Μυθιστοριογράφος, κριτικός και φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Πετρούπολη στις 2 Αυγούστου 1865. Πήρε πτυχίο φιλολογίας από το Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης και ύστερα επιδόθηκε στη μελέτη των Ελλήνων και Λατίνων κλασσικών. Μετά τις σπουδές του ταξίδεψε στον Καύκασο και στην Κριμαία. Στην Κριμαία γνώρισε τη Ζηναΐδα Ίππιους, την πιο φημισμένη τότε ποιήτρια της Ρωσίας, που την παντρεύτηκε στα 1889. Αμέσως μετά το γάμο, αυτή αρρώστησε βαριά και για πολύ καιρό. Μόλις συνήλθε κάπως, πέθανε η πολυαγαπημένη του μητέρα. Ο Μερεκόφσκυ είχε γίνει μυστικοπαθής και στράφηκε στη θρησκεία. Από το 1891 αυτός και η γυναίκα του ταξίδεψαν στην Ελλάδα, Τουρκία και Εγγύς Ανατολή. Απ\' αυτή τη διπλή πείρα γεννήθηκε η τριλογία: Ιουλιανός - Ντα Βίντσι - Μέγας Πέτρος, που εξεδόθη με τον γενικό τίτλο Χριστός και Αντίχριστος. Γύρω στα 1900 ο μυστικισμός του αποκρυσταλλώθηκε σε μιαν αποκαλυπτική, νεοχριστιανική θρησκεία, που την αποκαλούσε "καινούργιο δρόμο" και που συνθέτονταν από την παγανιστική λατρεία της σάρκας και τη χριστιανική λατρεία του πνεύματος, σε μιαν ενότητα. Με όργανο ένα περιοδικό, τράβηξε μια ομάδα μαθητών. Αυτή η εταιρία διαλύθηκε από την Κυβέρνηση. Στην αποτυχούσα επανάσταση του 1905 ήταν στενά συνδεδεμένος με τους επαναστάτες και αναγκάστηκε να δραπετεύσει στο Παρίσι, όπου αυτός και η γυναίκα του έζησαν πολλά χρόνια. Στη Ρωσία επιστρέψανε στα 1910. Ο Μερεκόφσκυ ήταν αντίθετος με τη συμμετοχή της Ρωσίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ύστερα από την μπολσεβίκικη επανάσταση τράβηξε για τη Γαλλία. Όταν οι ναζήδες κατέλαβαν τη Γαλλία στα 1940, ο Μερεκόφσκυ λέγεται πως ήταν κοντά στον θάνατο. Πέθανε στο Παρίσι στις 10 Δεκέμβρη 1941, 76 χρονών.