει τη διαχείριση του μαγαζιού του Φρανκ στην Ατλάντα, ενώ τον πιέζει να αγοράσουν και δύο μύλους, γεγονός που δυσαρεστεί και τον Φρανκ και την κοινωνία της Ατλάντα.

Ενώ η Σκάρλετ είναι έγκυος στην κόρη του ζευγαριού, Έλα, ο πατέρας της πεθαίνει και οι Ουίλκς μετακομίζουν από την Τάρα στην Ατλάντα, με τον Άσλεϊ να αναλαμβάνει τη διαχείριση ενός από τους δύο μύλους.

Μια μέρα, κατά την επιστροφή της από τους μύλους, η Σκάρλετ δέχεται επίθεση από δύο άνδρες. Στην προσπάθειά του να εκδικηθεί την ατίμωση της γυναίκας του, ο Φρανκ πεθαίνει. Την ημέρα της κηδείας του, ο Ρετ προτείνει στην Σκάρλετ να παντρευτούν, παρόλο που του ξεκαθαρίζει ότι αγαπάει κάποιον άλλον, κάτι που συμβαίνει έναν χρόνο αργότερα, προκαλώντας κλασικά τον φθόνο και το κουτσομπολιό της πόλης.

Εκείνο που ζητάει κατά βάθος η Σκάρλετ είναι η αληθινή αγάπη. Δέχεται να παντρευτεί τον Ρετ Μπάτλερ μετά το θάνατο του δεύτερου άνδρα της σε επιδρομή κατά των Βορείων. Ο εγωισμός της δεν την αφήνει να αναγνωρίσει ότι τον αγαπά πραγματικά. Πηγαίνουν κρουαζιέρα και μένουν, πάμπλουτοι, σε ένα πολυτελέστατο σπίτι στην Ατλάντα. Ένα κοριτσάκι γεννιέται. Ο ιστός της οικογένειας πάει να στηθεί. Η εμμονή, όμως, της Σκάρλετ για τον Άσλεϊ επιστρέφει. Ο Ρετ την πιάνει να κοιτάζει μια φωτογραφία του. «Πληγώνεται» και της ζητάει διαζύγιο. Η Σκάρλετ μόνο όταν τον βλέπει α­ποφασισμένο να φύγει καταλαβαίνει πόσο τον αγαπά…

Μετά από το γαμήλιο ταξίδι στη Νέα Ορλεάνη, το ζεύγος τακτοποιείται στο νέο του σπίτι, όπου γεννιέται και η κόρη τους Ευγενία Βικτώρια, με το ψευδώνυμο Μπόνι Μπλου. Μετά από μια συζήτησή της με τον Άσλεϊ, η Σκάρλετ αποφασίζει να κάνει πίσω στο δικό της μέρος της προγαμιαίας συμφωνίας και να κόψει τις συζυγικές της σχέσεις με τον Ρετ, γεγονός που τον εξοργίζει και τον οδηγεί να στρέψει όλη του την προσοχή στην Μπόνι.


Frankly, my dear, I don’t give a damn


Χρόνια αργότερα, ένα τυχαίο περιστατικό είχε ως αποτέλεσμα να κυκλοφορήσουν φήμες για εξωσυζυγική σχέση της Σκάρλετ με τον Άσλεϊ, φήμες που η Μέλανι αρνείται να δεχτεί αλλά εξοργίζουν τον Ρετ. Το βράδυ εκείνο επιστρέφει μεθυσμένος στο σπίτι και παραδέχεται ότι θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα ευτυχισμένοι οι δυο τους, αφού την αγαπάει και την καταλαβαίνει. Η συνέχεια είναι αμφιλεγόμενη, καθώς δεν γίνεται ξεκάθαρα σαφές αν ο Ρετ τη βιάζει ή κάνουν έρωτα συναινετικά.

Η Σκάρλετ μεταλλάσσεται μέσα από τα ιστορικά γεγονότα που βιώνει, από την περίοδο ακμής του Νότου μέχρι τον αμερικάνικο εμφύλιο που καταστρέφει την περιουσία της. Παρ’ όλες τις κακουχίες και τις αντιξοότητες, η πρωταγωνίστρια επιβιώνει, πολλές φορές εκμεταλλευόμενη την καλοσύνη και τη γενναιοδωρία των ανθρώπων που την περιβάλλουν. Μόνιμο στήριγμά της είναι ο γοητευτικός Ρετ Μπάτλερ, ο μοναδικός άνθρωπος που δεν δικαιολογούσε την κακή συμπεριφορά της, αλλά έδειχνε να έλκεται από αυτή. Μετά από πολλά χρόνια, πολλές περιπέτειες και ακόμα περισσότερες απορρίψεις, ο Ρετ και η Σκάρλετ παντρεύονται, αλλά δεν έχουν ευτυχισμένο τέλος. Η Σκάρλετ συνεχίζει να αδιαφορεί για τον σύζυγό της, μέχρι που το ποτήρι ξεχειλίζει και ο Ρετ αποφασίζει να φύγει. Τον κυνηγά στις σκάλες, καθώς ο Ρετ βάζει το καπέλο του και προχωρά προς την εξώπορτα. Εκεί τον σταματά και, δακρυσμένη, τον ρωτά: «Πού θα πάω; Τι θα κάνω;»…

Movie trailer

Η αλήθεια είναι πως διαβάζοντας κάποιος το βιβλίο μπορεί να διαπιστώσει πως η ζωή της Scarlett O’ Hara δεν είναι παρά το πρόσχημα για να αφηγηθεί η Margaret Mitchell, την πάλη μεταξύ των λευκών και των μαύρων και την γέννηση της Ku Klux Klan, ως αναγκαιότητα της εποχής απέναντι στην φοβερή εγκληματικότητα των μαύρων που «χειραφετήθηκαν» και τριγυρνούσαν ελεύθεροι, άεργοι και γεμάτοι όρεξη για εγκληματικότητα.

Η διαμάχη για το περιεχόμενο της ταινίας Όσα παίρνει ο Ανεμος κρατάει εδώ και δεκαετίες στην Αμερική. Διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου σε μια οικογενειακή φυτεία βαμβακιού στην Τζόρτζια, ιδωμένη αποκλειστικά από τη ματιά των λευκών Νοτίων. Οι επικριτές της αναφέρουν ότι δείχνει τη ζωή των Νότιων, η οποία περιλαμβάνει σκλάβους, από μια θετική γωνία.

…

Την επόμενη πια μέρα, ο Ρετ φεύγει με την Μπόνι, ενώ η Σκάρλετ, κατά τη διάρκεια της απουσίας του, συνειδητοποιεί ότι της λείπει και ότι είναι έγκυος. Μετά από μια τρίμηνη απουσία, πατέρας και κόρη επιστρέφουν. Στην ανακοίνωση της εγκυμοσύνης της Σκάρλετ, ο Ρετ παραμένει σκληρός και υπαινίσσεται ότι το παιδί μπορεί να μην είναι δικό του. Αυτή εξοργισμένη προσπαθεί να του επιτεθεί και πέφτει από τις σκάλες, αποβάλλοντας τελικά.

Η σχέση ανάμεσα στους δύο συζύγους διαλύεται σιγά-σιγά, γεγονός που γίνεται ακόμα πιο έντονο μετά τον θάνατο της Μπόνι σε ένα ατύχημα με το πόνυ που της είχε αγοράσει ο πατέρας της. Η Σκάρλετ κατηγορεί τον Ρετ για τον θάνατο της κόρης της, ενώ αυτός πέφτει σε κατάθλιψη.

Ο πόλεμος όμως, οι κακουχίες και οι ίντριγκες φέρνουν το ένα κακό μετά το άλλο….

Μέσα από τους καμένους αγρούς, τις λεηλατημένες επαύλεις, την ερημωμένη ύπαιθρο και τις πόλεις του αμερικανικού Νότου, του μεγάλου πρωταγωνιστή του έργου, αναδύεται μια χώρα που δεν θα είναι πια ποτέ η ίδια και σκιαγραφούνται αθάνατοι χαρακτήρες που κανείς ποτέ δεν λησμονεί: η κακομαθημένη και πεισματάρα Σκάρλετ που ενηλικιώνεται τη στιγμή ακριβώς που ο κόσμος για τον οποίο την προόριζαν γκρεμίζεται, η καλή και ειλικρινής Μέλανι, ο ονειροπόλος Άσλεϊ, ο κυνικός, καιροσκόπος αλλά ακαταμάχητος Ρετ Μπάτλερ. Η Σκάρλετ Ό Χάρα είναι μια ματαιόδοξη νέα γυναίκα που είναι συνηθισμένη στο θαυμασμό και εγωίστρια από την πολλή προσοχή που της δίνει το αντίθετο φύλο. Είναι η καλλονή της πολιτείας και κανένας άντρας δεν μπορεί να ξεφύγει όταν αποφασίσει να τον σαγηνεύσει, εκτός από τον Άσλεϊ. Είναι ο μοναδικός που της είπε όχι, και αυτός είναι και ο λόγος που έχει μια εμμονή μ’ αυτόν σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Στο τέλος όμως συνειδητοποιεί, έστω και αργά, πως δεν αγαπά αυτόν, αλλά το σύζυγό της Ρετ.

Το τελειωτικό χτύπημα έρχεται όταν γίνεται γνωστό πως η Μέλανι, η μοναδική πραγματική φίλη και σύμμαχος της Σκάρλετ όλα αυτά τα χρόνια, αποβάλλει και βρίσκεται στα πρόθυρα του θανάτου της. Στο νεκροκρέβατό της κάνει την Σκάρλετ να συνειδητοποιήσει ότι δεν αγαπά πραγματικά τον Άσλεϊ, μα τον Ρετ.

Ενθουσιασμένη από την αποκάλυψη, επιστρέφει σπίτι για να του το ανακοινώσει, μα τον βρίσκει έτοιμο να την εγκαταλείψει, ζητώντας της μάλιστα διαζύγιο. Στη συζήτηση που ακολουθεί ο Ρετ και η Σκάρλετ είναι για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του γάμου τους ξεκάθαροι και ειλικρινείς ο ένας απέναντι στον άλλον. Η Σκάρλετ του ζητά να μείνει και σταθεί δίπλα της, εκείνος όμως φεύγει, απαντώντας της ότι δεν μου καίγεται καρφί, αναφορικά με την πορεία της μετέπειτα ζωής της.


After all, tomorrow is another day.


Στις τελευταίες στιγμές του βιβλίου, η Σκάρλετ μένει μόνη της και προσπαθεί να συνειδητοποιήσει όλα όσα έχουν συμβεί. Αποφασίζει να επιστρέψει στην Τάρα, τον τόπο από όπου έπαιρνε πάντα τη δύναμή της, και να πάρει εκεί τις αποφάσεις της, αφού, όπως χαρακτηριστικά αναφωνεί, «Αύριο είναι μια άλλη μέρα», φινάλε που δίχασε το κοινό της. Πίσω από την πί­κρα της Σκάρλετ βρίσκεται η ελπίδα ότι θα βρει έναν τρόπο να τον ξαναφέρει κοντά της. Είναι σίγουρη γι’ αυτό.

Η Σκάρλετ, περήφανη, δυναμική και ανεξάρτητη γυναίκα, που παλεύει με ό, τι έχει και δεν λυγίζει ούτε μπροστά στον έρωτά της για τον γοητευτικό Ρετ, ορθώνει το ανάστημά της και δεν πτοείται, ούτε όταν στην τελευταία σκηνή της ταινίας τον βλέπει να απομακρύνεται από κοντά της και να απαρνιέται τον έρωτά της. Μαζεύει όσες δυνάμεις της έχουν απομείνει και είναι έτοιμη να προχωρήσει μπροστά.

Βέβαια, το τέλος αυτό αφήνει στη φαντασία μας τα όποια σενάρια για διαφορετική κατάληξη των δύο, απ’ αυτήν που αρχικά φαίνεται. Ποιος μας εμποδίζει να την φανταστούμε να εγκαταλείπει το αγέρωχο κι αλύγιστο προσωπείο της, ικετεύοντας τον Ρετ να γυρίσει πίσω σ’ εκείνη; Πάντως, όποια κατάληξη κι αν μας εμπνέει καλύτερα, ας συνειδητοποιήσουμε πως ό,τι κι αν συμβαίνει στη ζωή, η δύναμη για να ανταπεξέλθουμε, βρίσκεται μέσα μας. Στον καθένα ξεχωριστά.

Το Όσα Παίρνει ο Άνεμος, ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας, διακρίνεται για την ποιητική του νοσταλγία, την περιγραφική του χάρη και την υποβλητική του ατμόσφαιρα.Η Μάργκαρετ Μίτσελ με φόντο τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο σκιαγραφεί ανάγλυφα αθάνατους χαρακτήρες.Η Σκάρλετ, γυναίκα κακομαθημένη και πεισματάρα, ζητά επίμονα σιγουριά, μη διστάζοντας να χρησιμοποιεί κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο, αναιρεί, ωστόσο, τον εαυτό της λαχταρώντας να προσκολληθεί σε μια χιμαιρική αγάπη, να τα θυσιάσει όλα σε τούτη την αγάπη και στο πατρικό της χώμα.Και ο Μπάτλερ είναι ίδιος με τη Σκάρλετ. Μα σαν άντρας εκδηλώνεται με ριψοκίνδυνο κυνισμό. Μέσα του το σκοτάδι παλεύει με το φως και στο τέλος το σκοτάδι διαλύεται.

Γιώργος Μαρίνος-Σκάρλετ Scarlett O’Hara

Σε βιβλίο ή σε ταινία, το Όσα Παίρνει ο Άνεμος συνεχίζει ακόμα και τόσα χρόνια μετά να αποτελεί ένα αθάνατο κομψοτέχνημα.