O Χένινγκ Μανκέλ γεννήθηκε το 1948 στη Στοκχόλμη και μεγάλωσε στις μικρές πόλεις Sveg (Harjedalen) και Boras (Vestergotland) της δυτικής Σουηδίας. Ο πατέρας του ήταν δικαστής και ο παππούς του, Henning Mankell (1868-1930), συνθέτης. Σε ηλικία 20 ετών είχε αρχίσει ήδη τη συγγραφική του καριέρα, παράλληλα με την ενασχόλησή του με το θέατρο, ως βοηθός σκηνοθέτη στο Riksteater της Στοκχόλμης, και με τον ακτιβισμό κατά του πολέμου του Βιετνάμ από τις τάξεις της Αριστεράς. Το πρώτο βιβλίο του που εκδόθηκε ήταν η ιστορία ενός ανθρακωρύχου, μέσω της οποίας παρουσίαζε την ιστορία του εργατικού κινήματος. Δεν άργησε να γίνει ένας από τους πιο αγαπημένους συγγραφείς της Σουηδίας. Η σειρά των αστυνομικών μυθιστορημάτων του με ήρωα τον επιθεωρητή Κουρτ Βαλάντερ, που εμφανίστηκε το 1991 με τους "Εκτελεστές δίχως πρόσωπο" μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, έχει πουλήσει περισσότερα από είκοσι εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση τόσο στη Σουηδία όσο και στη Μ. Βρετανία, από το BBC (με πρωταγωνιστή τον Κένεθ Μπράνα). Το μυθιστόρημα "Εκτελεστές δίχως πρόσωπο" (Ψυχογιός, 2002) ανακηρύχθηκε το καλύτερο σουηδικό αστυνομικό μυθιστόρημα, το 1991, σύμφωνα με τη Swedish Crime Writers\' Academy και το καλύτερο σκανδιναβικό αστυνομικό μυθιστόρημα (Glass Key Award). Το μυθιστόρημα "Εντολές θανάτου" (Ψυχογιός, 2004) τιμήθηκε με το βραβείο Crime Writers Association Golden Dagger Award στη Μ. Βρετανία, το 2001. Ο συγγραφέας ανακηρύχθηκε συγγραφέας της χρονιάς στη Γερμανία, το 2002 και τιμήθηκε με τα βραβεία Tolerance από την Deutsche Evangelische Akademie Tutzing, και Corine. Έγραψε επίσης μυθιστορήματα για παιδιά και εφήβους, καθώς και περισσότερα από σαράντα θεατρικά έργα. Αφού έζησε αρκετά χρόνια σε χώρες της Αφρικής όπως η Ζάμπια, τα τελευταία χρόνια μοίραζε το χρόνο του ανάμεσα στη Σουηδία και το Μαπούτο, πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης, όπου εργαζόταν ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Teatro Avenida. Επίσης, είχε δημιουργήσει τον δικό του εκδοτικό οίκο, Leopard Forlag, για την υποστήριξη των ταλέντων από την Αφρική και τη Σουηδία. Διατηρώντας ενεργή την πολιτική του συνείδηση, ο Χένινγκ Μανκέλ ήταν επιβάτης, τον Μάιο του 2010, του πλοίου Sofia, που συμμετείχε στη διεθνή ναυτική αποστολή για την άρση του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας από τους Ισραηλινούς. Μετά την επέμβαση του ισραηλινού στρατού στη νηοπομπή, ο Μανκέλ συνελήφθη και απελάθηκε στη Σουηδία. Από εκεί, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να επιβάλει κυρώσεις στο Ισραήλ.

Έφυγε από τη ζωή στις 4 Οκτωβρίου 2015, σε ηλικία 67 ετών, έπειτα από μακρά ασθένεια.