¨Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου, πάρεξ ελευθερία και γλώσσα.¨ Χτυπούν πάλι χαρμόσυνα οι καμπάνες της ελευθερίας, με τα απαγγελόμενα λόγια του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού, να μνημονεύουν -έναν αιώνα μετά την Ανταλλαγή- τους λησμονημένους στο περιθώριο της Ιστορίας και αφημένους στο σκοτάδι δέκα τυραννικών αιώνων Ρωμιούς της Καππαδοκίας, που δεν υπέστειλαν ποτέ τη σημαία της ελευθερίας, διαφυλάσσοντας πεισματικά αναλλοίωτες τις αξίες, τις πεποιθήσεις, τη γλώσσα και την ταυτότητά τους, σε ένα ιδιαίτερα αφιλόξενο και γεμάτο κινδύνους αλλόδοξο περιβάλλον. Το μαύρο πέπλο που άπλωσε η τρομακτική απειλή του αφανισμού σε αυτή την ευλογημένη γωνιά της Μικράς Ασίας, δεν κατάφερε να τυλίξει το ακριβό φρόνημα αυτών των γενναίων ανθρώπων, που πορεύτηκαν εν Χριστώ, ασφαλισμένοι στην κιβωτό της ορθόδοξης πίστης και της προγονικής λαλιάς. Αξίες που τους κράτησαν όρθιους σε αυτή την ατέλειωτη τυραννική πορεία στους δύσβατους και μακρούς δρόμους της ψυχής και του κόσμου. Η Μυστή Καππαδοκίας αποτέλεσε φάρο ελευθερίας για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία και ήταν το καταφύγιο για τους κατατρεγμένους χριστιανούς που προσέτρεχαν εκεί, για να βρουν προστασία στην υπόσκαφη πολιτεία της, στα υπόγεια κελάρια. Το μυσιώτικο ιδίωμα είναι θησαυρός ανεκμετάλλευτος, που εξακολουθεί ακόμη και σήμερα, έναν αιώνα μετά την εγκατάσταση των Μυσιωτών στον ελλαδικό χώρο, να είναι μια ζωντανή γλώσσα, ριζωμένη στις ψυχές ενός πλήθους φυσικών ομιλητών, που διασκορπισμένοι σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και του κόσμου, ζωντανεύουν την αλησμόνητη προγονική λαλιά. Το έργο αυτό είναι προϊόν πολύχρονης προσπάθειας σώρευσης γλωσσικού υλικού και απευθύνεται όχι μόνο στους φυσικούς ομιλητές της γλώσσας, αλλά και σε αυτούς που τη λησμόνησαν, όχι μόνο στους Μικρασιάτες, αλλά σε όλους τους Έλληνες. Και φιλοδοξεί να αποτελέσει μαζί με τα άλλα αξιόλογα έργα για το μυσιώτικο και τα άλλα ¨καππαδοκικά¨ ιδιώματα -που προηγήθηκαν και θα ακολουθήσουν- το πρωτογενές υλικό για την Επιστήμη της Γλωσσολογίας, που όταν κληθεί, θα το επεξεργαστεί με την επιστημονική της λαβίδα για να το καταστήσει μνημείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αιώνιοι ταξιδευτές και προσανατολισμένοι διαβάτες του χρόνου, οι Μυσιώτες, προικισμένοι με το χάρισμα της ελληνικής φυλής να απλώνεται στα μήκη και τα πλάτη της γης, δεν σταμάτησαν ποτέ μέχρι τις μέρες της Ανταλλαγής, να λάμνουν κατά ομάδες προς κάθε γωνιά της απέραντης Μικρασίας. Με ένα δοξάρι στους ώμους -την ντεξάρα- διαλαλούσαν την τέχνη του παπλωματά και του κετσετζή, τριγυρνώντας στα σοκάκια της Πόλης, της Σμύρνης.