Αντλώντας από ένα ευρύ φάσμα ψυχοπαιδαγωγικών ερευνών - πειραματικού κυρίως χαρακτήρα - ο συγγραφέας προσπαθεί να δώσει τις κυριότερες απόψεις της ψυχολογικής και κοινωνικής πραγματικότητας του σχολείου. Τι είδους σχέση αναπτύσσει ο δάσκαλος με το μαθητή; Ποια κατεύθυνση παίρνει η σχέση αυτή; Ποιες είναι οι επιπτώσεις της στον καθένα; Πώς βλέπει και πώς αντιμετωπίζει ο καθένας από τους δυο τους τον άλλο; Ποια επίδραση σημειώνει στη σχέση τους η στάση της οικογένειας του μαθητή;

Οι σχερικές αναλύσεις και η κριτική αντιμετώπιση όλων αυτών των θεμάτων φέρνουν στην επιφάνεια τους νόμους που ρυθμίζουν τις διαπροσωπικές σχέσεις και τη δομή της τάξης ως ομάδας, όπως, ταυτόχρονα, και το ρόλο του δασκάλου ως αρχηγού. Εμβάθυνση γίνεται επίσης στα κυκλώματα της γλωσσικής και μη-γλωσσικής επικοινωνίας, από τα οποία διολισθαίνουν οι σχέσεις τους τόσο στο ατομικό όσο και στο ομαδικό επίπεδο.

Στον αναγνώστη - είτε πρόκειται για το δάσκαλο όλων των σχολικών επιπέδων, είτε για τον ερευνητή της κοινωνιολογίας της αγωγής, είτε. τέλος, για το στοχαστικό αναγνώστη και το γονέα- δίνεται η ευκαιρία να συνειδητοποιήσει καλύτερα το ρόλο του και να προσαρμόσει επωφελέστερα την πρακτική του.