Η μελέτη αυτή του Δημήτρη Παϊβανά είναι μια κριτική θεώρηση της πεζογραφίας του Θανάση Βαλτινού. Εστιάζει σε έξι από τα πιο γνωστά πεζογραφήματά του και συνεξετάζει την κριτική τους υποδοχή μεταξύ 1963 και 2011. Αυτή η υποδοχή, όπως και τα έργα του συγγραφέα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα ιστορικά της συμφραζόμενα. Εκφράζει ποικίλες κριτικές στάσεις απέναντι στην ελληνική πεζογραφία, αλλά και σε σημαντικά ιστορικά, κοινωνικά και πολιτισμικά ζητήματα που θίγονται, έμμεσα και άμεσα, στα κείμενα του συγγραφέα. Στο σύνολό τους τα τελευταία συνθέτουν μια αναδρομή στις ιστορικές περιπέτειες του ελληνικού έθνους, χονδρικά από τις αρχές του εικοστού αιώνα μέχρι και τα πιο πρόσφατα χρόνια.

Χρονολογικά, η θεματολογία τους συμπεριλαμβάνει το πρώτο ρεύμα μαζικής μετανάστευσης από την Ελλάδα στο μεταίχμιο του δέκατου ένατου και εικοστού αιώνα, τους βαλκανικούς πολέμους (1912-13) και τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο (1915-19), τη μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή (1919-22), τη γερμανική κατοχή και τον εμφύλιο (1941-49), το μεταπολεμικό ρεύμα μετανάστευσης, τον ψυχρό πόλεμο (1945-1989), τη δικτατορία των συνταγματαρχών (1967-74) και την περίοδο της μεταπολίτευσης (1974-2004), κατά την οποία δημοσιεύτηκαν τα τέσσερα εξ αυτών.