Το "Αυτόματο" -πέμπτο βιβλίο του Θάνου Σταθόπουλου (Αθήνα, 1963)- έλκει τον τίτλο του τόσο από το ομώνυμο δοκίμιο του Ε. Μ. Σιοράν όσο και από τη φιλοσοφική επισήμανση του Αρτούρ Σοπενχάουερ περί αυτόματης βούλησης για ύπαρξη. Το βιβλίο περιέχει πενήντα δύο κείμενα, με το ιδιαίτερο ύφος του συγγραφέα να κυμαίνεται μεταξύ ποιητικής πρόζας, ψευδοδοκιμίου, σημείωσης, σχολίου, παραθέματος, θραύσματος και να συναιρεί τα όρια της λογοτεχνίας και των ειδών. Η διακειμενικότητα που χαρακτηρίζει το βιβλίο συγκροτείται στη βάση ενός διευρυμένου προσωπικού αρχείου του συγγραφέα: εμμονές, οφειλές, αναφορές, συμβάντα, επισημάνσεις, υπομνήσεις, συνιστούν ένα βαθιά καταγωγικό και εν μέρει αυτοβιογραφικό βιβλίο - hommage σε ό,τι υπήρξε, εξακολουθεί να υπάρχει ή χάθηκε ανεπιστρεπτί, καθορίζοντας το σχήμα των ημερών, των ιδεών και των πραγμάτων.