Ναι, θα το πρότεινα σε φίλο-η μου
20-06-2025 13:37
Υπέρ Ενδιαφέρον, Πρωτότυπο, Γρήγορο, Πλούσια πλοκή, Τεκμηριωμένο
Κατά
Μια ελεγειακή χαρτογράφηση της Ιστορίας σε δεκαοκτώ σπαράγματα
Η Λεύκη Σαραντινού, ιστορικός και συγγραφέας, επιστρέφει με μια συλλογή που δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες: 18 μικρά διηγήματα, 18 ιστορικές ή ψυχικές τομές, χτισμένες με την ακρίβεια μιας χειρουργού και την ευαισθησία ενός αθόρυβου παρατηρητή. Το βιβλίο «Ψυχή από πέτρα» (εκδόσεις Βακχικόν, Μάιος 2025) δεν προσφέρει μια ενιαία αφήγηση, ούτε ακολουθεί κάποιον κλασικό κανόνα πλοκής ή χαρακτήρων. Κι όμως, παραδόξως, καταφέρνει κάτι σπουδαιότερο: να διασώσει τον άυλο χρόνο, τις μικρές, φαινομενικά ασήμαντες στιγμές που μετασχηματίζουν τον άνθρωπο και μαζί του, την Ιστορία.
Η επιλογή της συγγραφέως να κινηθεί στη φόρμα του μικρού αφηγήματος (1-3 σελίδες κατά μέσο όρο) δεν είναι απλά αισθητική. Κάθε διήγημα λειτουργεί σαν παράθυρο, όπου ο αναγνώστης κοιτάζει μέσα και ταξιδεύει στον χρόνο. Ο Τζέιμς Κουκ το 1774 στο Νησί του Πάσχα. Ένα κορίτσι που χάνει τη μιλιά του στην Κατοχή του 1942.Ένα παιδί στη Θράκη το 1920, λίγο μετά την απελευθέρωση. Ένας γάτος, βουβός σύντροφος στην καραντίνα του 2020. Μια φοιτήτρια που μοιράζεται έναν καφέ το 2001. Το καφεκοπτείο «Λουμίδη» στην Κατοχή, το συγκινητικό και νοσταλγικό διήγημά της Η «Νοσταλγία» αφιερωμένο στη Στέλλα Μανωλουδάκη, ένας άντρας που διαβάζει εφημερίδα τη μέρα των Διδύμων Πύργων. Σε όλα αυτά αλλά και πολλά ακόμη, τίποτα το εντυπωσιακό δεν συμβαίνει. Κι όμως, τα πάντα συμβαίνουν. Η Σαραντινού δεν γράφει για να εντυπωσιάσει. Ούτε για να διατυμπανίσει τη συναισθηματική ένταση. Το ύφος της είναι κινηματογραφικό και φωτογραφικό ταυτόχρονα. Δεν υπάρχουν περιγραφές φλύαρες, ούτε ψυχογραφήματα. Υπάρχει όμως πυκνότητα συγκίνησης.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε αρκετές από τις αφηγήσεις, η φωνή της γυναίκας πρωταγωνιστεί. Όχι φωναχτά, αλλά μέσα από τη σιωπηλή της παρουσία. Από την κοπέλα που αποχαιρετά τον αγαπημένο της το 1922 στη Σμύρνη, μέχρι τη γιαγιά που διδάσκει τον εγγονό της να φτιάχνει πίτα ενώ ανασαίνει παλιές απώλειες, οι γυναίκες του βιβλίου κουβαλούν το τραύμα, τη μετάδοση, το άρρητο. Ο τίτλος δεν είναι μεταφορά χωρίς υλικότητα. Η πέτρα δηλώνει τη σκληρότητα, τη διάρκεια, το βάρος. Η ψυχή, την αόρατη ανάμνηση, το φευγαλέο. Όλα τα κείμενα ισορροπούν ανάμεσα στην Ιστορία και στο σήμερα. Η «Ψυχή από πέτρα» είναι ένα βιβλίο σπάνιας ησυχίας και υψηλής ενσυναίσθησης. Δεν φωνάζει. Δεν διεκδικεί. Δεν "σε κρατάει". Σε αφήνει να σταθείς. Να σωπάσεις. Να κοιτάξεις. Και ίσως, να θυμηθείς κι εσύ. Ένα έργο για όσους αγαπούν τη δύναμη της σύντομης φόρμας, τις αφηγήσεις χωρίς κραυγή. Ένα βιβλίο που διαβάζεται αργά και μένει πολύ.
Ήταν χρήσιμο αυτό το σχόλιο;
Ναι
/
Όχι