Ο δεκαπεντάχρονος Γεράσιμος ζει με την οικογένειά του στη Λήμνο και κάποια στιγμή η φιλόλογός τους οργανώνει εκδρομή στους προϊστορικούς και αρχαίους οικισμούς Πολιόχνη, Ηφαιστεία και Καβείριο. Σε μια σπηλιά μάλιστα κοντά στο τελευταίο σημείο φημολογείται πως οι Αχαιοί είχαν αφήσει τον Φιλοκτήτη κατά την εκστρατεία τους στην Τροία μόνο του, γιατί η μυρωδιά από την πληγή που του προκάλεσε ένα φίδι ήταν ανυπόφορη. Σε αυτό το καλογραμμένο και τεκμηριωμένο εφηβικό μυθιστόρημα ο Γεράσιμος, με ένα συγγραφικό εύρημα, συναναστρέφεται τον Φιλοκτήτη και ζει μαζί του στην απομονωμένη σπηλιά, με αποτέλεσμα σταδιακά να γνωρίσει ο καθένας καλύτερα τον χαρακτήρα του και να αναπτύξει την προσωπικότητά του μέσα από τις δυσκολίες της συγκατοίκησης και της επιβίωσης.

Η κυρία Ζαφειρία Κοτζαμάνογλου κατάφερε να μου μεταλαμπαδεύσει την αγάπη της για το παρελθόν του νησιού της Λήμνου και να ενώσει ταιριαστά τον μύθο, την προϊστορία και τη φαντασία. Η γραφή είναι παραστατική και ζωηρή, αρκετά ρεαλιστική και προσεγμένη. Αν κεντρική ιδέα δεν ήταν η ζωή του Φιλοκτήτη, θα μπορούσε απλώς να στήσει ένα προσεγμένο αληθοφανές πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα εκτυλισσόταν με ενάργεια και παραστατικότητα η ζωή ενός εφήβου, με τις δυσκολίες στο σχολείο του, τα ερωτικά του σκιρτήματα, τις προστριβές με τους γονείς κλπ. Κατάφερε όμως να προχωρήσει την ιστορία της ένα βήμα παραπέρα και να δοκιμαστεί με επιτυχία πάνω στις κοινωνικές δομές που διέπουν μια σχέση αναγκαστικής συμβίωσης, μιας και ο Γεράσιμος με τον Φιλοκτήτη είναι ένα καλό παράδειγμα για έναν συγγραφέα ως προς το πώς να καταφέρει να κερδίσει τον αναγνώστη και να κρατήσει το ενδιαφέρον του αμείωτο εφόσον μιλάμε για ένα κατά βάση στατικό φόντο.

Πράγματι, τι συναρπαστικό θα μπορούσε να συμβεί σε μια ερημική παραλία μεταξύ δύο αγνώστων εκτός από το να αφηγηθούν τη ζωή τους και να επιβιώσουν; Με αφορμή λοιπόν τη ζωή του Φιλοκτήτη, ενός ανθρώπου παρατημένου και ουσιαστικά προδομένου από τους ίδιους τους συμπατριώτες του, η συγγραφέας καταγράφει με απλό και συναρπαστικό τρόπο τα αίτια και τις αφορμές του Τρωικού πολέμου, αποδίδει με αληθοφάνεια τις συνθήκες στην Αυλίδα που οδήγησαν στη θυσία της Ιφιγένειας και χαρίζει συγκίνηση και τρυφερότητα όταν αναφέρεται στην καθημερινότητα του Φιλοκτήτη πριν εμπλακεί στον πόλεμο (οικογενειακές στιγμές ευτυχίας, η γυναίκα που τον αγαπούσε κλπ.). Συγκεκριμένα και συνοπτικά περιστατικά και όχι μακροσκελείς αφηγήσεις προστίθενται κατά τόπους στην πορεία της ιστορίας ανάμεσα σε καβγάδες και φιλονικίες του Γεράσιμου και του Φιλοκτήτη, πριν ή μετά τη συμφιλίωσή τους, κατά τη διάρκεια της νυχτερινής κατάκλισης κ.ο.κ.

Πέρα από τα ιστορικά γεγονότα και τα αίτια του Τρωικού πολέμου, υπάρχει διεισδυτική και μελετημένη εντρύφηση στην ανθρώπινη ψυχολογία. Μικρά και μεγάλα γεγονότα σφυρηλατούν τις διαπροσωπικές σχέσεις των δύο αντρών και πότε τους ενώνουν, πότε τους χωρίζουν. Η συγχώρεση, η κατανόηση, ο σεβασμός, η αλληλοϋποστήριξη, η δοτικότητα είναι αρετές που τονίζονται στο μυθιστόρημα και δείχνουν τη θετική και την αρνητική πλευρά των συνεπειών. Ο Φιλοκτήτης είναι μια άρτια σχηματισμένη προσωπικότητα, πολυδιάστατη, εντελώς ανθρώπινη, μέσα από την οποία αναπηδά η δύναμη και η ένταση της ελπίδας και της προσδοκίας. Όταν ο Φιλοκτήτης φτάνει σε σημείο να παραδεχτεί πως έπαψε να ελπίζει κι επιπλέον όλα του τα αισθήματα μετατράπηκαν σε μίσος (κατά των ανθρώπων που θεωρούσε φίλους του και τον πρόδωσαν, κατά του πολέμου που τους έφερε τόσα δεινά κ. ά.) ένιωσα σχεδόν μέσα μου αυτήν την απελπισία και την πίκρα της απογοήτευσης.

«Η σπηλιά του Φιλοκτήτη» είναι ένα δυνατό εφηβικό μυθιστόρημα που καταφέρνει με εύληπτο τρόπο και συναρπαστικές περιγραφές να δείξει στους αναγνώστες την ποικιλία του συναισθηματικού κόσμου ενός ανθρώπου, να τονίσει τα πλεονεκτήματα και τα ελαττώματα αυτής της σύνθετης προσωπικότητας που αποκαλείται άνθρωπος και να μεταδώσει πίστη, δύναμη και θέληση για τις αντιξοότητες που συναντά κάποιος στη ζωή του και ειδικά στην εφηβεία, όπου όλα τα συναισθηματικά εμπόδια μοιάζουν να είναι απροσπέλαστα. Ανατροπές και εκπλήξεις, ποικιλία περιστατικών αλλά και καλολογικών στοιχειών είναι κάποια από τα θετικά χαρακτηριστικά αυτού του βιβλίου που αξίζει να ανακαλύψετε.