“ Αναδυομένη ”… Ένα μυθιστόρημα έξυπνο, δυνατό, με το ρεαλισμό του Zola και την ποιητική διάθεση του Παπαδιαμάντη. Ρεαλισμός και ρομαντισμός σε ιδανική ισορροπία.

Ένα βιβλίο για τον θανάσιμο έρωτα δύο αδελφών για μια πανέμορφη κοπέλα, την Κλαίλια, που ξεκινά με τις πιο μεγάλες ελπίδες, ώσπου να καταλήξει σε μια δραματική θύελλα. Υπό το πρίσμα της τέχνης. Ένα έργο πλήρες, ένα δείγμα αληθινής τέχνης.

Αφηγηματική ευχέρεια, ικανότητα να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη και παρατηρητικότητα.

Αχνοφαίνεται μια επαναστατικότητα στην ερωτική χειραφέτηση των νεαρών Ελλήνων στις αρχές του 20ού αιώνα. Αντιλαμβάνεσαι την ατομική ανθρώπινη ανάγκη και την προσωπική αλήθεια του καθενός. Ο Ξενόπουλος με ευθύτητα και ρεαλισμό ξεδιπλώνει το μεγαλείο της αγάπης, το δικαίωμα της καρδιάς να αγαπά αυτό που αγαπά, με τον δικό της τρόπο. Οι σκέψεις των ηρώων παρουσιάζονται καθαρές.

Σε μια εξοχή της Ζακύνθου, εκεί που ενώνεται στεριά και θάλασσα, είναι χτισμένη η μεγαλοπρεπής βίλα του κόντε Μάρκου Λάντου, που φαίνεται σα να βγαίνει μέσα από τα κύματα. Γι’ αυτό και την έχουν ονομάσει “Αναδυομένη”. Εδώ έρχεται και περνά τα καλοκαίρια του ο κόντε Λάντος με τη μητέρα του και την μοναχοκόρη του Κλαίλια, μια όμορφη κοπέλα με αθώο παιδικό πρόσωπο και κορμί γυναίκας…

Ταυτόχρονα, έρχεται εκεί δίπλα για τις καλοκαιρινές διακοπές της η οικογένεια Μεμάρη, η οποία μόλις έχει αγοράσει ένα πύργο κοντά στη βίλα των Λανταίων. Ο κόντε Μεμάρης, η σύζυγός του κοντέσα Μεμάρη και οι δύο γιοι τους, ο Παύλος και ο Ντένης, που έλειπαν χρόνια στην Ιταλία για σπουδές.

Έτσι αρχίζει μια “υπολανθάνουσα” ερωτική ιστορία μεταξύ των δύο αδελφών και της Κλαίλιας, η οποία συνεχώς κάνει παρέα μαζί τους για ν’ αποφασίσει ποιον από τους δυο θα διαλέξει για σύζυγό της. Την όλη ιστορία «σιγοντάρουν» με τον τρόπο τους οι δύο κόντηδες, οι «παπάκηδες», οι οποίοι συμφωνούν ότι θα δεχτούν οποιαδήποτε επιλογή της κοπέλας.

Παρά την εξωτερική ομοιότητά τους, έχουν εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες. Ο μεγάλος, ο Παύλος, είναι σοβαρός, λιγομίλητος, και ασχολείται με την ποίηση. Αισθαντικός και ποιητής. Βαθιά παραδομένος στα μάτια της, να λατρεύει κάθε μικρή της κίνησή, να φυλά κάθε της λόγο. Είχε κερδίσει τον θαυμασμό της. Κρατούσε την Κλαίλια για τον εαυτό του. Ο μικρός, ο Ντένης, είναι ανοιχτόκαρδος, ομιλητικός και ρεαλιστής. Σπιρτόζος, έξυπνος και πεζός. Τον καθοδηγούσε ο πόθος για το νεαρό εκείνο κορίτσι που ξυπνούσε όλες του τις αισθήσεις. Είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη της. Κρατούσε την Κλαίλια για τον εαυτό του.
Μια τέτοια εντύπωση είχε ο Παύλος κι από την αρχή που γνώρισε την Κλαίλια. Του φαινόταν σαν άυλη. Το μόνο υλικό που είχε απάνω της, ήταν τα ρούχα. Κι η εντύπωση δυνάμωσε όταν την είδε γυμνή, απαλλαγμένη από το υλικό εκείνο, το σκοτεινό, το αδιάφανο, που της έκρυβε την ψυχή όπως το σύννεφο τον ήλιο.

[…]

Έπειτα -το κυριότερο- κι αν την είδε, τι; Δεν είχε ιδεί εκείνος παρά μια Αναδυομένη, ιερή σα θεά, και μια Ψυχή ντυμένη αέρα.
Και οι δυο ερωτεύονται με πάθος την Κλαίλια. Ο Ντένης με σαρκικό και επιθετικό τρόπο, ενώ ο Παύλος με ρομαντισμό και τρυφερότητα.

Η Κλαίλια… με δίχασε. Παρουσιαζόταν αναποφάσιστη και αρκετά αντιπαθητική. Η φύση της είχε χαριστεί απλόχερα, αλλά επέμενε να αμφιταλαντεύεται.
Όσο της άρεσε ο Ντένης, άλλο τόσο κι ο Παύλος. Δεν κατόρθωνε να τους ξεχωρίσει. Και της άρεσαν κι οι δυο φοβερά, φοβερά!

Αν μπορούσε, -έτσι τώρα της ερχόταν-, θα τους έσπρωχνε με τα δυο της χέρια να ενωθούν και θα τους αγκάλιαζε ενωμένους, και τους δυο. Αχ τι τρέλα θα ‘ταν!…
Καμία από τις δυο οικογένειες που στο μεταξύ είχαν αναπτύξει στενές φιλικές σχέσεις δεν μπορούσε να συλλογιστεί ότι εκείνο το καλοκαίρι στην εξοχή με τους εκδρομικούς περιπάτους στο βουνό και τις εύθυμες συζητήσεις θα κατέληγε σε μια τραγωδία αγάπης και ζήλιας.

Μια ευαίσθητη θυσία για ευτυχία…

Η νεαρή κοντεσίνα αρχικά δείχνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον μελαγχολικό κι εσωστρεφή Παύλο που της μιλάει για διάφορα φιλοσοφικά και ιστορικά θέματα, αλλά γρήγορα ανακαλύπτει ότι ο άτακτος και υλιστής Ντένης της ταιριάζει περισσότερο και τελικώς, επιλέγει εκείνον. Ο Παύλος πληγώνεται βαθιά από αυτή την εξέλιξη και μην αντέχοντας την απόρριψη, δίνει τραγικό τέλος στη ζωή του, πέφτοντας από ένα γκρεμό, κατά τη διάρκεια μιας εκδρομής των δύο οικογενειών, προσπαθώντας να κόψει τα περιβόητα μπλαβάκια…

Ο Ξενόπουλος μας μεταφέρει στη Ζάκυνθο των αρχών του 20ού αιώνα, βασισμένος σ’ ένα παλιό μύθο του νησιού τον οποίο μετατρέπει σε μυθιστόρημα. Η πένα του Ξενόπουλου πάντα επίκαιρη, που συνδυάζει διδακτισμό με ψυχαγωγία. Σε ωθεί σε λατρεία της ζακυνθινής διαλέκτου. Η γλώσσα άμεση.

Ένα λυρικό μυθιστόρημα-ύμνος στη Ζάκυνθο, στη γενέτειρα του Ξενόπουλου, με ολοζώντανες λεπτομέρειες, ένας φόρος τιμής στην ανιδιοτελή αγάπη. Μια ραγισμένη καρδιά που επέλεξε να σβήσει. Μπορεί ένα απωθημένο να οδηγήσει στο θάνατο;

Η «Αναδυομένη» αποτελεί ένα έργο απολύτως γήινο και πραγματικό, όχι μόνο για εκείνον που αγάπησε και εκείνον που αγαπήθηκε, αλλά και για εκείνον που κατανόησε την ανάγκη του να αγαπηθεί και αποδέχτηκε όλη την ευθύνη αυτού του εγωϊσμού.

Ντένης και Παύλος. Το βιβλίο θίγει την πάλη ύλης και ψυχής πάνω σ’ ένα ιδιόμορφο τρίγωνο. Μια βουτιά στα μυστικά του ανθρώπινου ψυχισμού. Ο Παύλος βλέπει την Κλαίλια με τα μάτια της ψυχής και της τρυφερότητας, ενώ ο Ντένης με τα αντίστοιχα της ύλης και της σάρκας. Αμφότεροι την ερωτεύονται με τον τρόπο τους και μπαίνουν σ’ ένα κρυφό ανταγωνισμό για να την κερδίσουν, αρνούμενοι μάλιστα ο ένας στον άλλο τα συναισθήματά τους γι’ αυτήν.
Το κίνημ’ αυτό της φαινόταν τώρα πως είχε μια δύναμη, μια ενέργεια υπερφυσική: Από τις πλαγιές του φαραγγιού του απρόσιτου, έστελνε τη γαλάζια άνθηση ν’ απλωθεί στο ακρογιάλι της Αναδυομένης. Πραγματοποιούσε τα’ όνειρο της Κλαίλιας, που τόσο είχε αγαπήσει τα κρινάκια εκείνα και τόσο είχε ποθήσει να τα ΄βλεπε ν’ ανθίζουν στο παραθαλάσσιό τους βασίλειο…
Ευκολοδιάβαστο για κλασικό αριστούργημα, με δυνατή πλοκή και ικανοποιητική σκιαγράφηση χαρακτήρων. Μιλάμε για αυθόρμητους έφηβους 18-20 χρονών.

Το 1978 μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση με τους Νόρα Βαλσάμη, Δάνη Κατρανίδη και Πάνο Χατζηκουτσέλη.

Τα κρινάκια όμως που της πέταξε, η Κλαίλια τα πήρε, τα φύτεψε στην Αναδυομένη και θέριεψαν και τη σκέπασαν όλη, σα να ‘ταν η ίδια η αγάπη του νιου που ξεχύθηκε απ’ την καρδιά του, τη στιγμήν που έδινε γι’ αυτή τη ζωή…